Lista znaczków

Budynek dawnego teatru zdrojowego w Dusznikach – zwany „Dworkiem Chopina” powstał w 1802 roku. Uroczystość położenia kamienia węgielnego pod budowę odbyła się w  1802 roku. Do końca 1805 roku wykonano wszystkie zaplanowane elementy. Dziś Dworek Chopina, jest najstarszym obiektem w dusznickim zdroju. W Dworku od zawsze skupiało się życie kulturalne uzdrowiska. W 1826 dał w nim swój pierwszy charytatywny koncert F. Chopin. Obiekt jest codziennie dostępny dla zwiedzających w godzinach 10.00-17.00. Obejrzeć go można za symboliczną opłatą 1 zł. Każdy zwiedzający otrzyma gratis oficjalną miejską pocztówkę, którą można przyozdobić pamiątkową pieczęcią z wizerunkiem Dworku Chopina. Można tam również uzyskać informację dotyczącą pozostałych zabytków w mieście i nabyć pamiątki. W pierwszej połowie sierpnia odbywa się w nim Międzynarodowy Festiwal Chopinowski, (pierwszy Festiwal odbył się 25-26 sierpnia 1946 r.) W Dworku  odbywają się w  również: Festiwal Mendelshona oraz Muzyka Epok, a przez cały rok jest to centrum dusznickiej kultury.

Pierwsza wzmianka o średniowiecznym kościele w tym miejscu pochodzi z 1343 roku. W latach 1670 – 1675 świątynię jednak rozebrano, a na jej miejscu zbudowano kościół barokowy z dobudowaną w 1691 roku wieżą zakończoną barokowym hełmem z prześwitem. Kościół jest orientowany, otoczony rzędami kaplic z emporami. Fundatorem nowego kościoła był opat krzeszowskiego klasztoru Cystersów, Bernhard Rosa, a architektem prawdopodobnie Martin Allio. Mimo stosunkowo ubogiej w zdobienia elewacji zewnętrznej, wnętrze świątyni zachwyca bogatym wyposażeniem.  Ołtarz główny z lat 1712–1713 wykonał rzeźbiarz z wrocławskiego warsztatu Christopha Königera. Znajdujący się w ołtarzu obraz Świętej Rodziny namalował  prawdopodobnie Felix Anton Scheffler. Godna uwagi jest także bogato zdobiona ambona. Na baldachimie przedstawiono figury św. Piotra i Pawła oraz Chrystusa błogosławiącego, a na balustradzie kosza – płaskorzeźbione popiersie św. Bernarda. W kaplicy południowej znajduje się interesująca późnogotycka płaskorzeźba „Koronacja Maryi”, natomiast w północnej kopia obrazu  Petera Brandla „Święty Jan Nepomucen rozdający jałmużnę”. Ciekawostką jest także ważący blisko 500 kg. zegar z 1781 roku, zamontowany na kościelnej wieży. Zegar  został  ręcznie wykuty w Krzeszowie, a po renowacji odzyskał dawną sprawność. To tylko niektóre z licznych zabytków w chełmskim kościele, który z zewnątrz niepozorny zaskakuje skalą i klasą.

Ratusz w Wołowie jest następcą ratusza, który powstał w drugiej połowie XV w. Ratusz został przebudowany w latach 1689 i 1767. W 1819 roku dobudowano do niego główny odwach mieszczący wartownię.  Kolejny raz rozbudowano ratusz na początku XX wieku. W 1945 roku budowla uległa całkowitemu spaleniu. Budynek jednak zrekonstruowano w latach 1958-1962 i do czasów obecnych pełni on funkcje administracyjne. Główne wejście do ratusza ozdobione jest barokowym portalem z kartuszem. Do wejścia prowadzą dwubiegowe schody na szczycie których znajduje się figura św. Jana Nepomucena z 1723 roku. W części piwnicznej oraz na parterze budynku zachowały się sklepienia krzyżowo-żebrowe. Południową elewację ratusza zdobią herby książęce Piastów legnicko-brzesko-wołowskich z końca XVII w. Południowo-zachodnia część ratusza to dawny budynek wagi miejskiej. Do budynku tego i głównej bryły ratusza przylega wieża ratuszowa, dołem o przekroju kwadratowym, wyżej ośmioboczna. Wieża nakryta jest blaszanym, cebulastym hełmem zwieńczonym latarnią. Ratusz w Wołowie jest siedzibą Urzędu Miejskiego.

