Lista znaczków

Znajduje się na granicy Beskidu Żywieckiego i Beskidu Makowskiego. Budynek przeszedł gruntowny remont na przełomie lat 80. i 90. XX w. Jest to jednopiętrowy, drewniany dom, idealnie wpasowujący się w otoczenie. Do dyspozycji gości oddano 38 miejsc noclegowych. Schronisko oddalone jest w niewielkiej odległości od dużego węzła szlaków, na którym przeplatają się szlaki na Przełęcz Krowiarki i Babią Górą, do Zawoi i Sidziny czy na Policę i dalej na Mosorny Groń. Schronisko stanowi idealny punkt wypadowy na jednodniowe wycieczki szlakami Beskidu Żywieckiego.

Schronisko PTTK „Markowe Szczawiny” powstało w 1906 roku i leży na wysokości 1180 m n.p.m. na północnych stokach Diablaka. Obecny, wybudowany od podstaw budynek oddano do dyspozycji turystów w roku 2009. Oprócz miejsc noclegowych znajduje się tutaj Muzeum Turystyki Górskiej dotyczące turystyki w okolicach Babiej Góry, dyżurka GOPR, a także węzeł szlaków turystycznych na Babią Górę przez Perć Akademików, Przełęcz Krowiarki i do Zawoi. Schronisko na Markowych Szczwinach stanowi idealne miejsce na chwilę odpoczynku i posiłek w drodze na Babią Górę.

Schronisko turystyczne położone w zachodniej części Gorców, na grzbiecie ciągnącym się od Turbacza do Rabki. Znajduje się na wysokości 968 m n.p.m., na dużej polanie Stare Wierchy. Ze schroniska rozciąga się panorama Tatr, Beskidu Wyspowego i niektórych szczytów Gorców, a przy dobrej widoczności można ujrzeć także Babią Górę. W budynku schroniska znajduje się kuchnia i bufet, gdzie można także zakupić Znaczek Turystyczny oraz pamiątki. Miejsca noclegowe dla 34 osób. Możliwość palenia ogniska, a w zimie uprawiania w okolicy narciarstwa biegowego i zjazdowego.

Schronisko PTTK na Maciejowej znajduje się w Gorcach, a położone jest na polanie Przysłop, na grzbiecie odchodzącym od Turbacza do Rabki. Schronisko znajduje się około 1 km na południowy wschód od szczytu Maciejowej, od której wzięło swoją nazwę. Schronisko wybudowane zostało w roku 1977 i stanowi bazę dla uprawiania górskiej turystyki pieszej, rowerowej i narciarskiej. Ponadto w schronisku prowadzone są imprezy okolicznościowe, spotkania literackie oraz obozy. Budynek schroniska posiada 25 miejsc noclegowych. Jego usytuowanie sprzyja podziwianiu pięknych widoków na Babią Górę oraz Tatry. Nieopodal Maciejowej przebiega także granica Gorczańskiego Parku Narodowego.

Położony jest na południowy-wschód od Szczawnicy w malowniczym zakątku Pienin na wysokości 850 m npm na północnych Stokach Durbaszki w grzbiecie Małych Pienin. Budynek ośrodka powstał w latach 1949-1952. Początkowo miał być bacówką do wypasu owiec, jednak plany te spełzły na niczym i ostatecznie przez ponad 20 lat budynek niszczał. Dopiero w roku 1973 bacówką zainteresował się Wydział Oświaty Miasta Krakowa, który przejął budynek by stworzyć w nim bazę turystyczną dla młodzieży. Modernizacja budynku trwała wiele lat i trwa do dnia dzisiejszego. Budynek przebudowano, wyposażono w jadalnię i sanitariaty i ostatecznie w 1986 roku doprowadzono do niego prąd. Ośrodek posiada 86 miejsc noclegowych w pokojach 3,5 i 6 osobowych.

