Kolekcjonerskie Znaczki Turystyczne

Jan Kazimierz to syn Zygmunta III Wazy i jego drugiej żony Konstancji. Urodził się w Krakowie na Wawelu 22 marca 1609 roku. Jako dziecko prowadził bardzo urozmaicone życie pełne nieoczekiwanych zwrotów akcji. Uczestniczył m.in. w wyprawach wojennych, był aresztowany pod zarzutem szpiegostwa we Francji, rozpoczął nowicjat u Jezuitów w Loreto, a później gdy zrzucił habit otrzymał od papieża kapelusz kardynalski jako jako kardydał-diakon bez święceń kapłańskich. W 1648 roku powrócił do Polski i 17 listopada został obrany królem Polski. Rządy Jana Kazimierza były burzliwe. Powstanie na Ukrainie i wojna ze Szwecją doprowadziły do tego że król schronił się na Śląsku Opolskim traktowany jako zbieg. Po obronie Jasnej Góry wrócił do Polski i kontynuował walkę z najeźdźcą. Śmierć jego żony przyspieszyła tylko decyzję o abdykacji. Jan Kazimierz ustąpił z tronu 16 września 1668 roku, po czym wyjechał do Francji by zamieszkać w opactwie będąc opatem zwolnionym ze ślubów zakonnych i święceń kapłańskich. Zmarł 16 grudnia 1672 roku, a jego prochy sprowadzono do Polski, gdzie spoczęły w katedrze wawelskiej.

Michał Korybut Wiśniowiecki to syn wojewody ruskiego, księcia Jeremiego Wiśniowieckiego i Gryzeldy Zamoyskiej. Urodził się 31 maja 1640 roku w Białym Kamieniu na Ukrainie. W dziecińskie przebywał w rezydencji biskupów płockich w Broku, gdzie uczył się pod okiem jezuitów. Następnie opieką otoczył go wuj Jan Sobiepan Zamoyski zapewniając dalszą naukę. Stąd trafił na dwór Jana Kazimierza gdzie zyskał ogólną życzliwość i przychylność. Rozpoczął też studia na uniwersytecie w Pradze, a kilka lat później udał się na dwory w Dreźnie i Wiedniu.  Na króla został wybrany na sejmie elekcyjnym w czerwcu 1669 roku, a koronowany został 29 września w Krakowie. Był pozbawiony zdolności politycznych. Rządy Króla Michała to przede wszystkim konflikt zbrojny z Turcją, którego końca nie doczekał, przekazując dowództwo Janowi III Sobieskiemu. Michał Korybut Wiśniowiecki zmarł we Lwowie 10 listopada 1673 roku. Serce króla pochowano w klasztorze kamedułów na Bielanach w Warszawie, wnętrzności w katedrze we Lwowie, a ciało spoczęło w podziemiach katedry wawelskiej. 

Urodził się 17 sierpnia 1629 roku w Olesku na Ukrainie. Ojciec Jana – Jakub był kasztelanem krakowskim, a matka Zofia Teofilia z Daniłowiczów, wojewodzianką ruską. Jan był ponadto prawnukiem hetmana wielkiego koronnego Stanisława Żółkiewskiego, który dla młodego Jana był wzorem godnym naśladowania. Sobieski otrzymał staranne wykształcenie. Znał m.in. osiem języków, był znawcą literatury klasycznej, a przy tym także bibliofilem. Interesował się geografią, matematyką, astronomią, architekturą oraz inżynierią. Utrzymywał kontakty z wybitnymi osobistościami świata nauki. Sobieski piastował m.in. funkcje hetmana polnego koronnego, hetmana wielkiego koronnego, a także marszałka wielkiego koronnego. Jego największym sukcesem było zwycięstwo nad Turkami pod Chocimiem, co utorowało mu drogę do korony królewskiej, którą uzyskał w 1674 roku. Jako król rozpoczął reorganizację polityki zagranicznej zawierając sojusz z Francją i Szwecją. Dowodząc połączonymi siłami polskimi, cesarskimi i książąt niemieckich pokonał w 1683 roku armię turecko-tatarską pod Wiedniem. Był jednym z najwybitniejszych wodzów polskiej i europejskiej sztuki wojennej. Zmarł w Wilanowie 17 czerwca 1696 roku.

To syn Jana Jerzego III Wettyna i Anny Zofii Oldenburg. Urodził się w maju 1670 roku w Dreźnie. Jako młodzieniec wiele podróżował zdobywając wykształcenie i doświadczenie wojskowe walcząc z Francuzami nad Renem i dowodząc armią w wojnie z Turcją. W 1694 roku objął tron w Saksonii. W 1697 roku wystąpił jako kandydat do polskiego tronu. Przechodząc na katolicyzm  i rozdając znaczne sumy pieniędzy zaskarbił sobie poparcie. Poparcie jakiego udzielił Augustowi cesarz Leopold I i car Piotr I doprowadziło do szybkiej koronacji 15 września 1697 roku. W 1700 roku August II Mocny włączył się do wielkiej wojny północnej toczonej między Szwecją a Rosją co doprowadziło do spustoszenia kraju przez Szwedów. Po przymusowej abdykacji w 1706 roku na tron powrócił 3 lata później. Jego rządy zapoczątkowały okres pełnego uzależnienia Rzeczpospolitej od Rosji. August II Mocny zmarł 1 lutego 1733 roku w Warszawie. Jego szczątki spoczęły na Wawelu, w kościele Kapucynów w Warszawie oraz w kościele dworskim w Dreźnie.

Stanisław Leszczyński urodził się we Lwowie 20 października 1677r. Pochodził z  wielkopolskiej rodziny. Ojciec Stanisława był wojewodą poznańskim, a dziadek ze strony matki hetmanem wielkim koronnym. Swoje wykształcenie zdobywał zarówno podczas zagranicznych podróży jak i ucząc się w domu oraz w protestanckim gimnazjum w Lesznie. W czasie toczącej się na ziemiach Rzeczypospolitej wojny północnej król szwedzki Karol XII zdecydował, że Stanisław zostanie królem polskim. 12 lipca 1704 sejm elekcyjny, zwołany w szwedzkim obozie wojskowym pod Warszawą, potwierdził wybór nowego króla, jednak na króla Polski Stanisław został koronowany dopiero w październiku 1705 r. Pięć kolejnych lat jego rządów to głównie walka ze szwedzką okupacją. W 1709 roku udaje się na tułaczkę. Do Polski wraca w 1733 roku i już 12 września zostaje wybrany królem. Niestety dzień później ucieka ze stolicy w obliczu wojny o tron polski, do której doprowadziła Rosja po powtórnej elekcji Augusta III. Formalnie Stanisław zatrzymał tytuł, ale przy braku wsparcia w chłopskim przebraniu uciekł do Prus, a następnie do Francji gdzie został księciem Baru i Lotaryngii. Zmarł 23 lutego 1766 roku, a bezpośrednią przyczyną śmierci były poparzenia wywołane pożarem szat, które zapaliły się od iskry z kominka.

Fryderyk August II urodził się 17 października 1696 roku w Dreźnie. Był synem Augusta II z saskiej dynastii Wettynów i Krystyny Eberhardyny. W wieku kilkunastu lat wyruszył w podróż po Europie gdzie m.in. potajemnie przeszedł na katolicyzm co miało mu ułatwić staranie się o koronę polską. Przejście na katolicyzm ukrywano jednak przez kolejne pięć lat. W roku 1719 r. w Wiedniu poślubił arcyksiężniczkę austriacką Marię Józefę Habsburg. Będąc w Polsce w 1726 roku zaskarbił sobie wielu magnatów, jednak konkurując o tron ze Stanisławem Leszczyńskim dopiero poparcie Rosji i jej wsparcie siłowe ostatecznie przyczyniły się do uzyskania korony. Miało to miejsce 17 stycznia 1734 r., a nowy król mianował się odtąd jako August III Sas. W Polsce król przebywał rzadko, wpadając głównie na kilka godzin do przygranicznej Wschowy. Większość czasu spędzał w Dreźnie skąd dopiero w obliczu klęski wojny siedmioletniej wrócił do Warszawy, gdzie spędził kilka lat. Do Drezna wrócił w 1763 roku i tam też zmarł jesienią tego samego roku. 

