Lista znaczków

Zamek w Gosławicach zbudowany został w latach 1418-1426 z inicjatywy jednego z największych dyplomatów epoki jagiellońskiej, biskupa Andrzeja Łaskarzyca herbu Godzięba. Pracował on między innymi dla królowej Jadwigi i króla Władysława Jagiełły, był uczestnikiem soboru w Konstancji, przedstawicielem Polski w procesach z Krzyżakami. Zamek wzniesiono na wąskim, piaszczystym półwyspie, otoczonym wodami jeziora i bagnami, dostępny był tylko od strony wschodniej, od której mur jest najgrubszy. Odkryte na zamku ślady obozowiska kultury łużyckiej dowodzą, że miejsce to było odwiedzane, a może i zamieszkałe od 2,5 tys. lat. Budowla reprezentuje nowy na ówczesne czasy typ nizinnego, bezwieżowego zamku, przystosowanego już do użycia artylerii, o czym świadczą zachowane w murze wschodnim gniazda działowe. Został zniszczony w okresie potopu szwedzkiego. W 1772 r. obiekt trafił w ręce Jadwigi Łąckiej, a później rodu Kwileckich. Od 1986 roku udostępniony jest zwiedzającym, jako siedziba Muzeum Okręgowego w Koninie, a jego mury stanowią ochronę dla ekspozycji archeologicznych i historycznych związanych z Koninem i regionem. Znajdują się tu również wyjątkowe zbiory biżuterii XIX i XX-wiecznej,  zachwycająca kolekcja lamp oraz galeria, w której prezentowane jest polskie malarstwo. Niewątpliwym rarytasem dla pasjonatów jest gabinet numizmatyczny.

Barokowy pałac w Bagnie koło Obornik Śląskich powstał na początku XVIII wieku. Najstarsza część gmachu została wybudowana na zlecenie hrabiego Heinricha Leopolda Seher-Thos. Budowla wielokrotnie przechodziła z rąk do rąk, aż w końcu w 1905 roku stała się własnością Georga Kisslinga, który dokonał modernizacji i rozbudowy pałacu. Powstała wówczas jego druga część w stylu neobarokowym zwana Nowym Pałacem. Po śmierci Kisslinga majątkiem zarządzał jego syn, który w 1927 roku sprzedał Bagno Śląskiemu Towarzystwu Kredytowo – Ziemskiemu. W 1930 roku majątek przeszedł w ręce Zgromadzenia Salwatorianów, które urządziło w pałacu studium filozoficzno-teologiczne. W czasie II wojny światowej salwatorianie opuścili budynek, w którym ulokowano obóz dla wysiedleńców. Po wojnie obiekt przejęli salwatorianie prowincji polskiej tworząc w nim w 1953 roku istniejące do dzisiaj Wyższe Seminarium Duchowne oraz klasztor. W skład zespołu pałacowo – parkowego w Bagnie wchodzi zarówno pałac jak i otaczający go park krajobrazowy o powierzchni 5 hektarów, z licznymi egzemplarzami wiekowych drzew. W parku zachował się również drewniany kościół, grota i tzw. altana filozofów. Obiekt udostępniono do zwiedzania w dni świąteczne w godz. 13-17, lub w innym terminie po wcześniejszym zgłoszeniu.

Pierwsze wzmianki nt. Urazu pochodzą z początku XIII wieku i dotyczą grodu kasztelańskiego. Istnienie miasta i zamku potwierdzono w 1312 roku w akcie dziedzicznym. Daty powstania zamku, ani pierwszego fundatora nie dało się jednoznacznie określić, a wśród historyków występują na ten temat poważne rozbieżności. Zamek usytuowano w zakolu Odry i otoczono wałem ziemnym. Budynek tworzyła mieszkalna wieża wpisana w zachodni narożnik murów obronnych.  Rozbudowę zamku w Urazie przypisuje się Christophowi von Skopp, który podwyższył warownię o kolejne piętra i nowe umocnienia. W roku 1630 r. w zamku przy trakcie od północy dobudowano dwie wieloboczne wieże zwieńczone hełmami, wprowadzono murowane podziały wnętrz, a całej budowli nadano formę barokową, Zamek w Urazie wielokrotnie przechodził z rąk do rąk po 1810 roku rozebrano część murów obronnych i most zwodzony, a fosy zasypano. Budowlę przebudowano w drugiej połowie XIX wieku likwidując elementy pierwotnego wystroju. Zaniedbany gmach podupadał i ostatecznie uległ zniszczeniu podpalony w 1945 roku przez żołnierzy radzieckich. W 1956 roku zabezpieczono budowlę jednak nie zatrzymało to postępującej degradacji. Obecnie zamek jest własnością prywatną i przechodzi powolną rewitalizację.