Chełmsko Śląskie, dawniej Schomberg, to wieś w woj. dolnośląskim w gminie Lubawka. Do pierwszej połowy XIX wieku prężnie rozwijający się ośrodek sukiennictwa i płóciennictwa. Do 1945 roku Chełmsko Śląskie posiadało prawa miejskie. Miejscowość zachowała swój dawny charakter i pierwotny układ architektoniczny z rynkiem i dominującą nad miastem bryłą kościoła. W samym rynku znajduje się kilkanaście zabytkowych barokowych i klasycystycznych kamienic, które powstały na przełomie XVII, XVIII w.  Są to 2-3 kondygnacyjne budynki murowane o 3-4 osiach okiennych, niektóre z ozdobnymi portalami i inskrypcjami, czasem z zapisaną datą ukończenia budowy. Bogato zdobione elewacje i szczyty mieszczańskich kamienic to pozostałość po latach świetności miasta i intensywnym rozwoju tkactwa. To jeden z cenniejszych zabytków tego typu na Dolnym Śląsku.

Żarowska Izba Historyczna, to jedna z pierwszych tego typu inicjatyw w regionie. Powołana została przez ówczesną burmistrz panią Lillę Gruntkowską. Izba zainaugurowała swoją działalność 30 września 2010 roku. Jej zadaniem jest przede wszystkim kultywowanie historii i tradycji żarowskiego regionu, poprzez zbieranie pamiątek historycznych, oraz studia naukowe poszerzające wiedzę na temat regionu. Tym bardziej to cenna inicjatywa, bo jak pokazały badania archeologiczne, przeprowadzane w XIX i XX wieku na tych terenach obecność człowieka jest datowana nawet na 40 tys. lat p.n.e. Szczególny rozkwit osada przechodziła w VII wieku. Spora część zasobów izby, to zbiory dotyczące militariów – począwszy od XV w, a skończywszy na walkach II wojny światowej. Siedziba Izby mieści się w zabytkowym, odrestaurowanym budynku dworca kolejowego z 1842 roku, który dla turystów jest również ciekawym obiektem. 

Opactwo Pocysterskie w Lubiążu to kompleks zabudowań dawnego klasztoru Cystersów lokowanego w tym miejscu na początku XII wieku. W czasie największego rozwoju mieściło się tu największe opactwo cysterskie na świecie. W skład licznych zabudowań tworzących ten kompleks wchodziły m.in. barokowy budynek klasztorny, trójnawowy kościół z XIII wieku, pw. Najświętszej Marii Panny, Pałac Opatów, kościół Świętego Jakuba będący najstarszym obiektem tego kompleksu, budynek dawnego browaru i piekarni, budynek bramny pełniący wcześniej funkcje obronne, a także wozownia czy budynek kancelarii klasztornej. W klasztorze wśród bogatego wystroju znajdowały się m.in. płótna i malowidła znanych wielkich malarzy Michaela Willmanna, Mateusza Steinla oraz liczne rzeźby i elementy wyposażenia, instrumenty muzyczne czy monety. Okres świetności klasztoru zakończył się w 1740 roku, a w 1810 roku zakon Cystersów przestał istnieć. Pozostałe zabudowania poklasztorne stopniowo niszczały ogołacane z pozostałych dzieł sztuki. Dopiero w II poł. XX w. rozpoczęto prace mające na celu odbudowanie dawnych zabudowań. Dziś część odrestaurowanych  obiektów udostępniono do zwiedzania, ale prace konserwatorskie trwają nadal.

