Lista znaczków

Muzeum Regionalne w Siedlcach powstało w 1928 roku. Mieści się w XVIII-wiecznym ratuszu klasycystyczno-barokowym. Budynek wzniesiono z inicjatywy ówczesnych właścicieli miasta – książęcej rodziny Czartoryskich. Stanowi centrum dużego reprezentacyjnego placu miejskiego i jest ważną częścią układu urbanistycznego. Siedlecka placówka gromadzi eksponaty z zakresu sztuki, historii, fotografii archiwalnej, numizmatyki, etnografii i archeologii. Prowadzi również badania naukowe oraz działalność edukacyjną, wystawienniczą i wydawniczą. W swoich zasobach posiada ponad 12 tysięcy eksponatów. Są to malarstwo i grafika XIX i XX w., największa w Polsce kolekcja części niemieckich rakiet balistycznych V-2, bogaty zbiór szklanych negatywów z przełomu XIX i XX wieku oraz  tkaniny, rzeźby, sprzęt gospodarstwa domowego i narzędzia rolnicze.

Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie zostało założone w 1986 r. i zajmuje budynki oraz teren dawnej Sochaczewskiej Kolei Dojazdowej, której początki sięgają 1922 r. W dwóch salach wystawowych mieszczą się zbiory obrazujące rozwój kolejnictwa wąskotorowego na tym terenie, a w największym w Polsce tego typu skansenie eksponowanych jest obecnie 139 egzemplarzy taboru wąskotorowego, m.in. parowozy Px29, Px48 czy Kp4. Wyjątkową atrakcją dla zwiedzających są przejażdżki zabytkowym pociągiem turystycznym na skraj Puszczy Kampinoskiej. Pociąg kursuje przez 6 miesięcy w roku: od końca kwietnia do końca października w określone dni tygodnia. Jednym z głównych elementów wycieczki pociągiem turystycznym jest piknik połączony z ogniskiem i grillowaniem w Osadzie Puszczańskiej w Tułowicach.

Z dala od zgiełku miasta stoi, wśród łęczyckich pól perła romańskiego stylu. Ta potężna bryła z absydami i wieżami, góruje nad cała okolicą. Pierw było tu opactwo Panny Marii 1097 r. Potem postawiono budowlę w typie bazyliki i konsekrowano w 1161 r. (XII w.) Jej długość wynosi ok. 46 m, natomiast szerokość korpusu nawowego ma ok. 21 m. a wysokość wieży 35 m. Bazylika jest oriętowana, dwuchórowa. To klasyczna budowla romańska, na co wskazuje m.in. imponujący tympanon oraz ciekawe freski z motywami roślinnymi. Cechami charakterystycznymi stylu są: budulec, którym jest ciosany kamień, liczne małe okrągłe wieżyczki, małe okienka zdradzające charakter obronny, zakończenie prezbiterium okrągłą absydą. Na jednym z narożników kościoła znajdują się małe ślady, których pochodzenie od lat było różnie interpretowane. Legenda głosi, że diabeł Boruta próbował wyrzucić kolegiatę ze swoich ziem. Chwycił ją w swe dłonie, ale nie zdołał jej przenieść. Po tym zdarzeniu pozostały tylko ślady w kamieniu. Czy to jest prawdziwe pochodzenie śladów jest jednak dosyć prozaiczne. O tym dowiesz się odwiedzając to wspaniale miejsce.

Istnienie świątyni żydowskiej w Piotrkowie Trybunalskim datowane jest na II połowę XVII w. Wówczas była to świątynia drewniana, która uległa całkowitemu zniszczeniu w 1740 r. Obecną synagogę, wzniesioną w latach 1791-1793, ufundował Mojżesz Kocyn. Od strony południowej z Dużą Synagogą sąsiaduje budynek zwany Małą Synagogą. Wzniesiony w 1776 r. przez fundację Herna Piotrkovera od początku był siedzibą szkoły żydowskiej. Na wschód od świątyni, za synagogą rozciągał się cmentarz żydowski czynny w latach 1689-1795. Uległ on zniszczeniu w czasie II wojny światowej. Stał się też miejscem egzekucji ludności żydowskiej. W latach pięćdziesiątych XIX w. synagoga została przebudowana i rozbudowana. W takim kształcie przetrwała, mimo splądrowania w 1854 r., do okupacji hitlerowskiej. W czasie wojny uległa poważnemu zniszczeniu. W roku 1963 władze przystąpiły do prac konserwatorskich i adaptacyjnych budynku. W roku 1967 swą siedzibę znalazła tu biblioteka publiczna.

