Lista znaczków

Jedną z najpiękniejszych jarosławskich świątyń jest sanktuarium Matki Boskiej Bolesnej. Początkiem kultu maryjnego w tym miejscu było wydarzenie z 20 sierpnia 1381 r., kiedy to pasterze znaleźli na drzewie gruszy figurę Piety. W pobliżu tego miejsca wypływało źródło, którego wodzie przypisywano cudowne działanie. Początkowo postawiono tutaj drewnianą kaplicę, a później w 1421 r. powstał obszerny, murowany kościół w stylu gotyckim. W 1629 r. księżna Anna Ostrogska przekazała świątynię jezuitom, jej córka zaś, Anna Alojza Chodkiewiczowa, w latach późniejszych ufundowała klasztor. W 1755 r. miała miejsce uroczysta koronacja jarosławskiej Piety koronami papieskimi, uzyskanymi od papieża Klemensa XII. W 1777 roku obiekt oddano pod opiekę oo. Dominikanów przybyłych z Bochni. Wielkim bogactwem świątyni są polichromie. W ołtarzu głównym znajduje się cudowna Pieta, przyciągająca rzesze pielgrzymów. W południowym ramieniu transeptu umieszczono Ołtarz Relikwii Świętych, zawierający niemal 200 różnych relikwii. Cenne są także 21-głosowe organy firmy Rieger z 1896 r. Świątynia w 1966 r. uzyskała godność bazyliki.

W roku 1611 właścicielka miasta – księżna Anna Ostrogska, na wzgórzu przy kościele osadziła sprowadzone z Chełmna na Pomorzu siostry Benedyktynki. Był to pierwszy żeński klasztor w diecezji przemyskiej. Przyległy do kościoła dwuskrzydłowy klasztor powstawał dwuetapowo – budowę zakończono przed rokiem 1648. Po kasacie przez Austriaków klasztoru, w jego wnętrzach urządzono warsztaty i magazyny wojskowe. Podczas I wojny światowej budynki klasztorne i kościół uległy znacznym uszkodzeniom. Podczas okupacji wzgórze św. Mikołaja zajęli Niemcy. Na terenie opactwa urządzili więzienie i miejsce straceń. Stan obiektu po wojnie był tragiczny. Spalony kościół zniszczony był w 80%. Wieże i klasztor nie miały dachów, mury groziły zawaleniem, baszty obronne były zdewastowane. Mury opactwa benedyktyńskiego stanowią przykład systemu obronnego tzw. basztowego. Mury o łącznej długości 840 m. ze strzelnicami i ośmioma basztami czynią z tego miejsca rzadko spotykany zespół klasztorny.

Cerkiew pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego została zbudowana na fundamentach dawnego zamku Ostrogskich. Jest to świątynia grekokatolicka, jej budowę rozpoczęto w 1717 roku, jednak postępowała ona bardzo powoli, przede wszystkim ze względu na brak dostatecznych funduszy. Budowa świątyni została ukończona dzięki hojności bogatego kupca, Eliasza Wapińskiego. Cerkiew konsekrowano w połowie osiemnastego wieku, a dokładniej w 1747 roku, pomimo iż znajdowała się jeszcze w stanie surowym. W latach 1911-1912 świątynia została przebudowana z jednonawowej na trzynawową z wieżami i kopułą. Po zakończeniu drugiej wojny światowej, na skutek wysiedleń ludności grekokatolickiej, cerkiew została pozbawiona gospodarza. W 1987 roku grekokatolicy odzyskali swoją świątynię, która w następnych latach (1987-1993) została wyremontowana i przywrócona do celów sakralnych. W jarosławskiej cerkwi znajduje się także cenna ikona Matki Boskiej w typie Hodegetrii: Brama Miłosierdzia.

