Lista znaczków

Muzeum Sentymentów to jedyna okazja w regionie, aby przenieść się kilka dekad w przeszłość i ponownie poczuć powiew minionych czasów PRL-u. Nazwa jest nieprzypadkowa bo, pomimo że nawiązuje klimatem do lat PRL-u, to nie ma tego skrótu w nazwie. Kowarska atrakcja turystyczna wystartowała w czerwcu 2018 roku na terenie dawnej Fabryki Dywanów. Inicjatorem tej wyjątkowej wystawy jest Andrzej Olszewski, który od wielu lat zbiera różnego rodzaju przedmioty, które w jednej chwili potrafią otworzyć dawno zamknięte szufladki w naszej pamięci. Sentymentalną wystawę wzbogacają m.in. oryginalna trybuna, z której Edward Gierek przemawiał do załogi Fabryki Dywanów „KOWARY” podczas wizytacji zakładu w 1978 roku, a także oryginalne jej laboratorium, w którym powstaje izba pamięci tej kultowej dla regionu, nieistniejącej już fabryki. Udało się też zgromadzić prawdopodobnie największą w Polsce kolekcję kowarskich makatek dywanowych — niegdyś bardzo popularnego elementu wystroju polskich mieszkań. W 2019 r. do zwiedzania udostępniono Pokój Prezesa i sekretariat, w których to okazjonalnie można się spotkać z sekretarką Dorotą Przybyłą i Panem Prezesem! Znajduje się tu także gabinet lekarski wielu specjalizacji, a także „Pokój tylko dla dorosłych”. W planach są kolejne ekspozycje.

Muzeum Kresów w Lubaczowie to instytucja kultury Powiatu Lubaczowskiego i Województwa Podkarpackiego, mieszcząca się w Lubaczowie, Radrużu i Nowym Bruśnie w północno-wschodniej części Podkarpacia. Tworzą ją zabytkowe i współczesne, murowane i drewniane obiekty i znajdujące się w nich eksponaty, tereny zielone, relikty dawnego lubaczowskiego zamku, a także kilka zabytkowych cmentarzy. Siedziba główna muzeum znajduje się w Lubaczowie, w zabytkowym spichlerzu z przełomu XVIII i XIX w. Wewnątrz prezentowane są wystawy stałe i czasowe. Tu przechowuje się także muzealne eksponaty, które ukazują historię i kulturę regionu lubaczowskiego jako elementu dziedzictwa Kresów dawnej Rzeczypospolitej. Tu znajduje się także jedna z ważniejszych kolekcji rysunku współczesnego w Polsce, stale poszerzana, dzięki odbywającemu się od 1993 r. konkursowi Triennale Polskiego Rysunku Współczesnego. W sąsiedztwie Muzeum mieści się Zespół Zamkowo-Parkowy, Galeria Oficyna, pełniąca obecnie funkcje wystawienniczo-edukacyjne oraz Park Historyczno-Etnograficzny „Przygródek – Wspólnota Kultur”, którego zalążkiem jest już kilka zabytków drewnianej architektury okolic Lubaczowa.

Ekspozycja poświęcona porcelanie chodzieskiej znajduje się w dwóch salach Miejskiej Biblioteki Publicznej. W pierwszej eksponowane są wyroby z pierwszej ceramicznej fabryki fajansu z połowy XIX w., głównie majolikowe naczynia użytkowe, zdobione motywami kwiatowymi, bądź „cebulowym”, oraz fajans z końca XIX w. z fabryki annaburskiej. Kolejną grupę stanowią wyroby fabryki fajansu z czasów międzywojennych. Są to serwisy kuchenne, pojemniki na przyprawy, bombonierki, patery, zestawy toaletowe i rzadkie kompozycje figuralne. Chodzieskie wyroby z porcelany i porcelitu z XX w. to najnowsza sala w muzeum. Prezentowane są w niej eksponaty pochodzące z trzech chodzieskich fabryk. Wyeksponowano tu serwisy porcelanowe z czasów międzywojnia oraz te bardziej znane z lat 70 XX w. jak „Iwonę”, „Reginę”, czy „Berniego”. Sporą część zbiorów stanowią wyroby produkowane okazjonalnie jak wazony czy patery o charakterze propagandowym. Osobną gablotę stanowi porcelana techniczna i elektrotechniczna produkowana na początku XX w. w zakładzie nr 1, która kilkukrotnie uchroniła fabrykę przed upadkiem. Na ścianach sali i roletach okiennych zapoznać się można z fotografiami obrazującymi proces produkcji, kartami projektów, czy wykazami chodzieskich sygnatur z różnych okresów działalności. W pozostałej części muzeum eksponujemy pamiątki historyczne związane z miastem i okolicami, w tym przede wszystkim związane ze zwycięskim Powstaniem Wielkopolskim. 

