Lista znaczków

Pomnik Orła Piastowskiego w Ziębicach to największa, mierząca ok. 9 metrów wysokości i 12 metrów szerokości figura ceramiczna w Europie. Posąg znajduje się w Parku Miejskim, stanowiącym wspaniały przykład wczesnej rekultywacji terenów poprzemysłowych. Pod koniec XIX w. zakończono tu wydobycie gliny dla miejscowego zakładu ceramicznego. Staraniem ówczesnego Towarzystwa Upiększania Miasta oraz dzięki podarowaniu miastu gruntów przez rodzinę Schottländerów, założono na tym obszarze urokliwy park. Malownicze alejki wijące się wśród niewielkich wzgórz prowadzą w pobliżu wieży ciśnień, tzw. Zamku Wodnego, do ogromnej figury Orła Piastowskiego autorstwa Tadeusza Tellera. Pomnik postawiono w 1971 r. na wzgórzu parkowym, z którego rozciąga się piękna panorama miasta i okolicy. U stóp posągu złożono ziemię z pól bitewnych i miejsc kaźni Polaków podczas II wojny światowej. 

Pomnik Ofiar Grudnia 1970 w Szczecinie znajduje się na placu Solidarności, w pobliżu szczecińskiej filharmonii. Potocznie nazywany jest też Aniołem Wolności, ponieważ przedstawia postać 11-metrowej wysokości anioła z pionowo uniesionymi skrzydłami. W dłoniach anioł trzyma koronę cierniową, składającą się z liter tworzących stylizowany napis Grudzień 1970. Anioł posadowiony jest na wyłaniającej się z ziemi łódce. Wokół pomnika znajdują się 4 płyty granitowe z pamiątkowymi inskrypcjami i nazwiskami poległych w grudniu 1970 roku. Autorem tego odlanego z brązu pomnika jest Czesław Dźwigaj, a inicjatorem powstania Stowarzyszenie Grudzień ’70–Styczeń ’71 oraz miejscy radni. Kamień węgielny pod budowę pomnika położono 17 grudnia 2003 r. Uroczyste odsłonięcie nastąpiło 28 sierpnia 2005 roku, podczas obchodów 25. rocznicy podpisania porozumień sierpniowych.

Pomnik upamiętniający polskich obrońców wybrzeża we wrześniu 1939 roku znajduje się w Gdańsku na półwyspie Westerplatte, tuż przy wejściu do portu morskiego. Pomnik znajduje się na wzniesieniu o średnicy 20 metrów i wysokości 22 metrów, które powstało z ogromnej ilości materiału wydobytego podczas oczyszczania wejścia do portu. Monument składa się z 236 bloków granitowych ozdobionych płaskorzeźbami oraz wykutymi napisami. Kształt bryły pomnika przypomina wyszczerbiony bagnet wbity w ziemię. U stóp pomnika znajduje się siedem zniczy symbolizujących siedem dni obrony Westerplatte. Napisy umieszczone na bryle pomnika upamiętniają obronę polskiego Wybrzeża w 1939 roku, ale także odnoszą się m.in. do nazw akwenów i bitew morskich II wojny światowej, w których brali udział polscy żołnierze. Trwająca dwa lata budowa pomnika zakończyła się w 1966 roku, a jego uroczystego odsłonięcia dokonano 9 października, w rocznicę bitwy pod Lenino. Co roku 1 września przy pomniku tym odbywają się uroczystości związane z rocznicą wybuchu II wojny światowej, która rozpoczęła się w tym miejscu.

Pomnik Morsa – jest symbolem organizowanych w Mielnie od 2004 roku Międzynarodowych Zlotów Morsów. Każdego roku w połowie lutego Mielno staje się miejscem największej w kraju imprezy dla miłośników lodowatych kąpieli. Każdemu zlotowi morsów towarzyszy inne hasło przewodnie. W 2024 roku podczas XXI Zlotu 8493 Morsy jednocześnie wykąpały się w Bałtyku. Pomnik Morsa stoi na ul. Kościuszki przy głównym wejściu na plażę w Mielnie. Do Mielna pomnikowy mors zawitał w 2010 roku i oficjalnie został odsłonięty podczas ówczesnego Zlotu Morsów. Autorem pomnika jest poznański rzeźbiarz - Robert Sobociński. Na pewno jest to jedyny taki pomnik w Polsce, a być może i na świecie.