Podziemne Przejście Turystyczne w Jarosławiu usytuowane jest pod kamienicami Rynku. Podziemne przejście ma długość 186 m, a jego głębokość sięga 6 metrów pod powierzchnię Rynku. Podczas wędrówki trasą Podziemnego Przejścia Turystycznego odwiedzić można 11 sal wystawowych prezentujących ekspozycje dotyczące: ceramiki, kuchni mieszczańskiej z zapleczem kuchennym z XVI i XVII wieku, myślistwa, jarmarków jarosławskich, paleontologii, archeologii Sanu, historii ratowania Starego Miasta w Jarosławiu oraz ukazujące makietę dawnego Jarosławia. Zwiedzanie Podziemnego Przejścia uatrakcyjniają efekty świetlne i dźwiękowe, a wystawy wzbogacają barwne grafiki. Na trasie zastosowano innowacyjne rozwiązania multimedialne, stanowiące atrakcję zwłaszcza dla dzieci i młodzieży. Dzięki tym rozwiązaniom można m.in.: samodzielnie wypalić gliniane naczynie, popłynąć szkutą w dół Sanu i Wisły, czy przebrać się w XVII-wieczny strój.

Pierwsza wzmianka o jarosławskim ratuszu pochodzi z ostatniej ćwierci XV w. Zapewne drewniany budynek spłonął w 1600 r. i po tym pożarze stanął już jako murowany. W 1625 r. ponownie ucierpiał w wyniku pożaru i odbudowano go w stylu późnego renesansu. Pod ratuszem, podobnie jak pod pozostałymi budynkami na Rynku znajdowały się kilkukondygnacyjne piwnice, sam ratusz zaś był budowlą posadowioną na rzucie kwadratu z podcieniami. W 1782 r. Austriacy zajęli ratusz na warsztaty wojskowe i wyburzyli dwa piętra. W 1850 r. przystąpiono do odbudowy budynku nadając mu charakter neogotyku angielskiego. Pod koniec XIX w. na skutek prac remontowo-budowlanych dobudowano rozebrane piętra oraz górną część wieży, nadając budynkowi obecny, neorenesansowy wygląd, znacznie lepiej korespondujący z wyglądem jarosławskiego rynku. Na ratuszowej wieży znajduje się zegar, pochodzący z 1896 r., wykonany w Wiedniu, w pracowni Richarda Liebinga. 

Na południe od miejscowości Boguszów-Gorce znajduje się Dzikowiec Wielki, jedna z kilku charakterystycznych gór otaczających  Zagłębie Wałbrzyskie. Dzikowiec to porośnięta lasem góra o stromych zboczach. Na jej północno-wschodnim stoku w 1986 roku uruchomiono orczykowy wyciąg narciarski, który funkcjonował na Dzikowcu do początku 2002 roku. W kolejnych latach elementy pierwotnego wyciągu zostały zdewastowane i rozkradzione. Kiedy władze gminy odzyskały dzierżawioną ziemię rozpoczęto prace zmierzające do budowy nowego wyciągu. W 2009 roku oddano do użytku nowy wyciąg krzesełkowy, którego łączna długość to 780 metrów. Wyciąg składa się z 99 dwuosobowych krzesełek, które pokonując 222 metry przewyższenia, docierają na szczyt góry w nieco ponad 5 minut. Przepustowość wyciągu to 1100 osób na godzinę. Dziś kolejka cieszy się dużą popularnością, a wybudowana na szczycie góry wieża widokowa jeszcze bardziej spopularyzowała to miejsce. Prestiż tego miejsca podnosi nie tylko istniejący stok narciarski, ale także liczne trasy biegowe i rowerowe oraz rozwinięta infrastruktura turystyczna.

Drewniana wieża widokowa na szczycie Dzikowca w Boguszowie-Gorcach została wybudowana w 2013 roku, a jej oficjalnego otwarcia dokonano już w kwietniu 2014 roku. Budowla powstała na planie kwadratu o bokach 8x8 m. Konstrukcja wieży wykonana została z impregnowanego drewna modrzewiowego. Wieża wznosi się na wysokość 20 metrów ponad gruntem. Do budowy wieży użyto około 50 kubików drewna. Cała konstrukcja posadowiona jest na betonowych fundamentach, a dla bezpieczeństwa turystów zastosowano również elementy metalowe wzmacniające i usztywniające całą budowlę. Swym wyglądem wieża na Dzikowcu przypomina ambonę myśliwską. Z jej górnego tarasu osłoniętego dachem rozciąga się piękna panorama nie tylko na pobliską górę Chełmiec, ale także na masyw Ślęży, Szczeliniec Wielki, a przy dobrej pogodzie również na Śnieżkę. W pobliżu wieży zlokalizowana jest górna stacja wyciągu krzesełkowego, liczne trasy biegowe i rowerowe.

