Lista znaczków

Muzeum Archeologiczne w Biskupinie powstało na terenie dawnego grodu, położonego na półwyspie wrzynającym się w Jezioro Biskupińskie. Ślady prehistorycznego grodu odkryto w tym miejscu przypadkowo w latach 30. XX wieku, kiedy to na skutek obniżenia się poziomu wód z jeziora zaczęły wystawać fragmenty umocnień starożytnej osady. W międzyczasie zaczęto odnajdywać różne zabytkowe przedmioty, a sprawę znaleziska nagłośnił miejscowy nauczyciel, którego o znaleziskach poinformowały dzieci uczęszczające do szkoły. Jeszcze przed wojną rozpoczęto prace archeologiczne, które kontynuowano jeszcze po wojnie. W 1950 roku teren wykopalisk uznano za muzeum. Obecnie Muzeum Archeologiczne w Biskupinie to wyjątkowe miejsce zarówno dla pasjonatów historii jak i zwykłych turystów. Cztery rekonstrukcje przedstawiają obozowisko łowców i zbieraczy epoki kamienia, osadę pierwszych rolników i osadę obronną ludności kultury łużyckiej, a także wioskę wczesnopiastowską. W pawilonie muzealnym prezentowana jest wystawa stałą pt. „Świt historii nad Jeziorem Biskupińskim” oraz wystawy czasowe. W rezerwacie znajduje się też „Zwierzyniec”, a od maja do września, na terenie wszystkich rekonstrukcji, można spotkać odtwórców dawnych rzemiosł. 

Kościół św. Jana Jerozolimskiego za murami stoi dziś na miejscu dawnego kościoła pod wezwaniem Michała Archanioła, zbudowanego już pod koniec XI w. W 1187 roku kościół wraz z istniejącym tu hospicjum Mieszko III Stary przekazał zakonowi joannitów, którzy zajmowali się pomocą podróżnym. Na przełomie XII i XIII w. zakon ten rozpoczął budowę nowego kościoła, który po licznych przebudowach przetrwał do dziś, będąc jednocześnie jednym z pierwszych kościołów w Polsce zbudowanym z cegły. Kościół św. Jana Jerozolimskiego to konstrukcja dwunawowa, przykryta spadzistym dachem. Od południa do świątyni przylega barokowa kaplica Świętego Krzyża przykryta kopułą z latarnią, natomiast od północy w 1512 roku dobudowano nawę boczną i wieżę. Wejście do kościoła ozdabia romański portal z unikatową lewą kolumną. Wnętrze świątyni ozdabiają natomiast sklepienia gwiaździste oraz krzyżowe.  W prezbiterium na uwagę zasługuje późnogotycki tryptyk z 1520 roku, a w  kaplicy św. Krzyża  barokowy ołtarz z 1737 roku z zabytkowym krucyfiksem. Uzupełnieniem wystroju jest chrzcielnica z 1522 roku, oraz datowany na 1615 rok obraz przedstawiający chrzest w Jordanie.

Kościół pod wezwaniem św. Floriana w Wirach został założony prawdopodobnie już w XIII wieku, po sprowadzeniu do Polski relikwii św. Floriana.  Pierwsza wzmianka o drewnianym kościele pochodzi z roku 1510.  W początkach XVII wieku kościół groził upadkiem. Po roku 1663 przeprowadzono naprawę kościoła, a duszpasterstwo powierzono ojcom karmelitom z Poznania. W 1737 r. kościół wirowski runął ze starości. W miejsce zawalonego kościoła w 1748 roku wzniesiono nową, także drewnianą świątynię. Do parafii już wtedy należały Wiry, Łęczyca, Luboń, Żabikowo i Puszczykowo.  Pod koniec XIX wieku na miejscu drewnianego kościoła wybudowano  nowy,  murowany, który przetrwał do obecnych czasów. Pieniądze na budowę pochodziły od Witolda i Jadwigi z Dzieduszyckich Czartoryskich oraz od miejscowych parafian. Budowę kościoła rozpoczęto i ukończono w roku 1900 i w tym samym roku nastąpiła jego konsekracja. Kościół zbudowano w stylu neoromańskim. Jest to świątynia trzynawowa z transeptem na którego ścianach znajdują się dwie ozdobne rozety. We wnętrzu na uwagę zasługują ambona i ołtarz oraz dwa obrazy: Matka Boska Apokaliptyczna oraz św. Agnieszka, których pochodzenie datuje się na XVII wiek. W latach 90. XX wieku w kościele rozpoczyna się remont, następuje całkowita wymiana dachu i wieży, a także wymiana elewacji.  Zostają poddane konserwacji ławki kościelne, a remont obejmuje także plebanię z 1870 roku, która jest najstarszym budynkiem w Wirach. Do roku 2000 w prezbiterium posadowiono nowy ołtarz „soborowy”. Poddano renowacji zabytkowe obrazy i wnętrze kościoła, w tym organy, a następnie ołtarz główny i boczny poświęcony Matce Bożej Częstochowskiej. 