Park Militarny gromadzi pojazdy, jednostki artylerii i inne eksponaty, ze zbiorów Muzeum Wojska, których gabaryty nie pozwalały na prezentowanie w siedzibie głównej muzeum. Znajdują się tu tak popularne sprzęty, jak czołg T-34/85, działo samobieżne ASU-85 czy artyleryjska wyrzutnia rakietowa BM-13, następca słynnej „Katiuszy”. W centralnej części parku zgromadzono eksponaty najcenniejsze jak polska taczanka piechoty wz. 36 – jeden z dwóch oryginalnych egzemplarzy tego pojazdu w zbiorach polskich muzeów, 37 mm. armata przeciwpancerna wz. 36 produkowana w Pruszkowie i Rzeszowie na licencji szwedzkiego Boforsa, czy biedka amunicyjna wz. 33 – lekki jednokonny wóz do transportu amunicji do karabinu maszynowego i przodek – czyli część, do której zaprzęgano konie oraz na której siedział woźnica – polskiej kuchni polowej wz. 31. Dodatkowe eksponaty to transzeja, samolot myśliwski LIM-5 czy odnowione trzy lufy rosyjskich 122. mm armat fortecznych. Park Militarny to też duży teren zielony z licznymi atrakcjami: piaskownicą wykorzystywaną do zabawy wykrywaczami metalu, miejscami do wypoczynku oraz licznymi imprezami plenerowymi organizowanymi przez pracowników Muzeum Wojska.

W miejscowości Głogowiec, nieopodal Uniejowa, na pograniczu Wielkopolski i Mazowsza, znajduje się niewielka posiadłość, będąca niegdyś własnością Marianny i Stanisława Kowalskich. Pochodzący z 1900 roku niewielki, parterowy dom został wybudowany z charakterystycznego kamienia. Posiadał tylko jedną izbę, sień oraz kuchnię pełniącą także rolę warsztatu ciesielskiego. W tym niewielkim domu przyszło na świat dziesięcioro dzieci, a wśród nich Helena Kowalska – późniejsza święta Kościoła Katolickiego. Rodzina Kowalskich żyła biednie, ale szczęśliwie, a na pierwszym miejscu w życiu rodziny był Bóg. W takiej atmosferze wychowywała się Helena, która z rodzinnego domu wyniosła nie tylko umiejętność pracy, ale przede wszystkim miłość do Boga oraz do drugiego człowieka. To ukształtowało jej dalsze życie, które do końca podporządkowane było Bogu. Dziś w rodzinnym domu Faustyny znajduje się niewielkie muzeum, w którym zgromadzono pamiątki, mające przybliżyć klimat, w jakim żyła rodzina Kowalskich. Teren wokół domu przystosowano dla potrzeb przybywających tu pielgrzymów.

Ogród Doświadczeń im. Stanisława Lema jest oddziałem Muzeum Inżynierii i Techniki. Powstał we wrześniu 2007 roku jako pierwszy park edukacyjny w Polsce mający na celu popularyzację fizyki. Na ponad 6 hektarach znajduje się ponad 100 stanowisk do wykonywania eksperymentów fizycznych z dziedziny akustyki, mechaniki, hydrostatyki i optyki. Ogród działa sezonowo. Jego zwiedzanie polega na samodzielnym doświadczaniu sensorycznym – zwiedzający mają okazję różnymi zmysłami doświadczać na sobie zjawisk fizycznych i przyrodniczych. Do głównych atrakcji ogrodu należy sześciometrowa rakieta, z której wypuszczone są dwie zjeżdżalnie. Jedna z nich ma kształt fragmentu cykloidy, czyli krzywej najszybszego spadku. Zjeżdżalnia obok jest prosta, dzięki czemu łatwo można się przekonać, na której szybciej się zjeżdża. Wielką popularnością cieszy się także jedyny w Polsce rower jeżdżący po linie, tor saneczkowy czy żyroskop. W Ogrodzie działa również Planetarium.