Urodził się w Wołczynie 17 stycznia 1732 r. Był synem kasztelana krakowskiego Stanisława i Konstancji z Czartoryskich. Jako dziecko otrzymał staranne wychowanie i wykształcenie. Na tron królewski dostał się podczas elekcji w 1764 roku dzięki nominacji carycy Katarzyny i przy wojskowej interwencji Rosji. Jako król usiłował  zmodernizować i wzmocnić znajdującą się w trudnej sytuacji politycznej Rzeczpospolitą. W 1765 r. założył w Warszawie Teatr Narodowy oraz Szkołę Rycerską dla kadetów. Pod jego patronatem powstało jedno z pierwszych polskich czasopism – Monitor. Stanisław August był przede wszystkim mecenasem sztuki. Organizował „obiady czwartkowe”, zapraszając na Zamek Królewski pisarzy i intelektualistów, a także założył zespół pałacowo-ogrodowy w Łazienkach jako swoją letnią rezydencję, w której gromadził cenne dzieła sztuki i książki. Reformy wzmacniające Rzeczypospolitą doprowadziły do zbrojnej interwencji Rosji, a to w konsekwencji przełożyło się na doprowadzenie do I rozbioru Polski. Reformatorskie działania króla nie ustawały, a ich końcowym efektem było  uchwalenie Konstytucji 3 maja 1791 roku, której król był jednym z głównych autorów. Niestety później doszło do II i III rozbioru Polski, a w konsekwencji król udał się do Grodna, po czym abdykował w 1795 r. na rzecz Rosji. Zmarł 12 lutego 1798 roku. 

Pierwszy, w pełni pilotowany przez Polaków, pododdział lotnictwa bombowego został sformowany 1 lipca 1940 r. w bazie RAF Bramcote w hrabstwie Warwickshire w Wielkiej Brytanii. 300 Dywizjon Bombowy Ziemi Mazowieckiej został zorganizowany z personelu, przybywającego z Francji na początku roku 1940 do polskiego ośrodka w Eastchurch. Swoje działania rozpoczął jako część 6 Grupy Szkoleniowej, lecz ostatecznie dołączył do 1 Grupy Bombowej w 1941 roku. Jego pierwszym dowódcą został ppłk inż. pil. Wacław Makowski. Dywizjon na swój szlak bojowy wyruszył 14 września 1940 r., wkraczając do walki podczas decydującej fazy Bitwy o Anglię. W okresie od 1941 do 1945 r. piloci dywizjonu wykonali ponad 1000 lotów: w ramach operacji Millenium, wspierali forsowanie Renu, brali udział w bitwie o Zagłębie Ruhry, a także uczestniczyli w D-Day i w lokalizowaniu niemieckiej broni V. Ostatnią operacją bojową Dywizjonu 300 podczas II wojny światowej był nalot w dniu 25 kwietnia 1945 r. na rezydencję Hitlera w Berchtesgaden. Po zakończeniu działań bojowych brał udział w kilku kluczowych operacjach, takich jak Dodge, Exodus i Manna. Rozwiązanie dywizjonu nastąpiło 11 października 1946 r., a jego ostateczne rozformowanie - 2 stycznia 1947 r. Odznaka Dywizjonu to czteropolowa tarcza herbowa książąt mazowieckich w kształcie szachownicy lotniczej. W prawym górnym polu wizerunek orła książąt mazowieckich, w lewym dolnym sylwetka brytyjskiego lwa. Nad tarczą stylizowana korona z wpisaną rzymską liczbą CCC na perłowym tle.

301 Dywizjon Bombowy Ziemi Pomorskiej "Obrońców Warszawy" powstał 24 lipca 1940 r. Był bliźniaczym dywizjonem polskiego Dywizjonu 300 i organizował się na tym samym lotnisku w Bramcote. Personel rekrutował się z lotników przybyłych na początku 1940 r. z Francji do Anglii — do Eastchurch. 23 sierpnia 1940 r. dywizjon został przeniesiony na lotnisko Swinderby i podporządkowany 1 Grupie Bombowej — RAF Bomber Command. Dywizjon na swój szlak bojowy wyruszył 14 września 1940 r., wkraczając do walki podczas decydującej fazy Bitwy o Anglię. Pierwszym dowódcą nowego oddziału został ppłk pil. Roman Rudkowski, jego doradcą z ramienia RAF — s/l dr E. Skinner. W okresie od września 1940 do marca 1943 piloci Dywizjonu 301 uczestniczyli w lotach na Antwerpię, Bremę, Hamburg, Essen, Osnabruck, Bielefeld, Norymbergię i inne. W nocy z 30 na 31 maja 1942 r. dywizjon wziął udział w nalocie tysiąca bombowców RAF na Kolonię, a w nocy z 26 na 27 czerwca w podobnym nalocie na Bremę. Z powodu strat i braku pilotów, 31 marca 1943 r.  został rozwiązany i przekształcony 1 kwietnia w Eskadrę „C” w składzie brytyjskiego 138 Dywizjonu Specjalnego Przeznaczenia RAF. Zadaniem Eskadry „C” było przewożenie osób oraz wyposażenia wojskowego dla ruchu oporu w okupowanych krajach, w tym w Polsce. Eskadra „C” 4 listopada 1943 r. została usamodzielniona oraz przemianowana na 1586. Eskadrę Specjalnego Przeznaczenia.  Od tej pory polscy lotnicy wykonywali loty z zaopatrzeniem, nie tylko do Polski, choć głównie ten rejon był celem ich niebezpiecznych misji, zwłaszcza w czasie Powstania Warszawskiego. 7 listopada 1944 r. Eskadrę 1586, przekształcono najpierw w Dywizjon 319, a następnie z powrotem w Dywizjon 301. Rozformowanie dywizjonu nastąpiło 18 grudnia 1946 r. 11 listopada 1966 r. nadano dywizjonowi Order Virtuti Militari. Odznaka Dywizjonu ma kształt okręgu z nasadzonym po lewej stronie półksiężycem. W środku odznaki ukoronowany orzeł, na tle którego w dolnej części umieszczono dwie tarcze herbowe. Po lewej stronie wizerunek warszawskiej Syrenki, po prawej Gryfa Pomorskiego. Poniżej tarcz herbowych, na półksiężycu, numer dywizjonu 301.

302 Dywizjon Myśliwski „Poznański” był pierwszym polskim dywizjonem sformowanym na terenie Wielkiej Brytanii. Rozkaz o jego utworzeniu jest datowany na 10 lipca 1940 r. - dzień uznawany za początek bitwy o Anglię. Nazwa dywizjonu pochodzi od nazwy armii, z której wywodziła się większość lotników dywizjonu. Po klęsce w kampanii wrześniowej lotnicy Armii "Poznań" gen. Tadeusza Kutrzeby zdołali dotrzeć do Francji i tam walczyli w strukturach Dywizjonu Myśliwskiego 1/145. Najwięcej pilotów pochodziło z 3 Dywizjonu Myśliwskiego, a konkretniej z 3 Pułku Lotniczego, walczącego we wspomnianej wyżej Wojnie Obronnej we wrześniu 1939 roku. Jego pierwszym dowódcą brytyjskim został mjr William A.J. Satchell, a pierwszym polskim dowódcą -– mjr Mieczysław Mümler. Dywizjon wszedł w skład 12 Grupy Lotniczej z zadaniem osłony środkowej Anglii. W latach 1940-45 piloci dywizjonu walczyli w Bitwie o Anglię, ofensywie myśliwskiej nad Francją, obronie Exeter, w osłonie konwojów, operacji "Jubilee" (desant pod Dieppe), bitwie o Niemcy, operacji "Overlord", bitwie w Normandii, w inwazji Niemiec. Oficjalne rozwiązanie 302 Dywizjonu nastąpiło 18 grudnia 1946 roku. Odznaka Dywizjonu ma kształt tarczy w kształcie rombu, tło w barwach francuskich: niebieskiej (góra), białej (środek) i czerwonej (dół). W rombie wizerunek kroczącego kruka z czarnymi i niebieskimi piórami. W górnym rogu numer 1/145 (pamiątka po numeracji z okresu walk we Francji), w dolnym 302. Łapy, dziób, cyfry i krawędzie rombu w kolorze złota. Sylwetka kruka zapożyczona z godła 132 Eskadry Myśliwskiej 3 Pułku Lotniczego w Poznaniu.