Wieś Trzcianka położona jest w gminie Kuślin, w powiecie nowotomyskim. Pierwszy raz wzmiankowana była w 1412 r. jako Trczanka. W XVI wieku właścicielami wsi była rodzina Strzyżmińskich, w XVIII wieku zaś rodzina Nieżychowskich, a od 1801 r. aż do końca II wojny światowej pozostawała w rękach niemieckiego rodu Jacobich. Największą atrakcją miejscowości jest zespół pałacowo-parkowy oraz sąsiadujący z nim folwark Jacobich położone w zachodniej części miejscowości. Pałac w Trzciance zbudowano w drugiej połowie XIX wieku jako rezydencję właścicieli majątku. Pałac ten posiada neoklasycystyczną formę pozbawioną spektakularnych zdobień. W roku 1910 podczas przebudowy obiektu dobudowano do niego  trzykondygnacyjną wieżę pokrytą namiotowym dachem. Wokół pałacu  na przełomie XIX i XX wieku założono ponad trzy hektarowy park o ciekawym i zróżnicowanym drzewostanie. Również w parku wybudowano w drugiej połowie XIX wieku kaplicę, w której pochowana jest rodzina Jacobich. Obecnie budynek pałacowy to własność  Zespołu Szkół Rolniczych Centrum Kształcenia Ustawicznego im. Gen. Dezyderego Chłapowskiego. Pałac został wpisany do rejestru zabytków w 1977 roku.

Pierwsze próby zorganizowania we Wrześni muzeum upamiętniającego słynny strajk szkolny z 1901 r. zrodziły się w dwudziestą rocznicę pamiętnych wydarzeń. Niestety liczne komplikacjie związane z przejęciem budynku dawnej  Katolickiej Szkoły Ludowej przez kilkadziesiąt lat uniemożliwiały założenie w tym miejscu placówki muzealnej. Gromadzone w tym czasie przez mieszkańców Wrześni eksponaty czasowo eksponowano w odnowionej sali miejskiego ratusza. W czasie wojny hitlerowcy zniszczyli zgromadzone w ratuszu eksponaty dotyczące Wiosny Ludów i Strajku Dzieci Wrzesińskich. Muzeum Regionalne im. Dzieci Wrzesińskich uroczyście zostało otwarte 29 maja 1966 r. Pierwszym kustoszem został Antoni Ciszak, działacz kultury i miłośnik historii regionalnej. W muzeum oprócz archeologi, etnografii i kultury materialnej wyodrębniono działy dotyczące walk narodowowyzwoleńczych (Wiosna Ludów, Powstanie Styczniowe, Strajk Szkolny, Powstanie Wielkopolskie). W ciągu kolejnych dziesięcioleci muzeum kilkakrotnie przebudowywano, by dostosować go do stale rosnącej kolekcji eksponatów. Sam budynek dawnej szkoły powstał w 1790 r.  Po upadku powstań narodowych piwnice szkoły służyły jako przejściowy areszt dla uczestników powstań Wiosny Ludów 1848 r. i powstania styczniowego 1863-64 r. W czasie trwania strajku szkolnego w ramach tzw. "Hebungspolitik" wybudowano nowy budynek szkolny, zaś stary sprzedano. W 1974 r. budynek został wpisany do rejestru zabytków.

Powstałe w 1983 roku Muzeum Regionalne w Rogoźnie mieści się w zabytkowym, klasycystycznym budynku Ratusza Nowomiejskiego z lat 1826-1828 (rozbudowanego w latach 1911 – 1913). Z pierwotnego wyposażenia zachowały się drzwi do kasy miejskiej z 1914 r. oraz kilkanaście krzeseł z dawnej sali sesyjnej z końca XIX w. Dnia 3 maja 1991 r. Muzeum otrzymało imię Wojciechy Dutkiewicz. Część ekspozycyjna Muzeum liczy ponad 350 m 2, na którą składają się trzy wystawy stałe: historyczna, etnograficzna i przyrodnicza oraz sale wystaw czasowych, w których prezentowanych jest od 4 do 7 wystaw rocznie. Do czerwca 2017 r. zorganizowano 247 wystaw czasowych. Zbiory liczą ponad 8000 eksponatów i są stale powiększane poprzez dary, zakupy i pracę własną przyrodników. Muzeum prowadzi bogatą działalność edukacyjną w formie lekcji muzealnych, wykładów i konkursów. Do tradycji weszły też imprezy plenerowe organizowane przez Muzeum od ponad 20 lat takie jak: Ognisko pod dębem Przemysł II w Marlewie (w pierwszą sobotę po 8 lutego) i Jarmark na św. Wita (w połowie czerwca). Od 2006 roku Muzeum uczestniczy w Europejskiej Nocy Muzeów.