Historia kościoła Najświętszego Zbawiciela Świata i Matki Boskiej Szkaplerznej w Strzegomiu sięga roku 1382, kiedy to został postawiony w tym miejscu pierwszy kościół wraz z klasztorem karmelitów. Był to pierwszy klasztor tego zakonu na Dolnym Śląsku. Po krótkim czasie, bo w 1429 budowle te rozebrano i wybudowano nowy kościół wraz z klasztorem. W 1729 roku obiekty te przebudowano i rozbudowano. Na przestrzeni wieków, kościół był wielokrotnie przebudowywany i modernizowany, a po sekularyzacji klasztoru w 1810 roku został przekazany ewangelikom, którzy  w 1819 r. dokonali kolejnej przebudowy do obecnego kształtu. W 1997 r. kościół został ponownie przekazany katolikom i służy do dzisiaj jako kościół parafialny. Najcenniejszy zabytek pochodzący z czasów karmelitów – obraz św. Anny Samotrzeciej jest umieszczony w Muzeum Narodowym we Wrocławiu. Jednak i tak warto zwiedzić kościół ze względu na ciekawą architekturę, a chociażby drewniane trójkondygnacyjne empory typowe dla świątyń ewangelickich. Bardzo ciekawy jest późnogotycki portal przedstawiający koronację Maryi oraz herby Strzegomia, Czech i Śląska.

Budynek mieszczący zabytkową studnię w Pożarzysku, na pierwszy rzut oka przypomina przydrożną kaplicę.  W środku zobaczymy duży, niemal całkowicie wykonany z drewna mechanizm, który służył do wyciągania wody. Wielkość mechanizmu jest spowodowana duża głębokością samej studni, która sięga prawie 30 metrów. W czasach, kiedy studnia w tym kształcie powstała, a było to najprawdopodobniej już w XVII wieku, do budowy mechanizmu nie użyto ani jednego gwoździa, śruby czy innego metalowego łącznika. Wszystkie elementy robocze, a przede wszystkim mechanizm zębaty, wykonano z ogromną starannością. Ze względu na swoją głębokość pożarzyskowy zabytek zaliczany jest do studni głębinowych. Dzisiejszy stan studni to zasługa pana Marka Zywera, który w ramach szkolnego koła historycznego napisał wniosek do Fundacji Batorego i Fundacji Wspomagania Wsi. Dzięki uzyskanemu dofinansowaniu jak również zbiórce środków wśród gminnych radnych, udało się wyremontować budynek i zabezpieczyć mechanizm studni.

Romański kościół w Wierzbnej po raz pierwszy wzmiankowany był  w 1283 roku. Przyjmuje się, że świątynia powstała w latach  1230-1250. Kościół ten jest jednonawowy kryty sklepieniem gwiaździstym, a zakończone absydą prezbiterium wieńczy sklepienie krzyżowo-żebrowe. Od zachodu do kościoła przylegają dwie wieże połączone niewielką galerią. Wieże przykryto cebulastymi hełmami. We wnętrzu kościoła zachowały się m.in średniowieczne polichromie z XIII i XIV wieku, zdobiące ściany i sklepienie absydy. W ołtarzu głównym na uwagę zasługuje obraz Michaela Leopolda Wilmanna ze sceną Koronacji NMP ozdobiony rzeźbami  Georga Schröttera, który wykonał również dwa ołtarze boczne. Na uwagę zasługuje również chrzecielnica i ambona. Kościół od 1357 roku był własnością cystersów z Kamieńca Ząbkowickiego, a od 1585 roku tego samego zgromadzenia z Krzeszowa. Rozbudowany w XVIII wieku o barokową nawę, romański kościół pełni dziś funkcję chóru i kaplicy. W rękach cystersów świątynia pozostała do 1810 roku.