Rezydencja Zygmunta Starego i Zygmunta Augusta wybudowana została w Piotrkowie w latach 1511-1519, w znanej formie zachodnioeuropejskich „pałaców wieżowych”. Ten gotycko-renesansowy obiekt zbudowany został przez Benedykta Sandomierzanina, który posadowił „zamek” na sztucznym nasypie i otoczył go fosą. Rezydencja była miejscem narad króla z senatorami, a po śmierci Zygmunta Augusta została siedzibą starostwa grodowego. Przez okres kilkunastu lat od 1578 roku obradował tu Trybunał Koronny. Po zniszczeniach poczynionych w trakcie wojny polsko-szwedzkiej, około 1670 roku „zamek” został odbudowany przez starostę piotrkowskiego Michała Warszyckiego. W 1869 roku budowla została przekazana dla potrzeb garnizonu wojsk rosyjskich. Od 1922 roku rezydencja ostatnich Jagiellonów została siedzibą Muzeum Krajoznawczego PTK. Obecne zbiory Muzeum w Piotrkowie Trybunalskim w czterech podstawowych działach: archeologii, historii, etnografii i sztuki liczą ponad 20 tysięcy eksponatów.

Kościół powstały w XIV wieku jest cennym przykładem gotyckiej architektury sakralnej z późniejszymi elementami renesansowymi i barokowymi. W 1467 roku przy ścianie południowej nawy dobudowano kaplicę, która w 1658 roku została ponownie erygowana i dedykowana tytułem Świętego Krzyża Na początku XVI wieku z fundacji królowej Bony znacznie wydłużono prezbiterium, które wraz z nawą otrzymało nowe sklepienia – kolebkowe z lunetami, zdobione gwiaździstymi żebrowaniami. W 1674 roku rozpoczęto budowę kaplicy umiejscowionej od strony północnej, przylegającej do nawy głównej. W zabytkowej świątyni odbywały się wydarzenia istotne dla historii Polski – początek polskiego parlamentaryzmu, funkcjonowanie Trybunału Koronnego, dziękczynienia za elekcje władców, synody i zjazdy duchowieństwa. W miejscu tym stworzono także podwaliny pod kodyfikację i unifikację prawa polskiego.

Mało kto wie, że to w Piotrkowie Trybunalskim narodził się polski parlamentaryzm. Przez 160 lat (1406-1567) był miastem, do którego najczęściej zwoływano zjazdy generalne. Na bazie dawnych tradycji wieców i zjazdów na przełomie XIV i XV wieku ukształtowała się w Polsce nowa instytucja prawna – parlament – sejm walny koronny. Piotrków Trybunalski przez lata był miejscem głównych wydarzeń historii Rzeczpospolitej Polskiej. Od początku XV wieku do 1492 roku w Piotrkowie odbyło się 65 zjazdów generalnych. W 1493 roku w Piotrkowie po raz pierwszy obradował dwuizbowy sejm walny. Świadkiem tego wydarzenia był obraz Matki Boskiej Trybunalskiej, który do dziś znajduje się w klasztorze oo. Jezuitów. Zjazdy odbywały się w ratuszu, który nie zachował się do obecnych czasów. W Piotrkowie na Rynku Trybunalskim na pamiątkę tamtych czasów powstał zarys jego kształtów, który symbolizuje początki polskiego parlamentaryzmu.