Zabytkowa kordegarda w Dowspudzie jest jednym z obiektów słynnej XIX-wiecznej rezydencji pałacowo-parkowej generała Ludwika Michała hrabiego Paca w Dowspudzie nad rzeką Rospudą. Dowspudzkiemu pałacowi hrabiego przypisuje się niekiedy przysłowie ”Wart Pac pałaca, a pałac Paca”, gdyż rzeczywiście był perłą architektoniczną. Jako jeden z pierwszych na ziemiach polskich został (wraz z kordegardą) w latach 1820-1827 zbudowany w stylu neogotyku angielskiego wg projektów włoskich architektów, nawiązując do ówczesnych rezydencji rodowych angielskich lordów. Do naszych czasów ze wspaniałego założenia pozostało niewiele, w całości - jedynie kordegarda, w której po generalnym remoncie, od 2015 roku funkcjonuje Centrum Obsługi Turysty KORDEGARDA. Jej zabytkowe wnętrza są miejscem wydarzeń kulturalnych, spotkań i imprez okolicznościowych. Są tu również stylowo wyposażone pokoje gościnne, a w części recepcyjnej można zobaczyć makietę pałacu z okresu jego świetności. Kordegarda stoi na przedniej straży zabytkowej alei lipowej prowadzącej do pozostałości pałacu i starego parku. W jej sąsiedztwie znajduje się pomnik generała Paca – patrona tutejszej szkoły. 

Pierwotny gród obronny w Świnach usytuowano na najwyższym skalnym punkcie przy starej drodze z Jawora przez Kamienną Górę do Czech. Pierwsze wzmianki o tym obiekcie pochodzą z roku 1108. W  w latach 70. XIII wieku majątek przekazano rycerskiemu rodowi Świnków, który zasiedlał go aż do XVIII wieku. Drewniane umocnienia w połowie XIV wieku zmodernizowano budując potężną, kamienną wieżę. W kolejnych latach dokonano kolejnych przebudów, przy czym największa miała miejsce w XVII wieku. Zamek otoczono obwarowaniami przystosowanymi do użycia broni palnej oraz ufortyfikowano podzamcze. Na początku XVIII wieku obiekt trafia w ręce nowego właściciela i jest to początek końca dawnej warowni, która przez kolejne dwa stulecia niszczeje. Na początku XX wieku kolejni właściciele podejmują próbę renowacji zamku. Zabiegi te przerywa wybuch II wojny światowej, w czasie której zamek zostaje sprzedany. Po wojnie kolejny raz trafia w prywatne ręce. Obecnie na zamku prowadzone są stopniowe prace zmierzające do jego odbudowy. Obiekt jest jednak udostępniony zwiedzającym.

