Lista znaczków

Grupa Warowna Cegielnia wchodząca w skład umocnień Wału Pomorskiego wybudowana w latach 1932 – 1935 miała za zadanie bronić nie tylko miasta, ale także szosy biegnącej w kierunku Piły oraz linii kolejowej. W jej skład wchodzi kilkanaście obiektów różnego przeznaczenia wybudowanych w początkowej fazie budowy oraz stanowiska zwane Tobrukami powstałe w 1944 r. Trzon GW Cegielnia stanowią dwa schrony typu B tzw. B – Werki. Grupa Warowna Cegielnia przyjęła kształt dwóch linii schronów. W skład pierwszej wchodzą schrony główne, obiekty wielosektorowe oraz dwa schrony jednosektorowe przy zaporach p.panc.Druga, to schrony bojowy typu B1 różnego zastosowania – do ognia flankującego i czołowego, schron obserwacyjny oraz schron bierny dla armat p.panc. i obsługi – budowla wyjątkowa na Wale Pomorskim. Pozycje wzmocniono w 1944 r. kilkoma małymi schronami zwanymi potocznie Tobrukami.

Borne Sulinowo to miasto położone w województwie zachodniopomorskim nad jeziorem Pile. Leży w odległości około 20 km od Szczecinka i Czaplinka.  Przez lata było to miasto zamknięte, nieobecne na mapach oraz w spisach. Znane tylko miejscowej ludności, oficjalnie nienależące do terytorium Polski, było miastem widmem. Rządzili tu kolejno hitlerowcy i Sowieci. Było niemieckim garnizonem, obozem jenieckim, a następnie ściśle tajną radziecką bazą Północnej Grupy Wojsk. Dopiero w kwietniu 1993 r. miasto zostało przekazane polskim władzom cywilnym. Od tamtego momentu rozpoczął się nowy rozdział w historii Bornego Sulinowa. W dniu dzisiejszym Borne Sulinowo kusi turystów przyrodą, historią i związanymi z nią zagadkami. Jest wymarzonym miejscem dla ludzi poszukujących ciszy i spokoju, grzybiarzy, pasjonatów kolarstwa i żeglarstwa.

Jezioro Pile (z niem. Pielburger See) to jezioro rynnowe położone na pograniczu Pojezierza Drawskiego i Szczecineckiego o powierzchni 10,02 km2. Maksymalna długość jeziora wynosi ponad 9 km, szerokość 3 km, a średnia głębokość 11,7 m. Powierzchnia jeziora, jego urozmaicone dno i dobrze rozwinięta linia brzegowa dł. ponad 30 km zachęcają do uprawiania żeglarstwa,  nurkowania spacerów oraz turystyki rowerowej. Jezioro charakteryzuje się bardzo dużą przezroczystością wód sięgającą aż do 5 m. Przez jezioro przepływa rzeka Piława oraz przebiega kajakowy szlak wodny, wiodący przez Zalewy Nadarzyckie na południe, aż do ujścia do rzeki Gwdy.  Lasy wokół pilskiego jeziora to prawdziwy raj dla grzybiarzy. Nad jeziorem leżą wsie Piława, Dąbrowica, Silnowo Dolne oraz miasto Borne Sulinowo, którego plan widziany z lotu ptaka przypomina kształtem orła.

Wojskowy cmentarz radziecki  w Bornem Sulinowie położony jest za miastem, w lesie przy drodze do Szczecinka. Powstał w 1945 roku, po założeniu radzieckiej bazy wojskowej w Bornem Sulinowie. Spoczywają tu sowieccy żołnierze i cywilni pracownicy tajnej radzieckiej bazy wojskowej oraz  członkowie ich rodzin. Po roku 1970, na cmentarzu chowano wyłącznie dzieci. Pięć grobów pochodzi z lat 70., a osiemnaście następnych z kolejnego dwudziestolecia. Ich groby ozdobione starymi zabawkami zwracają szczególną uwagę. Najbardziej charakterystycznym punktem na cmentarzu jest grób Iwana Paddubnego. Na grobie znajduje się okazały obelisk przedstawiający zwrócona w górę, w geście triumfu, pepeszę. W 2007 roku na cmentarzu przeprowadzono generalny remont. Od tego czasu miejsce to nosi nazwę „Cmentarz Żołnierzy Północnej Grupy Wojsk Federacji Rosyjskiej i Członków Ich Rodzin w Bornem Sulinowie”.