Historia 303 Dywizjonu Myśliwskiego Warszawskiego im. Tadeusza Kościuszki rozpoczęła się 2 sierpnia 1940 r. W Northolt został sformowany dywizjon, który dziedziczył tradycję 111 i 112 Eskadry Myśliwskiej oraz 1 Pułku Lotniczego, które niegdyś stacjonowały na Okęciu w Warszawie. Większość  pilotów pochodziła właśnie z Warszawy i we wrześniu 1939 r. brała udział w walkach w obronie stolicy. Dywizjon gotowość bojową osiągnął 31 sierpnia 1940 r. Pierwszym dowódcą z ramienia RAF został s/ldr Ronald Kellet, a polskim - mjr pil. Zdzisław Krasnodębski. W latach 1940-45 piloci Dywizjonu 303 uczestniczyli w Bitwie o Anglię, ofensywie myśliwskiej nad Francją, obronie ujścia rzeki Mersey, Rajdzie na Dieppe, osłonie konwojów, w Alianckich nalotach na Niemcy, w operacji "Overlord", "Big Ben", a także w inwazji na Niemcy. 25 kwietnia 1945 r. dywizjon wykonał swój ostatni lot bojowy - bombardowano Berchtesgaden. Oficjalne rozwiązanie Dywizjonu 303 nastąpiło 9 grudnia 1946 r. w Hethel (Anglia). Zaliczany jest do najlepszych jednostek myśliwskich II wojny światowej. Odznaka Dywizjonu ma kształt okrągłej, białej tarczy, której środek pokryto pionowymi amarantowymi pasami. Na skrzyżowaniu dwóch kos została umieszczona czapka „krakuska” podobna do tej z roku 1794. W otoku odznaki trzynaście pięcioramiennych granatowych gwiazdek (nawiązanie do 13 stanów Ameryki dla upamiętnienia wielkich osiągnięć Kościuszki). W dolnej części otoku, pomiędzy drzewcami kos numer dywizjonu 303. Odznaka nawiązywała do herbu 111 Eskadry Myśliwskiej - pododdziału lotnictwa myśliwskiego Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej, której tradycje dywizjon kontynuował. Obecnie tradycje Dywizjonu 303 dziedziczy 23 Baza Lotnictwa Taktycznego w Mińsku Mazowieckim.

304 Dywizjon Bombowy Ziemi Śląskiej im. Ks. Józefa Poniatowskiego sformowano 23 sierpnia 1940 r. na lotnisku Bramcote. Większość składu dywizjonu wywodziła się z byłego 2 Pułku Lotniczego z Krakowa - oddziału lotnictwa Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej. Gotowość bojową dywizjon osiągnął 23 kwietnia 1941 r. i wszedł w skład 1 Grupy Bombowej. Pierwszym dowódcą dywizjonu został ppłk pil. Jan Biały. Od kwietnia 1941 r. do maja 1942 r. piloci Dywizjonu 304 uczestniczyli w nalotach bombowych na Rotterdam, Kolonię, Bremę, Hamburg, Emden, Essen, Mannheim, Szczecin, Rostock oraz Brest i Hawr. 14 maja 1942 r. dywizjon został przeniesiony do lotnictwa obrony wybrzeża. W latach 1942-1945 Dywizjonowi 304 przypadło patrolowanie wód Atlantyku i przede wszystkim wyszukiwanie U-Bootów. Ostatnie zwycięstwo polscy piloci odnieśli 4 maja 1945 r. zmuszając do poddania się niemiecki okręt podwodny. Piloci Dywizjonu 304 wnieśli spory udział w zwycięstwo w Bitwie o Atlantyk. Po zakończeniu wojny w Europie, 14 czerwca 1945 r., dywizjon został przeniesiony do Grupy Transportowej RAF Transport Command, obsługując regularne połączenia do Grecji i Włoch. Po kwietniu 1946 r. działania zostały ograniczone do lotów w Wielkiej Brytanii. Dywizjon został rozwiązany 18 grudnia 1946 r. w bazie RAF Chedburgh. Odznaka dywizjonu ma kształt uskrzydlonej bomby, z nałożonym symbolem V, pierwsza litera słowa Victory - zwycięstwo oraz liczbą 304. Z prawej strony, w półkolu, umieszczono niebiesko-biało-czerwone barwy znaku RAF, z lewej strony, połowę polskiej szachownicy lotniczej.

305 Dywizjon Bombowy Ziemi Wielkopolskiej im. Marszałka Józefa Piłsudzkiego zorganizowany został 29 sierpnia 1940 r. z personelu 3 Poznańskiego i 5 Lidzkiego Pułku Lotniczego na lotnisku Bramcote. Gotowość operacyjną dywizjon uzyskał 24 kwietnia 1941 r.  i wszedł w skład 1 Grupy Bombowej. Pierwszym dowódcą dywizjonu został ppłk nawigator Jan Jankowski, a doradcą z ramienia RAF w/cdr J. Drysdale. Od kwietnia 1941 r. do sierpnia 1943 r. piloci Dywizjonu 305 brali udział w Operacji Millenium, w Bitwie o Ruhrę, w Operacji Gomora. Uczestniczyli w nocnych bombardowaniach miast niemieckich oraz wyposażenia niemieckiego w portach francuskich. Poważne straty własne w załogach i samolotach były jednym z powodów decyzji wyłączenia dywizjonu z Grupy Bombowej i podporządkowania go do nowej Drugiej Grupy Sił Taktycznych (2TAF). Celem Drugiej Grupy Sił Taktycznych było skoncentrowanie ataków na kontynencie na cele strategiczne nieprzyjaciela: mosty, magazyny, dworce, pociągi i linie kolejowe. Dywizjon wziął udział w D-Day, bombardując tereny przed lądowaniem wojsk sprzymierzonych oraz cele strategiczne we Francji. Po zakończeniu działań wojennych stacjonował w Niemczech jako część sił okupacyjnych. 15 października 1946 r. powrócił do Anglii do bazy RAF Faldingworth. Został rozformowany 6 stycznia 1947 r. Odznaka dywizjonu ma kształt skrzydła husarskiego skierowanego w prawą stronę. Na jego tle zostały wpisane inicjały JP przedzielone złotą buławą marszałkowską. W dolnej części, po prawej stronie wkomponowane zostały barwne ćwiartki polskiej szachownicy lotniczej i lotniczego koła RAF. Na piórach w dolnej części skrzydła wpisany został pionowo złoty numer dywizjonu 305.

306 Dywizjon Myśliwski Toruński został sformowany 26 sierpnia 1940 roku w Blackpool. Był spadkobiercą dwóch przedwojennych dywizjonów myśliwskich: III/4 z Torunia oraz III/3 z Poznania. W jego skład weszli  lotnicy i personel techniczny z 4 Pułku Lotniczego z Torunia. Pierwszym brytyjskim dowódcą został s/ldr Douglas Scott, a polskim kpt. pil. Tadeusz Rolski. Gotowość bojową dywizjon osiągnął 8 listopada 1940 r. W 1941 r. piloci dywizjonu brali udział w patrolowaniu okolic Birmingham i Manchesteru oraz w lotach nad Francję, gdzie osłaniali lotników z Bomber Command. W dniu 19 sierpnia 1942 r. dywizjon uczestniczył w operacji pod Dieppe. W 1944 r. podczas operacji "Overlord" osłaniał wojska inwazyjne. Do końca 1944 r. piloci dywizjonu wykonywali zadania związane osłanianiem żołnierzy oraz atakowaniem wrogich myśliwców. Od 13 czerwca 1944 r. część samolotów broniła Londynu, bombardowanego przez wyrzutnie rakiet V-1. W 1945 roku zadaniem dywizjonu było ubezpieczanie wypraw bombowych w głąb Rzeszy. Dywizjon 306 został rozwiązany 7 stycznia 1947 r. Odznaka dywizjonu to wizerunek kaczki z niebieskimi skrzydłami w locie (nawiązanie do symbolu dywizjonu III/4 z Torunia), na tle rombu (nawiązanie do symbolu dywizjonu III/3 z Poznania). W górnym rogu rombu umieszczono sylwetkę niedźwiedzia pochodzącą z godła dywizjonu pierwszego brytyjskiego dowódcy (Dywizjon 605 RAF). Krawędzie rombu, dziób kaczki w kolorze złota. Głowa i fragment skrzydła wysunięte poza krawędź rombu.