Historia zamku piastowskiego w Jaworze sięga początków XIII wieku. To właśnie w tym czasie, przed 1224 rokiem, powstała obronno-mieszkalna wieża otoczona wałem i fosą. Kiedy po 1274 roku powstało księstwo jaworskie zamek stał się siedzibą książęcą i przyjmuje się, że to właśnie wtedy został rozbudowany przez księcia Bolka I Srogiego, który m.in. zlikwidował drewniano-ziemne umocnienia otaczając zamek murem obronnym. Na przestrzeni kolejnych stuleci zamek wielokrotnie był przebudowywany i rozbudowywany. W 1648 roku dotkliwie ucierpiał podczas szturmu i ostrzału armatniego, a pożar jaki miał tu miejsce w 1656 roku jeszcze bardziej pogłębił zniszczenia. Ostatecznie zamek przebudowano. Powstała wówczas trójskrzydłowa zabudowa wokół trójkątnego dziedzińca. W połowie XVIII wieku zamek został opuszczony, a jego wnętrza przystosowano do potrzeb zakładu dla umysłowo chorych. Po 1821 roku istniało w zamku ciężkie więzienie dla kobiet, a po II wojnie światowej miejsce to służyło jako więzienie polityczne dla przeciwników reżimu stalinowskiego. W 2013 roku dla turystów udostępniono salę wystawienniczą, w której mieści się wejście na zamkową wieżę i punkt widokowy.

Wieża zwana Basztą to najstarsza i najwyżej usytuowana budowla w Kazimierzu Dolnym. Obronna budowla pochodzi prawdopodobnie z przełomu XIII i XIV stulecia i stanowi pozostałość pierwotnego, przedkazimierzowskiego zamku o umocnieniach drewniano-ziemnych. Kamienna wieża zbudowana z miejscowej, wapiennej opoki stanowiła ostateczną linię obrony. Cylindryczna budowla ma około 20 m wysokości i 10 m średnicy; grubość murów w partii przyziemnej przekracza aż 4 m. według miejscowej tradycji w okresie prosperity szlaku wiślanego – w XVI i XVII w. wieża, na której palono ogniska, pełniła funkcję latarni rzecznej. Dzisiaj wieża stanowi doskonały punkt widokowy na ruiny zamku, nadwiślańskie miasteczko i zachodnią krawędź Wyżyny Lubelskiej z Małopolskim Przełomem Wisły.

Pałac myśliwski w Antoninie zaprojektowany został w 1820 roku, a wybudowano go w latach 1822 – 1824. Cały obiekt wpisuje się w nurt architektury klasycystycznej. Wokół pałacu znajduje się piękny park krajobrazowy. Antoni Henryk Radziwiłł zapraszał do niego, na letnie koncerty, młodego pianistę i kompozytora – Fryderyka Chopina, który przebywał w pałacu dwukrotnie. W 1979 roku, po kompleksowej renowacji, Pałac decyzją ministra kultury, przekazano Wojewódzkiemu Domowi Kultury w Kaliszu, obecnie noszącemu nazwę Centrum Kultury i Sztuki. Obecnie w pałacu organizowane są coroczne imprezy. Najważniejsze z nich to: Międzynarodowy Festiwal "Chopin w barwach jesieni", koncerty rocznicowe oraz Konfrontacje Chopinowskie i Letnie Festiwale Muzyczne. Sprawiły one, że w Antoninie gościło wielu laureatów prestiżowych konkursów międzynarodowych.

Brama Paczkowska w Ziębicach to jedyna zachowana z spośród pięciu bram miejskich, pochodzącą podobnie jak obwarowania miejskie z przełomu XIII i XIV wieku (pierwsza wzmianka pochodzi z dokumentu z 1324 r.). W obecnym kształcie istnieje od 1491 r. Stanowiła bramę wjazdową do miasta od strony południowej (od Paczkowa). Jako brama będąca częścią umocnień fortyfikacyjnych miasta stanowi jeden z najciekawszych zabytków tego typu w Polsce. Zbudowana została na rzucie prostokąta, posiada łukowaty przejazd oraz doskonale zachowany hełm ceglany, który warto zobaczyć. Bramę zdobi stylizowany herb Ziębic autorstwa malarza  urodzonego w Ziębicach - Josepha Langera. 