Pomnik Misia Uszatka powstał w 2009 roku i dał początek wyjątkowemu w skali kraju projektowi, jakim jest Szlak Łodzi Bajkowej. Na tą niezwykle ciekawą trasę turystyczną składa się obecnie 10 rzeźb, przedstawiających bohaterów filmów animowanych powstałych w łódzkim Studiu Małych Form Filmowych Se-Ma-For. Postać Misia Uszatka powstała 6 marca 1957 roku jako dzieło pisarza Czesława Janczarskiego oraz ilustratora Zbigniewa Rychlickiego. Kariera telewizyjna sympatycznego niedźwiadka rozpoczęła się dopiero w 1962 roku. Największą popularność Uszatkowi dał serial animowany, który od 1975 roku zabawiał najmłodszych widzów przed telewizorami. Pomnik Misia Uszatka, zaprojektowany przez Magdalenę Walczak i Marcina Mielczarka, znajduje się przy reprezentacyjnej ulicy Piotrkowskiej, pod numerem 87. W Łódzkiej Informacji Turystycznej natomiast można kupić znaczek z podobizną bohatera animacji oraz wiele innych gadżetów.

Muzeum Walki i Męczeństwa w Treblince powstało w 1964 r. Na jego terenie znajdują się: były Karny Obóz Pracy (Treblinka I), były Obóz Zagłady (Treblinka II), Pomnik Martyrologii Romów i Sinti oraz kopalnia żwiru. Upamiętnienie tworzą m.in.: założenie pomnikowo-przestrzenne z symbolicznym cmentarzem żydowskim utworzonym z 17 tysięcy głazów i centralnym pomnikiem oraz pomnik ofiar-więźniów Karnego Obozu Pracy. W budynku muzealnym prezentowane są stałe i czasowe ekspozycje na temat II wojny światowej, obozów w Treblince oraz wystawy artystyczne poświęcone problematyce holokaustu. Są tutaj m.in. kopie rysunków wykonane przez ocalałego więźnia Samuela Willenberga, które przekazał do muzeum. Obejrzeć też będzie można makietę Obozu Zagłady, przedmioty odnalezione na terenie Obozu Pracy oraz macewy (nagrobki żydowskie), które niemieccy naziści wykorzystali jako materiał budowlany. Wydobyto je z „Czarnej Drogi” łączącej oba obozy.

Śląska pieśń ludowa „Poszła Karolinka do Gogolina” przypadła do serca wielu osobom i stała się nieodłączną własnością ludu. Zyskała niezwykły rozgłos i doczekała się upamiętnienia w postaci pomnika. Twórcą koncepcji budowy pomnika był Szymon Koszyk – opolski działacz plebiscytowy i wybitny znawca folkloru opolskiego. Zwycięzcą konkursu na wykonanie projektu pomnika bohaterów pieśni „Poszła Karolinka”, został opolski artysta plastyk Tadeusz Wencel. Zaproponowany pomnik w sposób realistyczny przedstawia Karolinkę - młodą dziewczynę w kucykach, spieszącą żwawym krokiem, za którą podąża wesoły Karliczek z flaszeczką wina. Uroczystość odsłonięcia pomnika odbyła się 28 maja 1967 roku. Od 1987 roku motyw pomnika Karolinki i Karliczka jest wykorzystywany w herbie Gogolina, znajduje się również w logotypach jednostek organizacyjnych Gminy oraz wszelkich akcjach promocyjnych.