Pożarnicze Centrum Historyczno - Edukacyjne Ziemi Łódzkiej powstało w 2007 roku. To jedna z najciekawszych atrakcji turystycznych gminy Wolbórz. Właśnie tu można szukać korzeni pożarnictwa polskiego, bo stąd pochodził jego prekursor Andrzej Frycz Modrzewski. W Centrum znajdują się m.in. bogate zbiory sprzętu strażackiego, zabytkowe sikawki konne i motopompy, umundurowanie, uzbrojenie osobiste strażaka, odznaczenia, stare fotografie i dokumenty. Atrakcją dla najmłodszych są również miniatury pojazdów pożarniczych i sikawek konnych oraz duża kolekcja miniatur pojazdów strażackich, pochodzących z różnych krajów. W muzeum znajdują się również zbiory regionalne, którymi opiekuje się powstałe w 1963 roku Stowarzyszenie Przyjaciół Wolborza. Można zobaczyć gromadzone przez lata pamiątki z czasów II wojny światowej, stare dokumenty historyczne, a także zbiory kultury ludowej: dawne ubiory męskie i kobiece, sprzęt gospodarstwa domowego, jak również sztukę ludową. Centrum Pożarnicze stwarza również możliwość przeprowadzenia w swych murach ciekawych i atrakcyjnych lekcji tematycznych czy historycznych z wykorzystaniem multimediów. Ponadto w muzeum można zorganizować własną wystawę kolekcjonerską.

Skansen „Łęczycka Zagroda Chłopska” w Kwiatkówku niedaleko Łęczycy to jeden z trzech elementów projektu pod nazwą „Tum – perła romańskiego szlaku”. Skansen odtwarza warunki życia wsi łęczyckiej z okresu międzywojnia i prezentuje rzadkie budownictwo gliniane. Składa się z glinianej chałupy, zabudowań gospodarskich, wiatraka, kuźni, olejarni oraz mniejszych form takich jak: studnia, kapliczka i ule. Główną atrakcją skansenu jest wiatrak pochodzący z 1820 roku, gdzie w przyszłości mają być prezentowane pokazy mielenia zboża oraz wystawa obrazująca młynarstwo wiatrowe, bardzo popularne na tych terenach. Skansen w swej edukacyjnej roli pomoże każdemu wyobrazić sobie jak wyglądała i funkcjonowała polska wieś przed około stu laty. W otoczeniu skansenu w Tumie można podziwiać 850 letnią romańską archikolegiatę łęczycką pw. NMP i św. Aleksego ufundowaną przez synów Bolesława Krzywoustego oraz drewniany kościół pw. Św. Mikołaja z 1761 roku. Skansen wraz z rekonstrukcją grodziska i pawilonem muzealnym, jest ośrodkiem zamiejscowym Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi.

Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi znajduje się w zabytkowym budynku z 1856 roku według projektu Jana Karola Mertschinga. W budynku pierwotnie mieściła się Szkoła Powiatowa Realna, następnie Łódzka Szkoła Rzemieślnicza, na krótko w gmachu urzędował także Magistrat łódzki. Obecny budynek to efekt wizji dwóch łódzkich architektów – Hilarego Majewskiego (1884) oraz Wiesława Lisowskiego (w latach 1924-1925). Ostatecznie budynek otrzymał klasycystyczną formę okazałego czteropiętrowego gmachu. Od 1945 roku stał się siedzibą Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego, które stało się największym muzeum w Łodzi. Muzeum gromadzi eksponaty: archeologiczne związane z prehistorią regionu, etnograficzne, numizmatyczne, a także udostępnia zbiory kultur pozaeuropejskich (japońskiej, afrykańskiej). Posiada również ciekawy zbiór Działu Widowisk Lalkowych. Muzeum mieści się w jednym z charakterystycznych miejsc Łodzi, a mianowicie na Placu Wolności z pomnikiem Tadeusza Kościuszki projektu Mieczysława Lubelskiego.

Klasztor Panien Dominikanek w Piotrkowie Trybunalskim został ufundowany przez polską szlachciankę - Katarzynę Warszycką. W roku 1627 rozpoczęto budowę klasztoru i kościoła, jednak pożar, który to miejsce nawiedził w 1648 roku niszczy budowlę. Wcześniej bo w 1628 roku do Piotrkowa zjeżdża siedem zakonnic z klasztoru w Sochaczewie. Odbudowa kościoła kończy się w 1673 roku i wtedy też jego patronką została Matka Boża Śnieżna. W roku 1786 zespół klasztorny nawiedza kolejny pożar, po którym następuje mozolna odbudowa obiektu i utworzenie w tym miejscu szkoły dla dziewcząt, co na tamte czasy było zjawiskiem niespotykanym. W 1869 roku panny dominikanki zostały zmuszone do opuszczenia Piotrkowa. W tych czasach w Królestwie Polskim trwała likwidacja większości klasztorów. Po 144-letniej nieobecności dominikańskich mniszek w Piotrkowie, w 2013 roku na prośbę Rektora Kościoła Akademickiego Panien Dominikanek, księdza Ireneusza Bochyńskiego siostry dominikanki wróciły tu z powrotem. Prowadzą katolickie przedszkole i katechizują w liceum, szkole podstawowej oraz aktywnie uczestniczą w inicjatywach podejmowanych przez Rektorat Kościoła Akademickiego Panien Dominikanek. Obecnie dobiegają końca prace budowlane i modernizacyjne mające na celu powstanie na terenie zespołu klasztornego Panien Dominikanek, Centrum Idei ku Demokracji.