Przez  sam środek Rogoźna przebiega 17. południk długości geograficznej wschodniej. Południk oddalony jest 1168 km od Greenwich, oprócz Rogoźna na 17 południku leżą również Słupsk, Poznań i Wrocław. 17. południk przebiega przez 18 państw: Norwegię, Szwecję, Polskę, Czechy, Słowację, Austrię, Węgry, Chorwację, Bośnię i Hercegowinę, Włochy, Libię, Czad, Republikę Środkowoafrykańską, Kongo, Demokratyczną Republikę Konga, Angolę, Namibię, oraz Republikę Południowej Afryki. We wrześniu odbywa się coroczny "Dolnośląski Festiwal Podróżników 17 Południk". Jest to okazja do spotkania w gronie miłośników dalekich stron i różnych kultur, osób podróżujących i tych dopiero planujących swoje wielkie, podróżnicze przygody. A wszystko to w wyjątkowej atmosferze oraz niepowtarzalnym otoczeniu Gór Stołowych, w maleńkiej i niezwykle urokliwej miejscowości Pasterka, położonej tuż przy granicy z Republiką Czeską. We Wrocławiu 17. południk nazywany jest „szczęśliwym południkiem” i przecina m.in. Most Milenijny. W Gminie Rogoźno planowane jest wydarzenie związane z 17. południkiem, które wpisze się w coroczny kalendarz i będzie dodatkową atrakcją związaną z ciekawym położeniem miasta. 

Zbudowany ok. 1500 r. w stylu gotyckim jako kościół jednonawowy, z chórem od strony wschodniej. Przebudowywany od ok. 1652 r. przez Jana Wojciecha Smoguleckiego. Z powodu najazdu Szwedów na Gołańcz, odbudowę przerwano. Wznowiono ją w latach 1695 – 1700 przez Marcina Smoguleckiego, który sprowadził tu Franciszkanów. W 1739 r. w czasie pożaru spaliła się wieża i piętro klasztoru. Ówczesna właścicielka Gołańczy Marianna Malechowska odbudowała wieżę i jednocześnie od strony południowej dobudowała kaplicę Matki Boskiej. W roku 1752  Piotr Raczyński z Białośliwia dobudował drugą kaplicę od strony północnej i tym samym kościół zyskał kształt krzyża. Wyposażenie kościoła i cały detal architektoniczny było barokowe. Teren kościoła i klasztoru okolony był murem z barokową bramą wjazdową, która zachowała się do dnia dzisiejszego. W 1825 r. Niemcy zamknęli klasztor,  a w 1830 r. kościół został przekazany gminie ewangelickiej, w której posiadaniu był do 1945 roku. W podziemiach kościoła pochowana została m.in. pierwsza żona autora słów naszego hymnu narodowego Józefa Wybickiego - Kunegunda Drwęska. W kościele warto zobaczyć barokowy ołtarz główny, ambonę z początku XVIII wieku, a także kamienną płytę nagrobną z 1752 r. z inicjałami Piotra Raczyńskiego i Herbem Nałęczów.

