Lista znaczków

Muzeum Pienińskie im. Józefa Szalaya mieści się w budynku dawnej strażnicy granicznej w Szlachtowej koło Szczawnicy. Ekspozycja prowadzi zwiedzających szlakiem przeszłości regionu pienińskiego. Poznajemy tych, którzy tu od wieków mieszkali, zanim powstało uzdrowisko w Szczawnicy. Dowiadujemy się, czym była dla nich rzeka Dunajec i górskie połoniny. Usłyszymy dlaczego musieli opuścić swoje domy i ziemie. Zaczynamy spacer galerią Dunajca – rzeką, która łączy pienińskie miejscowości: Czorsztyn, Sromowce, Szczawnicę i Krościenko, wpisując się w ich historię.. Wkraczamy w XIII wiek, w czasy wznoszenia w Pieninach zamków obronnych i zakładania osad przez św. Kingę, kontynuujemy podróż w czasie, zaglądając do świątyń różnych wyznań i do tutejszych domów. Poznajemy mieszkańców wsi pienińskich, których łączyła wspólna gospodarka pasterska, podobne budownictwo, strój ludowy. Dowiadujemy się o ich charakterystycznych zajęciach – flisactwie u Górali i druciarstwie u Rusinów. Dalsza trasa wiedzie przez kurort w Szczawnicy i prowadzi nas aż do czasów współczesnych. Kończymy wędrówkę nad brzegiem Dunajca, na dawnej Drodze Pienińskiej – ulubionym miejscu spacerów gości szczawnickich.

Muzeum Lachów Sądeckich im. Zofii i Stanisława Chrząstowskich w Podegrodziu jest filią Sądeckiego Parku Etnograficznego. Powstało z prywatnej kolekcji etnograficznej założycieli - regionalistów i animatorów kultury, zamieszkałych w Podegrodziu od końca lat dwudziestych XX w. Ekspozycja poświęcona jest tradycyjnej kulturze materialnej regionu lachowskiego: rolnictwu, wiejskim rzemiosłom jak garncarstwo, kowalstwo, obróbka włókna i tkactwo. Prezentowana jest również współczesna sztuka ludowa oraz plastyka obrzędowa, związana z tradycyjnymi świętami rodzinnymi i dorocznymi: różdżki weselne, palmy wielkanocne, wieńce dożynkowe, szopki, gwiazdy kolędnicze, turonie, koniki. W muzeum eksponowane są oryginalne świąteczne stroje podegrodzkie, powstałe w większości na przełomie XIX i XX w. Na bogato wyszywanych męskich kaftanach, gurmanach, kobiecych gorsetach i wizytkach można podziwiać doprowadzone do perfekcji zdobnictwo wiejskich ubiorów. Wystawę etnograficzną uzupełnia poświęcona przeszłości regionu ekspozycja archiwalnych zdjęć wiejskiego fotografa Wojciecha Migacza żyjącego w Gostwicy na przełomie XIX i XX wieku. Osobny zakres tematyczny prezentuje wystawa ze zbiorów własnych nowosądeckiego muzeum pt. "Archeologia Podegrodzia i okolic Nowego Sącza".

Pośrodku lasów, w otoczeniu przyjaznych górek, w bliskości jeszcze nieskażonej przyrody, wśród  radosnego świergotu ptaków, wesołego brzęczenia owadów, szumu drzew, plusku górskich strumyków, na wysokości około 650 m n.p.m. w górach i pośrodku lasów znajduje się pasieka „Barć”. Można tu obserwować ciekawe życie społeczności pszczelej, której w tych górskich warunkach żyje się  trudniej, ponieważ klimat jest ostry. Okres zimowy trwa tutaj prawie 6 miesięcy, wegetacja około 190 dni, a wiec 2-3 tygodnie krócej aniżeli w innych regionach. Na miejscu jest możliwość spędzenia wolnego czasu, ponieważ znajduje się tutaj Dom Pszczelarza z miejscami noclegowymi i jadalnią oraz prywatne kwatery. Odwiedzający pasiekę turyści mogą na miejscu posmakować miodów, zaopatrzyć się w pszczele dobrodziejstwa oraz skorzystać z porad gabinetu apiterapii. Turystyczne grupy wycieczkowe i nie tylko, mają możliwość wysłuchania pogadanek na temat życia pszczół oraz pełnej informacji o produktach pszczelich i ich przetworach.