Brzeg Dolny położony jest na prawym brzegu rzeki Odry w odległości 31 km na północny-zachód od Wrocławia. Funkcjonuje na prawach miejskich od 1663 roku. Największą atrakcją turystyczną miasta jest zespół pałacowo-parkowy. Dawny pałac rodu von Hoym jest siedzibą Dolnobrzeskiego Ośrodka Kultury natomiast oficyna pałacowa pełni funkcję Urzędu Miejskiego. Wzdłuż rzeki Odry poprowadzony został bulwar spacerowy, skąd można obserwować nadodrzańską przyrodę. Obok pałacu znajduje się taras widokowy oraz wykonane w stylu barokowym ogrody w których podziwiać można pomniki Nimfy i Garonny - kopie rzeźb znajdujących się w ogrodach wersalskich. Blisko Dolnobrzeskiego Ośrodka Kultury znajdują się odnowione budynki dawnej stajni i wozowni.  Ciekawym punktem turystycznym na mapie Brzegu Dolnego, jest malowniczy park miejski, który stanowi równocześnie przedłużenie zespołu pałacowo-parkowego. W głębi parku znajduje się Mauzoleum rodu von Hoym wybudowane w latach 1800-1807.

Pęgów to niewielka wieś w powiecie trzebnickim w gminie Oborniki Śląskie. Miejscowość po raz pierwszy wzmiankowana była w dokumencie księcia wrocławskiego Henryka IV Probusa z 1288 roku. W centrum Pęgowa znajduje się zabytkowy pałac z 1907 roku, wybudowany przez mistrza budowlanego Vatera z Prusic dla Caesara Sachsa, który na początku XX wieku był właścicielem pęgowskiego majątku. Pałac w stylu neogotyckim wybudowano na planie prostokąta. Jest to budowla murowana i tynkowana, podpiwniczona, posiadająca dwie kondygnacje i kwadratową wieżę. W elewacjach zachowały się liczne detale architektoniczne w postaci schodkowych szczytów, sterczyn, fryz i prostych obramowań okiennych. W części okien zachowały się dawne witraże. Przed pałacem znajduje się otoczony zabudowaniami folwarcznymi dziedziniec, a do całego obiektu przylega park krajobrazowy. Po drugiej wojnie światowej pałac przeszedł w ręce państwa polskiego, a następnie przekazano go pod zarząd Państwowego Gospodarstwa Rolnego. Po zlikwidowaniu PGR, w połowie lat dziewięćdziesiątych, majątek nabył prywatny właściciel.

Ruiny sławkowskiego zamku znajdują się na wschodnim stoku wzgórza miejskiego, opadającego w stronę rzeki Białej Przemszy. Zamek, tak jak i miasto, stanowił prywatną własność biskupów krakowskich. Został wybudowany w ostatnim ćwierćwieczu XIII wieku.  Według pierwotnego założenia miał to być obiekt o nowatorskiej konstrukcji i ogromnej jak na owe czasy powierzchni - około 9 tyś. metrów kwadratowych. Niestety tej koncepcji nie udało się zrealizować. Ostatecznie niedokończone mury obwodowe rozebrano, a jedną z półbaszt przekształcono na wieżę mieszkalno obronną, która była w swoich dziejach jeszcze kilkukrotnie przebudowywana. Zamek funkcjonował do wieku XVI włącznie, następnie popadł w ruinę i został rozebrany w I poł. wieku XVIII-go. W latach 80-tych i 90-tych ubiegłego stulecia przeprowadzono badania archeologiczne, które doprowadziły do odsłonięcia jego reliktów. Dzięki temu możemy dzisiaj zobaczyć zachowaną najniższą kondygnację wieży mieszkalno – obronnej, pozostałości klatki schodowej oraz budynku bramnego, a także wał i dookolną fosę.