Początków założenia zamku rycerskiego rodu Pałuków w Gołańczy upatrywać należy w połowie wieku XIV.  Najbardziej prawdopodobnym jego fundatorem był biskup włocławski Maciej z Gołańczy. XIV-wieczna rezydencja, zbudowana została na półwyspie ograniczonym od północy zastoiskiem wodnym, połączonym od wschodu przesmykiem z jeziorem Smolary. Po przekopaniu od strony zachodniej fosy powstała tzw. „wyspa zamkowa”. Sama wieża mieszkalno-obronna zbudowana została z przepychem jako zaopatrzona w przypory budowla pięciokondygnacyjna, wyposażona w m.in. w sanitariaty. Wejście do zamku znajdowało się od strony północnej poprzez ostrołukowy portal.   3 maja 1656 rok po uprzednim oblężeniu uległ zniszczeniu cały zamek dolny, wraz z zabudowaniami, które uległy spaleniu. Zniszczono także bramę wjazdową i południowy odcinek muru obwodowego.  Zniszczenia z okresu wojny polsko-szwedzkiej nie doprowadziły jednak do upadku zamku, ale jego gruntownych przeobrażeń i rozbudowy. Okres świetności zamku  trwał przynajmniej do początków wieku XVIII. Ostatnią właścicielką była Eleonora Mielżyńska, która mieszkała w zamku do końca XVIII w. W ostatnich latach przeprowadzono badania archeologiczne,  w wyniku których m.in. natrafiono na mogiłę obrońców zamku z 1656 roku, których w 2016 roku pochowano w grobowcu przy kościele poklasztornym.

Zakrzewo to duża wieś położona w północnej części województwa wielkopolskiego, w powiecie złotowskim. Pierwszy zakrzewski kościół powstał już w 1491 roku, a kiedy po niespełna 180 latach uległ zniszczeniu, ponownie w tym miejscu zbudowano kościół w roku 1710. Świątynia ta przetrwała do 1839 roku i w tym samym czasie rozpoczęła się budowa kolejnego kościoła w tym miejscu, trwająca do 1841 roku. Nowa świątynia została konsekrowana  5.06.1842 roku. Została zbudowana w stylu neoromańskim z kamieni polnych z inicjatywy ks. Jana Cichockiego. W 1911 roku, za czasów ks. dr Bolesława Domańskiego, dobudowano wieżę, a także powstały nowe neobarokowe ołtarze, witraże i organy. Kościół posiada ponadto bogate polichromie z wizerunkami świętych na ścianach i suficie. Zabytkowy wystrój stanowią: rokokowa ambona z II połowy XVIII wieku i barokowa chrzcielnica oraz ludowa rzeźba Chrystusa na krzyżu.

Stacja kolejowa Stefanowo to ostatnia przelotowa stacja na linii Wolsztyn – Zbąszyń. Linia ta była pierwszą łączącą Wolsztyn z jakimkolwiek miastem. Otwarcie połączenia odbyło się w 1886 roku. Sama stacja jest położona około 6 kilometrów od Zbąszynia. Ruch pociągów prowadzony jest do dziś urządzeniami mechaniczne scentralizowanymi, przy czym pędniami nastawiane są tylko rozjazdy odgałęziające tory główne. Pozostałe są nastawiane ręcznie. Cała stacja posiada sygnalizację kształtową (semafory). Ręcznie obsługuje się także rogatki na przejeździe kolejowym. Dla obsługi podróżnych służą dwa niskie, jednokrawędziowe perony. Obecnie przez stację przejeżdża 5 par pociągów, odbywa się także jedno krzyżowanie. W 2016 roku PKP wyremontowało poczekalnie na stacji i przekazało ją w użytkowanie powstałemu w tym samym roku Stowarzyszeniu Miłośników Kolejnictwa „Stacja Stefanowo”. Członkowie stowarzyszenia mówią o sobie: „Wychowani przy dawnej granicy, pochodzący z rodziny kolejarzy wiemy, że to co ważne z punktu widzenia całej gminy Zbąszyń i historii kolejnictwa w ogóle, często ląduje na złomowiskach i w śmietnikach. Uważamy, że to ostatni gwizdek, by ratować to dziedzictwo. Pasjonaci, kolekcjonerzy, miłośnicy i lokalni patrioci połączyli swoje siły, by ochronić wszystko, co pozostało po dawnej kolei. Stowarzyszenie “Stacja Stefanowo” powstało z potrzeby popularyzacji historii i kultywowania osiągnięć kolejnictwa na przestrzeni dziejów. Uważamy, że dawna technika to sztuka”. W 2017 roku w pomieszczeniu poczekalni utworzono Kolejową Izbę Pamięci, a od 2018 ekspozycję wzbogaca stanowiący własność Parowozowni Wolsztyn parowóz TKt48-147, którego renowacji podjęli się członkowie Stowarzyszenia.

Turyści chcący zwiedzić Kolejową Izbę Pamięci mogą to zrobić po wcześniejszym umówieniu się telefonicznym pod nr 726 692 244 lub 506 590 668. 