Muzeum Okręgowe w Pile działa od 15 sierpnia 1975 roku. Jego pierwszą siedzibą było niewielkie Muzeum biograficzne Stanisława Staszica. W 1997 r. Muzeum przeniesiono do odrestaurowanego i zmodernizowanego obiektu z II połowy XIX wieku przy ul. Browarnej. W 1998 r. Muzeum zostało wpisane do Państwowego Rejestru Muzeów. Zgodnie ze swoim statutem gromadzi obiekty z zakresu archeologii, etnografii, historii i sztuki, głównie pochodzące z północnej Wielkopolski w tym Krajny. Muzeum prowadzi działalność wystawienniczą, edukacyjną oraz  organizuje warsztaty tematyczne. W zbiorach Muzeum Okręgowego w Pile zobaczyć można m.in. pamiątki i dokumenty obrazujące historię Piły, wyroby cechowego rzemiosła, pamiątki polskich i niemieckich rodów szlacheckich z płn. Wielkopolski, miejscowe judaika, obiekty polskiej i europejskiej sztuki użytkowej, a także eramikę grobową kultury łużyckiej i pomorskiej, narzędzia z kości i poroża z okresu neolitu i wczesnej epoki brązu oraz 21 grup zakonserwowanego drewna z ok. 2500 r. p.n.e. Oddziałem Muzeum Okręgowego w Pile jest Muzeum Kultury Ludowej w Osieku nad Notecią. 

Muzeum Kultury Ludowej w Osieku - oddział Muzeum Okręgowego w Pile, prezentuje architekturę wiejską z terenu północnej Wielkopolski, a dokładniej z Krajny, Pałuk i Puszczy Noteckiej. Na obszarze 13 ha znajdują się chałupy, budynki gospodarcze, stodoły, remiza, kuźnia, wiatraki, tartak, kościół, oraz obiekty tzw. małej architektury czyli m. in.: studnie, piece chlebowe, kapliczki przydrożne, gołębnik, piwnica ziemna. Budynki przeniesione na teren skansenu i rekonstrukcje obrazują budownictwo wiejskie od XVIII w do lat 30. XX w. Znajdują się tu zarówno budowle o konstrukcji szkieletowej, chałupy podcieniowe, drewniane, kryte zarówno strzechą, gontem lub dachówką. Wystroje wnętrz przedstawiają kulturę materialną mieszkańców regionu od końca XIX do połowy XX w. W chałupach zaprezentowano m. in.: szkołę wiejską, sklep, karczmę, warsztat szewca i kowala. Do najcenniejszych obiektów przeniesionych na teren skansenu należą chałupy podcieniowe z przełomu XVIII i XIX wieku z Dźwierszna Wielkiego i Głubczyna.  Muzeum gromadzi również zbiory współczesnej sztuki ludowej,  narzędzia rolnicze i rzemieślnicze oraz wiejskie środki transportu.

Zabytkowa kamienica, w której znajduje się kolekcja sztuki art déco, jest przestrzenią do działań artystycznych i edukacyjnych, atrakcją turystyczną miasta oraz kolejnym etapem w procesie rewitalizacji płockiej starówki. Na parterze kamienicy przy Kolegialnej 6 wita Was miasto nocą z architekturą rysowaną świetlnym mappingiem, mini kino Odeon i oryginalne auto z epoki – Jowett z 1926 roku. We wnętrzach kamienic – polskiej, niemieckiej i francuskiej – prezentowane są meble, szkło, ceramika, tkaniny, lampy, malarstwo i rzeźba, w domu mody kolekcja strojów, w sklepie jubilerskim – biżuteria, a w gabinecie prezesa banku kolekcja papierów wartościowych i numizmatów. Kolejne ekspozycje to m.in. galeria designu z bogatą kolekcją szkła, metalu, ceramiki. W dalszej części uwagę zwraca kolekcja malarstwa awangardowego. Nawiązaniem do sukcesu polskich artystów na Wystawie Światowej w Paryżu w 1925 r. jest Sala Tożsamości, wydzielona przestrzeń z polskimi dziełami z nurtu narodowego inspirowanego folklorem i ludowością, a także z tymi zdradzającymi wpływy kubizmu i funkcjonalizmu.