307 Dywizjon Myśliwski Nocny "Lwowskich Puchaczy" został sformowany 24 sierpnia 1940 roku w Blackpool. Personel tworzyli lotnicy z 5 i 6 pułku lotniczego - oddziałów lotnictwa Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej. Był jedynym polskim nocnym dywizjonem myśliwskim działającym w Wielkiej Brytanii w okresie II wojny światowej. Pierwszymi dowódcami dywizjonu zostali – brytyjskim -  s/ldr  George Charlie Tomlinson oraz polskim - kpt. pil. Stanisław Pietraszkiewicz. Od 3 grudnia 1940 r. dywizjon uzyskał zdolność do pełnienia dziennej służby bojowej. Pierwsze zadania to patrolowanie wód Kanału La Manche oraz patrole nad Liverpoolem i Manchesterem. Piloci brali udział w obronie południowo-zachodnich wybrzeży Anglii oraz miasta i rejonu Exeter, a także po przeszkoleniu uczestniczyli w zadaniach intruder operations i ranger operations nad okupowaną Europą. W 1943 r. załogi wykonywały dzienne loty nad Zatokę Biskajską i nad oceanem w celu zwalczania niemieckiego lotnictwa. 9 listopada 1943 r. dywizjon został przeniesiony na lotnisko Drem koło Edynburga, skąd prowadził nocne patrolowanie nad Szkocją oraz zaczął pełnić dyżury bojowe z lotniska Sumburgh z jednej z wysp szetlandzkich. W styczniu 1944 r. zaczęto wykonywać loty nękające nad Norwegię, gdzie m.in. zaatakowano niemiecką bazę w Stavanger. 17 września 1944 pięć polskich samolotów osłaniało desant pod Arnhem w ramach operacji Market Garden. Dywizjon rozwiązano 2 stycznia 1947 roku. W 1970 Dywizjon 307 został odznaczony złotą odznaką honorową Koła Lwowian. Odznaka Dywizjonu przedstawia puchacza z zielonymi oczami, siedzącego na kadłubie samolotu, z prawej strony puchacza półksiężyc, zaś pod kadłubem samolotu numer Dywizjonu – 307.

308 Dywizjon Myśliwski Krakowski sformowano 9 września 1940 r. w Centrum Wyszkolenia Lotnictwa w Blackpool. Większość pilotów i personelu technicznego tego dywizjonu wywodziło się z 2 Pułku Lotniczego w Krakowie. Pierwszymi dowódcami dywizjonu byli - brytyjskim  – s/ldr John Davis, a polskim - kpt. pil. Stefan Łaszkiewicz. Oficjalnie dywizjon osiągnął gotowość bojową 1 grudnia 1940 roku i tego dnia został włączony do 9 Grupy Myśliwskiej. Do głównych zadań dywizjonu należała ochrona portów Southampton i Portsmouth oraz konwojów na kanale La Manche. 24 czerwca 1941 r. dywizjon wszedł w skład 1 Polskiego Skrzydła Myśliwskiego wspólnie z dywizjonami nr 303 i 306. W tym czasie uczestniczył w ofensywie lotniczej na Francję jako osłona wypraw bombowych. W dniu 19 sierpnia 1942 r. dywizjon osłaniał operację desantową pod Dieppe. 3 sierpnia 1944 r. został przeniesiony na lotnisko Plumetot we Francji, skąd walczył w rejonie Falaise wspomagając 1 Dywizję Pancerną generała Stanisława Maczka. W następnych miesiącach piloci dywizjonu uczestniczyli w walkach na terenie Belgii, Holandii, Niemiec, w tym w Bitwie nad Gandawą w dniu 01.01.1945 r. Po zakończeniu działań wojennych dywizjon wszedł w skład sił brytyjskich okupujących Niemcy. Oficjalne jego rozwiązanie nastąpiło 3 stycznia 1947 na lotnisku Portreath w Kornwalii. Odznaka dywizjonu to znak 121 eskadry myśliwskiej, przedstawiający uskrzydloną strzałę oraz biało-czerwono-niebieską wypustkę. Strzała została umieszczona po przekątnej czarnej, kwadratowej tarczy, otoczonej żółtą obwódką i ustawiona pod kątem 45°. W przeciwieństwie do przedwojennego znaku grot strzały został skierowany w prawą stronę. 

309 Dywizjon Myśliwski Ziemi Czerwieńskiej został zorganizowany 8 października 1940 roku na lotnisku w Renfrew niedaleko Glasgow  jako 309 Dywizjon do Współpracy z Wojskami Lądowymi. W składzie dywizjonu znaleźli się głównie lotnicy przedwojennych polskich dywizjonów obserwacyjnych. Pierwszym dowódcą brytyjskim dywizjonu został w/cdr N. Mason, a polskim - ppłk pil. Zygmunt Pistl. Dywizjon uzyskał zdolność operacyjną 11 listopada 1940 r., a faktyczne wykonywanie zadań rozpoczął 5 grudnia 1940 r. Pierwsze zadania formacji to patrolowanie rejonu rzeki Clyde oraz przechwytywanie niemieckich myśliwców nad tymże obszarem. W drugiej połowie 1941 r. dywizjon został zreorganizowany i przydzielony do zadań rozpoznania taktycznego. W latach 1942-43 do głównych zadań pilotów należał rekonesans fortyfikacji na wybrzeżu francusko-belgijsko-holenderskim.  Dywizjon  dwukrotnie reorganizowano, jednak ostatecznie stał się on dywizjonem myśliwsko-bombowym. Pierwotnie piloci dywizjonu mieli atakować cele naziemne na wybrzeżu holenderskim jednakże okazało się to niemożliwe ze względu na posiadany przestarzały sprzęt.  Wkrótce jednostkę przesunięto do Szkocji do osłony przed atakami Luftwaffe z baz w Norwegii. Dywizjon został przekształcony w myśliwski we wrześniu 1944 r. 12 grudnia 1944 r.  znalazł się w składzie 133 Polskiego Skrzydła Myśliwskiego. Odtąd miał za zadanie ubezpieczanie wypraw bombowych oraz zwalczanie celów naziemnych. Rozwiązanie dywizjonu nastąpiło  6 stycznia 1947 r. na lotnisku Coltishall. Odznaka przedstawia na tle obręczy koła uskrzydloną kompozycję dwóch strzał skierowanych pod kątem w dół, w prawą stronę. Po lewej stronie, na wysokości górnego grota strzały znajduje się stylizowany złoty numer dywizjonu 309.

315 Dywizjon Myśliwski „Dębliński” zorganizowano 8 stycznia 1941 r. na lotnisku w Acklington . Jego personel pochodził przeważnie z Centrum Wyszkolenia Lotnictwa w Dęblinie. Pierwszym dowódcą brytyjskim został s/ldr H. Cooke, a od 21 stycznia polskim dowódcą był mjr pil. Stanisław Pietraszkiewicz. Gotowość bojową dywizjon osiągnął 13 marca 1941 r. W tym dniu został przeniesiony na lotnisko w Speke. Głównym zadaniem pilotów była osłona konwojów morskich na Morzu Irlandzkim. Od lipca 1941 r., po przeniesieniu na lotnisko Northolt, dywizjon zaczął odbywać loty ofensywne nad Francję i Belgię. We wrześniu 1943 r. został włączony w skład polskiego 133 Skrzydła Myśliwskiego w 18 Sektorze 84 Grupy Myśliwskiej 2 TAF z przeznaczeniem do działań na kontynencie europejskim. W czerwcu 1944 r. osłaniał m.in. wojska inwazyjne lądujące na plażach Normandii.  10 lipca 1944 r. dywizjon oddelegowano do obrony Londynu przed pociskami V-1, przy czym wykonywano równocześnie loty myśliwskie nad kontynentem. 14 kwietnia 1945 r. samoloty dywizjonu wykonały lot osłaniający 500 bombowców lecących nad Świnoujście.  Ostatni swój lot bojowy dywizjon wykonał 25 kwietnia 1945 r., uczestnicząc w osłonie 255 „Lancasterów”, które zbombardowały siedzibę Hitlera w Berchtesgaden. Rozwiązanie dywizjonu nastąpiło w dniu 6 grudnia 1946 r. Odznaka dywizjonu została zapożyczona od 112. eskadry 1. pułku lotniczego - pododdziału lotnictwa myśliwskiego Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej. Był to wizerunek czarnego, walczącego koguta ze srebrnymi łapami oraz czerwonym grzebieniem i koralami przedstawiony na tle białego trójkąta z wymalowaną w prawym górnym rogu srebrną liczbą 315.

316 Dywizjon Myśliwski „Warszawski”  został sformowany 15 lutego 1941 roku na lotnisku w Pembery. Jego personel skompletowano z lotników, pochodzących ze 113. i 114. eskadry myśliwskiej  1. pułku warszawskiego - pododdziałów lotnictwa myśliwskiego Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej. Pierwszym dowódcą z ramienia RAF został s/ldr Donavan, a polskim - kpt. pil. Juliusz Frey. Gotowość bojową dywizjon osiągnął 25 marca 1941 r. Od 13 grudnia 1941 roku dywizjon wchodził w skład 1. Polskiego Skrzydła Myśliwskiego. 19 grudnia uczestniczył w locie nad St. Omer. Od marca 1943 piloci dywizjonu wykonywali zadania nad Francją i Belgią, głównie dotyczące osłaniania wypraw bombowych. W dniu 12 sierpnia 1943 r. podczas osłony  "Latających Fortec", piloci 316 dywizjonu po raz pierwszy wykonali lot bojowy nad Niemcami. W listopadzie 1943 roku dywizjon został przeniesiony z Fighter Command do Air Defence of Great Britain (Obrona Wielkiej Brytanii), a jego głównym zadaniem było zwalczanie latających pocisków V-1. Dywizjon 316 aktywnie uczestniczył w wyprawach nad Francję. Podczas inwazji na Normandię osłaniał wojska inwazyjne. 25 kwietnia 1945 r. dywizjon wziął udział w wyprawie na Berchtesgaden.  Rozwiązanie dywizjonu nastąpiło w dniu 12 grudnia 1946 r. Odznaka dywizjonu została zapożyczona od 113. eskadry 1. pułku lotniczego. Był to wizerunek sowy w locie, w kolorze czarnym i pomarańczowym, umieszczony na tle białego trójkąta. Na prawym boku trójkąta umieszczono inicjały 316 SQ (SQ od squadron - dywizjon).