Rezerwat Diabelskie Pustacie został utworzony 26 listopada 2008 r. Zajmuje powierzchnię ponad 900 hektarów,  a  jego obszar obejmuje rozległe  wrzosowiska, stanowiące bardzo rzadki typ krajobrazu roślinnego w pasie pojezierzy pomorskich, powstały w wyniku wieloletniego użytkowania tego terenu jako ćwiczebnego poligonu wojskowego. Rezerwat znajduje się 2 km na północ od Kłomina, 8 km na południe od Bornego Sulinowa i 18 km na północny zachód od Jastrowia. Obszar ten leży na wysokości 133-175 m n.p.m.  Przez teren rezerwatu przebiega żółty szlak turystyczny pieszo-rowerowy „Wrzosy” o długości 35 km, który rozpoczyna się  i kończy przy siedzibie Nadleśnictwa w Bornem Sulinowie. Ponadto urządzono tu dwie ścieżki edukacyjne: „Pętlę biedronki” o długości 9,15 km i „Pętlę pszczoły” o długości 5,35 km. 

Z rozległych sosnowych lasów wychodzimy na porosłe kilkusetletnimi buczynami krawędzie dolin. Słychać szum  bystrych rzek: Drawy i Płocicznej. Zaskakują panoramy tafli urokliwych, okolonych lasami jezior. Ten krajobraz tętni życiem i kryje skarby przyrody. Mówimy o Drawieńskim Parku Narodowym położonym na granicy trzech województw: zachodniopomorskiego, wielkopolskiego i lubuskiego. Wiele roślin i zwierząt, rzadkich i zagrożonych wyginięciem – tu jeszcze wciąż można spotkać. Na wiosnę zakwita różowy wawrzynek wilczełyko, śródleśne łąki  w czerwcu niezmiennie czerwienią się od storczyków. Nad jeziorami krążą bieliki. Głęboko wcięte doliny rzek, śródleśne oczka z dywanami torfowców wokół, bijące źródła, bukowe i sosnowe starodrzewia – występują gdzie indziej, jednak tu, w Drawieńskim Parku Narodowym – skupione są razem na stosunkowo niewielkim obszarze, ponad 11 tys. hektarów. Herbowym zwierzęciem Parku jest natomiast wydra.

Po nadaniu praw miejskich w 1277 r. Osadzie Trzebiatów, powstałej z trzech słowiańskich wsi. W części centralnej wytyczono rynek. Ulice przecinające się pod kątem prostym utworzyły zarys trzebiatowskiej starówki. Stare miasto zachowało swój średniowieczny układ urbanistyczny prostokątnym rynkiem o wymiarach 96 m x 105 m i szachownicowym układem ulic. Większość kamienic pochodzi z XVII/XVIII w., ponieważ zostały zniszczone podczas wielkiego pożaru w 1679 r., ale zostały odbudowane. Każda kamieniczka starego miasta jest inna, wyróżnia się swoją architekturą i różnorodnymi detalami. W sercu starego rynku znajduje się ratusz miejski. Jego budowę rozpoczęto około 1400 r. Po wielkim pożarze zostały gotyckie piwnice i arkady. Ratusz odbudowano w 1701 r. Jest to czteroskrzydłowa budowla z małym wewnętrznym dziedzińcem, na którym odkryto pozostałości siedemnastowiecznej szubienicy. Zwieńczeniem ścian wschodnich jest wieżyczka z barokowym hełmem, z której rozbrzmiewa hejnał miejski. W 1901 r. na wieży zainstalowano czterotarczowy zegar, działający do dzisiaj.

Woliński Park Narodowy został utworzony w 1960 roku i obejmuje ochroną część największej polskiej wyspy – Wolin. W parku chroni się najpiękniejszy odcinek polskiego wybrzeża klifowego, dobrze zachowane lasy bukowe, unikalną deltę Świny wraz z licznymi wyspami oraz przybrzeżny pas wód Bałtyku. Fauna i flora Wolińskiego Parku Narodowego jest bardzo zróżnicowana i obejmuje blisko 230 gatunków ptaków, ponad 1300 gatunków roślin naczyniowych oraz wiele rzadkich i nowych dla nauki gatunków owadów. Park spełnia ważną rolę w ochronie siedlisk ptaków wodno-błotnych, które tutaj znajdują spokój oraz bazę pokarmową. Obszar delty Świny został zaliczony do ostoi ptaków o znaczeniu europejskim. Symbolem parku jest żyjący na jego terenie bielik zwyczajny, którego żywe okazy można także spotkać w wolierach przy Muzeum Przyrodniczym oraz Zagrodzie Pokazowej Żubrów.