Muzeum Wisły Środkowej i Ziemi Wyszogrodzkiej powstało w 2012 r., a od 2018 r. jest Oddziałem Muzeum Mazowieckiego w Płocku. Mieści się w budynku dawnego Oddziału Towarzystwa Naukowego Płockiego w Wyszogrodzie przy ul. Rynek 1. Dziś budynek Muzeum stoi w miejscu, gdzie do 1939 r. znajdowały się zabudowania należące do Kahału wyszogrodzkiego. Wyszogród leżał na skrzyżowaniu często uczęszczanych szlaków handlowych. Już od czasów starożytnych wędrowali nimi kupcy z północy na południe i z zachodu na wschód. Na terenie ziemi wyszogrodzkiej znajdowane są liczne zabytki potwierdzające intensywność tego zjawiska, wśród nich monety i plomby towarowe. Placówka zbiera i dokumentuje zabytki związane z żeglugą, handlem i obyczajami ludzi zamieszkującej tereny Środkowej Wisły oraz obszar dawnej ziemi wyszogrodzkiej. Poza działami: archeologii, etnografii, wielokulturowości i wojen światowych można zobaczyć dział ilustrujący florę i faunę tego odcinka rzeki.

Oficjalne otwarcie Skansenu Osadnictwa Nadwiślańskiego w Wiączeminie Polskim odbyło się 14 października 2018 r. Na terenie Skansenu można zobaczyć wyremontowany dawny kościół ewangelicko–augsburski, pobliski odnowiony cmentarz, a także typowe dla osadnictwa olenderskiego zabudowania gospodarskie wraz z wyposażeniem: jednobudynkowy tzw. langhoff, łączący część mieszkalną ze stodołą i oborą, który został przeniesiony z miejscowości Kępa Karolińska oraz, pochodzący z miejscowości Białobrzegi, zespół obiektów składający się z budynku mieszkalnego, stodoły oraz budynku powidlarni, służącej także jako suszarnia owoców. Wyremontowany został także istniejący budynek szkoły. We wnętrzach budynków powstały stałe ekspozycje prezentujące tradycyjne ich wyposażenie, oczywiście olenderskie, zarówno w części mieszkalnej jak choćby sypialnia, jak i w części gospodarczej, gdzie znalazł się sprzęt rolniczy. Wszystkie pamiątki po Olendrach zostały pozyskane od mieszkańców dawnych olenderskich osad w trakcie badań terenowych.

Muzeum Hutnictwa Doliny Małej Panwi mieści się w bezpośrednim sąsiedztwie żelaznego mostu wiszącego na rzece Małej Panwi, w budynku dawnej dyrekcji Huty Małapanew. Ekspozycja stała muzeum prezentuje dzieje hutnictwa w dolinie Małej Panwi od średniowiecza do czasów nowożytnych. Zgromadzono na niej zachowane eksponaty, obrazujące dorobek licznych na tym terenie w XVIII i XIX wieku zakładów hutniczych - przede wszystkim tradycje Pruskiej Królewskiej Huty Malapane. Muzeum prezentuje między innymi doświadczenia w zakresie produkcji maszyn parowych i żelaznych mostów z końca XVIII i początku XIX wieku oraz pozwala poznać obraz hutnictwa doliny Małej Panwi w tym okresie. W muzeum zgromadzono m.in. zabytkowe wyroby, bogatą kolekcję żeliwa artystycznego, ikonografię i dokumenty kartograficzne dotyczące historii hut. Miejsce to ma za zadanie budowanie świadomości lokalnej społeczności przez krzewienie wiedzy na temat zabytków oraz historii Ozimka i Śląska. 