Muzeum Kowalstwa w Wojciechowie znajduje się w zabytkowej wieży powstałej na początku XVI wieku. Muzeum zlokalizowane jest na najwyższej kondygnacji budowli, a powstało w 1993 roku. Trzon muzealnych zbiorów tworzy kolekcja ponad 900 eksponatów z kraju i zagranicy. Oprócz  bogatej kolekcji przedmiotów ozdobnych jak krzyże, świeczniki czy lampy, znajdują się tutaj również przedmioty codziennego użytku:  motyki, kosy, sierpy, topory. W muzeum zobaczyć można  w pełni wyposażoną starą kuźnię z paleniskiem, kowadłem, poruszanym ręcznie miechem kowalskim i wszystkimi narzędziami wykorzystywanymi przez kowali. Osobny dział stanowią przedmioty artystyczne wykonane przez  kowali polskich, węgierskich i białoruskich w ramach  Ogólnopolskich Spotkań Kowali i  Targów Sztuki Kowalskiej, które odbywają się w Wojciechowie. Możliwość podziwiania eksponatów sztuki kowalskiej ukazujących zmienność i zróżnicowanie form regionalnych poszczególnych wyrobów, wzbogacają lekcje muzealne, podczas których można uczestniczyć w ostrzeniu siekiery czy grać marsza kowalskiego na kowadle.  

Warowną siedzibę w Wojciechowie wzniesiono prawdopodobnie w II poł. XV w. Murowany dwór otoczony był wałami i suchą fosą. W pierwszej połowie XVI wieku, ówczesny właściciel Wojciechowa, starosta lubelski Jan Pilecki wybudował na terenie warowni murowaną wieżę z kamienia i cegieł. Aby wybudować wieżę rozebrano stary murowany dwór. Trójkondygnacyjna budowla z obszerną klatką schodową i dużymi zdobionymi otworami okiennymi służyła jako mieszkanie, ale miała też charakter obronny. W latach 1550-1598 opiekę nad Wojciechowem sprawowała rodzina Spinków, którzy byli kalwinami i w wieży utworzyli zbór kalwiński. Od 1599 roku Wojciechów był własnością Orzechowskich, arian i to właśnie od tego wyznania wzięła nazwę wieża. Z czasem budowla straciła na swoim znaczeniu, dobudowano do niej zewnętrzną klatkę schodową, a w początkach XVII wieku ulokowano w niej spichlerz. Wieża nadal niszczała i pod koniec XIX wieku groziło jej zawalenie. Przejęta w 1910 roku przez Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Przeszłości nie doczekała się jednak odbudowy, którą przerwał wybuch obu wojen. Dopiero w latach 70. XX wieku wieżę odremontowano. Budowla stała się siedzibą Gminnego Ośrodka Kultury mieszcząc ponadto m.in. Muzeum Kowalstwa, Muzeum Regionalne i Bibliotekę Publiczną.

Muzeum Lachów Sądeckich im. Zofii i Stanisława Chrząstowskich w Podegrodziu jest filią Sądeckiego Parku Etnograficznego. Powstało z prywatnej kolekcji etnograficznej założycieli - regionalistów i animatorów kultury, zamieszkałych w Podegrodziu od końca lat dwudziestych XX w. Ekspozycja poświęcona jest tradycyjnej kulturze materialnej regionu lachowskiego: rolnictwu, wiejskim rzemiosłom jak garncarstwo, kowalstwo, obróbka włókna i tkactwo. Prezentowana jest również współczesna sztuka ludowa oraz plastyka obrzędowa, związana z tradycyjnymi świętami rodzinnymi i dorocznymi: różdżki weselne, palmy wielkanocne, wieńce dożynkowe, szopki, gwiazdy kolędnicze, turonie, koniki. W muzeum eksponowane są oryginalne świąteczne stroje podegrodzkie, powstałe w większości na przełomie XIX i XX w. Na bogato wyszywanych męskich kaftanach, gurmanach, kobiecych gorsetach i wizytkach można podziwiać doprowadzone do perfekcji zdobnictwo wiejskich ubiorów. Wystawę etnograficzną uzupełnia poświęcona przeszłości regionu ekspozycja archiwalnych zdjęć wiejskiego fotografa Wojciecha Migacza żyjącego w Gostwicy na przełomie XIX i XX wieku. Osobny zakres tematyczny prezentuje wystawa ze zbiorów własnych nowosądeckiego muzeum pt. "Archeologia Podegrodzia i okolic Nowego Sącza".