Kościół pw. NMP w Zastrużu pochodzi z II połowy XVII wieku i znajduje się we wschodniej części pałacu, do którego został dobudowany. Wejście do świątyni pierwotnie również znajdowało się w sali reprezentacyjnej pałacu. Budowla ta jest jednonawowa, murowana i otynkowana. Posiada prezbiterium, a fasada świątyni zwieńczona jest falistym szczytem. Dawne wyposażenie kaplicy było bardzo skromne, ale stopniowo zostało urozmaicone poprzez rozbudowę ołtarza głównego, dodanie tabernakulum i monstrancji.  Wnętrze kościoła odrestaurowano w 1890 roku, wtedy też ustawiono nowe organy i dokonano wymiany ławek. Dwa lata później ukończono budowę wieży, na której umieszczono dzwon „Michał”. Kolejna modernizacja wnętrz miała miejsce w 1908 roku. W czasie działań wojennych w 1945 roku świątynia nie uległa zniszczeniom, ale przez szereg kolejnych lat jej stan stopniowo ulegał pogorszeniu. Zachowując barokowy wystrój elewacji i wnętrza w latach 1973-74 wykonano kolejny remont świątyni. W 1985 roku wykonano nowy ołtarz soborowy, a 10 lat później zakupiono część nowego wyposażenia. Kościół w Zastrużu jest obecnie kościołem filialnym, a w jego wnętrzu oprócz wspomnianych wyżej elementów wystroju, na uwagę zasługują obrazy pędzla Johanna Claessensa z Antwerpii.

Wśród wielu zamków znajdujących się na terenie Dolnego Śląska warto zwrócić uwagę na Zamek Grodno (niem. Kynsberg, Kinsberg, Kinsburg). Zamek Grodno wybudowany jest na szczycie wzgórza Choina (ok. 450 m n.p.m.) w północnej części Gór Sowich. Jest on jednym z najbardziej malowniczo położonych zamków na Śląsku Malowniczą lokalizację zamku potęguje położone u podnóża góry zaporowe Jezioro Bystrzyckie. Różne są dzieje zamku Grodno. W XV w. był siedzibą rycerzy-rabusiów, którzy wraz ze swoimi drużynami trudnili się rozbojami i grabieżą. W trakcie trwania wojny 30-letniej zamek został zdobyty przez Szwedów i częściowo zniszczony. Od niepamiętnych czasów na zamku Grodno pojawia się Biała Dama. Nikt nie wie dokładnie, co to za tajemnicza zjawa. Jedni mówią, że to duch uśmierconej przed wiekami niewiasty z Zagórza, którą zły burgrabia wtrącił do więziennego lochu. Inni powiadają, że to duch dawnej pani zamku, która ze zgryzoty po utracie męża rzuciła się przy świetle księżyca do studni, a jeszcze inni utrzymują, że to wiecznie pokutujący duch księżniczki pogańskiej....

Od 1943 roku w rejonie Gór Sowich Niemcy prowadzili zakrojone na szeroką skalę i z ogromnym rozmachem prace budowlane pod wspólnym kryptonimem "Riese" ("Olbrzym"). Budowa nie została nigdy ukończona, a jej pozostałością jest szereg podziemnych kompleksów i budowli naziemnych do dziś owianych mgłą tajemnicy co do ich przeznaczenia. Niezwykłość tych obiektów od lat przyciąga w rejon Dolnego Śląska rzesze badaczy i poszukiwaczy przygód. Przez dziesięciolecia możliwość podziwiania ogromu pracy, jaką włożono w drążenie kilometrów tuneli w litej skale kosztem tysięcy istnień ludzkich była dostępna tylko nielicznym śmiałkom. Sztolnie Walimskie to jeden z najciekawszych i najbardziej tajemniczych obiektów militarnych na terenie Gór Sowich, udostępniony turystom tak by w sposób bezpieczny poznać choć część projektu "Riese".