Przed II wojną światową była to tzw. Fontanna Trzech Cesarzy. Uroczyste odsłonięcie fontanny nastąpiło 19 sierpnia 1907 roku. Została ona poświęcona trzem cesarzom pruskim: Wilhelmowi I (1797-1888), Fryderykowi III (1831-1888) i Wilhelmowi III (1859-1941). Wszyscy oni panowali w 1888 roku, dając temu okresowi nazwę „Roku Trzech Cesarzy”. Pierwotnie fontanna miała kształt granitowego obelisku ozdobionego kamiennymi, stylizowanymi rybami oraz brązowymi plakietkami z portretami trzech cesarzy Prus. Na początku 1945 roku usunięto z fontanny wizerunki cesarzy, a w latach 60-tych XX wieku również charakterystyczną iglicę. W jej miejsce ustawiono betonową rzeźbę trzech wirujących w tańcu syren.  W dniu 1 maja 2004 roku, w związku z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej, ustawiono obelisk w pierwotnym kształcie i nadano nazwę Pomnik Jedności Europejskiej.

Pomnik glana w Jarocinie nawiązuje do festiwalowych tradycji miasta. Ciężkie, skórzane buty noszone były m.in. przez punków, licznie odwiedzających Jarocin podczas imprez rockowych. Kultowy but został odsłonięty 15 lipca 2011 r., w pierwszy dzień festiwalowy. Znajduje się przy zbiegu ulic Św. Ducha i Wojska Polskiego, nieopodal parku. Pomysłodawczynią pomnika była artystka i animatorka kultury Felicja Pawlicka, tragicznie zmarła w 2010 r. Pomysł, ku jej pamięci, zrealizowali znajomi oraz przyjaciele. Rzeźbę wykonali Jakub Bogatko i Małgorzata Kruk. But ma ponad 2 metry wysokości i waży ok. 200 kg. Wykonany został z żywic epoksydowych. Tradycją już stało się przyozdabianie go kolorowymi sznurowadłami. Pomnik glana jest też ulubionym miejscem odnajdywanym przez turystów, którzy chętnie się przy nim fotografują. Mniejszą parę glanów znajdziemy również na jarocińskim rynku, tuż przy wylocie ulicy Wrocławskiej.

Jednym z obiektów związanych z krajobrazem Góry św. Anny jest Pomnik Czynu Powstańczego. Wzniesiono go w 1955 r. według projektu Xawerego Dunikowskiego, krakowskiego rzeźbiarza, malarza i pedagoga. Wybudowany został on w miejscu, w którym przed II wojną światową stało mauzoleum nazistowskie. Historia niemieckiego mauzoleum kończy się w 1945 roku, kiedy to został wysadzony w powietrze. Na jego miejscu wybudowano obecny obiekt nawiązujący do III Powstania Śląskiego. Pomnik Czynu Powstańczego składa się z czterech potężnych filarów zwieńczonych granitowymi belami. Przedstawia on otwarty dom śląski z symbolicznym ogniskiem domowym – zniczem. Na zniczu znajdują się polskie odznaczenia bojowe: Śląski Krzyż Powstańczy i Order Krzyża Grunwaldu. Na granitowym podeście,  stoją cztery dwumetrowe rzeźby figuralne przedstawiające śląskie społeczeństwo: kobietę z dzieckiem, hutnika, górnika i rolnika. Pod architrawem pomnik ozdobiony jest elementami fauny i flory oraz symbolami pracy. Zewnętrzne ściany pylonów pokryte są płaskorzeźbami i ołowiowymi rytami, które przedstawiają w skrócie historię Śląska i walkę jego ludu.

Bolesław Chrobry - pierwszy koronowany władca Polski. Dla Gniezna władca szczególny – za jego panowania niepomiernie wzrósł status grodu, który stał się głównym ośrodkiem militarnym, religijnym i politycznym państwa piastowskiego. Polityczne i religijne znaczenie Gniezna za panowania Bolesława Chrobrego uległo szczególnemu wzmocnieniu za sprawą męczeńskiej śmierci biskupa praskiego Wojciecha. Chrobry popierał misję ewangelizacyjną przyszłego świętego w Prusach, a jego zwłoki wykupił i pochował w kościele w Gnieźnie. Przyczyniło się to do spotkania z cesarzem Ottonem III, który podczas tzw. Zjazdu Gnieźnieńskiego zadecydował o utworzeniu arcybiskupstwa w Gnieźnie. Chrobry został też uznany za przyjaciela Św. Cesarstwa Rzymskiego i brata cesarskiego, co stanowiło najwyższą godność w ówczesnym ceremoniale. To wszystko nadało władcy piastowskiemu rangę pozwalającą dostąpić godności królewskiej, a z Gniezna uczyniło główny ośrodek władzy w państwie pierwszych Piastów.