Jest to główny ośrodek narciarski Białki Tatrzańskiej o dostępności stoków dla wszystkich narciarzy. Coś dla siebie znajdą tutaj zarówno początkujący, średnio-zaawansowani i zaawansowani narciarze. Ciekawostką dla zaawansowanych są dwie trasy z homologacją FIS. Ośrodek dysponuje 6 wyciągami narciarskimi, w tym nowoczesną sześcioosobową koleją linową z osłonami przeciwwietrznymi oraz szeroką infrastrukturą dostępną dla każdego narciarza, taką jak: 8 tras narciarskich różnej trudności, rozbudowany snowpark, trasy biegowe. Na terenie ośrodka znajdują się szkółki narciarskie i wypożyczalnie sprzętu. Po instensywnym dniu, można odpocząć w basenach termalnych.

Stacja Narciarska Śnieżnica znajduje się na północno-zachodnich stokach Śnieżnicy, w Kasinie Wielkiej w Beskidzie Wyspowym. Stacja narciarska Śnieżnica dysponuje czteroosobową krzesełkową koleją linową o długości 1100 metrów oraz wytyczonym torem rowerowym dla miłośników kolarstwa MTB. Sama Śnieżnica wznosi się na wysokość 1006 m. n.p.m. i jest szczytem zalesionym. Okolica obfituje w atrakcje turystyczne o znaczeniu historycznym jak i krajobrazowym m.in. cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej, leśny rezerwat przyrody Śnieżnica chroniący roślinność buczyny karpackiej z bukami liczącymi do 150 lat.

Decyzja o budowie kolei linowej na Jaworzynę Krynicką zapadła w 1957 roku jednak z różnych powodów nie doczekała się realizacji. Powrócono do pomysłu dopiero w 1995 roku, a rok później rozpoczęto budowę kolejki. W rezultacie powstała dwuodcinkowa trasa o długości ponad 4 km (Krynica-Czarny Potok, Czarny Potok-Jaworzyna Krynicka). Obecnie na Jaworzynie Krynickiej jest 7 tras narciarskich o łącznej długości ponad 7 km. Trasy te znajdują się na zboczach Jaworzyny (1114 m n.p.m.) w Beskidzie Sądeckim nieopodal Krynicy-Zdroju. Jaworzyna Krynicka jest jednym z największych ośrodków narciarskich w Polsce.

Ośrodek położony jest na zachodnim krańcu Bukowiny Tatrzańskiej. Do dyspozycji turystów jest 12 koni. W ciągu roku w ośrodku organizowane są rajdy, kuligi, obozy konne dla młodzieży, oraz zajęcia z jazdy konnej zarówno dla amatorów jak i jeźdźców zaawansowanych. Górski Ośrodek Jeździecki dysponuje ponadto 30 miejscami w  pokojach 2, 3 i 4 osobowych, wyposażonych w łazienki.

Dom Ludowy to „bukowiańska perła”, jeden z największych obiektów drewnianych w Polsce, wybudowany w latach 1928-32. Sercem tego miejsca jest mogąca pomieścić 200 osób, stylowa sala teatralna, którą zdobią ręcznie malowane na szkle żyrandole i kinkiety oraz rzeźbiona czterometrowa panorama Tatr. Scena to wnętrze dawnej góralskiej chałupy. Dodaje ona wyjątkowego klimatu, ciepła i specyfiki temu miejscu. W przyziemiu mieści się Szkoła Ginących Zawodów, Folkloru i Sztuki Ludowej (pracownie: malarstwa na szkle, ceramiki, snycerki) oraz piękna „świetlica”, gdzie odbywają się wystawy twórczości ludowej. Do najważniejszych wydarzeń tutaj organizowanych należą: „Góralski Karnawał”, „Sabałowe Bajania”, środowe sztuki teatralne w wykonaniu bukowiańskiego Amatorskiego Zespołu Teatralnego im. Józefa Pitoraka, „Małe Bajania”, „Dziadońcyne granie”, cykl wystaw „Dusza na dłoni”.