UWAGA! Muzeum czynne w weekendy. Istnieje jednak możliwość zwiedzania w tygodniu jedynie dla grup, po wcześniejszym kontakcie telefonicznym i umówieniu się.

Panteon Górnośląski w Katowicach to miejsce, które opowiada historię Górnego Śląska poprzez przybliżenie życia i osiągnięć najważniejszych postaci "stąd" – powstańców śląskich, ofiar totalitaryzmów, ludzi Kościoła oraz wybitnych przedstawicieli nauki, kultury i sportu. Wystawa Panteonu, zlokalizowana w podziemiach katowickiej Archikatedry Chrystusa Króla składa się z kilku przestrzeni ekspozycyjnych, w których zostały zaprezentowane sylwetki wybitnych mieszkańców Górnego Śląska. Zwiedzając Panteon Górnośląski można zapoznać się z życiorysami ponad 150 bohaterów, wśród których znajdują się m.in. kompozytor Wojciech Kilar, aktorka Aleksandra Śląska, himalaista Jerzy Kukuczka, Wojciech Korfanty polski przywódca narodowy na Górnym Śląsku, ksiądz Franciszek Blachnicki twórca ruchu Światło-Życie oraz z dziesiątkami innych fascynujących biogramów, które opowiadają historię ostatnich stu lat Górnego Śląska. To właśnie wyjątkowe osoby, a nie węgiel ani stal, są największą wartością tej ziemi.

Muzeum Kart do Gry „Ulica Brydżowa” znajduje się w budynku dawnej szkoły w pobliżu gdyńskiego portu. Placówka  zachwyca bogactwem zbiorów, ale też odkrywa zaczarowany świat, który może zaskoczyć różnorodnością form, kolorów i przepięknych grafik. Centrum muzeum zajmuje stylizowana uliczka, prowadząca do kilku sal tematycznych, takich jak Warsztat Kartownika, Komnata Stańczyka czy Pokój Piotrusia. Prezentowane w Gdyni talie kart do gry to kolekcjonerski skarb, który warto odkryć. Zobaczyć można też rzadkie karciane akcesoria, takie jak jeden z kilku zachowanych na świecie przyrządów do rozdawania kart, a także pocztówki, obrazy, etykiety, znaczki pocztowe i przedmioty codziennego użytku – wszystkie połączone tematem kart do gry. Prześledzić można również, jak wątki karciane przenikały do literatury czy sztuki teatralnej, operowej i filmowej. Na ekspozycji znajduje się również eksponat, od którego pochodzi nazwa muzeum, a jest nim pochodząca z lat 50. ubiegłego wieku tabliczka z autentycznej Ulicy Brydżowej w Łodzi.

Muzeum Historii Medycyny i Farmacji Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku funkcjonuje od 2011 r. Placówka posiada przeszło 10000 eksponatów, pochodzących z XVIII-XXI wieku. Muzeum kontynuuje medyczne tradycje Pałacu, począwszy od nowożytnego Instytutu Akuszerii, poprzez XIX-wieczny szpitalik Instytutu Panien Szlacheckich, niemiecki szpital polowy z okresu I wojny światowej po powołaną w 1950 roku Akademię Lekarską. Tematyka wystawiennicza obejmuje zarówno dzieje medycyny i farmacji, jak i historię Pałacu Branickich oraz Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. W miejscu nowożytnych apartamentów medyków Branickich prezentowane są kolekcje chirurgiczne, stomatologiczne, anatomiczne, rentgenowskie, okulistyczne oraz farmaceutyczne. Muzeum jest swoistym skarbcem dziedzictwa kulturowego i naukowego. Pełni rolę bazy naukowo-dydaktycznej z zakresu historii medycyny i farmacji dla studentów, absolwentów uczelni oraz indywidualnych badaczy.