Muzeum Pienińskie im. Józefa Szalaya mieści się w budynku dawnej strażnicy granicznej w Szlachtowej koło Szczawnicy. Ekspozycja prowadzi zwiedzających szlakiem przeszłości regionu pienińskiego. Poznajemy tych, którzy tu od wieków mieszkali, zanim powstało uzdrowisko w Szczawnicy. Dowiadujemy się, czym była dla nich rzeka Dunajec i górskie połoniny. Usłyszymy dlaczego musieli opuścić swoje domy i ziemie. Zaczynamy spacer galerią Dunajca – rzeką, która łączy pienińskie miejscowości: Czorsztyn, Sromowce, Szczawnicę i Krościenko, wpisując się w ich historię.. Wkraczamy w XIII wiek, w czasy wznoszenia w Pieninach zamków obronnych i zakładania osad przez św. Kingę, kontynuujemy podróż w czasie, zaglądając do świątyń różnych wyznań i do tutejszych domów. Poznajemy mieszkańców wsi pienińskich, których łączyła wspólna gospodarka pasterska, podobne budownictwo, strój ludowy. Dowiadujemy się o ich charakterystycznych zajęciach – flisactwie u Górali i druciarstwie u Rusinów. Dalsza trasa wiedzie przez kurort w Szczawnicy i prowadzi nas aż do czasów współczesnych. Kończymy wędrówkę nad brzegiem Dunajca, na dawnej Drodze Pienińskiej – ulubionym miejscu spacerów gości szczawnickich.

Muzeum Nikifora mieści się w zabytkowej, typowej dla XIX-wiecznych uzdrowisk, drewnianej willi "Romanówka" w Krynicy-Zdroju. Obiekt usytuowany do roku 1990 przy ul. Piłsudskiego rozebrano i po remoncie konserwatorskim w latach 1992-1994 odtworzono na nowym miejscu w centrum miasta, przy Bulwarze Dietla, naprzeciwko Starego Domu Zdrojowego. W muzeum szeroko przedstawiona jest twórczość jednego z najsłynniejszych na świecie malarzy z kręgu malarstwa intuicyjnego, Nikifora (ok. 1895-1968 r.), niemal całe życie mieszkającego w Krynicy. Są tu obrazy Nikifora pochodzące z wszystkich okresów jego twórczości; zarówno akwarele, gwasze, jak i rysunki prezentujące różnoraką, charakterystyczną dla twórczości artysty tematykę: pejzaże z cerkwiami i kościołami, architekturę krynicką, wnętrza, dworce, urzędy, "fabryki dolarów", portrety, itp. Część dokumentacyjną wystawy stanowią pamiątki po Nikiforze, publikacje poświęcone malarzowi oraz jego fotografie. Muzeum jest również miejscem prezentacji wystaw znanych artystów z kręgu sztuki nieprofesjonalnej i ludowej.

Dom Gotycki w Nowym Sączu - zwany także Domem Kanoniczym, ok. 1448 r., przystosowany dla potrzeb kanoników kolegiaty pw. św. Małgorzaty (aktualnie bazylika mniejsza) i przez nich do 1791 r. użytkowany. Murowany, częściowo oszkarpowany, złożony z dwóch bloków nakrytych osobnymi dachami, podpiwniczony, jednopiętrowy. Portale i obramienia okien późnogotyckie, renesansowe i barokowe. W latach 1958 - 1964 wnętrza obiektu zostały przebudowane i przeznaczone na cele muzealne. Dom Gotycki jest miejscem stałej ekspozycji dawnej sztuki z terenu Sądecczyzny i wystaw czasowych z dziedziny historii, kultury i sztuki. Wystawa stała: "Dawna sztuka Sądecczyzny", z tematami: "Sakralna sztuka cechowa XIV - XIX w." , "Zamek królewski w Nowym Sączu", "Sztuka ludowa XVIII - pocz. XX w.", "Sztuka dworska XVII - XIX w.". Na szczególną uwagę zasługuje kolekcja sztuki cerkiewnej XV - XIXw. z zachodniołemkowskimi ikonami.