Zamek uniejowski wybudowany został w latach 1360-1365 w miejscu po drewnianej warowni zniszczonej podczas najazdu Krzyżaków na miasto w 1331 roku. Zamek składał się z wysokiej na 30 m okrągłej baszty, dziedzińca i dwóch czworobocznych wież połączonych razem skrzydłami mieszkalnymi. Ze względu na swoje położenie i obronność, podczas wojny trzynastoletnia zamek w Uniejowie stał się miejscem przechowywania skarbca kościoła gnieźnieńskiego. Cały skarb pomieścił się w kilku skrzyniach. Jedna ze skrzyń pomieściła m.in. głowę św. Wojciecha, głowę św. Gereona, rękę św. Wojciecha, rękę św. Stanisława i jego pierścień, wielką monstrancję pozłocistą oraz kilka kielichów. Skarbiec gnieźnieński był jeszcze w zamku przechowywany kilkukrotnie. Na przestrzeni wieków zamek zmieniał właścicieli i tracił swoją funkcję jednocześnie niszczejąc. Obecnie po renowacji w zamku mieści się restauracja oraz hotel.

Zamek Mirów został zbudowany w czasach Kazimierza Wielkiego około połowy XIV w. Początkowo warownię tworzyła kamienna strażnica podległa pod pobliski Zamek Bobolice, która wraz z nim wchodziła w skład systemu obronnego znanego dziś jako „Orle Gniazda”. Strażnicę bardzo szybko rozbudowano do rozmiarów zamku. Pod koniec XIV wieku Zamek Mirów stał się własnością Krystyna z Koziegłów, z czasem przechodząc w ręce kolejnych rycerskich rodów. zamek bardzo ucierpiał podczas „potopu szwedzkiego” kiedy zniszczono znaczną część murów. Mimo podjętych przez właścicieli prac remontowych powoli popadał w ruinę. Obecnie nie jest możliwe zwiedzanie wnętrza zamku, który ze względu na zagrożenie jakie stwarza dla turystów, musiał zostać ogrodzony. Docelowo Zamek Mirów zostanie udostępniony dla ruchu turystycznego.

Kasztel Rycerski "Na Gorących Źródłach " w Uniejowie położony jest nad Wartą, nieopodal Term Uniejowskich. W kasztelu w stylizowanych na średniowieczne komnatach można zaznać odpoczynku, ale główną atrakcją tego miejsca są pokazy walk rycerskich, degustacje miodów pitnych oraz kąpiele w Łaźniach Kasztelańskich, gdzie w dębowych baliach można zaznać kąpieli różanych, piwnych lub w czekoladowych. Dla spragnionych nieco mocniejszych wrażeń czeka bogaty pakiet rozrywek np: kręcioła, szkocka lina, strzelanie z łuku, rzut włócznią oraz wystawa narzędzi tortur w wieży rycerskiej, na szczycie której dodatkowo znajduje się taras widokowy.