Emilia Sczaniecka urodziła się  20 maja 1804 r. w Brodach w zamożnej rodzinie szlacheckiej. Pobierała nauki  najpierw na pensji w Poznaniu, a później w Dreźnie. Po powrocie z Drezna związała  się z tajnymi organizacjami spiskowymi na terenie kraju. Po wybuchu powstania listopadowego w 1830 r.  wspólnie z Klaudyną Potocką, utworzyła pułk jazdy poznańskiej. Udała się też do Warszawy, gdzie w tamtejszych lazaretach  opatrywała rannych i chorych na cholerę żołnierzy. Za udział w powstaniu władze pruskie obłożyły jej majątek sekwestrem i wytoczyły proces, skazujący ją na konfiskatę mienia. Mając rozległe stosunki na emigracji była pośredniczką między emigrantami, a krajem, gdzie rozpowszechniała znane książki i pisma, wspomagała instytucje, zakłady i stowarzyszenia naukowe  powstające na terenie Księstwa Poznańskiego. Przyczyniła się do założenia bazaru w Poznaniu oraz Towarzystwa  Pomocy Naukowej dla ubogiej młodzieży rycerskiej. Po roku 1863 r. zawiązała  patriotyczne Stowarzyszenie Kobiet, które miało na celu udzielenie pomocy emigrantom polskim. Brała czynny  udział w urządzaniu  lazaretów,  w których z poświęceniem opiekowała się rannymi. Była założycielką i członkiem dyrekcji Towarzystwa Naukowej Pomocy dla ubogich dziewcząt  Poznańskich i w Prusach Wschodnich. W Pakosławiu, gdzie zmarła w 1896 roku, wybudowała i finansowała szkołę dla dzieci wiejskich. Do ostatniej chwili życia otaczała opieką rodziny, po poległych uczestnikach powstań  narodowo – wyzwoleńczych 1830, 1848 i 1864 roku. 

Obecna świątynia powstała w latach 1670-1673. Jej fundatorem był Piotr Lubicz Kurowski (jego portret trumienny wisi w świątyni). Na budowę świątyni wydał wtedy 1000 florenów. Pracami kierował ks. proboszcz Jan Stanisław Jabłoński. Po około 30 latach od zakończenia budowy zafundowano wystrój - ołtarze wykonane w pracowni znanego snycerza Jana Beckera z Leszna. W 1731r. dobudowano murowaną zakrystię obitą drewnem, a w 1756r. kruchtę boczną od strony południowej. Świątynia jest budowlą zrębową, jednonawową, pokrytą dachem z gontu. Konstrukcję wykonano z drewna modrzewiowego. Kościół posiada ciekawą więźbę dachową. Główna oś kościoła przebiega w linii wschód - zachód. Rzut poziomy tworzy rysunek krzyża, którego ramiona tworzą kaplice boczne. Od zachodu znajduje się kwadratowa wieża z kruchtą w przyziemiu, zwieńczona hełmem barokowym. 

Bukowiec to wieś w gminie Nowy Tomyśl z kościołem pw. św. Marcina z lat 1737-1742. Gruntownie kościół przebudowano w 1923 roku wg projektu architekta Stefana Cybichowskiego, kiedy to stary kościół przecięto poprzecznie nowym budynkiem. Wnętrze kościoła wyremontowano w l. 1982-84 pod kierunkiem Teodora Szukały. Zbudowany w konstrukcji zrębowej, oszalowany, pierwotnie orientowany, z nawą na planie prostokąta i trójbocznie zamkniętym prezbiterium. Od wschodu przylega do kościoła prezbiterium pierwotnego kościoła, również zamknięte trójbocznie, które obecnie pełni funkcję kaplicy. Od zachodu do nawy przylega część dawnej nawy z wieżą. Od zachodu i północy znajdują się podcienia. Dachy kościoła pokryte dachówkami. Połączenie starego i nowego kościoła stworzyło interesujące wnętrze ze stropami dekorowanymi listwami nawiązującymi do sklepienia gwieździstego w części dawnego prezbiterium i o podziałach kasetonowych. We wnętrzu znajdują się dwie empory muzyczne od zachodu i południa. Wyposażenie kościoła z XVII i XVIII w. oraz jednolita dekoracja w stylu art deco. 

Łomnica to wieś w gminie Zbąszyń w powiecie nowotomyskim. Kościół pw. św. Wawrzyńca powstały w latach 1768-70 z fundacji Edwarda Garczyńskiego został powiązany osiowo z barokowym założeniem dworskim. Zbudowany w konstrukcji zrębowej, oszalowany, na rzucie łacińskiego krzyża z centralną częścią na planie ośmioboku. Na przedłużeniu prezbiterium zakrystia, a od zachodu – kruchta. W centralnej części kościoła cztery kolumny o głowicach ozdobionych palmetami, na których wsparty jest ośmioboczny bęben kopuły. Pozostałe części kościoła przykryte są stropami z fasetami. Dachy kościoła oraz kopuły kryte blachą. W ośmiu polach bębna kopuły rokokowa polichromia z ok. 1770 r. Pozostałe wyposażenie kościoła rokokowe z okresu budowy. Przed kościołem barokowe rzeźby św. Jana Nepomucena i Wincentego a Paulo.