W 1975 r. społeczeństwo regionu kłobuckiego oraz młodzież harcerska okolicznych Hufców ZHP dla uczczenia poległych pierwszego września 1939 r. żołnierzy Wołyńskiej Brygady Kawalerii, wzniosło pomnik usytuowany w sąsiedztwie niemego świadka bitwy - drewnianego Kościoła pw. świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza. Pomnik ten jest symbolem bohaterskiej i patriotycznej walki żołnierza polskiego w obronie ojczyzny. Twórcą pomnika jest artysta rzeźbiarz Gabriel Hajdas. Corocznie w pierwszych dniach września odbywają się pod pomnikiem w Mokrej uroczystości patriotyczne upamiętniające bohaterstwo żołnierzy września.

Nie była kobietą, lecz... białą niedzwiedzicą, którą w 1919 roku na targu w rosyjskim Archangielsku, zakupił jeden z przebywających tam polskich żołnierzy. Niedźwiedzica miała być prezentem dla pewnej kobiety, o której względy żołnierz konkurował w włoskim kapitanem. Niestety sytuacja wymknęła się spod kontroli i niedźwiedzica Baśka zadarła z psem dowódcy wszystkich wojsk Ententy na Murmanie, przez co trafiła do Baonu Wojska Polskiego (zwanego Baonem Murmańskim). Wytresowana przez kaprala Smorgońskiego, który był jej opiekunem, stała się jednym z żołnierzy. Została nauczona elementów musztry, w tym salutowania i naśladowania kroku marszowego.  Poprzez Gdańsk trafiła do Twierdzy Modlin, gdzie mieszkała i zażywała kąpieli w wodach rzek. Miała nawet okazję poznać osobiście Józefa Piłsudskiego, któremu salutowała podczas wojskowej defilady na warszawskim placu Saskim w 1919 r. Baśka zginęła tragicznie z rąk miejscowych chłopów, którzy po tym jak zerwała się z łańcucha podczas kąpieli i uciekła, zadźgali ją widłami i oskórowali. Dziś pomnik niedźwiedzicy stoi tuż obok Muzeum Kampanii Wrześniowej i Twierdzy Modlin. 

Zielona Góra słynie z wyrobu win oraz winobrania. Nic więc dziwnego, że to właśnie tutaj, 2 września 2010 roku, podczas trwającego święta wina, odsłonięto pomnik rzymskiego boga wina, winorośli i dzikiej natury – Bachusa, siedzącego na beczce z winem.  Zielonogórski Bachus stoi u zbiegu ulic Żeromskiego, Kupieckiej i Alei Niepodległości. Pomnik posadowiono na podświetlanym postumencie składającym się z dwóch ułożonych na sobie dyskach o różnej średnicy. Jest to dzieło krakowskich rzeźbiarzy - Jacka Gruszeckiego i Roberta Dyrcza. Rzeźba ta zapoczątkowała również serię niedużych bachusków ustawianych w różnych miejscach miasta. Stała się ponadto swego rodzaju symbolem Zielonej Góry, która jest najdalej na północ wysuniętym miastem europejskim, w którym uprawia się winorośl.

„Polesia czar, to dzikie knieje moczary…” Piękne przedwojenne tango, bardzo dosadnie oddaje urok terenów Polesia. Kto chce poznać uroki tej wspaniałej krainy, powinien przybyć właśnie do Poleskiego Parku Narodowego. Tutejsze ścieżki edukacyjne prowadzą przez najbardziej atrakcyjne fragmenty parku, ukazując bogactwo i piękno tutejszej przyrody. Turystów poszukujących miejsca z dala od miejskiego zgiełku, pełnego spokoju i dzikiej przyrody, zapraszamy już dziś! Na terenie Parku wyznaczono pięć pieszych ścieżek dydaktycznych, jedną ścieżkę rowerową i dwie trasy dla najmłodszych. Zapraszamy serdecznie na spotkania z żółwiem błotnym, żurawiem i łosiem!