Sądecki Park Etnograficzny to  największe muzeum skansenowskie w Małopolsce, prezentujące architekturę drewnianą i tradycyjną kulturę ludową lokalnych grup etnograficznych - Lachów, Pogórzan i Górali Sądeckich oraz grup etnicznych: Łemków, Niemców i Cyganów. Na powierzchni 20 ha znajduje się kilkadziesiąt budynków, m.in. zagrody chłopskie, XVII-wieczny dwór szlachecki z unikalną polichromią we wnętrzach, folwark dworski oraz osiemnastowieczne świątynie: kościół rzymskokatolicki, cerkiew greckokatolicka i kościół protestancki. W skansenie odtworzono także zabudowę kolonistów niemieckich z Gołkowic Dolnych, a na skraju lasu małe osiedle cygańskie. Ekspozycja skansenu prezentuje chronologiczne, majątkowe i społeczne zróżnicowanie kultury ludowej Sądecczyzny, a wiedzę o tradycji regionu wzbogacają tematyczne wystawy etnograficzne: "Izba weselna" i "Maziarstwo łemkowskie". Tradycyjny charakter ma  otoczenie zagród wraz z zakomponowaniem zieleni. Na terenie skansenu odbywają się cykliczne oraz okazyjne prezentacje dawnych wiejskich rzemiosł, kuchni regionalnej i warsztatów rękodzielniczych, zaś latem liczne, plenerowe imprezy folklorystyczne.

Miasteczko Galicyjskie w Nowym Sączu jest rekonstrukcją fragmentu zabudowy małomiasteczkowej, obejmuje niewielki plac rynkowy i pierzeje z kilkunastoma domami. Miasteczko przybliża atmosferę małych miasteczek dawnej prowincji monarchii austro-węgierskiej z przełomu XIX i XX wieku. Zachodnią pierzeję rynku zajmuje ratusz. Budynek ze smukłą wieżą i arkadowymi podcieniami jest repliką siedziby starosądeckich władz, której wznoszenie rozpoczęto na początku XIX w., ale po pożarze nigdy nie dokończono. Z ratuszem sąsiadują remiza strażacka oraz dwa domy mieszczańskie ze Starego Sącza. W jednym urządzono atelier fotograficzne oraz warsztat zegarmistrzowski; w drugim domu znajduje się pracownia garncarza. Najdalej na zachód wysuniętym budynkiem jest dwór szlachecki z Łososiny Górnej. W domach przy rynku urządzono m.in. sklepik z pamiątkami i antykwariat, pracownię rzemieślnika wyrabiającego drewniane ozdoby i zabawki, aptekę w stylu retro, pracownię żydowskiego krawca, cukiernię i pocztę. Oddzielną ekspozycję poświęcono nieprofesjonalnym rzeźbiarzom i malarzom z Paszyna, znanego ośrodka sztuki ludowej. Zapach cynamonu i kawy przyciąga do sklepiku kolonialnego, a w zakładzie fryzjerskim można zobaczyć jak pracował dawny golibroda. Przy galicyjskim ryneczku jest też karczma serwująca regionalne jadło.

Gmach główny, w którym mieści się siedziba Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu to zabytkowy budynek dawnego Banku Austro-Węgierskiego, postawiony w 1912 roku według projektu architekta krakowskiego Teodora Hoffmanna, twórcy wielu domów mieszkalnych i budynków użyteczności publicznej. Jego dziełem są m.in. gmach Narodowego Banku Polskiego oraz Gimnazjum ss. Urszulanek w Krakowie. Po gruntownym remoncie i modernizacji w 2017 roku podkreślono reprezentacyjny charakter klatki schodowej i głównej sali na najwyższej kondygnacji. Reprezentacyjna sala przeznaczona na wystawy zmienne, spotkania i koncerty rozdziela narracyjną stałą wystawę historyczną o dziejach Nowego Sącza w latach 1867-1945 (czasy autonomii galicyjskiej, wojen i okresu międzywojennego) od stałej ekspozycji ukazującej pracownię z obrazami znanego nowosądeckiego malarza Bolesława Barbackiego. 