Kaplica św. Jadwigi zbudowana została dzięki staraniom Georga Abrahama von Dyhrna, radcy cesarza Leopolda I, właściciela miasta w latach 1662-1671. Kaplica została wybudowana w latach 1665 - 1666 i stanowiła przez szereg lat samodzielnym obiekt. Dopiero w 1834 roku obok niej powstał cmentarz. Stała się pierwszym katolickim kościołem w Dyhernfurth, bowiem wieś Warzyń i znajdujący się tam kościół parafialny w wieku XVII nie należał jeszcze do miasta. Swój barokowy kształt kaplica zawdzięcza późniejszym właścicielom miasta - Christopherowi Franzowi von Glaubitz i jego małżonce. Dzięki ich funduszom rozbudowano i poszerzono kaplicę od zachodu, przykryto ją nowym sklepieniem oraz wymieniono wyposażenie. Do roku 1834 istniała tylko murowana z cegły ośmioboczna budowla zwieńczona kopułą z oknami przez które przedostawało się do wnętrza światło, później dobudowano podłużną nawę, która została w wieku XIX rozebrana i ponownie odbudowana od początku. Obecny wygląd został jej nadany w latach 1858 - 1861 dzięki staraniom hrabiny Lazareff.

Kamienna figura Strażnika Wieczności znajduje się na drodze zwanej "Wieczność" w Górach Bystrzyckich. Droga ciągnie się ok. 6 km w pobliżu osady Huta. Na całej długości droga prowadzi przez lasy świerkowe. Mimo, że droga jest prosta, z jej początku nie widać końca. Dlatego wędruje się nią jak do wieczności... Wieczność jest jedną z najstarszych dróg leśnych w Górach Bystrzyckich, a spotkać na niej można wiele ciekawych zabytków, m.in. Strażnika Wieczności. Obecna figura jest stosunkowo nowa. Poprzednia, dość prymitywnie wykonana - przedstawiała postać mężczyzny w cylindrze i z mufką na rękach. Figura długo pełniła funkcję drogowskazu do Nesselgrund (Pokrzywna). W latach 60-tych XX wieku Kamiennemu Mężczyźnie utrącono głowę, a później figurę powalono i cześciowo okradziono. Resztki "posklejane" i uzupełnione w latach 1988-89 przez Andrzeja Pękalskiego, miłośnika regionu z Wrocławia. Rok później nowa rzeźba została postawiona w pobliżu dawnego miejsca. Na mufce, w której postać trzyma ręce, wyryty jest napis "Nesselgrund" i strzałka. Pod mufką wykuto datę 1872, która prawdopodobnie oznacza rok postawienia tu pierwszej figury. Na kapeluszu wykuty napis "Grauer Mann".

Źródło: „Góry Bystrzyckie i Orlickie - przewodnik turystyczny” - Marek Gałowski

Góry Bystrzyckie to 40 kilometrowe pasmo Sudetów Środkowych rozciągające się od Obniżenia Dusznickiego i doliny Bystrzycy Dusznickiej na północy do Przełęczy Międzyleskiej na południu. Położone są na granicy z niezwykłymi Górami Stołowymi, Górami Orlickimi i od wschodu z masywem Śnieżnika. Góry te podzielone są na część północną i południową, które oddziela Przełęcz Spalona.  Ich najwyższym szczytem jest Jagodna – 977 m n.p.m., na której w 2019 roku stanęła 21 metrowa wieża widokowa z tarasem widokowym. Wieża wybudowana została w ramach projektu „Czesko-Polski Szlak Grzbietowy”, który był realizowany przez 18 partnerów z Polski i Czech – w tym gminę Bystrzyca Kłodzka. Wieża położona jest w odległości około 5 km od schroniska PTTK w Spalonej i jest to idealny cel wycieczek zarówno pieszych jak i rowerowych. Dochodzimy do niej szlakiem niebieskim lub dojeżdżamy rowerem trasą singletrack. Z wieży roztacza się malowniczy widok na okoliczne pasma górskie, m.in. masyw Śnieżnika i Góry Orlickie oraz na Bystrzycę Kłodzką. Na tarasie zainstalowana jest luneta widokowa.