"Skansen Wsi Pogórzańskiej" im. prof. Romana Reinfussa w Szymbarku jest oddziałem Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach. Skansen znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej oraz Szlaku Techniki Małopolski. Na obszarze o powierzchni ok. 2 ha ulokowano 15 obiektów ludowej architektury Pogórzan. Wszystkie budynki są oryginalne. Zostały rozebrane w macierzystej wsi i przeniesione do Skansenu,tu zakonserwowane i zmontowane. Szczupłość terenu oraz umieszczenie obiektów w starym sadzie, zdecydowało o zabudowie parkowej, bez odtwarzania autentycznego układu wiejskiej zabudowy Pogórzan. Oglądać tu można chałupy, budynki gospodarcze i warsztaty wiejskie m.in. z Gródka, Siar i Moszczenicy. Większość budynków pochodzi z XIX w., a najstarszy z przełomu XVIII/XIX w., natomiast najmłodsze z okresu międzywojennego.

Renesansowy dwór obronny w Szymbarku, to czołowy przykład architektury polskiego kasztelu. Łączy on funkcje rezydencji szlacheckiej i warowni. Z pośród innych tego typu budowli wyróżnia go przede wszystkim unikalny kształt architektoniczny inspirowany wzorami z Italii oraz malownicze położenie  w Beskidzie Niskim. Budowla powstała w latach 1530 – 1590, jako gniazdo rodu Gładyszów i była zamieszkała przez nich do końca XVII w. Później obiekt stopniowo popadał w ruinę. W roku 2010 po gruntownym remoncie został oddany do użytku publicznego. Obecnie dwór pełni funkcję ośrodka konferencyjno-wystawienniczego i jest oddziałem Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach. 

Zagroda Maziarska w Łosiu - oddział Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach jest tradycyjną zagrodą łemkowską in situ. Graniczy z czynną cerkwią greckokatolicką z 1810 r. Zespół muzealny stanowi przykład łemkowskiej architektury Łosia końca XIX w. Znajduje się tu chyża  z 1899 r. i budynki gospodarcze: stodoła oraz spichlerz. Jedynym translokowanym obiektem na terenie Zagrody jest chyża  z Bartnego z 1928 r. Tematem wiodącym ekspozycji stałej jest maziarstwo. Na wystawie prezentowane są eksponaty, mapy, fotografie oraz plansze z tekstami informacyjnymi. W budynku gospodarczym znajdują się wozy maziarskie, w tym  wóz ostatniego z maziarzy Dymitra Kareła. W spichlerzu znajduje się wystawa „Relikty” prezentująca zachowane elementy z kilku nieistniejących cerkwi łemkowskich.

Muzeum Twórczości Władysława Wołkowskiego mieści się w XIX wiecznym Dworku Machnickich w Olkuszu. Opiekę nad muzeum sprawuje olkuski MOK. Dorobek twórczy artysty jest tak ogromny, że jego prace można oglądać w kilku salach Dworku.  Znajdziemy tu przedmioty i meble z wikliny, trzciny, słomy, sznurów, a także makatki, wiklinowe portrety i pejzaże, wizerunki bóstw słowiańskich, postacie z podań ludowych. Częściowo prace nawiązywały do historii. Znajdziemy tutaj dzieła poświęcone Powstaniu Warszawskiemu, bitwie pod Grunwaldem oraz odsieczy wiedeńskiej. Nie bez przyczyny Władysław Wołkowski nazwany był „Michałem Aniołem wikliny”. Do dziś jego prace zaskakują swoją oryginalnością. Meble oraz inne prace Wołkowskiego pokazywane były na różnych wystawach w kraju i za granicą m.in. w Berlinie, Nowym Jorku, Londynie i Paryżu.