Zamek został wybudowany w XIII przez książąt piastowskich (czasy Henryka Brodatego), w miejscu strategicznej przeprawy przez Odrę. W zamku, w ówczesnych czasach, mieszkała wdowa po Henryku św. Jadwiga Śląska. W XIV i XV w. zamek został przebudowany i powiększony o nowe budynki. Prawdopodobnie składał się już wówczas z dwóch skrzydeł - północnego i południowego oraz wysuniętego w kierunku zachodnim prostokątnego budynku z przejazdem bramnym i przylegającej do niego ośmiobocznej wieży. W XVI w. przeszedł on na własność elektorów brandenburskich. W XVI w. został przebudowany w stulu renesansowym. W swojej historii kilkakrotnie płonął - ostatni raz w 1945 r. Powstałą ruinę po wojnie zabezpieczono, a następnie częściowo odbudowano w stulu gotycko-renesansowym: skrzydło zachodnie – w tym budynek bramny z ośmiokątną wieżą i budynek tzw. „wozowni” oraz skrzydło południowe – gdzie zachowany został renesansowy podcień arkadowy z krużgankiem w drugiej kondygnacji jako cenny element architektury renesansowej. Obecnie na zamku działa instytucja kulturalna pod nazwą Centrum Artystyczno – Kulturalne „Zamek”. W sporym, interesującym Muzeum można zapoznać sie z historią zamku oraz okolicy, a także z otaczającą przyrodą. Ciekawostką jest sala poświęcona 1000-letniej historii Krosna Odrzańskiego. W niej znajduje się diorama przedstawiająca obronę grodu krośnieńskiego w 1005 roku. Figury uczestników wykonano z godną podziwu precyzją. Dodatkowo w gablotach można obejrzeć figury rycerzy ze średniowiecza. Zwiedzając zamek w Krośnie Odrzańskim, można przy okazji zwiedzić Muzeum Regionalne w Świebodzinie (ok. 40 km) i zdobyć Znaczek nr 513 oraz Międzyrzecki Rejon Umocnień - Znaczek nr 551 (ok. 65 km).

Wybudowany w XIV wieku w stylu gotyckim. Budowę zamku rozpoczęto około 1370 r., a w 1409 roku rezydował już w nim krzyżacki prokurator. Twierdza została zbudowana z cegły na wysokiej kamiennej podmurówce. Zewnętrzną fasadę zdobią też duże ostrołukowe gotyckie okna. Najwięcej zniszczeń dokonali na zamku żołnierze francuscy, stacjonujący tutaj z przerwami w latach 1806-1812. Od całkowitej ruiny zdewastowany przez Napoleończyków gmach uratował radca sądowy Ferdynand Tymoteusz Gregorovius, którego pomnik mieści się w parku zamkowym. W 1945 roku zamek nie miał już tyle szczęścia - zbombardowany przez Rosjan spłonął, tracąc stropy i część murów. Szybko jednak podjęto decyzję o jego odbudowie, w 1949 obiekt odgruzowano, a trzy lata później ruszyły pierwsze prace zabezpieczające. Pełną restaurację zabytku, łącznie z konserwacją zachowanych malowideł w kaplicy i refektarzu, zakończono w 1965.

Renesansowy zamek usytuowany na Wzgórzu Zamkowym w Szczecinie, w sąsiedztwie Odry, historyczna siedziba rodu Gryfitów. Początki dzisiejszego zamku sięgają 1346 roku, kiedy Barnim III, łamiąc przywileje szczecińskiego patrycjatu rozpoczął wznoszenie na wzgórzu zamkowym tzw. kamiennego domu. Obok kamiennego domu stanęła kaplica św. Ottona oraz tzw. duży dom z wieżą więzienną. Po opuszczeniu przez garnizon w 1902 roku, zamek popadał stopniowo w dewastację. Roboty renowacyjne mające przywrócić zamkowi wygląd dawnej rezydencji podjęto w 1925 roku, jednak zaprzestano ich rok później. W 1944 roku zamek został poważnie zniszczony podczas nalotów. W 1946 roku rozpoczęto zabezpieczanie ruin zamku, odkrywając wówczas m.in. kryptę książęcą. W 1948 roku na dziedzińcu zamku rozpoczęły się prace archeologiczne. W latach 1958−1980 zamek został odbudowany. Przywrócono mu XVI-wieczny renesansowy wygląd.

Zamek w Sztumie jest kompleksem obiektów powstających od XIV do XX w. Najstarszą część stanowią pozostałości krzyżackiej warowni wzniesionej w końcu XIV w. jako siedziba wójta i rezydencja wielkich mistrzów. Przez trzy wieki był także siedzibą polskiego starosty. Uszkodzony w czasie wojen szwedzkich w XVII w. został zajęty przez Prusaków w 1772 r. W ciągu XIX w. Prusacy dokonali rozbiórki większości średniowiecznej zabudowy. Do czasów obecnych zachowała się kamienna część muru obronny z basztą więzienną, skrzydło południowe – dawny średniowieczny dom mieszkalny, wieża bramna, XIX-wieczna zabudowa skrzydła wschodniego, studnia, a także pozostałości dawnej fosy. Przy zamku działa Bractwo Rycerzy Ziemi Sztumskiej, prezentujące bogatą przeszłość historyczną miasta, organizujące turnieje rycerskie i pokazy walk.