Żródło: „Góry bez Granic Góry Bystrzyckie, Góry Orlickie i Masyw Śnieżnika” – przewodnik turystyczny

Kościół ewangelicki w Ziębicach został zbudowany na potrzeby ziębickich ewangelików w latach 1796–1797, wg projektu architekta N. von Gneisenau. Budowla powstała w miejscu i z wykorzystaniem elementów dawnego renesansowego pałacu książęcego. Pałac ten, wzniesiony ok. 1500 r., był letnią rezydencją książąt ziębickich i wdów książęcych. W przyziemiu i okalającym murze znajdziemy relikty (kamieniarka) z dawnego pałacu książęcego. Poświęcenia kościoła ewangelickiego dokonano w 1798 roku. Wnętrze pierwotnie posiadało dwie kondygnacje oraz empory wzniesione na planie elipsy.  Po 1945 i zniszczeniach wojennych, w latach 1968-1969 zostało przebudowane dla celów oświatowych, a obecnie staje się centrum spotkań i wydarzeń kulturalnych. W planach jest także udostępnienie wieży widokowej kościoła na potrzeby ruchu turystycznego.

Początki Zamku Roztoka sięgają XIV w., kiedy stał tu rycerski zamek nawodny (Wasserburg). Rodzina von Hochberg odkupiła cały majątek od braci von Reibnitz pod koniec XV w. Formę okazałej barokowej rezydencji nadano mu na początku wieku XVIII. W tym okresie na wschód od zamku powstał ogród w typie francuskim, z licznymi zabudowaniami i rzeźbami. Widoczne do dziś zagospodarowanie przestrzeni wokół zamku pochodzi z drugiej połowy XIX w. W tym czasie, z inicjatywy Hansa Heinrich XIV Bolko von Hochberga założono park w stylu angielskim oraz nadano nowy wystrój wnętrzom. Bolko był znanym w swoim czasie kompozytorem, stąd jedna z sal w roztockim zamku stała się jego pokojem muzycznym. Wnętrza z czasów Bolka zachowały się do dziś w formie niemal niezmienionej. Podczas II wojny światowej zamek pełnił rolę składnicy muzealnej dla dzieł sztuki ewakuowanych z Wrocławia oraz z Zamku Książ. Po 1945 r. pełnił różne funkcje, m.in. ośrodka kolonijnego. Od 2017 r. ma nowych właścicieli, którzy pragną przywrócić mu dawną świetność.

Geopark – Kopalnia św. Jana w Krobicy, to nieczynne już kopalnie, w których od XVI wieku wydobywano rudę cyny, a później także kobaltu. Kopalnia składa się z dwóch sztolni. Jedna z nich – sztolnia św. Jana powstała w XVI wieku, natomiast druga – św. Leopolda pod koniec wieku XVIII. Największe wydobycie przypadło na przełom XVI oraz XVII wieku. Próby eksploatacji miejscowych złóż czyniono do początku XIX wieku, a później także w czasie II wojny światowej i tuż po niej. Od 2013 roku działa w tym miejscu podziemna trasa turystyczna, która wyrobiskami sztolni Św. Leopold prowadzi do położonej 10 m wyżej sztolni Św. Jan, gdzie można obejrzeć zachowane pozostałości wyrobisk eksploatacyjnych rudy cyny. Charakter całej trasy oddaje realia dawnych kopalń. Jest to jedna z najstarszych udostępnionych do zwiedzania kopalni w Polsce. Geopark w Krobicy to także 13 różnych stanowisk połączonych fragmentami naziemnej trasy turystycznej o łącznej długości 8 kilometrów.

Wieża widokowa w Mirsku powstała w latach 1887 - 1890 pod kierunkiem mistrza budowlanego O. Jaekela z Mirska . Pierwotnie była to wieża ciśnień mieszcząca na szczycie zbiornik wodny i zapewniała odpowiednie ciśnienie w sieci wodociągowej. Swoje funkcje pełniła do lat 70. XX wieku. Jest to budowla o wysokości 37,5 m, posadowiona na rzucie ośmioboku. Do wysokości parteru zbudowana jest z kamienia bazaltowego, dalej z cegły. W części środkowej wieża ma kształt cylindryczny. Hełm wieży na planie ośmiobocznym, nakryty jest dachówką. Na szczycie budowli  obecnie mieści się punkt widokowy, z którego przez 8 okien i lunety można obserwować 360-stopniową panoramę Pogórza Izerskiego i Gór Izerskich oraz okolicznych miejscowości. Do celów turystycznych wieża przystosowana została na początku XXI w. i udostępniona w 2013 roku. 