Bazylika św. Jakuba powstała w drugiej połowie XIII wieku na miejscu wcześniejszego, drewnianego kościoła z 1187 r. Jest jednym z cenniejszych i piękniejszych zabytków Szczecina. Można do niego dojść Mostem Długim, znajduje się na Starym Mieście, niedaleko zamku. Konsekracja katedry odbyła się 31 maja 1982 roku z rąk bp szczecińsko-kamieńskiego Kazimierza Majdańskiego. 23 maja 1983 roku papież Jan Paweł II podniósł ją do rangi bazyliki mniejszej., a następnie nadał jej tytuł Bazyliki Archikatedralnej. Przez wieki Bazylika była rozbudowywana i odnawiana po licznych zniszczeniach. Katedra znajduje się na Europejskim Szlaku Gotyku Ceglanego. Po zamontowaniu nowej iglicy wieża kościoła (łącznie z iglicą) ma 110,175 metrów. Na wysokości 53 metrów znajduje się punkt widokowy. Wewnątrz bazyliki znajdują się zabytkowe i współczesne dzieła sztuki sakralnej.

Kościół Macierzyństwa Najświętszej Maryi Panny w Trzebiatowie jest jednym z najcenniejszych zabytków miasta. W 1996 r. ks. Abp Marian Przykucki metropolita szczecińsko-kamieński podniósł rangę świątyni do Sanktuarium Maryjnego, Matki Bożej Trzebiatowskiej, a w 2006 r. Obraz Maryi z Dzieciątkiem został ukoronowany. Kościół został zbudowany w XIV w. w latach 1303-1370. W latach 1864-1867 został przebudowany w stylu neogotyckim. Wieża kościoła jest jedną z najwyższych wież na Pomorzu, liczy około 90 m wysokości. Na wieży znajduje się taras widokowy, z którego widok wynagradza trud poniesiony podczas wejścia. Roztacza się stąd wspaniały widok na panoramę miasta i okolic. Na wieży znajdują się trzy dzwony, najstarszy z 1399 r. „Świętej Jadwigi”, największy dzwon „Maria” - waży 3,75 tony. Trzeci dzwon pochodzi z 1905 r. W kościele zachowały się m.in. płyty nagrobne, pas malowideł z 1 połowy XV w. zdobiący łuk tęczowy, organy zbudowane w 1840 r., czy środkowy witraż przedstawiający wniebowstąpienie Chrystusa. Ciekawostką są kule armatnie z czasów oblężenia Trzebiatowa przez Rosjan podczas wojny siedmioletniej, które wmurowane w zewnętrzne mury kościoła.

Jest zlokalizowana na klifowym wybrzeżu i uruchomiona została w roku 1866. W trakcie swojej ponad 100 – letniej działalności została zniszczona w trakcie działań wojennych oraz poddana była licznym renowacjom, które przywróciły jej pierwotny wygląd zatracony podczas wojny. Z jej tarasu widokowego, znajdującego się na wysokości 45 m i po pokonaniu 210 stopni podziwiać można panoramę miejscowości znajdujących się w pasie nadmorskim Bałtyku. Budynek latarni wraz z przylegającym do niej ogrodem wpisany został do Krajowego Rejestru Zabytków.

Należy do najstarszych latarni w Polsce, ponieważ pierwsza latarnia powstała już w roku 1805. Wzniesiona jest na falochronie wschodnim i ostateczny kształt i imponującą wysokości 68 m uzyskała w drugiej połowie XIX w. Do dziś należy do największych i najbardziej imponujących budowli na polskim wybrzeżu. Również uważana jest za najwyższą latarnię morską na całym wybrzeżu Bałtyku, a także za jedną z największych na świecie. Wokół latarni, w przylegających budynkach, utworzone zostało muzeum latarnictwa i ratownictwa morskiego. Budynek latarni wpisany został do Krajowego Rejestru Zabytków.

UWAGA! Tymczasowo dostęp do latarni morskiej drogą lądową jest niemożliwy. Aby zwiedzić latarnię należy skorzystać z przeprawy wodnej statkiem Adler-Schiff. Obowiązkowe są rezerwacje, pod numerem telefonu 91 322 45 88 

Pierwsze światło naprowadzające statki do portu w Kołobrzegu zabłysło w 1666 roku. Swój ostateczny kształt latarnia morska wznosząca się w kołobrzeskim porcie uzyskała po zakończonych działaniach wojennych. Za podstawę obecnej latarni wykorzystano dawnego fortu, który znajdował się u wejścia do portu. Wznosi się na wysokość 26 m i została udostępniona do zwiedzania. Z tarasu widokowego rozciąga się panorama całego Kołobrzegu, a także podziwiać można statki wpływające do portu. Latarnia morska stanowi nierozerwalny element kołobrzeskiego portu, bulwaru nadmorskiego i pobliskiego molo.