Dwór Kolesin to dawny kompleks dworsko-parkowo-folwarczny, który ma rodowód barokowy. Pierwsze wzmianki o dobrach w Kolesinie pochodzą z 1582 roku. Przez wieki, aż do zakończenia II wojny światowej, tutejsze ziemie należały do państwa niemieckiego, a sam Kolesin nosił nazwę Goltzen. Pierwszym udokumentowanym właścicielem była rodzina von Kalckreuth. Następnie w 1725 roku majątkiem zarządzał ród von Stosch, a od 1870 roku rodzina Fuchs. Natomiast w 1929 stał się własnością Ignatzego Savrazina. Po II wojnie światowej stał się częścią majątku Skarbu Państwa. Do 1998 roku, kiedy stał się własnością prywatną, funkcjonował tutaj PGR. Dwór w Kolesinie powstał pod koniec XVIII wieku prawdopodobnie na miejscu starszej zabudowy. Na przestrzeni lat był wielokrotnie remontowany. Budynek jest murowany, osadzony na planie prostokąta, parterowy z użytecznym poddaszem, w części podpiwniczonym, z dachem mansardowym z wolim okiem w połaci. W starych zabudowaniach folwarcznych, obecnie odrestaurowanych, znajduje się hotel wraz z restauracją. Malowniczy krajobraz Dworu Kolesin to także prastary park i zatopione w zieleni Jezioro Wojnowskie. Pomiędzy drzewami, których wiek sięga 250 lat, płyną urokliwe strumienie. Wśród drzewostanu dominują lipy. Dwór Kolesin to miejsce, w którym piękno tradycji łączy się z nowoczesną wygodą. To wyjątkowy punkt na mapie Ziemi Lubuskiej, który intryguje poszukiwaczy śladów przeszłości i zachwyca miłośników przyrody!

Rostarzewo to wieś położona przy drodze z Rakoniewic do Wolsztyna. W latach 1752 – 1934 Rostarzewo posiadało prawa miejskie nadane 27 sierpnia 1752 roku przez króla Augusta III Sasa. Pierwotnie miejscowość zlokalizowana była w innym miejscu, jednak panująca epidemia wymusiła jej przeniesienie. W 1768 roku na  planie zbliżonym do kwadratu wybudowano istniejący do dzisiaj ratusz. Budynek posadowiony został pośrodku głównej drogi w sercu ówczesnego rynku. Przez środek budynku przechodziły przelotowo widoczne do dziś bramy przejazdowe, co świadczy o istniejącej niegdyś w tym miejscu komorze celnej. Budynek posiada jedną kondygnację i jest częściowo podpiwniczony. Bryłę pokrywa czterospadowy dach kryty gontem. Na dachu znajduje się czworoboczna wieżyczka zegarowa, zwieńczona stożkowym daszkiem z kulą i chorągiewką z datą 1768. W 2015 roku w budynku ratusza otwarto Regionalną Izbę Pamięci udostępnioną dla zwiedzających.

Osada Rakoniewice została  założona w 1252 roku. Prawa miejskie uzyskane zostały w 1662 roku. Od tej pory miasto stało się ośrodkiem  rzemieślniczo – handlowym w głównie rolniczej okolicy. W roku 1707 podczas najazdu Szwedów, miasto zostało spalone. To tutaj swoją pierwszą praktykę lekarską prowadził w latach 1869-1872 Robert Koch, odkrywca prątków gruźlicy. Gmina Rakoniewice jest też związana z osobą Michała Drzymały, który na skutek sporu z władzami pruskimi w sprawie pozwolenia na budowę domu, na znak protestu zamieszkał w wozie cyrkowym. Wóz ten stał się symbolem walki o polskość i symbolem chłopskiego oporu wobec zaborcy. Drzymała codziennie przesuwał wóz na niewielką odległość, udowadniając władzom pruskim, że wóz nie podlega przepisom prawa budowlanego, ponieważ jest pojazdem ruchomym. Ciekawostką jest fakt, że tak naprawdę wozy były dwa. Pierwszy cyrkowy zakupił sam Drzymała, natomiast drugi lepszej jakości, zakupiony został w 1908 roku z datków społecznych. W czasach współczesnych replika wozu posadowiona była na płycie rakoniewickiego rynku, a obecnie stoi w pobliskim Muzeum Pożarnictwa. 