Zamek został wybudowany na przełomie XIII i XIV wieku, na wzniesieniu górującym nad miejscowością Chęciny na południowy-zachód od Kielc. W początkach XIV wieku zamek stanowił ośrodek władzy Władysława Łokietka na tym obszarze. W późniejszych latach ukryto tu skarby archidiecezji gnieźnieńskiej. Po przebudowie przez Kazimierza Wielkiego, zamek stał się twierdzą nie zdobytą przez kolejne 250 lat. Od XVI wieku zaczął się powolny upadek zamku, a po wojnach szwedzkich, a w szczególności na początku XVIII wieku popadł w ruinę i od tej pory niszczał. Prace konserwatorsko-zabezpieczające prowadzone są na zamku od końca XIX wieku. Obecnie budowla stanowi formę trwałej ruiny. Ciekawostką zamku jest stumetrowa studnia wykuta w litej skale. Wstęp na zamek jest płatny. W ramach zwiedzania można wejść na wyremontowaną wieżę, z której przy dobrej pogodzie rozciąga sie wspaniała, daleka panorama między innymi na znajdujący się w pobliżu Skansen Etnograficzny w Tokarni.

Pierwszy zamek murowany na miejscu wczesnośredniowiecznego grodu wybudował prawdopodobnie Kazimierz Wielki. Za panowania Zygmunta Starego rozpoczęto jego wielką rozbudowę, która za czasów Zygmunta Augusta doprowadziła do powstania renesansowego zamku. W okresie wojny polsko - szwedzkiej, zamek sandomierski spotkała katastrofa. Wybuch amunicji w piwnicach spowodował zniszczenie skrzydeł wschodniego, południowego, a może i północnego. Najmniej ucierpiało skrzydło zachodnie i tylko ono zostało później odbudowane. Na zlecenie króla Jana III Sobieskiego zamek został przebudowany w budynek typu pałacowego. W późniejszych wiekach, aż do 1959 roku mieściło się w nim więzienie. Po wieloletniej konserwacji i przebudowie wnętrz, zamek stał się siedzibą Muzeum Okręgowego. W obecnej postaci jest to budowla czterokondygnacyjna na planie prostokąta, z dwiema narożnymi wieżami, nakryta wysokim dachem czterospadowym. Będąc w okolicach Sandomierza, kontunując lekcję historii i sztuki, można zdobyć także inny Znaczek Turystyczny - Nr 541 Zaspół Zamkowo-Parkowy w Baranowie Sandomierskim.

Zamek położony jest na niewielkim wzgórzu na północ od Krakowa. Przez wielu zaliczany jest do zamków Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Historia warowni usytuowanej w tym miejscu sięga XIV wieku. W swoich początkach był on wieżą mieszkalno-obronną, która dopiero po kolejnych przebudowach trwających do XVIII wieku, stała się zamkiem-warownią. Budowla pod koniec XIX popadła w ruinę. Od końca XX wieku zamek znajduje się w rękach prywatnych, a właściciel sukcesywnie prowadzi jego odbudowę i restaurację. Obecnie budowla pełni funkcje komercyjne, a w szczególności hotelowo-gastronomiczne. Na dziedziniec i do części pomieszczeń wstęp jest wolny. Jeśli na zamku nie odbywają sie imprezy zamknięte, można również wejść na drewniane pomosty ciągnące się wzdłuż murów. Czasami na dziedzińcu zamku lub pod murami odbywają się otwarte imprezy plenerowe. W pobliżu zamku biegną szlaki turystyczne oraz ścieżki rowerowe.