Muzeum Lodów Kamieni Pingwin mieści się w jednej z kamienic rynku w Piotrkowie Trybunalskim i jest jedynym tego typu muzeum w Polsce. Powstało na bazie rodzinnej lodziarni, która działa nieprzerwanie od niemal 100 lat. Pomysł stworzenia muzeum narodził się podczas wycieczki do Włoch i wizyty w tamtejszym muzeum lodów, ale dopiero odnalezienie dokumentów na temat produkcji lodów było bezpośrednim bodźcem to uruchomienia placówki muzealnej. Najstarsze eksponaty zgromadzone w muzeum mają niemal 100 lat i pochodzą z rodzinnej wytwórni. Zobaczyć tu można m.in. stare maszynki i gałkownice z okresu międzywojennego, a także liczne dokumenty potwierdzające historię rodzinnej produkcji. Uzupełnieniem zwiedzania jest projekcja filmu, a niewątpliwą atrakcją możliwość przygotowania lodów pod okiem przewodnika i oczywiście ich degustacja. Lody Kamienie Pingwin zwane kamieniakami, kamborkami, granatami, lodami z kartką, odpustowymi, są produktem regionalnym, znanym od kilkudziesięciu lat. Produkowane z najwyższej jakości składników i w sposób tradycyjny. To produkt rozpoznawalny i tym samym promujący Piotrków Trybunalski, Powiat Piotrkowski i Dolinę Pilicy.

UWAGA! W kwietniu zwiedzanie bez umawiania w pt., sob., niedz. W pozostałe dni dla grup zorganizowanych, jednak istnieje możliwość dołączenia do takiej grupy po wcześniejszym kontakcie telefonicznym (tel. 514856409). Od maja muzeum czynne w godzinach od 11 do 19 przez cały tydzień.

Najstarsze ślady osadnictwa na położonym nad Sołą wzgórzu zamkowym pochodzą z XI wieku. Gród, będący siedzibą kasztelana, jest po raz pierwszy wzmiankowany w 1179 roku. Zamek był siedzibą kasztelanów i książąt oświęcimskich. Pierwszym księciem, który zamieszkał w jego wnętrzach był Władysław, syn Mieszka I, księcia cieszyńskiego. Zamek był wielokrotnie niszczony przez pożary i powodzie. Obecny budynek zamku wzniesiono na początku XVI wieku.  Najstarszymi obiektami zamkowymi są gotycka wieża obronna z przełomu XIII/IV w. oraz fragment muru obronnego. Wieża jest jedną z pierwszych budowli ceglanych w Małopolsce oraz najwyższym zachowanym murem gotyckim w Polsce południowej. Od 2010 roku w zamku swoją siedzibę ma Muzeum Zamek, które opowiada i dokumentuje historię miasta Oświęcimia.

Muzeum Regionalne w Chojnicach istnieje od 1932 r. Na początku jego siedziba mieściła się w prywatnym domu W.J. Schreibera, a pieczę nad zbiorami sprawował chojnicki regionalista Julian Rydzkowski. W takiej formie muzeum funkcjonowało do momentu wybuchu II wojny światowej. W 1960 r. reaktywowano muzeum, które miało siedzibę w chojnickim ratuszu, a następnie od 1962 r. zaczęło działać w Bramie Człuchowskiej, której wnętrze przebudowano i dostosowano do potrzeb muzeum, tworząc w niej sale wystawowe. W Bramie eksponowane są wystawy stałe i czasowe. Na wystawach stałych prezentowane są zbiory historyczne, etnograficzne i archeologiczne. Na wystawach czasowych pokazywane są eksponaty o różnej tematyce, między innymi malarstwo, rzeźba itp. Na przełomie lat 70-80 XX w. do obiektów muzealnych dołączyły baszty: Baszta Wronia, Dom Szewski, Baszta Szewska, Baszta Kurza Stopa, Dom na Murach oraz Kolekcja regionalna Makowskich. W 1984 roku uległa zmianie nazwa instytucji na Muzeum Historyczno-Etnograficzne w Chojnicach, a w 2012 roku muzeum przyjęło imię swojego założyciela Juliana Rydzkowskiego.