Została zbudowana pod koniec XIX wieku, osiąga wysokość 50,2 metra. Latarnia jest udostępniona do zwiedzania. Na szczyt latarni prowadzą kręte, granitowe schody - aby się dostać na taras trzeba pokonać ich aż 190. Ze szczytu rozciąga się malowniczy widok na Morze Bałtyckie, dostrzec można stąd Sarbinowo, Chłopy, Mielno i Unieście. Latarnia jest usytuowana w centrum wsi, u podstawy wieży znajduje się dom latarnika, kramiki z jedzeniem i pamiątkami oraz ładnie zagospodarowany teren. Latarnia została wpisana do rejestru zabytków.

Zlokalizowana jest w bezpośrednim sąsiedztwie rzeki Regi, w obrębie dawnych obwarowań miasta. Była jedną z trzech wież systemu fortyfikacyjnego miasta. Pochodzi z XV w. i zbudowana została w stylu gotyckim. Pełniła funkcję wieży strzelniczej. Przez lata pojawiało się wiele koncepcji zagospodarowania wieży, jednak żadna nie okazała się przysłowiowym „strzałem w 10”. Obecnie, po wykonanej w 2007 r. rewitalizacji, baszta udostępniania jest turystom, którzy z nowopowstałego balkonu widokowego mogą obserwować panoramę Gryfic.

8 unikatowych makiet kolejowych z jeżdżącymi pociągami, ponad 100 metrów torów, blisko 1000 zabytkowych i współczesnych modeli lokomotyw i wagonów, a do tego dziesiątki pojazdów, niezliczone scenki rodzajowe, interaktywne elementy, piękne krajobrazy oraz "ZŁOTY POCIĄG". To tylko część ekspozycji, z której składa się „ Wystawa Miniatur i Makiet Kolejowych w Rewalu”. Modele w pięciu różnych skalach modelarskich wykonane są zarówno z kartonu, jak i drewna czy metalu. Tutaj kreatywnie można spędzić wolny czas. W budynku dworca znajduje się także kawiarnia, sklepik z pamiątkami oraz kolejowy kącik zabaw dla dzieci. A tuż obok przebiega linia czynnej kolei wąskotorowej. Kolej w tym wydaniu to wspaniała zabawa zarówno dla miłośników przygód, precyzji, modelarstwa oraz techniki w każdym wieku.

Na południe od Szczecina, znajduje się wyjątkowo malownicze miejsce - Ogród Dendrologiczny w Przelewicach. Powstał on na początku XIX w. jako przypałacowy park. Przepiękny teren na obszarze ponad 30 ha jest idealnym miejscem do wypoczynku w otoczeniu rzadkich okazów drzew i krzewów. Tu, w otoczeniu dziewiętnastowiecznego pałacu spacerują pawie, które niewątpliwie są atrakcją przelewickiego ogrodu. Zasoby ogrodu to około 1700 gatunków drzew, krzewów i roślin zielnych. W kolekcji znajduje się wiele okazów roślin chronionych występujących na terenie parku naturalnie oraz introdukowanych. Najstarsze zadrzewienia Arboretum Przelewickiego liczą 180-250 lat. Poza Ogrodem Dendrologicznym w jego skład wchodzi: pałac oranżeria oraz zabytkowy zespół folwarczny. W 2021 r. powstała instytucja Ogrody Przelewice – Zachodniopomorskie Centrum Kultury Obszarów Wiejskich i Edukacji Ekologicznej, której misją jest przede wszystkim wyeksponowanie walorów ogrodu, pielęgnowanie tradycji wsi zachodniopomorskiej, odrestaurowanie wszystkich zabytkowych obiektów i nadanie im nowych funkcji związanych z kulturą i edukacją ekologiczną.