Muzeum Niepołomickie jest samorządową instytucją kultury. Placówka została utworzona w 2001 roku, w oparciu o archiwum twórczości mistrza fotografii przyrodniczej, filmowca i podróżnika Włodzimierza Puchalskiego. Muzeum mieści się w przepięknym zamku królewskim w Niepołomicach. Zamek jest fundacją króla Kazimierza Wielkiego, wzniesioną w pierwszej połowie XIV wieku. Sale ekspozycyjne zajmują I piętro zamku. Niegdysiejsza rezydencja Piastów i Jagiellonów, pieczołowicie odrestaurowana, stwarza wyjątkową okazję do spotkań z historią, przyrodą i sztuką. Odwiedzających muzeum zapraszamy na spacer po zamku, aby poznać bogatą historię, legendy i fakty związane z pobytami polskich królów, ale także historię Niepołomic, miejscowe bogactwo przyrodnicze, dzieła sztuki oraz zabytki antyczne.

Muzeum Regionalne PTTK im. Antoniego Minkiewicza liczy już z górą 100 lat. Mieści się ono w dwóch salach zabytkowej kamienicy przy rynku. Wśród muzealnych eksponatów do najcenniejszych należy bardzo dobrze zachowany miecz z przełomu XIII i XIV wieku, zwany „katowskim”. Inne cenne artefakty to m.in. pistolet skałkowy, fragmenty drewnianych rur wodociągowych z XVI-XVII w., sztylet, znalezione na zamku w Rabsztynie kule szwedzkie, czy fragmenty naczyń rzymskich z okresu brązu. Szczególnie ważne dla lokalnej tradycji są wyroby Olkuskiej Fabryki Naczyń Emaliowanych. Na uwagę zasługują również lokalne stroje ludowe, świątki z nieistniejących już kapliczek. Najważniejszą jest jednak ekspozycja górnictwa kruszcowego m.in. stare narzędzia górnicze, kopaczka, lampki, kilofki, młotki, pyrliki, drewniany młot górniczy, moździerz do rozdrabniania i sito do przesiewania rudy. W zbiorach malarstwa znajduje się kilka XIX-wiecznych litografii Napoleona Ordy, obrazy o tematyce górniczej Władysława Jastrzębskiego oraz portrety olkuskich gwarków. Osobną grupę eksponatów stanowią rzeźby i obrazy olkuskich artystów oraz grafiki. 

Dom rodzinny – muzeum bł. Karoliny znajduje się w miejscowości Wał – Ruda. Jest to replika domu Kózków, odbudowana z autentycznych, zachowanych starych drewnianych ścian.  Obecnie mieści się tutaj muzeum i kaplica. Bezpośrednio z placu przed domem wchodzi się do pomieszczenia, które niegdyś zajmowała stajnia. Z tego pomieszczenia przechodzi się do dawnej izby mieszkalnej – muzeum wyposażonego w sprzęty i urządzenia z czasów bł. Karoliny. Na ścianach wiszą obrazy, a wśród nich wizerunek Matki Bożej Nieustającej Pomocy, na który patrzyła Karolina, kiedy rosyjski żołnierz wtargnął do domu wyciągając ją i ojca z izby. Obok domu mieści się zabytkowa stodoła, w której znajduje się wystawa multimedialna - ruchoma miniatura przedstawiająca wieś galicyjską za czasów bł. Karoliny. W pobliżu rozpoczyna się szlak męczeństwa prowadzący do pobliskiego lasu, gdzie szesnastoletnia Karolina Kózkówna została uprowadzona do przez rosyjskiego żołnierza. Tam, po heroicznej walce w obronie swojej godności i niewinności, zginęła śmiercią męczeńską 18 listopada 1914 r.