Obecne Obserwatorium Astronomiczne im. Tadeusza Banachiewicza na Lubomirze zostało wybudowane w miejscu przedwojennej stacji obserwacyjnej (1922-44), która była zamiejską filią Obserwatorium Krakowskiego. Pomysłodawcą utworzenia tej placówki był prof. Banachiewicz. W tamtych czasach, stacja Lubomir zasłynęła z odkrycia dwóch komet: 3.04.1925 r. przez Lucjana Orkisza (C/1925 G1 Orkisz) i 17.07.1936 przez Władysława Lisa (C/1936 OI Kaho-Kozik-Lis). We wrześniu 1944 r. obserwatorium zostało spalone w wyniku działań wojennych. W październiku 2007 oddano no użytku nowy budynek, nazwany na cześć prof. Tadeusza Banachiewicza. Aktualnie prowadzona jest działalność naukowa, dydaktyczna i popularyzatorska - Obserwatorium Astronomiczne im. T. Banachiewicza jest jedynym w Polsce obserwatorium, które można zwiedzić w każdy weekend bez wcześniejszej zapowiedzi, a także uczestniczyć w prelekcjach i pokazach nieba.

Ruiny zamku w Czchowie stoją na zalesionym wzgórzu nad Dunajcem w powiecie brzeskim w województwie małopolskim. Przez tereny te przebiegał szlak handlowy z Węgier i zamek miał służyć jego obronie. Pierwsza wzmianka o zamku pojawia się w 1356 r. Pierwotnie w tym miejscu znajdowała się romańska wieża obronna. W XIV wieku dobudowano wokół niej zamek, który stanowił siedzibę starostów czchowskich. W XVII wieku uległ zniszczeniu. Obecnie zachowała się jedynie XIV-wieczna okrągła baszta wraz ze zrekonstruowaną przybudówką oraz odsłonięte fundamenty murów o grubości 1,2 m. Czterokodygnacyjna niegdyś baszta zbudowana z głazów piaskowych miała wysokość 20 m i średnicę 12,5 m. Na przełomie XIV i XV wieku w murach warowni często gościł król Polski i najwyższy książę litewski - Władysław Jagiełło (1362-1434). W tym okresie zamek był też poddawany licznym przebudowom. Przez jakiś czas funkcjonowało tu miejscowe więzienie, które zostało zlikwidowane po I rozbiorze Polski. Od XVIII w. budowla pozostawała w ruinie, dopiero w latach 90. XX w. przeprowadzono badania i prace archeologiczne oraz konserwatorskie.

Szkolne Schronisko Młodzieżowe istnieje już 35 lat! Położone jest z dala od wszelkiego przemysłu, w otoczeniu porośniętych lasami wzgórz Beskidu Wyspowego, w mikroklimacie porównywalnym przez naukowców do rabczańskiego. Obiekt oferuje 49 miejsc noclegowych oraz możliwość całodziennego wyżywienia dostosowanego do potrzeb turystów, przyrządzanego w formie tradycyjnych potraw kuchni regionalnej. Schronisko jest placówką całoroczną, będącą doskonałym miejscem wypoczynku oraz idealną bazą do poznawania uroków Beskidu Wyspowego czy Pogórza Wiśnickiego. Naszą ofertę kierujemy do: młodzieży szkolnej, grup zorganizowanych, turystów indywidualnych. Niewątpliwymi atrakcjami pobytu w Rozdzielu będą wędrówki znakowanymi szlakami pieszymi lub rowerowymi, liczne zabytki kultury sakralnej (np. kościół w Lipnicy Murowanej z XV w. - UNESCO) i świeckiej (np. Zamek Kmitów i Lubomirskich w Wiśniczu), pomniki przyrody. Miłośników białego szaleństwa zaprasza położona nieopodal (3 km) stacja narciarska „Laskowa” oraz w Limanowej (16 km).