W XVIII wieku Wąsowem zarządzała rodzina Sczanieckich. Pierwsze zabudowania Folwarku zostały wzniesione ok. 1820 r. – stajnia oraz fragmenty muru. Czasy świetności Folwarku przypadają na 2. połowę XIX w., kiedy majątkiem Wąsowo zarządzała niemiecka rodzina von Hardt. To w tamtych czasach powstały kuźnia, stajnia koni wyjazdowych i spichlerz, a Folwark Wąsowo wskazywany był jako najnowocześniejsze gospodarstwo rolne we wschodniej części Europy. Już na początku XX w. w Folwarku wytwarzana była elektryczność, na polach pracował pług parowy, a buraki cukrowe dostarczane były kolejką wąskotorową prosto do opalenickiej cukrowni. Willo-domki wybudowane dla pracowników Folwarku oświetlały elektryczne lampy, a ulica Lipowa była w całości wybrukowana i obsadzona rzędami starannie pielęgnowanych drzew lipowych. Obecnie Folwark Wąsowo jest rodzinnym gospodarstwem ekologicznym z wyjątkową bazą noclegową i pięknymi, odrestaurowanymi budynkami, gdzie odbywają się wesela i imprezy (kamienna Stodoła, Źrebięciarnia), kawiarnią, w której znajduje się sklepik z własnymi eko przetworami.  Korzystając z gry terenowej quest, można też wybrać się z dziećmi na wycieczkę po Folwarku Wąsowo, podczas której przewodnikiem będzie sam Richard von Hardt.

UWAGA ! Dla kupujących ZT zarządca folwarku przygotował 5% rabat na zakup w kawiarni Folwarku Wąsowo.

Zgierzynieckie Uroczysko, to obszar, który obejmuje nieckę Jeziora Zgierzynieckiego, w większości porośniętego szuwarami oraz otaczające je łąki, lasy łęgowe i grądy. Na obszar ten składają się dwa rezerwaty przyrody: "Rezerwat na Jeziorze Zgierzyniecki im. Bolesława Papi" (86,71 ha). Rezerwat został utworzony w 1974 roku, a zadaniem jego jest ochrona siedlisk ptaków wodno - błotnych. Drugi, to "Rezerwat przyrody Wielki Las" (78,96 ha), utworzony w 1959 roku, a do obecnych granic powiększony w 2003 roku. Rezerwat chroni kompleks lasów liściastych naturalnego pochodzenia, wraz z zachodzącymi procesami. Obszar ten został również objęty ochroną w ramach programu Natura 2000. Rezerwaty są bardzo sprzyjającym środowiskiem dla wielu gatunków ptaków. Zaobserwowano na tym terenie około 160 gatunków w tym ponad 100 lęgowych. W roku 2014, z myślą o miłośnikach przyrody i turystach, z inicjatywy sołectwa Zgierzynka, powstała wieża widokowa. Jest to idealne miejsce do obserwacji tego uroczego miejsca. We wsi Zgierzynka, u sołtysa, istnieje możliwość wypożyczenia lornetki.

Synagoga w Buku znajduje się przy ul. Mury 6, jest jedną z nielicznych pamiątek po społeczności żydowskiej w Buku. Budynek wraz z istniejącą do dziś szkołą talmudyczną powstał w latach 1900-1905. Architektonicznie synagoga reprezentuje styl neoromański. Jest to budynek z cegły, dwukondygnacyjny, kryty dachówką. Na wysokości parteru elewacja zdobiona boniami. Mimo iż nic nie przetrwało z oryginalnego wyposażenia, to doskonale zachował się natomiast piękny wystrój zewnętrzny synagogi, w tym oryginalna fasada z trzema wejściami, w środku dla mężczyzn, a dwoma bocznymi dla kobiet. Na frontowej ścianie zachowało się miejsce na tablice dziecięciu przykazań. Detalami wskazującymi na pierwotne przeznaczenie obiektu są także gwiazdy Dawida zdobiące balustradę babińca. Od 2 listopada 2009 synagoga jest ponownie własnością Gminy Buk. 