Ogrody Hortulus w Dobrzycy to kompleks ogrodów pokazowych tworzony od 1992 roku, z miłości do natury i z potrzeby dzielenia się tym, co piękne z innymi. W Ogrodach Tematycznych Hortulus znajduje się blisko 30 różnych ogrodów o różnej tematyczne i stylistyce. Na powierzchni 5,5 ha znajdują się: ogrody inspirowane naturalnym krajobrazem (skalne, leśne, wodne), kulturą różnych narodów (japoński, francuski) oraz oryginalne ogrody zmysłów w stylu angielskim. Pobudzające wyobraźnię i zmysły, autorskie ogrody, połączone są w grupy: (Woń, Aromat ,Zapach), (Barwa , Światło, Cień), (Szum, Szelest, Cisza, Dźwięk) Obrazu dopełniają elementy małej architektura m.in. mostki, pergole, fontanny oraz rzeźby. Ogrody Hortulus to unikatowe miejsce wypoczynku, rozrywki oraz edukacji przyrodniczej. Przy Ogrodach znajduje się Caffebar Barwinek, market "Ogród i Galeria", centrum ogrodnicze oraz szkółka roślin ozdobnych.

Brama Wolińska jest jedyną ocalałą z czterech bram wjazdowych do miasta i wchodzi w skład zespołu średniowiecznych murów obronnych Goleniowa. Jej budowę rozpoczęto na początku XIV wieku, a sama budowla początkowo pełniła rolę strażnicy obronnej.  Strzelista budowla bramy należy do najpiękniejszych obiektów tego typu na Pomorzu Zachodnim. Elewacje Bramy Wolińskiej mają różne rozwiązania kompozycyjne. O elewacji widocznej od strony dawnego miasta decydowały bardziej względy estetyczne, natomiast o elewacji od strony zewnętrznej - obronne.  Brama wznosi się na wysokość 26 metrów, a mierząc wraz ze sterczyną, jej wysokość osiąga 29,85 metrów. Obecnie Brama Wolińska jest obiektem Goleniowskiego Domu Kultury, a dawny przejazd bramny zaadoptowany został na Centrum Informacji Kulturalnej i Turystycznej.

Pyrzyckie mury obronne o łącznej długości około dwóch kilometrów i średniej wysokości 7 do 9 metrów, to jeden z najlepiej zachowanych zespołów obwarowań w regionie. Pierwotnie do miasta można było wjechać dwiema bramami - Szczecińską od strony północnej i Bańską od strony południowej. Charakterystycznymi elementami są właśnie Brama Bańska, na której rozmieszczenie otworów strzelniczych sprawia wrażenie, jakby była ona cały czas czymś zaskoczona oraz Baszta Sowia - okrągła, ale i jedna z niewielu w Polsce krzywych baszt. Stosunkowo dobrze zachowane są jeszcze Baszta Lodowa, która jak sama nazwa mówi, w późniejszym czasie pełniła funkcję lodówki dla okolicznych mieszkańców, Baszta Prochowa, w której magazynowano materiały obronne oraz Baszta Pijacka, swojego czasu pełniąca funkcję miejskiej izby wytrzeźwień. Niestety II wojna światowa obróciła w pył większość historycznych zabudowań. Skutkiem trwających ponad miesiąc walk, są między innymi liczne ubytki w murach oraz totalnie zdruzgotane Brama Szczecińska i Baszta Mnisza. Dziś o ich istnieniu przypominają pozostałe niewielkie fragmenty, zaś mury można podziwiać, wędrując po dawnych wałach obronnych.

Muzeum Regionalne im. Stanisława Sankowskiego powstało w 1970 roku. Jego siedziba mieści się w pochodzącym z 1859 roku eklektycznym budynku ratusza, przebudowanym w okresie międzywojennym według projektu radomszczańskiego architekta Włodzimierza Muchy. Prezentowane są tutaj stałe ekspozycje: archeologiczna – „Pradzieje ziemi radomszczańskiej”, historyczne: „Z dziejów miasta Radomska” i „Powojenne Radomsko 1945–89. Opowieść o PRL”, etnograficzna – „Życie wsi radomszczańskiej na przełomie XIX i XX w. oraz „Zbiory sztuki w radomszczańskim muzeum, gabinet Stanisława Sankowskiego” (założyciela i patrona Muzeum), a także wystawy czasowe. Na dziedzińcu Muzeum znajduje się dawny areszt miejski, w którym obecnie eksponowana jest kolejna stała wystawa historyczna – „W okupowanym Radomsku”. Od 2003 roku działa Galeria Muzeum, która organizuje wystawy sztuki współczesnej oraz promuje miejscowych artystów.