Muzeum Etnograficzne im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu zajmuje się różnorodnymi aspektami polskiej kultury ludowej. Jego twórczynią i pierwszym wieloletnim dyrektorem była prof. Maria Znamierowska-Prüfferowa, której imię, Muzeum nosi od 15 grudnia 1999 roku. Muzeum Etnograficzne w Toruniu jest jednym z trzech samodzielnych muzeów etnograficznych w kraju i działa w oparciu o ustawę o muzeach z 1996 roku, a jego Organizatorem jest Województwo Kujawsko-Pomorskiego. Goście mogą zwiedzić wystawy „Tajemnice codzienności…”, która w ciekawej formule opowiada o życiu codziennym na wsi w latach 1850-1950 oraz „Salonik prof. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej”, poświęconą założycielce Muzeum. Do dyspozycji zwiedzających na terenie kompleksu muzealnego na niewielkim obszarze, utrzymanym w charakterze parku prezentowane są różnorodne obiekty architektury wiejskiej. Muzeum organizuje także liczne wystawy czasowe, prowadzi działalność edukacyjną, organizuje koncerty muzyki ludowej z Polski i z zagranicy oraz kiermasze sztuki ludowej.

Olenderski Park Etnograficzny w Wielkiej Nieszawce jest pierwszym w Polsce skansenem poświęconym osadnictwu olenderskiemu, rozwijającemu się od XVI w. Początkowo byli to osadnicy z Niderlandów i Fryzji – członkowie protestanckiej grupy menonitów, którzy w tolerancyjnym Królestwie Polskim mogli swobodnie wyznawać swoją wiarę. Zasiedlali tereny zalewowe i nieużytki od Żuław w górę Wisły do Torunia i dalej aż na Mazowsze. Głównym celem założenia Parku jest odtworzenie fragmentu krajobrazu kulturowego nadwiślańskiej wsi z przełomu XIX i XX w. Na powierzchni ponad 5 ha, zrekonstruowano olenderską wieś o charakterystycznym układzie, tzw. rzędówkę bagienną. Znajdują się tu 3 pełne zagrody składające się z 6 zabytkowych budynków mieszkalnych i gospodarczych. Przeniesione zostały z terenu Doliny Dolnej Wisły i pochodzą z XVIII i XIX w. Obiekty te to najcenniejsze, zachowane do dzisiaj, przykłady architektury charakterystycznej dla osadników olenderskich. Otaczają je pola uprawne, łąki, ogródki i sady, roślinność przyzagrodowa oraz zadrzewienia spotykane przy drogach i rowach odwadniających.

Na południe od Szczecina, znajduje się wyjątkowo malownicze miejsce - Ogród Dendrologiczny w Przelewicach. Powstał on na początku XIX w. jako przypałacowy park. Przepiękny teren na obszarze ponad 30 ha jest idealnym miejscem do wypoczynku w otoczeniu rzadkich okazów drzew i krzewów. Tu, w otoczeniu dziewiętnastowiecznego pałacu spacerują pawie, które niewątpliwie są atrakcją przelewickiego ogrodu. Zasoby ogrodu to około 1700 gatunków drzew, krzewów i roślin zielnych. W kolekcji znajduje się wiele okazów roślin chronionych występujących na terenie parku naturalnie oraz introdukowanych. Najstarsze zadrzewienia Arboretum Przelewickiego liczą 180-250 lat. Poza Ogrodem Dendrologicznym w jego skład wchodzi: pałac oranżeria oraz zabytkowy zespół folwarczny. W 2021 r. powstała instytucja Ogrody Przelewice – Zachodniopomorskie Centrum Kultury Obszarów Wiejskich i Edukacji Ekologicznej, której misją jest przede wszystkim wyeksponowanie walorów ogrodu, pielęgnowanie tradycji wsi zachodniopomorskiej, odrestaurowanie wszystkich zabytkowych obiektów i nadanie im nowych funkcji związanych z kulturą i edukacją ekologiczną.