Ruiny sławkowskiego zamku znajdują się na wschodnim stoku wzgórza miejskiego, opadającego w stronę rzeki Białej Przemszy. Zamek, tak jak i miasto, stanowił prywatną własność biskupów krakowskich. Został wybudowany w ostatnim ćwierćwieczu XIII wieku.  Według pierwotnego założenia miał to być obiekt o nowatorskiej konstrukcji i ogromnej jak na owe czasy powierzchni - około 9 tyś. metrów kwadratowych. Niestety tej koncepcji nie udało się zrealizować. Ostatecznie niedokończone mury obwodowe rozebrano, a jedną z półbaszt przekształcono na wieżę mieszkalno obronną, która była w swoich dziejach jeszcze kilkukrotnie przebudowywana. Zamek funkcjonował do wieku XVI włącznie, następnie popadł w ruinę i został rozebrany w I poł. wieku XVIII-go. W latach 80-tych i 90-tych ubiegłego stulecia przeprowadzono badania archeologiczne, które doprowadziły do odsłonięcia jego reliktów. Dzięki temu możemy dzisiaj zobaczyć zachowaną najniższą kondygnację wieży mieszkalno – obronnej, pozostałości klatki schodowej oraz budynku bramnego, a także wał i dookolną fosę.

Dział Kultury Dawnej jest instytucją paramuzealną działającą przy Miejskim Ośrodku Kultury w Sławkowie. Znajduje się w kamienicy wybudowanej w roku 1870 przez rodzinę Piekoszewskich, a następnie, od roku 1874 należącej do rodziny Kuców. Pierwotnie znajdował się tutaj sklep kolonialny oraz pomieszczenia mieszkalne. Dawne pomieszczenia użytkowe zostały zaadaptowane na sale wystawowe w których prezentowanych jest 7 tematycznych ekspozycji stałych poświęconych historii miasta: „Początki Sławkowa w świetle badań archeologicznych”, „Sławkowskie górnictwo, rzemiosło i handel”, „W lamusie Zygmunta Glogera” (wystawa etnograficzna), „Historia sławkowskich Żydów”,  „Republika Sławkowska 1905 roku”, „Przez Sławków do niepodległej Polski”, „Sławków w latach okupacji hitlerowskiej 1939-1945”.  W tym samym budynku działa również Galeria Sztuki oraz Punkt Informacji Turystycznej. 

Budynek ratusza w Kargowej to obiekt zabytkowy z pierwszej połowy XVIII wieku usytuowany w centralnym punkcie rynku miasta, w granicach zabytkowego zespołu urbanistyczno-krajobrazowego. Na mocy decyzji z 30 maja 1965 roku został wpisany do rejestru zabytków. W wyniku pożaru w 1885 roku uległ zniszczeniu. Swój obecny kształt zawdzięcza odbudowie, w obecnej formie charakterystyczny typ eklektycznej architektury połowy XIX w. o cechach klasycyzmu i neogotyku. Ratusz zbudowany jest na oryginalnym późnorenesansowym założeniu z XVII w.  Na frontowej ścianie została wmurowana tablica upamiętniająca wydarzenie, dzięki któremu Kargowa przeszła do historii jako jedyne miasto zachodniej Rzeczypospolitej, w którym stawiono zbrojny opór wkraczającym w  1793 roku wojskom pruskim. Obecnie w ratuszu mieści się  siedziba władz samorządowych.