Cerkiew św. Michała Archanioła w Brunarach to dawna greckokatolicka cerkiew. W 2013 roku cerkiew wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO wraz z piętnastoma innymi drewnianymi cerkwiami w Polsce i na Ukrainie. Pierwsza cerkiew w Brunarach powstała na początku XVII wieku, kiedy to we wsi powstała parafia unicka. Nowa świątynia powstała w 1653 roku. Współczesna cerkiew zbudowana została w XVIII wieku, a już po kilkudziesięciu latach, w roku 1831 została przebudowana i powiększona. Dawne prezbiterium połączono z nawą, dostawiając nowe, trójbocznie zamknięte, zaś całość pokryto nowym dachem. Cerkiew w Brunarach jest cerkwią łemkowską, trójdzielną. Nad przedsionkiem wznosi się wieża z hełmem zwieńczonym kutym krzyżem. Podobne hełmy znajdują się ponad nawą i prezbiterium. We wnętrzu świątyni zachowała się polichromia, pokrywająca całość stropu i wewnętrznych ścian obiektu. Oprócz tego w cerkwi znajduje się ołtarz główny z XVII w. oraz dwa ołtarze boczne z wieku XVIII z ikonami Matki Bożej oraz Przemienienia Pańskiego. Po Akcji „Wisła” cerkiew została przejęta przez Kościół łaciński, a obecnie mieści się w niej rzymskokatolicki kościół parafialny Wniebowzięcia NMP.

Muzeum Jana Pawła II w Starym Sączu mieści się w Ołtarzu Papieskim, który jako jedyny w Polsce pozostał na miejscu swojego powstania. To dzięki dużemu zainteresowaniu ze strony pielgrzymów i turystów zadecydowano o pozostawieniu Ołtarza oraz stworzeniu muzeum. Autorem Ołtarza jest Andrzej Remi, a sam obiekt nawiązuje do góralskiej architektury pasterskiej. Pomieszczenie, gdzie w czasie uroczystości kanonizacyjnych bł. Kingi w czerwcu 1999 roku znajdowała się zakrystia dla kardynałów i biskupów zostało przeznaczone na Muzeum ku czci Papieża - Polaka. Możemy zobaczyć tam między innymi: medale pamiątkowe, przedmioty należące do św. Jana Pawła II, pamiątki z wizyt apostolskich czy pierwsza Piusa Ojca Świętego. Przy Ołtarzu powstał również w 2010 roku Rekolekcyjny Dom Pielgrzyma "Opoka".

Wojnicz – miasto w woj. małopolskim na trasie między Tarnowem, a Krakowem, diecezja tarnowska. Parafia istnieje od końca XI w. Obecny kościół w najstarszych partiach został wzniesiony w poł. XV w., a następnie przebudowany w 1773 r. W wieku XX dobudowano nawy boczne oraz wieżę. Kościół w najstarszych partiach gotycki, w nowszych barokowy i pseudobarokowy. Murowany z kamienia i cegły, otynkowany. W nawie i kaplicach polichromia rokokowa wykonana przez Jana Neydorfera w 1768 r. W prezbiterium i nawach bocznych wykonana przez Macieja Makarewicza w latach 1953-1956. Wnętrze wypełniają ołtarze i obrazy z XVIII w. w tym osiem obrazów Tadeusza Kuntza z 1754 r., chrzcielnica z XV w. oraz stalle z XVIII w. Kościół wojnicki został podniesiony do rangi kolegiaty w 1621 r. W XVIII w. władze austriackie zniosły kolegiatę a w roku 2014, decyzją Biskupa Diecezjalnego Andrzeja Jeża została przywrócona kościołowi godność kolegiaty i utworzono przy niej Kapitułę. Kolegiata znajduje się na szlaku Drogi św. Jakuba „Via Regia”.