Na przestrzeni 4.5 ha wyremontowano i zrewitalizowano autentyczną kopalnię węgla kamiennego, z której stworzono Centrum Nauki i Sztuki Stara Kopalnia, działającą od 2014 roku. Obiekt został wpisany na szlak Europejskiego Dziedzictwa Przemysłowego i stał się również obowiązkowym punktem odwiedzin na Dolnośląskim Szlaku Zabytków Techniki. To jedyne miejsce w kraju, gdzie można zobaczyć kompletny model kopalni przełomu XIX i XX wieku. Niewątpliwym atutem jest możliwość zwiedzania kopalni z byłymi górnikami, którzy dziś są przewodnikami po obiekcie. Zwiedzanie trwa ok. 2 godz., a w ich trakcie poznajemy bogatą część naziemną i podziemną kopalni. Na trasie zwiedzający zobaczą: łaźnię, lampownię, kotłownie, budynki maszyn wyciągowych, nadszybie, wieże szybowe, a także podziemny tunel odstawy kamienia. Na koniec panorama z wieży widokowej i plac z maszynami. Stara Kopalnia oprócz standardowego zwiedzania proponuje atrakcje w postaci m.in. Nocnej Szychty z pracami górniczymi, a w grudniu Festiwalu Tradycji Górniczych „Barbórka".

Gotycki kościół z XIV w., z budzącym zachwyt barokowo-gotyckim wystrojem oraz wieżą o wysokości 101,5 m (najwyższą na Dolnym Śląsku, a piątą co do wielkości w Polsce), stanowi punkt rozpoznawczy miasta. Katedra pw. św. Stanisława i Wacława to trójnawowa bazylika, której zachodnią fasadę zdobi największe gotyckie okno na Śląsku (18 x 6 m ), a znajdujące się pod nim 4 wejścia zdobią gotyckie portale z 14 rzeźbami ukazującymi m.in. scenę ukrzyżowania oraz patronów świątyni. Wnętrze katedry zachwyca nie tylko swym ogromem (nawa główna 71 m długości, 26 m wysokości) co bogactwem wyposażenia. Filary nawy głównej zdobią barokowe figury świętych, patronów Świdnicy dłuta G.L. Webera. Ponad filarami wiszą ogromne obrazy z XVIII w. przedstawiające sceny z życia patronów katedry. Ołtarz główny wyrzeźbiony przez J. Riedla i jego uczniów w 1696 roku to arcydzieło sztuki barokowej, wzorowane na ołtarzu paryskiego kościoła Val-de-Grace. Natomiast gotycki ołtarz Zaśnięcia NMP, był prawdopodobnie wzorowany na ołtarzu Wita Stwosza w Kościele Mariackim w Krakowie. U podnóża katedry znajdują się pozostałości fortyfikacji fryderycjańskich z II poł. XVIII w. Dzięki inicjatywie Papieża Jana Pawła II w dniu 23 marca 2004 r. dawny kościół diecezjalny stał się katedrą i siedzibą nowej diecezji. Od marca 2017r. katedra jest wpisana na listę Pomników Historii RP. 

„Głazy Krasnoludków” to rezerwat przyrody w północno-zachodniej części Gór Stołowych położony na zalesionym zboczu na północny wschód od Chełmska Śląskiego. Rezerwat utworzono w 1970 roku w celu ochrony form skalnych, naturalnych formacji roślinnych i rzadkich roślin chronionych. Główną formą ochrony w rezerwacie są formacje skalne tzw. Gorzeszowskie Skałki przybierające różne formy i przypominające postacie, wieże, grzyby, zwierzęta, maczugi oraz pionowe ściany. Formy te poprzecinane są wąskimi szczelinami i labiryntami utworzonymi w piaskowcach i marglach pochodzenia górnokredowego, dodatkowo wyżłobione wodą. Tworzące rezerwat Gorzeszowskie Skałki wypiętrzają się na długości ok. 1,5 km, tworząc pas szerokości ok. 150 metrów. Większość form skalnych wznosi się na 5-7 metrów, a najwyższe osiągają wysokość dochodzącą do 17 m.