Stokłosica to znajdująca się w Beskidzie Śląskim polana położona na północno-wschodnim grzbiecie opadającym ze szczytu Czantorii Wielkiej w kierunku Ustronia. Polana rozciąga się na wysokości od 770 do 850 m n.p.m. i znajdują się na niej m.in. górna stacja kolei krzesełkowej i wyciągu narciarskiego oraz charakterystyczny telewizyjny maszt przekaźnikowy, punkty gastronomiczne, a także letni tor saneczkowy. Miejsce to stanowi jeden z bardziej uczęszczanych punktów w polskich Beskidach, zarówno podczas sezonu narciarskiego jak i poza nim. Ze Stokłosicy można podziwiać widoki w kierunku wschodnim – na część Beskidu Śląskiego za doliną Wisły. Na pierwszym planie dominuje tutaj Równica z uzdrowiskową dzielnicą Ustronia z charakterystycznymi budynkami w kształcie piramid, natomiast w dalszej odległości przy sprzyjających warunkach można dostrzec nawet zabudowania Tych.

UWAGA !!! Poza sezonem turystycznym, w okresie zimowym tj. od 11.11 do 13.04 sprzedaż znaczka w Kolibie na Czantorii zawieszona.

Czantoria Wielka to szczyt w Beskidzie Śląskim wznoszący się na wysokość 995 m n.p.m. Jest najwyższym wzniesieniem Pasma Czantorii i jednocześnie szczytem granicznym przez który przebiega granica między Polską a Czechami. Strome od wschodu i zachodu zbocza Czantorii Wielkiej porastają głównie lasy bukowe i świerkowo-jodłowe z domieszką jesionów, jaworów i modrzewi. Na szczycie na niewielkiej polanie, po czeskiej stronie znajduje się wykonana ze stali wieża widokowa z tarasem posadowionym na wysokości 29 metrów. Z jej szczytu rozciągają się widoki na prawie wszystkie wzniesienia Beskidu Śląskiego, Pogórze Śląskie i Górny Śląsk oraz pobliskie miasta. Szczyt Czantorii Wielkiej stanowi miejsce krzyżowania się szlaków turystycznych, którymi można dojść m.in. na Małą Czantorię, Soszów i Stożek.  Tutaj też przebiega liczący 496 km długości Główny Szlak Beskidzki im. Kazimierza Sosnowskiego.

UWAGA !!! Poza sezonem turystycznym, w okresie zimowym tj. od 11.11 do 13.04 sprzedaż znaczka w Kolibie na Czantorii zawieszona.

Muzeum w Praszce, powstało z inicjatywy prof. Konrada Jażdżewskiego, który na ten cel podarował Miastu Praszce rodzinną kamienicę. Dla zwiedzających muzeum otwarto 8 maja 1980 roku. Placówka jest Samorządową Instytucją Kultury Gminy Praszka. W Muzeum prezentowanych jest 7 wystaw stałych ukazującym zwiedzającym przekrój Miasta i Gminy Praszka w różnych aspektach naukowych. Jednym z nich jest stała wystawa pt. "W starej aptece", nawiązująca do apteki prowadzonej przez Wacława Łuckiego. Jedną z najważniejszych atrakcji Muzeum i Gminy Praszka, jest zabytkowy tabor kolejki wąskotorowej o prześwicie 750 mm, łączącej w latach 1916-1987 Praszkę z Wieluniem. Oddano ją do ruchu 26 września 1916 roku. Ostatecznie w dniu 31 sierpnia 1987 roku zlikwidowano linię kolejki wąskotorowej, a sam tabor, w wyniku starań władza miasta i lokalnej społeczności pozostawiono na stacji w Praszce. W roku 2002 przetransportowano go do ogrodu muzealnego, a w 2015 roku przeprowadzono jego gruntowna konserwację. W skład  taboru wchodzą: parowóz wąskotorowy na tor 750 mm seria Px – 48-1770 z tendrem Ptx-48-1770, wykonane w Fabryce Fablok-Chrzanów oraz wagon osobowy typ 1Aw, seria Bxhpi wykonany w PFW Świdnica.