Powstanie Muzeum Kultury Przeworskiej i Izby Pamięci Bitwy pod Mokrą łączy się z dniem 9 maja 1975 roku, kiedy to odsłonięty został pomnik ku czci bohaterów poległych na polach Mokrej 1 września 1939 roku. Podjęto wtedy działania zmierzające do utworzenia miejsca, w którym pamięć o zwycięstwie Wołyńskiej Brygady Kawalerii zostałaby godnie uczczona. Decyzją dyrekcji Szkoły Podstawowej w Mokrej utworzono Izbę Pamięci I Tradycji, w której zgromadzono oryginalne eksponaty z pola bitwy, zdjęcia, pamiątki oraz dary od rodzin poległych żołnierzy. Po odkryciu w 1994 roku w Mokrej stanowisk archeologicznych z okresu kultury przeworskiej – Izba zaczęła gromadzić informacje dotyczące także tej, dotychczas nieznanej części dziedzictwa historycznego Mokrej. Do roku 2005 Izba mieściła się w budynku „starej szkoły” w Mokrej. Następnie została przeniesiona do budynku „nowej szkoły”, a od 2010 r. w nowopowstałym budynku utworzono muzeum, które jest kontynuatorem tradycji Izby Pamięci.

Od połowy XVI wieku budynek miejskiego ratusza znajdował się na płycie oświęcimskiego rynku. Został odnowiony w 1792 roku, po czym w 1863 roku doszczętnie spłonął w wyniku poważnego pożaru, który nawiedził wtedy miasto. Biura władz miejskich funkcjonowały w nowej siedzibie od 1875 roku aż do wybuchu II wojny światowej. Wówczas Niemcy włączyli budynek do systemu obrony przeciwartyleryjskiej. Po zakończeniu wojny magistrat przeniesiono do Zamku, a budynek Ratusza został przejęty przez komunistyczne władze. W 2018 roku ten zabytkowy XIX wieczny obiekt został gruntownie odnowiony. Rozpoczął działalność jako Muzeum Ratusz - oddział Muzeum Zamek w Oświęcimiu. To miejsce, w którym prezentowana jest wystawa stała zatytułowana „W przestrzeniach historii. Dzieje miasta Oświęcimia”. Ekspozycja ta ukazuje osiem wieków historii jednego z najstarszych polskich grodów od średniowiecza po współczesność.

Na parterze murowanego budynku, położonego na terenie Parku Historyczno-Kulturowego przy ul. Kopernika 9 w Drohiczynie znajduje się wystawa starych motocykli. Obejmuje ona kilkadziesiąt eksponatów pochodzących z Polski i różnych krajów Europy. Najstarsze motocykle pochodzą z początków XX wieku. Na uwagę zasługuje także kolekcja, przywiezionych z różnych zakątków świata, tablic rejestracyjnych. Wystawa ma charakter stały i poszerza się o nowe eksponaty. W jednej z sal od 2017 roku istnieje Izba Pamięci Wiktora Węgrzyna i Rajdu Katyńskiego. Można podziwiać w niej motocykl komandora i pamiątki związane z rajdem. Na piętrze budynku eksponowana jest wystawa techniki, gdzie można zobaczyć zabytkowe aparaty fotograficzne, maszyny do pisania, maszyny do szycia, maszyny liczące i urządzenia geodezyjne.

W Strefie Odkrywania, Wyobraźni i Aktywności znajduje się przestrzeń wystawowa z eksponatami oraz Majsternia. Przestrzeń wystawowa składa się z 18 interaktywnych eksponatów, gdzie każdy może poznać i doświadczyć praw fizyki oraz elementów biologii i geografii. Zwiedzający mają możliwość skorzystania z eksponatów: „Słyszenie kośćmi”, „Rysowanie w lustrze”, „Obrotowe lustra”, „Idealna asymetria”, „Wyścigi walców”, „Obrotowy stolik”, „Mistrzowie szybkiego zapamiętywania”, „Człowiek układanka”, „Rowerowe przekręty”, „Krocząca sprężyna”, „Puzzle matematyczne”, „Powietrzna armata”, „Usyp mapę”, „Film animowany”, „Wiszące piłki”, „Kamera termowizyjna”, „Zbliżenie na cień”, oraz „Znikokot”. Majsternia to miejsce pobudzające wyobraźnię, rozwijające logiczne myślenie oraz zdolności sprawcze.  Tutaj najłatwiej jest zastosować naukę w praktyce, a można to zrobić używając aż 11 zestawów konstrukcyjnych.