Dom z basztą to zabytkowa, XVI-wieczna kamienica, w której mieściła się pierwsza na Podkarpaciu apteka, założona w 1557 r. przez aptekarza Marcina Bariana Rokickiego. Renesansowe detale budynku zostały przywrócone w trakcie prac remontowo-konserwatorskich – elementy zdobiące elewacje zewnętrzną budynku to attyka i fryz sgraffitowy.  We wnętrzu znajduje się wystawa stała, która zaprasza Gości w świat farmacji. Historia aptekarstwa przeplata się z dynamicznym rozwojem sztuki użytkowej, szczególnie mebli w tzw. stylu zakopiańskim. uzupełnieniem przestrzeni są egzotyczne zwierzęta, których obecność w aptece była intrygującym i nieoczywistym ukłonem w stronę niekonwencjonalnych metod leczenia. Na piętrze znajduje się sala muzyczna z ekspozycją dawnego rzemiosła lutniczego oraz instrumentów, sala z „samograjami”, czyli instrumentami z grupy idiofonów, a także mieszczański salonik, w którym króluje sztuka zdobnicza. Do obiektu przylega XIV–wieczna baszta obronna, zwana też basztą rajcowską, w której prezentowana jest wystawa poświęcona dawnym rzemiosłom oraz sztuce sakralnej.

„Kromerówka” to renesansowa kamienica mieszczańska, wzniesiona w 1519 roku. W jej wnętrzu zachowało się wiele zabytkowych elementów architektonicznych z epoki renesansu. Na parterze wita renesansowy portal, z czasów budowy kamienicy: widnieje na nim data 1519 oraz znak własnościowy bogatej rodziny kupieckiej - Chodorów. Ekspozycja stała jest w głównej mierze poświęcona Marcinowi Kromerowi – urodzonemu w Bieczu wybitnemu dyplomacie, którego działalność naukowo-badawcza znacznie wpłynęła na rozwój i znaczenie Polski na arenie międzynarodowej. Prezentowane są także dzieła literackie Wacława Potockiego, sylwetki zasłużonych bieczan i inne relikty historii – głównie starodruki – związane z przełomowymi wydarzeniami miasta i regionu. „Perełką” zbiorów jest Dzwon Urban z 1382 roku, przykład ludwisarstwa światowej klasy.

Ogród Doświadczeń im. Stanisława Lema jest oddziałem Muzeum Inżynierii i Techniki. Powstał we wrześniu 2007 roku jako pierwszy park edukacyjny w Polsce mający na celu popularyzację fizyki. Na ponad 6 hektarach znajduje się ponad 100 stanowisk do wykonywania eksperymentów fizycznych z dziedziny akustyki, mechaniki, hydrostatyki i optyki. Ogród działa sezonowo. Jego zwiedzanie polega na samodzielnym doświadczaniu sensorycznym – zwiedzający mają okazję różnymi zmysłami doświadczać na sobie zjawisk fizycznych i przyrodniczych. Do głównych atrakcji ogrodu należy sześciometrowa rakieta, z której wypuszczone są dwie zjeżdżalnie. Jedna z nich ma kształt fragmentu cykloidy, czyli krzywej najszybszego spadku. Zjeżdżalnia obok jest prosta, dzięki czemu łatwo można się przekonać, na której szybciej się zjeżdża. Wielką popularnością cieszy się także jedyny w Polsce rower jeżdżący po linie, tor saneczkowy czy żyroskop. W Ogrodzie działa również Planetarium.