Grybów, woj. małopolskie, diecezja tarnowska. Obecny kościół został zbudowany na miejscu pierwotnego kościoła gotyckiego w latach 1909 – 1914 przez Romana Olszewskiego z Grybowa według projektu Józefa Piusa Dziekońskiego, po nim obowiązki przejął Zdzisław Mączeński wprowadzając pewne zmiany w projekcie kościoła. Kościół zbudowany w stylu neogotyckim, z cegły z użyciem kamienia na planie krzyża łacińskiego z 70 m wieżą zwieńczoną złotą koroną. Złożony z trzynawowego korpusu z transeptem. Wnętrza nakryte są sklepieniami kryształowymi, nawy zostały rozdzielone masywnymi kolumnami. Ołtarz główny wolnostojący, kamienny, projektowany w 1958 r. przez Z. Mączeńskiego z barokową rzeźbą Chrystusa na krzyżu na tle panoramy Jerozolimy z poł. XVII w. Cztery ołtarze boczne, ustawione w ramionach transeptu. W jednym z nich łaskami słynący obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem z XVI w., zwanej Przedziwną lub Grybowską. W prezbiterium znajduje się 12 obrazów apostołów, rokokowych z XVIII w. a na kolumnach naturalnej wielkości rzeźby 12 apostołów, późnobarokowe z XVIII w. Kościół w Grybowie w roku 2013, decyzją Stolicy Apostolskiej, został podniesiony do godności Bazyliki Mniejszej.

Pijalnia Wód Mineralnych w Wysowej-Zdroju to budynek położony w centrum ponad 100-letniego Parku Zdrojowego. Pierwsza pijalnia powstała prawdopodobnie w roku 1923, wybudowana została wg projektu znanego architekta krakowskiego Karola Stryjeńskiego. W pijalni znajdowało się 5 ujęć wody mineralnej podawanej kuracjuszom przez miejscowe panie ubrane w stroje ludowe. Niestety pijalnia spłonęła w latach 60-tych i została całkowicie zniszczona. Obecny budynek pijalni wód mineralnych zaprojektowano w miejscu i na wzór dawnej pijalni wód mineralnych w oparciu o dostępne zdjęcia archiwalne. Rzut budynku ma kształt prostokąta o wymiarach 16,18m x 7,90m z charakterystycznym zadaszonym tarasem założonym na rzucie półkola i podcieniami wokół budynku wspartymi na słupach. W pijalni jest udostępnionych 5 wód mineralnych z następujących źródeł: HENRYK, FRANCISZEK, ANNA, JÓZEF II, SŁONE.

Budowę murowanego kościoła parafialnego p.w. św. Jakuba Ap. w Brzesku rozpoczęto w roku 1529. Zleceniodawcą tej budowy był miejscowy proboszcz Marcin z Rajbrotu oraz brzescy rajcy. Niszczony przez obce wojska i pożary, kościół był wielokrotnie przebudowywany. Największemu zniszczeniu uległ w pożodze w 1904 r. i później został odbudowany w stylu neogotyckim. Brzeska fara jest budowlą jednonawową z przylegającą do niej, od strony południowej, kwadratową wieżą. Wnętrze jakubowej fary zdobią, wykonane na początku XX wieku w Austrii w Tyrolu neogotyckie ołtarze. W jednym z nich znajduję się obraz Matki Bożej Różańcowej, zwaną „Brzeską” z XVII w. Obok kościoła znajduje się pomnik św. Jakuba Ap. postawiony w 2004 r. na pamiątkę Roku Jakubowego. Św. Jakub Starszy Apostoł, decyzją Stolicy Apostolskiej w roku 2010, został ogłoszony Patronem Miasta Brzeska. Brzesko jest duchowym centrum koordynującym organizację Małopolskiej Drogi św. Jakuba „Via Regia” na odcinku Korczowa – Kraków. Od strony północnej, w latach osiemdziesiątych XX wieku, dobudowano do kościoła nowoczesną nawę - obecnie kościół p.w. NMP Matki Kościoła.