Zaledwie kilkaset metrów od pszczyńskiej starówki można spotkać żubra. Taką możliwość daje odwiedzenie Pokazowej Zagrody Żubrów, która powstała na terenie zabytkowego parku, w części zwanej „Zwierzyniec”. Na blisko 10 hektarach wybudowano dwie zagrody wraz z infrastrukturą, m.in. paśnikami, zagrodą kwarantannową oraz magazynami karmy. Zwierzęta można oglądać z pomostu widokowego, przystosowanego do potrzeb osób niepełnosprawnych. W Zagrodzie można zapoznać się ze zwyczajami nie tylko żubra, największego ssaka w Europie, ale również poznać inne zwierzęta zamieszkujące tereny południowej Polski tj. muflony, jelenie, sarny, daniele oraz liczne ptactwo. Na terenie Zagrody znajduje się obiekt muzealno-edukacyjny, w którym istnieje możliwość przeprowadzenia zajęć przyrodniczych. Przez obiekt prowadzi ścieżka edukacyjna, tablice przedstawiające las jako ekosystem oraz ekspozycje prezentujące faunę i florę. Zwiedzanie Zagrody może zostać wzbogacone o film trójwymiarowy przedstawiający historię żubra w Pszczynie. Warto też zajrzeć do Biura Informacji Turystycznej, które oferuje szeroką gamę wydawnictw i pamiątek związanych z ziemią pszczyńską.

Pokamedulski Klasztor w Wigrach z XVII wieku jest jednym z najważniejszych obiektów dziedzictwa kulturowego Polski i Europy.  Wpisany jest do rejestru zabytków, gdyż posiada wyjątkową wartość historyczną, artystyczną oraz naukową. Klasztor jest nie tylko obiektem sakralnym, ale stanowi również centrum turystyki. Sprzyja temu, miedzy innymi, jego położenie – na terenie Wigierskiego Parku Narodowego. Kompleks klasztorny, w tym eremy wigierskie, są bardzo licznie odwiedzane przez turystów i pielgrzymów w związku z przebiegającymi przez Wigry szklakami: św. Jakuba, który od 1993 roku znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO oraz dwoma szlakami papieskimi (Szlak Papieski Tajemnice Światła Ełk-Wigry oraz Kajakowy Szlak Papieski Tajemnice Zawierzenia Wigry-Studzieniczna). W podziemiach klasztornego kościoła znajdują się katakumby kamedulskie. Widoczne są w nich nisze ze szczątkami zmarłych ojców kamedułów oraz grobowiec biskupa wigierskiego Michała Karpowicza. Na jednej ze ścian krypty znajduje się XVIII wieczne malowidło zwane „Tańcem śmierci”. W klasztorze można także natrafić na liczne wystawy, a turyści spragnieni wypoczynku mogą go zaznać w tutejszych ogrodach.

Pod dworcem kolejowym w Szczecinie jak również w przydworcowej skarpie znajduje się schron z okresu II wojny światowej. Zbudowali go Niemcy wykorzystując osiemnastowieczne fortyfikacje podziemne, a ukończyli w 1941 roku. Schron schodzi pod ziemię na głębokość pięciu kondygnacji. Tworzą go żelbetowe ściany i stropy niemal trzymetrowej grubości. Ogólna powierzchnia schronu to blisko 3 tys. metrów kwadratowych. Do końca wojny schron służył do ochrony ludności cywilnej miasta. Po wojnie i przekazaniu Szczecina Polsce, schron przebudowano na schron przeciwatomowy, mogący pomieścić nawet 5 tys. osób. Do lat 90. XX wieku odbywały się w nim ćwiczenia obrony cywilnej. W 2014 roku podziemia stały się scenografią do filmu „Wielka ucieczka na północ” ukazującego dalsze losy bohaterów filmu „Wielka ucieczka” z 1963 roku. Obecnie podziemny schron funkcjonuje jako obiekt turystyczny mieszczący  „Podziemne Trasy Szczecina”. Na dwóch udostępnionych trasach przedstawiono m.in. historię miasta podczas II wojny światowej i w czasach PRL-u, dzieje szczecińskich fortyfikacji jak również eksponaty związane z systemem schronów i obroną cywilną. W 2008 roku obiekt otrzymał tytuł „Turystycznego Produktu Polski”  Polskiej Organizacji Turystycznej.