Kościół Pokoju pw. św. Trójcy, wpisany od 2001 roku na Listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO, a od 2017 roku także na listę Pomników Historii RP jest uważany za największą drewnianą świątynię Europy, gdyż w swoim wnętrzu może pomieścić ok. 7500 osób. Jednocześnie jest to jeden z dwóch Kościołów Pokoju zachowanych na świecie. Drewniana budowla o konstrukcji szachulcowej wybudowana została na planie krzyża greckiego w latach 1656 – 57 na mocy pokoju westfalskiego kończącego wojnę 30 – letnią, który przyznawał mieszkającym na Śląsku luteranom prawo wybudowania trzech kościołów. Jednak zgoda ta narzucała budowniczym pewne ograniczenia. Przede wszystkim świątynie nie mogły posiadać wież i musiały powstać z gliny, drewna i słomy, tak aby można było je łatwo zniszczyć i uniemożliwić kryjówkę potencjalnym napastnikom. Wnętrze kościoła zachwyca barokowym wystrojem, a na szczególną uwagę zasługują dwa zespoły barokowych organów – „małe” nad ołtarzem oraz „duże” na ścianie zachodniej. Do najcenniejszych elementów barokowego wyposażenia należy także jego główny ołtarz ze sceną chrztu Chrystusa i ambona, a także loże rodowe zasłużonych mieszczan i władców ziemi świdnickiej. Kościół otoczony jest zespołem zabytków Placu Pokoju: drewnianą dzwonnicą, domem stróża, plebanią i zabytkowym cmentarzem ewangelickim. 

Ruiny zamku w Owieśnie są jedną z największych atrakcji turystycznych miejscowości. Według doniesień już na początku XIII w. miał tu powstać zameczek, zbudowany przez templariuszy. Około XIV w. zbudowano na jego miejscu zamek murowany z kamienia. Otaczał go mur obronny oraz fosa. Zamek zbudowano na planie koła o średnicy około 30 m. Zamek w Owieśnie był trzykrotnie przebudowywany. Każda epoka wnosiła nowe ślady w jego wygląd. Rozbudowywano budynki mieszkalne oraz kilkakrotnie restaurowano wieżę. Pierwotnie zamek miał charakter obronny, ale później czasy baroku wprowadziły wiele elementów dekoracyjnych. Założono wokół zamku park, powstała barokowa elewacja, ozdobne bramy, fontanna, a na moście stanęły mitologiczne posągi. Po wojnie pozbawiony użytkownika zamek szybko niszczał – rozkradziono stolarkę, zarysowały się mury. W 1964 r. runęła wieża. Obecnym właścicielem obiektu jest Fundacja Zamek Chudów.

Do grona wielu atrakcji turystycznych oraz zabytków w Bardzie należy zaliczyć zabytkową remizę strażacką. Początki straży pożarnej w Bardzie wiążą się z zakonem cystersów i sięgają XVIII wieku. Zanim powstała obecna remiza, to najpierw była remiza drewniana, która stała w miejscu, gdzie obecnie jest parking przy budynku Urzędu Miasta i Gminy. Początki nieistniejącej już remizy sięgają sierpnia 1850 roku, gdy ówczesny burmistrz Gierasch pochodzący ze Świdnicy, kupił za 150 talarów od właściciela gospody pod „Złotym Słońcem” Jospha Rupprechta 15 mórg i 87 łokci kwadratowych ziemi jako własność miasta. Następnie na zakupionej działce burmistrz polecił budowę majstrowi Lauterbachowi z Wojborza remizy strażackiej z wieżą. Była to remiza drewniana, szybko uległa zniszczeniu. W 1916 roku wybudowano nową,  miejscu, gdzie idzie się na dróżki różańcowe. Jest to obecna remiza, posiada ona drewnianą wieżę. Służy do dziś Ochotniczej Straży Pożarnej w Bardzie.