Ogrody Biblijne w Muszynie są pod względem obszaru największe w Polsce. Projekt Ogrodów opiera się na zagospodarowaniu zabytków w skład których wchodzą: kościół parafialny p.w. św. Józefa z XVII w., murowana dzwonnica, mur ogrodzeniowy, kapliczka, drzewostan i XIX wieczna plebania..Ogrody są miejscem modlitwy, medytacji, dialogu i wypoczynku, spotkania z Bogiem w Jego Słowie, obrazach biblijnych i biblijnej roślinności. Zrealizowane są w konwencji trzech Świątyń: Świątyni Jerozolimskiej - stan obecny; "kamień na kamieniu", Świątyni Parafialnej i Kościoła czasów mesjańskich - Apokaliptycznego Nowego Jeruzalem. Projektantem Ogrodów jest dr Zofia Włodarczyk z UR w Krakowie, instalacje biblijne wykonał Karol Badyna z ASP w Krakowie. Pomysłodawcą jest proboszcz parafii ks. Paweł Stabach.

Pierwszy kościół w Tuchowie został wybudowany około roku 1079 na wzgórzu zwanym „Lipie” - nazwa od gaju lipowego. Tradycja głosi, że tutaj odprawił mszę prymicyjną św. Jan Kanty. Gospodarzami tego miejsca byli benedyktyni. W XVI wieku w kościele umieszczono obraz Matki Bożej, który zasłynął cudami i zaczął przyciągać pielgrzymów. Bardzo duża liczba odwiedzających tuchowskie sanktuarium spowodowała podjęcie decyzji o budowie nowego kościoła. Obecny kościół budowano 17 lat (1665-1682). Wnętrze kościoła ma wystrój barokowy. W głównym ołtarzu znajduje się cudowny obraz Matki Bożej. W 1904 roku miała miejsce koronacja obrazu koronami papieskimi. W 2010 roku papież Benedykt XVI nadał kościołowi tytuł bazyliki mniejszej. Od 1893 gospodarzami tego miejsca są redemptoryści, gdzie również mają swoje seminarium. Przy sanktuarium znajduje się dom pielgrzyma. Oprócz zabytkowej bazyliki warto zwiedzić na terenie sanktuarium muzea: misyjne, etnograficzne, sanktuaryjne i czynną przez cały rok ruchomą szopkę.

Zamek królewski w Dobczycach – położony na skalistym wzgórzu nad Rabą, a ściślej nad Jeziorem Dobczyckim, powstałym ze spiętrzenia wód Raby. Zapora jeziora wsparta jest o wzgórze zamkowe. W czasach Kazimierza Wielkiego mury miały od 5 do 9 metrów grubości, a zamek był silnie ufortyfikowaną twierdzą. Na zamku Jan Długosz nauczał dzieci Kazimierza Jagiellończyka - królewiczów Zygmunta, Aleksandra, Władysława, Fryderyka, Jana i Kazimierza. Ród Lubomirskich, który władał zamkiem od 1585 roku, przebudował gotycką twierdzę na renesansową rezydencję w latach 1593-1594. Dopiero po 1901 roku przeprowadzono tutaj pierwsze prace zabezpieczające. Powstało tutaj muzeum PTTK.

Już od ponad stu lat w klasztorze w Krakowie – Podgórzu na tzw. Górce mieszkają redemptoryści – opiekunowie słynącej łaskami ikony Matki Bożej Nieustającej Pomocy. Ich przybycie do Krakowa wiąże się z osobą Sługi Bożego O. Bernarda Łubieńskiego. Po wybudowaniu klasztoru w 1903 roku przystąpiono do budowy kościoła. Kościół jest budowlą niezwykle malowniczą, pięknie wpisującą się w krajobraz Podgórza. Choć wzniesiony na początku XX w., to przypomina świątynie romańskie – zgodnie z założeniami architekta Jana Sasa – Zubrzyckiego, który w ten sposób pragnął uzyskać wrażenie kontynuacji tradycji narodowej i krakowskiej architektury średniowiecznej. Jest to trójnawowa bazylika z transeptem (nawą poprzeczną) i pięciobocznym zamkniętym prezbiterium, otoczonym kaplicami. Do kościoła wchodzi się przez arkadowy portal. W ołtarzu głównym znajduje się ikona Matki Bożej Nieustającej Pomocy. Trafiła ona tu w 1903 r. najpierw do kaplicy klasztornej a później do kościoła. Bardzo szybko ta ikona stała się przedmiotem żarliwego kultu. W 1994 roku odbyła się jej koronacja. Jednym z najbardziej znanych pielgrzymów nawiedzających Sanktuarium to św. Jan Paweł II. Przybywał tu już podczas II wojny światowej, jako robotnik fabryki Solvay. Po latach osobiście wskazał konfesjonał nr 4, w którym się spowiadał. Przy sanktuarium istnieje całoroczna ruchoma szopka. W klasztorze są też gościnne pokoje, w których można zamieszkać.