Uznany za największy na świecie zamek gotycki, zbudowano w kilku etapach począwszy od roku 1274. Na przestrzeni dziejów był rezydencją wielkich mistrzów zakonu krzyżackiego, a także królów Polski. Pod koniec II wojny światowej zamek został zamieniony w punkt oporu, co doprowadziło do ogromnych zniszczeń. Obecnie jest siedzibą muzeum zamkowego, które co roku zwiedza pół miliona turystów z całego świata. Ekspozycja obejmuje ok. 40 tys. muzealiów, takich jak kolekcje numizmatów, uzbrojenia, broni, czy artystycznych wyrobów z bursztynu. Obiekt jest wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Pierwszy zamek w tym miejscu powstał około 1355 roku, gdy na Mazowszu panował książę Siemowit III z linii Piastów Mazowieckich. Przekształcany przez lata, zamek ciechanowski był praktycznie nie do zdobycia i nigdy nie został zajęty przez wrogów. Największy okres jego świetności to panowanie księcia Janusza I, syna Siemowita, który po klęsce Krzyżaków pod Grunwaldem w 1410 roku przebudował zamek ciechanowski na swą rezydencję. W połowie XVII wieku, w czasie „potopu szwedzkiego”, zamek został zajęty przez Szwedów i spalony, tak jak i Ciechanów. Od tego czasu był już ruiną, położoną za miastem. W latach 60-tych XX wieku rozpoczęto proces odbudowy zamku, który w końcu stał się obiektem muzealnym o charakterze „trwałej ruiny”, z niewielką ekspozycją muzealną na basztach i w zrekonstruowanej piwnicy zamkowej - tzw. „sali gotyckiej”. Zakończył się pierwszy etap rewitalizacji zamku i został on ponownie udostępniony dla zwiedzających.

Pierwotny gotycki zamek Rydzyńskich z XV w., zbudowany na sztucznej wyspie przetrwał niecałe dwa stulecia. W latach 1682–1695, częściowo na jego murach, wzniesiono barokową rezydencję Leszczyńskich według projektu królewskiego architekta Józefa Szymona Bellottiego i Pompeo Ferrariego. Architektem ostatniej większej przebudowy z lat 1785–1790 był Ignacy Graff. Wówczas to, prawdopodobnie według projektu Dominika Merliniego, przebudowano salę balową poprzez dodanie par korynckich kolumn wielkiego porządku wokół ścian i umieszczenie posągów pomiędzy nimi. W latach 1927–1928 adaptowano budynek na potrzeby gimnazjum. W 1945, bezpośrednio po wyzwoleniu, zamek ograbiony i spalony do gołych murów przez żołnierzy Armii Czerwonej. Odbudowa do stanu surowego dokonana została w latach 1950-1965. W 1970 r. zamek został przekazany Stowarzyszeniu Inżynierów i Mechaników Polskich. Nowy właściciel przeprowadził w latach 1972–1977 rekonstrukcję konserwatorską niektórych wnętrz, przeznaczając budynek na hotel.

Zamek Tenczyn w Rudnie położony jest na południowy-zachód od Krzeszowic, na najwyższym wzgórzu Garbu Tenczyńskiego (411 m n.p.m.). Nazwa zamku pochodzi od rodu Tęczyńskich. Przyjmuje się, że pierwszy zamek (drewniany) zbudował około 1319 roku kasztelan krakowski Nawój z Morawicy, on też wzniósł największą na zamku wieżę, zwaną do dziś "Nawojową Wieżą". Twórcą zamku murowanego był syn Nawoja, Jędrzej - wojewoda krakowski i sandomierski.Po bitwie pod Grunwaldem, Władysław Jagiełło więził tu niektórych ważniejszych jeńców krzyżackich. Na zamku często bywali przedstwiciele polskiego odrodzenia - Mikołaj Rej i Jan Kochanowski. Niegdyś pod zamkiem rozciągały się ogrody i winnice. Po potopie szwedzkim zamek został w większej części odbudowany i częściowo zamieszkany. W 1768 roku uległ pożarowi i od tego czasu popada w coraz większą ruinę. W 1783 roku prochy ostatniego z Tęczyńskich, Jana, przeniesiono z kaplicy zamkowej do nowego grobu w kościele św. Katarzyny w Tenczynku. Od 1816 roku zamek stał się własnością rodu Potockich i pozostał w ich rękach aż do wybuchu II wojny światowej. W 2009 roku, uwagi na zły stan techniczny zamku, został on zamknięty dla zwiedzających. W 2010 roku gmina, będąca administratorem zamku, uzyskała środki i rozpoczęła częściowe zabezpieczanie ruin. Piękne pozostałości zamku położone na skraju lasu, są wielką atrakcją zachodnich okolic Krakowa.