Podziemne Przejście Turystyczne w Jarosławiu usytuowane jest pod kamienicami Rynku. Podziemne przejście ma długość 186 m, a jego głębokość sięga 6 metrów pod powierzchnię Rynku. Podczas wędrówki trasą Podziemnego Przejścia Turystycznego odwiedzić można 11 sal wystawowych prezentujących ekspozycje dotyczące: ceramiki, kuchni mieszczańskiej z zapleczem kuchennym z XVI i XVII wieku, myślistwa, jarmarków jarosławskich, paleontologii, archeologii Sanu, historii ratowania Starego Miasta w Jarosławiu oraz ukazujące makietę dawnego Jarosławia. Zwiedzanie Podziemnego Przejścia uatrakcyjniają efekty świetlne i dźwiękowe, a wystawy wzbogacają barwne grafiki. Na trasie zastosowano innowacyjne rozwiązania multimedialne, stanowiące atrakcję zwłaszcza dla dzieci i młodzieży. Dzięki tym rozwiązaniom można m.in.: samodzielnie wypalić gliniane naczynie, popłynąć szkutą w dół Sanu i Wisły, czy przebrać się w XVII-wieczny strój.

Podziemny Kompleks Osówka znajduje się niewiele ponad kilometr na północny-wschód od miejscowości Kolce i takiej samej odległości na północ od miejscowości Sierpnica. Prace rozpoczęto tutaj w połowie 1943 r. Doprowadziły one do powstania ogromnego systemu betonowych korytarzy, umocnień i hal. Cel prac był utrzymywany w tajemnicy. Kompleks Osówka znajduje się w granicach administracyjnych miasta Głuszyca w powiecie wałbrzyskim. Jest to najciekawszy i najdłuższy udostępniony kompleks wybudowany w Górach Sowich. Tajemnicze Podziemne Miasto Głuszyca - Kompleks Osówka jest udostępnione zwiedzającym przez cały rok od poniedziałku do niedzieli.

Podziemna Trasa Turystyczna w Sandomierzu to udostępniona do zwiedzania część kilkukondygnacyjnych komór i chodników znajdujących się pod Starym Miastem. Ich powstaniu sprzyjała zalegająca na tym terenie gruba warstwa lessu. Drążone w tym podłożu skalnym korytarze pełniły w minionych wiekach rolę składów kupieckich, w których przechowywano głównie sól oraz śledzie. Korytarze te służyły także jako schronienie w niebezpiecznych sytuacjach. Zapotrzebowanie na podziemne magazyny było ogromne, a to spowodowało, że osiągały one coraz większe rozmiary, dochodząc nawet  do 15 metrów głębokości.  Wejście do Podziemnej Trasy Turystycznej znajduje się na dziedzińcu Kamienicy Oleśnickich (Rynek 10, wejście od ulicy Oleśnickiego).

Rzeszowskie podziemia kryją w sobie liczne atrakcje i tajemnice. Można tutaj spotkać relikty średniowiecznych murów, pozostałości żelaznych krat i zawiasów, kilkusetletnie cegły tzw. „palcówki”, a także ukryte przejścia. Atrakcyjności piwnic dopełnia ekspozycja, na którą składają się m.in. repliki zbroi rycerskich, broni białej i palnej, wystawa ceramiki użytkowej, obrazująca, z jakich naczyń i przedmiotów codziennego użytku korzystali dawni mieszkańcy Rzeszowa. Przy wejściu można zobaczyć dużych rozmiarów fotografię przedstawiającą rzeszowski Rynek z przełomu XIX i XX wieku. Swoistą „ścieżkę edukacyjną” stanowi Korytarz Herbowy, w którym umieszczone zostały herby dawnych właścicieli Rzeszowa, herby ziem i województw, na terenie których położone było miasto, wreszcie herby miasta Rzeszowa. Podziemna Trasa Turystyczna w Rzeszowie zlokalizowana jest pod płytą Rynku. Poszczególnym piwnicom i korytarzom nadano nazwy, odnoszące się do ich funkcji oraz historii miasta.