Stobiecko Miejskie (dawna wieś) jest dziś jedną z dzielnic Radomska. Najstarsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1266 r. Według jednej legendy kiedyś osiedlili się tu jeńcy tatarscy (sto biesów), według innej mieszkańców Stobiecka nazywano Tatarami z powodu powszechnej na tych terenach uprawy gryki zwanej też tatarką. Jednym z dowodów tatarskości wsi miała być jej specyficzna zabudowa: kryte strzechą domy ustawione szczytem do drogi, do których przylegały, stojące prostopadle, zabudowania gospodarcze. Zwarty układ oraz brak okien od strony drogi nadawał zagrodzie charakter obronny. Podobno nawet w czasie silnego deszczu można było przejść pod ich słomianymi okapami suchą nogą. Ostatnia drewniana zagroda z tatarskich zabudowań w Radomsku, wzniesiona przez cieślę Adama Gałwę, w 1875 roku i przebudowana po II wojnie światowej, to jedyny tego typu zabytek w centralnej Polsce. Dziś jest częścią Muzeum Regionalnego w Radomsku. Obiekt czynny w okresie letnim z okazji wystaw, koncertów, warsztatów, itp.

UWAGA! Zwiedzanie możliwe po uprzednim umówieniu - tel. (044) 685 00 76

Pomnik Misia Uszatka powstał w 2009 roku i dał początek wyjątkowemu w skali kraju projektowi, jakim jest Szlak Łodzi Bajkowej. Na tą niezwykle ciekawą trasę turystyczną składa się obecnie 10 rzeźb, przedstawiających bohaterów filmów animowanych powstałych w łódzkim Studiu Małych Form Filmowych Se-Ma-For. Postać Misia Uszatka powstała 6 marca 1957 roku jako dzieło pisarza Czesława Janczarskiego oraz ilustratora Zbigniewa Rychlickiego. Kariera telewizyjna sympatycznego niedźwiadka rozpoczęła się dopiero w 1962 roku. Największą popularność Uszatkowi dał serial animowany, który od 1975 roku zabawiał najmłodszych widzów przed telewizorami. Pomnik Misia Uszatka, zaprojektowany przez Magdalenę Walczak i Marcina Mielczarka, znajduje się przy reprezentacyjnej ulicy Piotrkowskiej, pod numerem 87. W Łódzkiej Informacji Turystycznej natomiast można kupić znaczek z podobizną bohatera animacji oraz wiele innych gadżetów.

Zespół osadniczy Tumu-Łęczycy to unikalny przykład miejsca, w którym przeszłość historyczna otwiera się przed nami, odsłaniając tajemnice średniowiecznych ziem polskich i pokazując obok siebie Polskę drewnianą i murowaną. Grodzisko w Tumie jest najstarszym elementem średniowiecznej Łęczycy. To pozostałość wczesnośredniowiecznego grodu, czyli miejsca obronnego, a zarazem lokalnego centrum administracyjnego w czasach dynastii Piastów. Gród wzniesiono na planie owalu. Otoczony był potrójnym pierścieniem wałów obronnych i fos zasilanych wodami Bzury. Gród łęczycki był potężną warownią ze zbrojną załogą, a także centralnym ośrodkiem władzy świeckiej w państwie Piastów. Badania archeologiczne pozwoliły ustalić poszczególne fazy rozbudowy grodu, który szczególną rolę zyskał w czasach rozbicia dzielnicowego,  a swoje znaczenie utracił w momencie lokacji miasta i budowy zamku po drugiej stronie Bzury.

Kościół OO. Bernardynów pw. Podwyższenia Krzyża Świętego – Sanktuarium Matki Bożej Piotrkowskiej. Bernardyni w Piotrkowie byli obecni jeszcze przez przed powstaniem klasztoru. W 1624 roku Florian Starczewski, szlachcic, a zarazem główny fundator klasztoru wykupił działkę w Piotrkowie, na której miała rozpocząć się budowa drewnianego kościoła oraz klasztoru.
1 czerwca 1625 roku za sprawą procesji nastąpiło uroczyste wprowadzenie Bernardynów do Piotrkowa. 13 lutego 1626 roku poświęcenia kościoła z upoważnienia arcybiskupa gnieźnieńskiego Jana Wężyka dokonał brat fundatora Wawrzyniec Starczewski. W tym samym czasie wkopano kamień węgielny pod budowę murowanej świątyni. Prace jednak rozpoczęły się dopiero w 1632 roku. W 1643 stanął kościół oraz w zasadniczych zrębach klasztor w stylu barokowym.