317 Dywizjon Myśliwski „Wileński” został sformowany 20 lutego 1941 r. na lotnisku w Acklington. Jego personel skompletowano z lotników pochodzących przede wszystkim z 5. pułku lotniczego spod Wilna. Pierwszym dowódcą z ramienia Royal Air Force został s/ldr Mount, a polskim dowódcą - mjr pil. Stanisław Brzezina. Gotowość bojową dywizjon osiągnął w połowie kwietnia i 25 dnia tego miesiąca został przeniesiony na lotnisko w Ouston. Do głównych zadań należała osłona konwojów morskich. Od 1 kwietnia 1942 r. dywizjon 317 włączono w skład 1. Polskiego Skrzydła Myśliwskiego oraz przeniesiono do Northolt. 19 sierpnia dywizjon brał udział w operacji Jubilee, desancie pod Dieppe. We wrześniu 1943 roku wszedł w skład 131 Polskiego skrzydła Myśliwskiego, a wraz z nim wszedł w skład lotnictwa taktycznego (2TAF). Od tej pory głównym zadaniem pilotów miało być wsparcie wojsk naziemnych. 1 kwietnia 1944 roku dywizjon przeniósł się na lotnisko w Deanland, a 26 kwietnia na lotnisko Chailey. Podczas operacji "Overlord" piloci dywizjonu osłaniali wojska inwazyjne. W dniach 18–20 i 25 kwietnia dywizjon wspierał polską 1 Dywizję Pancerną atakującą miejscowości Papenburg i Leer. Po zakończeniu działań wojennych dywizjon pozostał do końca 1946 r. w składzie brytyjskich wojsk okupacyjnych. Został rozwiązany 3 stycznia 1947 r. Odznaka dywizjonu została zapożyczona od 152. eskadry myśliwskiej 5. pułku lotniczego - pododdziału lotnictwa myśliwskiego Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej. Przedstawiała, na tle białego równoramiennego krzyża, stylizowanego kondora w pozycji atakującej. Pióra i kontury kondora były srebrne, łapy czerwone, dziób i źrenice oka czarne, tęczówka seledynowa, kołnierz pomarańczowy.

318 Dywizjon Myśliwsko-Rozpoznawczy "Gdański" sformowano 20 marca 1943 r. na lotnisku w Detling koło Maidstone, w hrabstwie Kent.  Jego personel skompletowano z pilotów i obsługi naziemnej pochodzących z różnych jednostek Polskich Sił Powietrznych oraz nowo przeszkolonych ochotników. Ponieważ dywizjon miał latać jako samodzielna jednostka, nie będąc w składzie skrzydła myśliwskiego, miał nieco inny skład w stosunku do innych polskich dywizjonów. Posiadał trzy, posegregowane alfabetycznie eskadry - A, B, C. Pierwszym dowódcą został  ppłk pil. Adam Wojtyga. W dniach 16-29 sierpnia dywizjon został przetransportowany na lotnisko Muqiebilla niedaleko Nazaretu. Wskutek niesprzyjającego klimatu i wyniszczającej malarii przebazowano go na lotnisko Quassassin w Egipcie, z którego piloci wykonywali zadania rozpoznawcze. W kwietniu 1944 Dywizjon 318 został przeniesiony do Włoch. Wraz z dywizjonami: 92 Brytyjskim i 40 Południowoafrykańskim tworzył 285 Rozpoznawcze Skrzydło RAF. Uczestniczył w bitwach o Monte Cassino oraz o Anconę razem z 2. Korpusem Polskim. Na początku października 1944 Dywizjon 318 został przeformowany i zlikwidowano jego eskadrę C. Początek 1945 r. to nowe zadania pilotów dywizjonu polegające na dalekim rozpoznaniu ze skośnym wykonywaniem zdjęć na obszarze Padwa – Wenecja – Treviso. W lipcu 1946 Dywizjon 318 został przeniesiony do Anglii.  Jego rozwiązanie nastąpiło 18 sierpnia 1946 r. Odznaka Dywizjonu 318 przedstawiała uskrzydlony herb Gdańska (złota korona i dwa białe krzyże na czerwonym tle). U góry tarczy herbowej znajdował się numer 318. W czasie wojny odznaka nie uzyskała oficjalnej akceptacji i nie była zatwierdzona z uwagi na kontrowersje związane z przedwojennym statutem Gdańska. 

663 Dywizjon Samolotów Artylerii został utworzony 8 września 1944 roku we Włoszech na lotnisku Ebola. Personel latający jak i naziemny wywodził się ze składu 2 Korpusu Polskiego. Dywizjon liczył 22 pilotów przeszkolonych w Afryce na lotnisku Bloemfontein. Kilku z nich wyszkolono w Anglii. Dywizjon składał się z trzech eskadr (A, B, C) po 4-5 samolotów oraz po 7 pilotów (oficerów artylerii). Pierwszym dowódcą z ramienia RAF został s/ldr W. E. Wright, a polskim dowódcą - mjr dypl. artylerii pil. Edward Pawlikowski. W dniu 8 stycznia 1945 r. dywizjon osiągnął gotowość bojową. 663 Dywizjon sformowano do korygowania ognia własnej artylerii. Piloci latając nad linią frontu obserwowali efekty ostrzału artyleryjskiego, ewentualnie podawali koordynaty do poprawnego trafienia w cel. Początkowo polscy piloci współdziałali z brytyjskim 10 korpusem, a od 13 lutego 1945 roku z 2 Korpusem Polskim. Od lutego Eskadra "A" współpracowała także z partyzantką włoską. W kwietniu 1945 roku piloci dywizjonu brali udział w bitwie o Bolonię. W dniu 25 kwietnia 1945 r, wykonano ostatnie loty bojowe. Rozwiązanie dywizjonu nastąpiło 19 października 1946 roku. W 1969 roku 663 Dywizjon powrócił w skład korpusu lotniczego wojsk lądowych armii brytyjskiej jako jednostka śmigłowcowa. Odznaka Dywizjonu 663 to orzeł w locie trzymający w szponach pocisk armatni na tle lotniczej szachownicy, pod którym namalowano numer dywizjonu - 663 DSA.

Polski Zespół Myśliwski (PZM) „Cyrk Skalskiego” to jednostka lotnicza biorąca udział w walkach w kampanii w Północnej Afryce w 1943 r. Nazwę jednostka przyjęła od nazwiska swojego dowódcy kpt. pil. Stanisława Skalskiego. Pomysł utworzenia specjalnej eskadry lotniczej powstał pod koniec 1942 r. w brytyjskim Dowództwie Lotnictwa Myśliwskiego, a jego autorem był płk. Tadeusz Rolski – pierwszy dowódca, a następnie oficer łącznikowy PZM. W skład PZM weszło 15 najlepszych polskich pilotów. Za datę powstania PZM uznaje się dzień 13 marca 1943 r. Pierwszym lotniskiem jednostki było  Bou Grara leżące ok. 250 km na zachód od Tunisu. 7 marca 1943 r. PZM został podporządkowany pod 145 dywizjon myśliwski RAF jako niezależna eskadra „C”. W czasie walk  polscy piloci stanowili górną osłonę podczas lotów bojowych. Ich zadaniem było wiązanie walką myśliwców niemieckich. Samoloty alianckie na niższych pułapach miały za zadanie zwalczać bombowce i samoloty szturmowe atakujących. 8 maja „Cyrk Skalskiego” wykonał ostatni lot bojowy w Afryce. Po kapitulacji Państw Osi w Afryce Północnej w maju 1943 roku Polacy przebywali krótko na froncie i następnie wrócili do Wielkiej Brytanii. PZM rozwiązano 22 lipca 1943 r. „Cyrk Skalskiego” przeszedł do historii jako najlepsza eskadra walcząca w Północnej Afryce. Jej piloci przez dwa miesiące walk zestrzelili 28 samolotów nieprzyjaciela, a kolejne dziewięć uszkodzili. W czasie walk stracili tylko jednego pilota, który po awaryjnym lądowaniu za linią wroga trafił do niewoli. Odznaka przedstawiała krzyż utworzony z kwadratu, półkolisto wyciętego na każdym boku. Pośrodku umieszczony został uskrzydlony Sfinks koloru czarnego, w postawie leżącej, na którego głowie znajdował się czerwony kaptur. Na dolnym ramieniu krzyża umieszczone były litery PFT oraz napis 1943.