Przeszło tysiąc lat temu w miejscu, gdzie obecnie znajduje się miasto Buk rosła prastara puszcza. Mieszko I wraz ze swoją świtą wyruszył na polowanie. Tego dnia sprzyjało im szczęście. Potężny żubr ukazał się ich oczom. Zwierzę usłyszawszy tętent końskich kopyt rzuciło się do ucieczki, jednak strzały zwinnych łuczników dosięgły celu. Pod wielkim bukiem książę zadał zwierzęciu ostatni cios. Upojony zwycięstwem Mieszko I zasnął pod starym bukiem po czym wyzionął ducha. W miejscu gdzie zasnął Mieszko I wyrósł piastowski gród, a puszcza z biegiem lat ustąpiła miejsca polom uprawnym. To właśnie wokół tego legendarnego drzewa zbudowano pierwszą osadę, a znane z legendy drzewo bukowe obok klucza św. Piotra do dziś widnieje w herbie miasta. 

Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno – Spożywczego w Szreniawie powstało w 1964 r. Znajduje się ono na terenie dawnego majątku ziemskiego, należącego niegdyś do rodziny Bierbaumów, a następnie Glabiszów. Muzeum ma bardzo bogate zbiory dotyczące szeroko pojętej gospodarki rolnej. Można tu zobaczyć najstarsze maszyny i urządzenia rolnicze (szczególną uwagę zwracają parowe lokomobile, ale także ciągniki, samoloty, kombajny). Zobaczymy tu również muzealia etnograficzne, historyczne i artystyczne, o łącznej liczbie 25.000 eksponatów. W muzeum zobaczymy też chów wielu gatunków zwierząt gospodarskich a także dawnych metod hodowli roślin i produkcji żywności. Muzeum posada również dziesięciohektarowe pole, wraz z sadem owocowym, na których uprawia się, dawne odmiany warzyw i owoców. Na terenie muzeum znajduje się Pałac z połowy XIX w., który był rezydencją rodziny Bierbaumów. Wszystko to można zobaczyć w kilkunastu pawilonach rozmieszczonych na terenie parkowo – folwarcznym.  Muzeum cyklicznie organizuje imprezy plenerowe, podczas których prezentowane są zwyczaje charakterystyczne dla życia na wsi od zarania dziejów. Najpopularniejsze z nich to: Jarmarki Wielkanocny i Bożonarodzeniowy, zielone świątki, Jesień w domu i Zagrodzie czy Festiwal Piwa.

Wieża Bierbaumów, to mauzoleum pierwszych właścicieli majątku w Szreniawie, zbudowane najprawdopodobniej w 1860 roku, według projektu Martina Gropiusa, w kształcie wieży w stylu neogotyckim z czerwonej cegły i wstawkami ze sztucznego kamienia. Usytuowane na piaszczystym wzgórzu na wysokości 118 m n.p.m. Główną część budowli stanowi wieża o wysokości 22 m, która u dołu ma kształt prostopadłościanu o podstawie kwadratu. Natomiast górna część zbudowana jest na planie ośmioboku. Ufundował ją najprawdopodobniej Leonhard Bierbaum, gdzie w kaplicy grobowej, w części parterowej wieży-mauzoleum, pochował swoją tragicznie zmarłą córkę. Nie wiadomo jednak, czy był to jedynie grobowiec. Prowadzące na górny taras schody, wskazują, iż mogła już w tamtych czasach służyć za punkt widokowy. Od 1945 roku wieża popadała w ruinę. Z każdym rokiem wejście do środka stawało się coraz bardziej niebezpieczne. W 1993 roku została ona wpisana do rejestru zabytków. Pod koniec lat 90 podjęto decyzję o jej wyremontowaniu. Wewnątrz znajduje się ekspozycja muzealna. Wspinając się po 124 stopniach, dostaniemy się na taras widokowy, z którego rozpościera się widok na Poznań. Obok wieży znajduje się symboliczny grób rodziny Bierbaumów z tablicą informacyjną.  

Muzeum powstało jako oddział Muzeum Narodowego Rolnictwa w Szreniawie w 1996 roku na terenie istniejącego od 1963 roku skansenu pszczelarskiego. Twórcą skansenu był prof. Ryszard Kostecki. Skansen stanowi unikatowy w skali europejskiej zbiór uli ilustrujący na ekspozycji plenerowej historię bartnictwa i pszczelarstwa na ziemiach polskich. W 1999 roku w pofolwarcznym budynku gospodarczym utworzono ekspozycję muzealną dotyczącą owadów użytkowych. W 2002 roku nadano Muzeum imię prof. Ryszarda Kosteckiego – twórcy skansenu i kolekcji uli, propagatorowi historii i tradycji pszczelarstwa.