Pod powierzchnią Opatowa rozciągają się labirynty Podziemnej Trasy Turystycznej, która powstała z połączenia licznych, wykonanych w skale lessowej, piwnic kupieckich. Najstarsze jej elementy, datowane są na XV wiek. Obecnie długość zwiedzanej trasy wynosi około 500 metrów i składa się z trzech poziomów. Najniżej położona piwnica sięga 14,5 metra w głąb ziemi. W podziemiach panuje stała temperatura, między 8 - 12 stopni Celsjusza. Sama trasa, czyli ponad dwadzieścia komór, została udostępniona do zwiedzania w 1984 roku. W piwnicach urządzono szereg ekspozycji tematycznych, związanych z Opatowem i najbliższą okolicą, gdzie posłuchać można m.in. o historii miasta, a ta wybrzmiewająca z podziemnej perspektywy brzmi niesamowicie, jak chociażby o pewnym Zakonie Ubogich Rycerzy Chrystusa i Świątyni Salomona zwanych Templariuszami, którzy mieli przybyć do Opatowa razem z Henrykiem Sandomierskim po jednej z wypraw krzyżowych.

Podziemna Trasa Turystyczna im. prof. Feliksa Zalewskiego. To jedna z najstarszych podziemnych tras turystycznych w Polsce. Została zlokalizowana w rozległych podziemiach kamienicy Rynek 14,  tzw. kamienicy Rydzikowej z początku XVII w., prezentującej najlepiej zachowany typ kamienicy jarosławskiej. Trasa składa się z oryginalnych podziemnych komór i korytarzy obudowanych cegłą. Nie jest to jednak przestrzeń jednolita. Mury kryją w sobie wiele niespodzianek. Do ich budowy wykorzystano charakterystyczną, widoczną w wielu miejscach, zaprawę lessową. Także stosowana tutaj cegła to m.in. oryginalna palcówka. O bardziej współczesnym pochodzeniu niektórych fragmentów, świadczą cegły znakowane herbem górniczym. Jej długość wynosi około 150 m, przy różnicy poziomów sięgającej do 8,5 m. Atrakcja została otwarta w 1984 r. z inicjatywy zespołu naukowego z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, który w 2 poł. XX w. starał się zapobiec waleniu się kamienic na jarosławskim rynku, największej katastrofie budowlanej w powojennej Polsce.

Olkuski ratusz został wybudowany na przełomie XIV i XV wieku. Budowla w stylu gotyckim wzniesiona z miejscowego kamienia o czerwonej barwie miała kształt prostokąta. Co ciekawe, olkuski ratusz był większy od ratusza w stołecznym Krakowie.  W olkuskim ratuszu byli przyjmowani dostojni goście odwiedzający miasto. W 1547 roku rajcy olkuscy podejmowali tu króla Zygmunta Augusta, a w 1787 roku goszczono tu króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Ratusz został rozebrany na początku XIX wieku. Na mury piwnic natrafiono w 2011 roku podczas rewitalizacji olkuskiej starówki i podjęto decyzję o ich adaptacji w celu utworzenia tam podziemnej trasy turystycznej. Staraniem władz miasta powstała tu niezwykła ekspozycja „Podziemny Olkusz”, przybliżająca historię Olkusza, nazywanego Srebrnym Miastem. Jej elementem jest m.in. przestrzenna makieta pokazująca Olkusz w czasach największej świetności. W podziemiach można zobaczyć replikę astrolabium, czyli urządzenia astronomicznego, jakie należało do słynnego olkuskiego astronoma i astrologa Marcina Bylicy. Część ekspozycji jest poświęcona historii samego ratusza – siedziby władz miasta, kancelarii i więzienia miejskiego. Dzięki prezenterom multimedialnym można szczegółowo poznać historię miasta i jego mieszkańców, a także zobaczyć stare dokumenty, ryciny i mapy.