Pałac w Świerklańcu zbudowano z inicjatywy Guido Henckel von Donnersmarcka w 1867 roku dla jego pierwszej żony, markizy Blanki de Paiva. Donnersmarckowie byli potężnym rodem magnacko-przemysłowym, a ich status podkreślały wspaniałe siedziby w pałacach i zamkach rozsianych po całym Górnym Śląsku. Guido był postacią niezwykle wpływową i możemy skojarzyć jego postać choćby z nazwaną jego imieniem kopalnią w Zabrzu. Pałac w Świerklańcu nazywany był Małym Wersalem ze względu na rozmach inwestycji jakie zostały poczynione, aby wybudować rezydencję w stylu Ludwika XIII. Budowla powstawała na podmokłym terenie, dlatego w ziemię wbito ponad 2000 długich dębowych pali, na które wylano fundamenty. Mały Wersal utrzymany był w stylu francuskiego neorenesansu, zastosowano dwubarwny - czerwono-biały wątek muru. Zachwycał z zewnątrz i w środku, znajdowało się tu ok. 100 pomieszczeń, w tym 34 komnaty i 6 apartamentów bogato udekorowanych. Pałac stał w centralnej części równie pięknego i zagospodarowanego parku. Zostały one jednak splądrowane i podpalone w czasie II wojny światowej w 1945 r, a ostatecznie zniszczone w czasach PRL.

Zamek Odrzański (niem. Oderburg) to nieistniejąca letnia rezydencja Gryfitów w Szczecinie. Kilkaset lat temu w małej wiosce tuż obok Szczecina - Grabowie, wznosił się kompleks budynków, gdzie znajdował się klasztor kartuzów. Po opuszczeniu przez ostatnich zakonników i przekazaniu zarządu nad klasztorem Barnimowi IX i Filipowi I w dniu 18 maja 1538 r., obiekt zaczął niszczeć. W 1551 r. wybuchł wielki pożar w Szczecinie, który zniszczył m.in. część zamku książęcego, dlatego Barnim IX postanowił przenieść się do opuszczonego Oderburga, który przebudował. Według relacji z 1590 r. Oderburg był o wiele wspanialszy niż zamek książęcy. Składał się z siedziby księcia, tzw. „Dużego Domu”, kościoła i zabudowań gospodarczych jak: browar, piekarnia, stajnia czy zwierzyniec z dzikimi zwierzętami. Dawny klasztor zaopatrzono w okazałe wieże oraz zmieniono całkowicie wystrój wnętrz dostosowując je do wymogów książęcej rezydencji. Koniec zamku Oderburg rozpoczął się w czasie wojny trzydziestoletniej. W 1630 r. pod Szczecin podeszły 8-tysięczne wojska szwedzkie, które zajęły Oderburg. Ostatni z Gryfitów, książę Bogusław XIV przybył do zamku i poddał bez walki miasto. Po dwóch kolejnych oblężeniach - we wrześniu 1713 r, ściany zamku ostatecznie zawaliły się. Pozostał do dziś tylko kilkunastometrowy mur.

Zamek w Pińczowie - niegdyś jedna z najwspanialszych siedzib możnowładców małopolskich. Zamek zbudował Zbigniew Oleśnicki na pocz. XV w. w miejscu starej budowli. Budowa nowego zamku trwała 30 lat i pochłonęła znaczne sumy pieniędzy. Zamek wzniesiono z olbrzymich, starannie obrobionych ciosów, w górnych partiach stosując cegłę, na planie czworoboku. Bryła budowli została wzbogacona narożnymi wykuszami. Po przeciwnej stronie wzniesiono dwie kwadratowe wieże o różnej wysokości. W sąsiedztwie większej wieży znajdowała się brama wjazdowa, nad którą mieściła się kaplica. Wjazd do zamku prowadził przez most wsparty na czworokątnym filarze kamiennym, postawionym na stoku wzgórza. W 1586 r. zamek wraz z miastem przeszedł w posiadanie biskupa krakowskiego Piotra Myszkowskiego, który go odrestaurował w stylu późnorenesansowym, gruntownie przebudował oraz umocnił fortyfikacjami. Po śmierci ostatniego przedstawiciela rodu Myszkowskich w 1727 r., zamek wraz z Ordynacją Pińczowską przeszedł w ręce rodziny Wielopolskich. Był to czas schyłku świetności pińczowskiej rezydencji, która już w 1783 r. była zaniedbana. W roku 1799 z polecenia Franciszka Wielopolskiego rozpoczęła się rozbiórka murów warowni. Opuszczony zamek podupadł i w XIX wieku został rozebrany.Wygląd zewnętrzny zamku jest nam znany z ikonografii XVII wiecznej.

W odległości ok. 25 km na wschód od Wrocławia, leży wieś Kamień (niem. Stein), gdzie znajdował się pałac, którego rodowód sięga XIV wieku. W 1865 r. został przebudowany dla rodziny Henckelów von Donnersmarck według projektu Karla Lüdecke, szczecińskiego architekta śląskich rezydencji pałacowych. Pałac w Kamieniu był eklektyczną, dwukondygnacyjną bogato zdobioną budowlą, pokrytą spadzistym dachem, z wieloma pomieszczeniami, również na poddaszu. Wejście od frontu ożywione pseudoryzalitem, z którego wysunięty był zdobiony balkon, wsparty na filarach. Po bokach znajdowały się dwie, kwadratowe wieże, które na wysokości dachu przechodziły w sześcioboczne, a zakończone były hełmami ze szpiczastymi iglicami. W bocznej części znajdowała się efektowna oranżeria. Wokół pałacu znajdowały się dwie cegielnie i tłocznia oleju, folwark, wiatrak oraz 42 domy mieszkalne. Pałac ucierpiał jednak pod koniec II wojny światowej, zaczął popadać w ruinę, a pod koniec lat 50. uległ spaleniu. Ostatecznie ruinę rozebrano w latach 60. Po pałacu został tylko dawny budynek będący prawdopodobnie siedzibą zarządcy dóbr w Kamieniu.

Dawny Zamek (pałac) w Wałowicach (niem. Schloss Wallwitz) znajdował się w województwie lubuskim w gminie Gubin. Po raz pierwszy wymieniono nazwę wsi (Walewitz) w 1452 roku. Przez lata majątek i dobra wałowickie zmieniały właścicieli i przechodziły w posiadanie rodu von Pilgrim, von Polenz, von Briesen, von Kӧpstein, von Stein, Heinze czy Fleischer. Na wzgórzu wznoszącym się 50 metrów ponad wioską, po wschodniej stronie od centrum Wałowic w XIX wieku, został zbudowany pałac w stylu neogotyku angielskiego. Była to trzykondygnacyjna budowla z wieżyczkami i blankami oraz wielkim balkonem, z którego rozpościerał się widok na park pałacowy. Pod koniec lat 30. XX w. pałac działał jako ośrodek dla samotnych matek z dziećmi. W trakcie działań wojennych obiekt został zniszczony. W latach 50. ostały się jeszcze ruiny pałacu, zachowane były częściowo piętra czy schody, jednak rozebrano je i po budowli nie ma śladu. Jedynie ostała się utwardzona, zamkowa droga od szosy Wałowice – Chlebowo oraz pozostałość po piwniczce, bez stropu z dołem wskazującym wejście do niej wśród gruzowiska.

Sławięcice to obecnie część Kędzierzyna-Koźla, niegdyś osobne miasto. Już w 1245 r. odnotowano istnienie osady Slawentzitz. Dość często zmieniali się właściciele sławięcickich dóbr. Pałac w Sławięcicach początkowo był dwukondygnacyjną, pokrytą gontem budowlą, powstałą na planie czworoboku i otoczony był fosą. Pałac spłonął od uderzenia pioruna na początku XIX w. Na jego miejscu w 1836 r. postawiono nową, trzykondygnacyjną rezydencję, rozbudowaną następnie w latach 1867-68 o kolejne skrzydła. Ostatecznie powstał obiekt na planie litery E z trzema prostokątnymi skrzydłami łączącymi galerie. Główne wejście zdobił portyk z kolumnami, który podtrzymywał taras. Boczne wejścia również były ozdobione półkolistymi portykami (jeden z nich można zobaczyć dziś w parku). Pałac zdobiły też liczne elementy dekoracyjne, a pokrywał go mansardowy dach. Przy nim znajdowały się też zabudowania folwarczne. Rezydencja uległa sporym zniszczeniom pod koniec II wojny światowej, ale mimo wszystko działała tam jeszcze szkoła zawodowa. Reszty zniszczenia dokonał pożar w 1948 r. Ostatecznie zniszczoną budowlę rozebrano w latach 50. pozyskując materiał budulcowy.