Najstarsze ślady osadnictwa na położonym nad Sołą wzgórzu zamkowym pochodzą z XI wieku. Gród, będący siedzibą kasztelana, jest po raz pierwszy wzmiankowany w 1179 roku. Zamek był siedzibą kasztelanów i książąt oświęcimskich. Pierwszym księciem, który zamieszkał w jego wnętrzach był Władysław, syn Mieszka I, księcia cieszyńskiego. Zamek był wielokrotnie niszczony przez pożary i powodzie. Obecny budynek zamku wzniesiono na początku XVI wieku.  Najstarszymi obiektami zamkowymi są gotycka wieża obronna z przełomu XIII/IV w. oraz fragment muru obronnego. Wieża jest jedną z pierwszych budowli ceglanych w Małopolsce oraz najwyższym zachowanym murem gotyckim w Polsce południowej. Od 2010 roku w zamku swoją siedzibę ma Muzeum Zamek, które opowiada i dokumentuje historię miasta Oświęcimia.

Od połowy XVI wieku budynek miejskiego ratusza znajdował się na płycie oświęcimskiego rynku. Został odnowiony w 1792 roku, po czym w 1863 roku doszczętnie spłonął w wyniku poważnego pożaru, który nawiedził wtedy miasto. Biura władz miejskich funkcjonowały w nowej siedzibie od 1875 roku aż do wybuchu II wojny światowej. Wówczas Niemcy włączyli budynek do systemu obrony przeciwartyleryjskiej. Po zakończeniu wojny magistrat przeniesiono do Zamku, a budynek Ratusza został przejęty przez komunistyczne władze. W 2018 roku ten zabytkowy XIX wieczny obiekt został gruntownie odnowiony. Rozpoczął działalność jako Muzeum Ratusz - oddział Muzeum Zamek w Oświęcimiu. To miejsce, w którym prezentowana jest wystawa stała zatytułowana „W przestrzeniach historii. Dzieje miasta Oświęcimia”. Ekspozycja ta ukazuje osiem wieków historii jednego z najstarszych polskich grodów od średniowiecza po współczesność.

Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej powstało w zabytkowym budynku, tzw. Lagerhausie, zlokalizowanym około 200 metrów od Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu. Placówka została otwarta 1 maja 2022 roku. Myślą przewodnią wystawy muzealnej jest ukierunkowanie na losy człowieka w zderzeniu z ważnymi wydarzeniami historycznymi oraz krótkie przedstawienie dziejów ziemi oświęcimskiej. Kluczowa część ekspozycji dotyczy okresu II wojny światowej i prezentuje bohaterskie działania mieszkańców tej ziemi, którzy z narażeniem życia własnego i niejednokrotnie swoich bliskich, udzielali wszelkiej pomocy więźniom obozu Auschwitz. Ekspozycja ma charakter multimedialny, z wiodącą rolą relacji świadków. Filmy wzbogacone są historycznym komentarzem narratora, zdjęciami i archiwalnymi dokumentami. Całość narracji uzupełniają artefakty umieszczone w nowoczesnych gablotach. Zlokalizowana przed budynkiem muzealnym ścieżka edukacyjna pn. „Ścieżka Superbohaterów”, składa się m.in. z rzeźb postaci dziecięcych. To wyjątkowe miejsce spotkania z historią, adresowane dla młodszych odbiorców.

Wystawa przyrodnicza Ziemia - Woda - Powietrze w Małopolskim Centrum Edukacji Ekologicznej w Ciężkowicach jest uzupełnieniem położonego w bezpośrednim sąsiedztwie Muzeum Przyrodniczego. Jej niepowtarzalnym elementem jest „lokalność” - skupia się w dużej mierze na zagadnieniach obejmujących najbliższą okolicę placówki. Geologia, nietoperze, pogórzański las, rzeka Biała Tarnowska to tylko niektóre tematy poruszane podczas zwiedzania. O jej wyjątkowości świadczy również multimedialny charakter, dzięki któremu mamy okazję poznać otaczającą nas przyrodę w niecodzienny sposób. Stanowisko z piaskiem kinetycznym, urządzenie pokazujące echolokację czy też symulator powodzi sprawiają, że Małopolskie Centrum Edukacji Ekologicznej to idealne miejsce do zwiedzania zarówno dla grup szkolnych, jak i osób dorosłych. Każdy znajdzie coś dla siebie.