Dolina Wodącej to bardzo urokliwy zakątek Jury, z licznie nagromadzonymi jaskiniami, ciągnący się na długości 3 km, pomiędzy Smoleniem z zamkiem, a Domaniewicami. Cechą charakterystyczną wyróżniającą tę dolinę spośród innych dolin jurajskich jest brak cieku wodnego. Przez Dolinę Wodącą prowadzą szlaki: czerwony Szlak Orlich Gniazd i niebieski Szlak Warowni Jurajskich. Dolinę rozpoczynają imponujące Zegarowe Skały stanowiące pomnik przyrody, przy dnie widać otwór Jaskini Zegar. Krąży związane z nią podanie ludowe z XIX w. jakoby w wigilię nocy świętojańskiej i Bożego Narodzenia jakiś zegar wydzwaniał w niej godziny. Dzięki temu podaniu jaskinia i skały, w których się znajduje zyskały swą nazwę. Kolejną atrakcją jest tu skała Biśnik, słynąca z cennych jaskiń. Znaleziono tu najstarsze w Polsce ślady bytności człowieka, według badań archeologicznych grotę zamieszkiwał człowiek już 500 tys. lat temu. Dalej na południe wznoszą się skały Grodzisko Chłopskie i Grodzisko Pańskie, w którym niegdyś miała istnieć fałszywa mennica.

Zamek Tenczyn w Rudnie położony jest na południowy-zachód od Krzeszowic, na najwyższym wzgórzu Garbu Tenczyńskiego (411 m n.p.m.). Nazwa zamku pochodzi od rodu Tęczyńskich. Przyjmuje się, że pierwszy zamek (drewniany) zbudował około 1319 roku kasztelan krakowski Nawój z Morawicy, on też wzniósł największą na zamku wieżę, zwaną do dziś "Nawojową Wieżą". Twórcą zamku murowanego był syn Nawoja, Jędrzej - wojewoda krakowski i sandomierski.Po bitwie pod Grunwaldem, Władysław Jagiełło więził tu niektórych ważniejszych jeńców krzyżackich. Na zamku często bywali przedstwiciele polskiego odrodzenia - Mikołaj Rej i Jan Kochanowski. Niegdyś pod zamkiem rozciągały się ogrody i winnice. Po potopie szwedzkim zamek został w większej części odbudowany i częściowo zamieszkany. W 1768 roku uległ pożarowi i od tego czasu popada w coraz większą ruinę. W 1783 roku prochy ostatniego z Tęczyńskich, Jana, przeniesiono z kaplicy zamkowej do nowego grobu w kościele św. Katarzyny w Tenczynku. Od 1816 roku zamek stał się własnością rodu Potockich i pozostał w ich rękach aż do wybuchu II wojny światowej. W 2009 roku, uwagi na zły stan techniczny zamku, został on zamknięty dla zwiedzających. W 2010 roku gmina, będąca administratorem zamku, uzyskała środki i rozpoczęła częściowe zabezpieczanie ruin. Piękne pozostałości zamku położone na skraju lasu, są wielką atrakcją zachodnich okolic Krakowa.