Przemków należał niegdyś do rodziny książąt Schleswig - Holstein - Sondenburg – Augustenburg, w których posiadaniu pozostał do końca II wojny światowej. W 1890 r. zburzono stojący tu, niszczejący gotycki zamek, a na jego miejscu w 1897 r.  wybudowano nowy, zachwycający pałac. Budowlę w stylu niemieckiego renesansu zdobiła wysoka wieża, wieżyczki, balkony, a ściany pokrywał winobluszcz. Przed pałacem założono kwietnik z fontannami. Wnętrza prezentowały się imponująco gdyż oprócz bogatego wystroju zgromadzono tu książki, broń, obrazy oraz wiele eksponatów przywiezionych z zagranicznych wojaży właścicieli. Urokowi pomieszczeń dodawały kominki, zdobione w kasetony sufity, żyrandole, lampy oraz znajdująca się liczna porcelana. Otaczający budowlę las zamieniono w park z alejkami, ścieżkami, wiodącymi do domku myśliwskiego i szwajcarskiego. Pałac został spalony w ostatnich dniach wojny przez wycofujące się oddziały niemieckie, a następnie przez radzieckie. Po tej wspaniałej budowli nie ma dziś śladu. Zachowały się dwie uszkodzone rzeźby bramne oraz trzy ładne neogotyckie oficyny.

Zamek w Złocieńcu został wzniesiony na skarpie na lewym brzegu Drawy, na pocz. XIV w. z inicjatywy Ludolfa von Wedela z Krępcewa. Wcześniej stała tu brandenburska strażnica. Pierwotny zamek zbudowany był na planie kwadratu o boku 36 m z bramą, a całość otaczał mur obwodowy i fosa. W 1389 r. zamek został spalony przez Krzyżaków w odwecie na ówczesnym współwłaścicielu. Warownię jednak odbudowano, zaczął się też proces jej modernizacji. Na przełomie XVI i XVII wieku zamek uzyskał formę późnorenesansowej rezydencji. Posiadał dwa skrzydła północne i południowe, oddzielone wąskim dziedzińcem i wieżę zwieńczoną renesansowym hełmem. W pierwszej poł. XVIII w. nastąpiła całkowita przebudowa zamku, w której efekcie powstał pałac, któremu na przełomie XIX i XX w. nadano formy eklektyczne, a zamkową fosę przekształcono w park. II wojnę światową zamek przetrwał w nienaruszonym stanie. Został opuszczony, a brak opieki nad zabytkiem spowodował jego rozgrabienie i zniszczenie. W 1976 roku podjęto decyzję o wysadzeniu zabytku w powietrze, zasypano też fosę oddzielającą go od miasta. Obecnie pozostały po zamku tylko nikłe fragmenty murów, piwnica i resztki parku.

Wzniesiony został w latach 1639-1642 dla Jerzego Ossolińskiego, jako jednopiętrowy gmach na planie czworokąta z dwiema wieżyczkami. W 1750 r. pałac zakupił Henryk Brühl, pierwszy minister króla Augusta III. Pomimo iż gmach pozostawał jego własnością przez krótki okres, to właśnie nazwisko „Brühl” przylgnęło do pałacu. W latach 1754-1759 pałac ponownie rozbudowano, a jego fasadom nadano styl rokokowy. Od strony placu Saskiego stanęła brama, natomiast od strony ogrodu budynek ozdobiono kolumnadą. Następne lata przyniosły kolejne zmiany w funkcjonowaniu pałacu. Był on stale rozbudowywany i remontowany. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku Pałac Brühla w Warszawie stał się siedzibą MSZ. Gmach wzbudzał powszechne zainteresowanie, stając się jedną z wizytówek stolicy. We wrześniu 1939 r. pałac ucierpiał w wyniku bombardowań, a po kapitulacji Warszawy stał się siedzibą niemieckich władz okupacyjnych. W 1944 r. w czasie Powstania Warszawskiego podjęto nieskuteczne próby odbicia pałacu z rąk niemieckich. W grudniu 1944 r. (po upadku powstania) gmach został wysadzony w powietrze przez wojska niemieckie. Do dziś zachowały się piwnice pałacu, jednak pozostają zasypane.

Wilczków to wioska na Dolnym Śląsku, położona w gminie Malczyce w powiecie średzkim. Najpiękniejszy jej zabytek nie istnieje, gdyż pałac zrównano z ziemią. Wzmiankowano o nim już w 1789 r. Pierwotna siedziba prawdopodobnie ok. 1905 r. została przebudowana w stylu neorenesansowym przez Oskara von Wenzel. Powstało rozległe, trzyskrzydłowe założenie, z wydatną, kwadratową wieżą. Skrzydła były dwukondygnacyjne, nakryte dachami mansardowymi z lukarnami. Poza wieżą bryłę pałacu urozmaicały liczne ryzality. Elewacje ozdabiały: boniowane przyziemie, gzymsy, opaski wokół okien czy lizeny w narożach. Obiekt ten był oszałamiający, położony przy malowniczym stawie, za którym rozciągał się park krajobrazowy. W literaturze są dwie wersje zniszczenia rezydencji. Jedna informuje, że pałac został wysadzony pod koniec II wojny światowej, a druga, że został spalony przez żołnierzy radzieckich w 1947 r. W kolejnych dekadach uszkodzoną budowlę rozbierano. Do dziś przetrwał tylko park, gdzie można natrafić na fragmenty zniszczonej kaplicy grobowej, w której był pochowany m.in. Oskar von Wenzel. 

Budowa zamku datowana jest na początek panowania Kazimierza Wielkiego. Znajdował się blisko Bramy Toruńskiej i był niemal wkomponowany w mury miejskie, stanowiąc element obwarowań miejskich. Zamek posiadał charakter rezydencjalno-administracyjny. Gościł w nim wielokrotnie w latach 1402-1423 król Władysław Jagiełło, który wędrując nieustannie kontrolował stan państwa. Zamek był budowlą czteroskrzydłową, zabudowaną w kwadrat z dziedzińcami pośrodku. Prowadziła do niego brama wjazdowa od strony północnej, a od przygródka, w skrzydle zachodnim umieszczona była druga brama, przypuszczalnie gospodarcza. Do głównej bramy zamkowej prowadził przez fosę most zwodzony. Czterokondygnacyjne skrzydło główne zamku znajdowało się naprzeciwko bramy głównej, na linii murów miejskich. Dwie dolne kondygnacje zajmowały duże sale taneczne oraz kilka większych pomieszczeń sklepionych. Izby mieszkalne umieszczone były na dwóch wyższych poziomach. Zamek był niszczony i odbudowywany, zaczął ostatecznie podupadać od końca XVII wieku. Wielki pożar w 1792 roku przyczynił się do ostatecznego zniszczenia zamku. Dziś widoczne są jedynie jego fragmenty.

Początki pałacu w Reptach Śląskich sięgają roku 1840, kiedy to hrabia Karol Łazarz Henckel von Donnersmarck ze Świerklańca wybudował w tym miejscu niewielki zameczek myśliwski i zwierzyniec. Z inicjatywy syna Karola, Guidona, w centralnej części założenia wybudowano w latach 1893–1898 nowy, okazały pałac w stylu neorenesansu niemieckiego, zwierzyniec zaś przekształcono w park w stylu angielskim. Pałac rozbudowano jeszcze na początku XX w. Budynek pałacu powstał na nieregularnym rzucie. Posiadał liczne zdobienia w postaci ryzalitów, wykuszy i wieżyczek. Od południa znajdowała się czworoboczna wieża zegarowa z dodatkowym zegarem słonecznym. Wieża ta zwieńczona była hełmem z latarnią. Równie ciekawie wyglądały pałacowe wnętrza, w których oprócz marmurów dominowało bogato zdobione drewno. W czasie II wojny światowej pałac został przekształcony w szpital dla żołnierzy Wehrmachtu, a zaraz po wojnie został opuszczony przez właścicieli. Budowla spłonęła w niewyjaśnionych okolicznościach, a to, co z niej pozostało, padło łupem grabieżców. Stan pałacu cały czas się pogarszał i mimo iż na przełomie lat 50. i 60. XX w. rozważano możliwość odbudowy pałacu, to ostatecznie dokonano jego wyburzenia w 1966 r.