W połowie 1904 roku rozpoczęła się budowa gmachu Starostwa Powiatowego. Budynek wzniesiono w 1905 roku, w stylu neogotyckim, na gruntach po klasztorze bernardyńskim, który władze Grodziska rozebrały w 1904 roku. Funkcje administracyjne pełniono w budynku do 1932 r., kiedy to zlikwidowano powiat grodziski. W latach 1940-1945 budynek stał się siedzibą landrata niemieckiego. Po wojnie budynek przeznaczono na mieszkania komunalne, dokonując licznych przeróbek zewnętrznych, jak i wewnętrznych. Zamurowano główne wejście od wschodu, a skwer przed budynkiem włączono do terenu Liceum Ogólnokształcącego. Dziś wejście do budynku jest od ul. Żwirki i Wigury. W 1990 r., do budynku powróciła administracja państwowa - funkcjonowanie rozpoczął Urząd Rejonowy w Grodzisku Wielkopolskim. Zlokalizowanie w Grodzisku siedziby rejonu miało ogromne znaczenie dla powołania przyszłego powiatu grodziskiego. Ustawa z dnia 24 lipca 1998 roku wprowadziła trójstopniowy podział administracyjny kraju. Wśród utworzonych powiatów znalazł się również powiat grodziski, który do dziś ma siedzibę przy ulicy Żwirki i Wigury 1.

Muzeum w Elblągu powołano do życia 24 marca 1954 r. Trzon nowopowstałego muzeum tworzyły  zbiory dawnego Muzeum Miejskiego odnalezione w Rakowie i  piwnicach przedwojennego muzeum przy ul. Wigilijnej. Muzeum  otrzymało swoją siedzibę, którą były kamieniczki nr 11 i 12 znajdujące się przy ul. Wigilijnej. 8 czerwca 1954 roku otwarto pierwsze wystawy obejmujące archeologię, rzemiosło elbląskie, wystawę malarską amatorów oraz Elbląg dawny i dzisiejszy na fotografii dokumentalnej. Niestety pogarszający się stan techniczny muzealnego budynku jak również jego ograniczona powierzchnia i brak przystosowania do funkcji naukowo- oświatowej wymusił zmianę siedziby muzeum, które w 1973 roku przeniesiono do budynku dawnego Gimnazjum. W 1987 roku do użytku muzeum oddano budynek tzw. Podzamcza. Obecne zbiory muzeum to eksponaty założonego w 1864 roku Muzeum Miejskiego, a także dary i nabytki powojenne oraz zabytki pochodzące z badań archeologicznych (m.in. z wikińskiej osady Truso, elbląskiego Starego Miasta, cmentarzyska gockiego w Weklicach). Ponadto muzeum zajmuje się gromadzeniem materiałów dotyczących historii miasta Elbląga i okolic.

Centrum Sztuki Galeria EL w Elblągu mieści się w zabytkowym kościele  pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny, będącym jednocześnie najwybitniejszą budowlą sakralną miasta. Początki kościoła sięgają roku 1246 kiedy to obiekt zaczęto budować. W 1504 roku kościół został zniszczony przez pożar, a następnie został odbudowany i wzbogacony o wcześniej nieistniejące elementy architektoniczne. Po 1542 roku kościół został przekazany radzie miejskiej, a następnie  przekształcony w świątynię ewangelicką, gdzie funkcję tę pełnił do 1945 roku. Po wojnie przez lata budynek pozostawał w stanie ruiny dopiero w 1960 roku zrujnowanym kościołem zainteresowali się młodzi plastycy skupieni wokół osoby Gerarda Kwiatkowskiego. Władze miejskie przekazały kościół w ręce plastyków z przeznaczeniem obiektu na pracownię plastyczną i galerię sztuki. Po odgruzowaniu i wyremontowaniu ocalałych pomieszczeń w lipcu 1961 roku otwarta została pierwsza wystawa, która zainaugurowała działalność Galerii EL. Do odbudowy zniszczonej budowli przystąpiono dopiero w drugiej połowie lat 60. Ocalałe pomieszczenia poddano gruntownemu remontowi, odbudowano kruchty, zrekonstruowano szczyty naw i założono więźbę dachową o konstrukcji stalowej. Odbudowa zakończona została w roku 1970. W ramach prowadzonych działań, obecnie galeria realizuje rozmaite koncerty i wystawy, a także warsztaty artystyczne. Jest też jednym z ważniejszych i aktywnych miejsc popularyzujących kulturę i sztukę w regionie.