Biała Nyska to miejscowość położona między Nysą, a Otmuchowem. Istniała tu piękna rezydencja, która miała burzliwą historię, począwszy od XIII w., kiedy w tym miejscu został wybudowany zamek warowny. Na jego miejscu wzniesiono pałac w XVI w., który otoczony był stawem i ogrodem kwiatowym. Pod koniec XIX w. został on przebudowany, a kierujący pracami wzorowali się na pałacu z Mosznej. Rezydencja posiadała cztery skrzydła wokół prostokątnego dziedzińca z krużgankami oraz kaplicę. Budowla z cegły i kamienia miała trzy kondygnacje, nakryta była wysokimi dachami, a w jednym z narożników znajdowała się wysoka wieża, wybudowana w modnym wówczas stylu, jakim był historyzm romantyczny. Przy pałacu znajdował się park w stylu angielskim. Na pocz. 1945 r. Biała Nyska znalazła się na pierwszej linii frontu. Trwające walki dotkliwie uszkodziły także pałac. Ruiny w 1963 r. zostały objęte ochroną prawną przez wpisanie do rejestru zabytków. Ten fakt nie uchronił zabytku przed zniszczeniem. W 1973 r. z inicjatywy dyrekcji miejscowego Kombinatu PGR sprowadzono z pobliskiej Nysy jednostkę saperów i bez zgody Ministra Kultury pozostałości pałacu wysadzono w powietrze. Zachowała się jedynie brama wjazdowa i fragmenty niegdyś okazałego i dużego parku krajobrazowego.

W Gdańsku przy ul. Długie Ogrody w latach 1751-1760 został zbudowany pałac na zlecenie zamożnego polskiego magnata, zaufanego króla Augusta III, Jerzego Augusta Mniszcha. Na obszarze zajmującym pięć posesji, powstało monumentalne założenie pałacowo-ogrodowe. Powstał trójskrzydłowy, parterowy pałac, który posiadał wysoką mansardę. Zastosowano tu wiele efektownych kompozycji rzeźbiarskich, a zdobienia były utrzymane w duchu rokoka. Dekoracyjności rezydencji dodawał parkan poprzedzający pałacowy dziedziniec. Wjazd na teren posesji odbywał się przez trójprzelotową bramę, zwieńczoną w rzeźby bogini Ateny i Flory. Właściciel spędził w pałacu podobno tylko jedną noc. W 1796 roku budynek stał się własnością króla Prus i ten przeznaczył go na siedzibę lokalnego gubernatora, a następnie dowódcy gdańskiego garnizonu. Taką funkcję pałac pełnił do 1905 roku, kiedy ze względu na zły stan techniczny został rozebrany. Jedynym śladem po pięknej budowli pozostał fragment muru dawnego parku okalającego pałac. 

Wieś Smolno Wielkie leży nad rzeką Obrzycą, dopływem Odry, w gminie Kargowa na południowym wschodzie województwa lubuskiego. Wieś liczy ok. 700 lat, a pierwsze zapiski pochodzą z roku 1458, kiedy to niejaki Hans Sucko wspomina o posiadłości Schmoellen, przejętej przez rodzinę von Schenckendorff. Rodzina ta była właścicielem miejscowych dóbr aż do 1817 r. Pałac w Smolnie jako siedziba rodowa został wybudowany w miejsce poprzedniego, drewnianego w wiejskim stylu, jako reprezentacyjna budowla. Został wybudowany na początku XIX wieku, na krótko przed kampanią napoleońską. Został wzniesiony wg modnego wówczas stylu angielskiego. Była to jednopiętrowa budowla, z wieloma wieżyczkami i z fasadą w jasnym odcieniu. Pałac był ozdobiony gzymsami i listwami na ścianie pod dachem, nad oknami czy przy cokołach. Dekoracyjność i bogactwo zdobień nadawały rezydencji efektowności, a otoczenie różnorodnej zieleni romantycznego wyglądu. Pałac, najprawdopodobniej położony był pośrodku majątku górnego. Budynek zniszczony został przez żołnierzy Armii Czerwonej w toku działań wojennych w 1945 r. i rozebrany z przeznaczeniem na materiał budowlany.

Pałac w Modle położony był w powiecie bolesławieckim, w województwie dolnośląskim. Od początku swoich dziejów miejscowość była majątkiem rycerskim. Pałac w Modle powstał w latach 1564-1567 z inicjatywy Mikołaja Birbanta. Następnymi jego właścicielami był ród Rittbergów, który dokonał najbardziej spektakularnych zmian. Pomiędzy 1867 a 1869 rokiem Aurel von Rittberg, przebudował pałac i zmodernizował wnętrza tak, że powstała duża czterokondygnacyjna rezydencja z okrągłymi wieżyczkami w narożach. Powierzchnia użytkowa pałacu wynosiła prawie 2000 m2. Stawiało to pałac w Modle w szeregu najokazalszych pałaców na Dolnym Śląsku. Największymi salami były sala balowa oraz sala jadalna, z której wychodziło się na taras. W pomieszczeniach na zdobionych ścianach wyeksponowane były obrazy przodków. W szklanych gablotach, na meblach i ścianach znajdowało się wiele pięknych wyrobów ceramicznych i szklanych z Czech, w tym miśnieńska porcelana. W zbiorach znalazły się pamiątki z Dalekiego Wschodu i Afryki. W zbrojowni stały zbroje rycerskie, kusze, miecze, hakownice, hełmy, broń myśliwska i ceremonialna. Mimo tego, że w 1959 roku stan pałacu był niemal bez zarzutu, uległ on jednak zniszczeniu po tym jak przeszedł w ręce PGR i po dziś dzień pozostaje w ruinie.

Na północ od Jawora, około 12 km od Legnicy, jeszcze w latach 70. minionego wieku można było trafić do tętniących życiem wsi Brachów i Żarek, zamieszkiwanych przez ok. 400-500 osób. Wsie znajdowały się w pięknej dolinie w sąsiedztwie rzek, otoczone lasami i wzniesieniami. Dziś po obu tych wsiach nie ma śladu, znalazły się na zawsze na dnie dużego zbiornika wodnego. Jezioro Słup, który powstał tu w latach 1974-1978. Pod wodą zginął piękny pałac w Brachowie pochodzący z XV wieku. Był dumą lokalnej społeczności, okazały i bogato zdobiony posiadał piaskowcowy portal z herbem opatów lubiąskich, potwierdzając tym samym, że wieś była posiadłością mnichów z Lubiąża. W 1811 roku kupił go Carl Friedrich Ernst von Richthofen. W murach pałacu nocował pruski feldmarszałek Gebhard Leberecht von Blücher – ten sam, który dowodził armią pruską m.in. podczas legendarnej bitwy pod Waterloo, w której klęskę poniósł sam Napoleon Bonaparte. Wokół pałacu znajdował się ładnie zagospodarowany otoczony murem, park ze stawem i wieloma gatunkami drzew i krzewów, tworzących swoisty park krajobrazowy.

Czachów to niewielka wieś w powiecie gryfińskim, w gminie Cedynia. W północno-wschodnim krańcu wsi zlokalizowany był zespół folwarczny, w którego północno-zachodniej części znajdował się pałac powstały podobnie jak okalający go park w latach 1882-1912. Wiadomo, że okazały pałac był budowlą dwukondygnacyjną posadowioną na planie prostokąta i posiadającą czterospadowy dach. W narożu budynku znajdowała się trzykondygnacyjna wieża widokowa przykryta strzelistym dachem. Od frontu znajdował się okazały ryzalit zdobiony kolumnadą i zwieńczony ozdobnym frontonem. Od zachodniej strony do budynku dobudowano parterowe skrzydło pełniące funkcję tarasu, z wieżyczką w narożu. Od strony wschodniej dobudowano parterowy ryzalit posadowiony na planie siedmiokąta. Przed pałacem zlokalizowany był dziedziniec podjazdowy. W jego centralnym punkcie rosły liczne drzewa i krzewy ozdobne często przystrzyżone w regularne formy. Wokół pałacu roztaczał się park w stylu angielskim o powierzchni ok. 2 ha z okazami kasztanowców, lip, jesionów i grabów oraz wieloma gatunkami krzewów, zarówno rodzimego, jak i obcego pochodzenia. Po 1945 r. W pałacu stacjonowały wojska radzieckie, a budynek służył jako szpital wojskowy. W kolejnych latach ulokowano w pałacu rolników, a w latach 60. budynek rozebrano.