Warowną siedzibę w Wojciechowie wzniesiono prawdopodobnie w II poł. XV w. Murowany dwór otoczony był wałami i suchą fosą. W pierwszej połowie XVI wieku, ówczesny właściciel Wojciechowa, starosta lubelski Jan Pilecki wybudował na terenie warowni murowaną wieżę z kamienia i cegieł. Aby wybudować wieżę rozebrano stary murowany dwór. Trójkondygnacyjna budowla z obszerną klatką schodową i dużymi zdobionymi otworami okiennymi służyła jako mieszkanie, ale miała też charakter obronny. W latach 1550-1598 opiekę nad Wojciechowem sprawowała rodzina Spinków, którzy byli kalwinami i w wieży utworzyli zbór kalwiński. Od 1599 roku Wojciechów był własnością Orzechowskich, arian i to właśnie od tego wyznania wzięła nazwę wieża. Z czasem budowla straciła na swoim znaczeniu, dobudowano do niej zewnętrzną klatkę schodową, a w początkach XVII wieku ulokowano w niej spichlerz. Wieża nadal niszczała i pod koniec XIX wieku groziło jej zawalenie. Przejęta w 1910 roku przez Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Przeszłości nie doczekała się jednak odbudowy, którą przerwał wybuch obu wojen. Dopiero w latach 70. XX wieku wieżę odremontowano. Budowla stała się siedzibą Gminnego Ośrodka Kultury mieszcząc ponadto m.in. Muzeum Kowalstwa, Muzeum Regionalne i Bibliotekę Publiczną.

Na górującej nad Wleniem Górze Zamkowej, w X wieku, jeszcze przed powstaniem zamku, funkcjonował  gród otoczony obronnym wałem. Pierwsza wzmianka o Wleniu pochodzi z 1155 roku z  tzw. bulli wrocławskiej. Około 1160 roku książę Bolesław Wysoki rozpoczął wznoszenie pierwszej murowanej budowli zamkowej, która określana jest jako „dom romański”. Obiekt ten uznawany jest za najstarszy świecki budynek na Śląsku i jedno z najstarszych założeń zamkowych w  Polsce. Na początku XIII wieku zamek Wleń (Lenno) został rozbudowany. Wzniesiono niewielką kaplicę, a od południa powstała sześcioboczna wieża obronna. W późniejszych latach dobudowano czworoboczną wieżę mieszkalną oraz duży trzykondygnacyjny dom zamkowy z pomieszczeniami gospodarczymi, mieszkalnymi i reprezentacyjnymi. Przed końcem XV wieku rozebrano sześcioboczną wieżę obronną, a w jej miejscu postawiono istniejącą do dziś wieżę cylindryczną. Dalsza zabudowa zamku uległa zagęszczeniu, a zamek górny stał się modelowym przykładem tzw. zamku z zabudową dookolną – budynki mieszkalne, gospodarcze i inne wznoszone były tak, że co najmniej jedną z ich ścian stanowił zewnętrzny mur obwodowy. Jeszcze w XVI wieku trwała rozbudowa zamku, niestety kres jego istnienia przyniosła wojna trzydziestoletnia. W 1646 roku zamek zniszczono i od tego czasu pozostaje w ruinie.

Pośród gęstych Borów Dolnośląskich, przy meandrach rzeki Kwisa znajduje się średniowieczny Zamek Kliczków. Jego powstanie przypisuje się księciu Bolkowi I Surowemu, który pod koniec XIII wieku ufundował warownię do obrony przed najazdami czeskimi. Pod koniec wieku XIV kiedy księstwo świdnicko-jaworskie przejęte zostało przez królestwo Czech, zamek utracił znaczenie strategiczne i z czasem przekształcił się  w założenie zamkowo-folwarczne. Na przestrzeni stuleci zamek wielokrotnie zmieniał właścicieli, często też przechodził większe lub mniejsze rozbudowy.  Na początku XX wieku stanowił centrum spotkań i rozrywki arystokratycznej elity Niemiec. Po zamachu na Hitlera i aresztowaniu ówczesnych właścicieli Kliczkowa w 1944 roku, zamek został skonfiskowany, zawartość wywieziona, a to co pozostało rozszabrowali żołnierze sowieccy. Później budowla popadła w ruinę. Mimo kilku prób rewitalizacji zamku dopiero przejście w ręce prywatnego właściciela, pozwoliło przywrócić budowli dawny blask. Dziś zamek w Kliczkowie, będąc jedną z największych budowli tego typu na całym Dolnym Śląsku, pełni funkcję ośrodka szkoleniowo-wypoczynkowego. W jego odrestaurowanych wnętrzach znajdują się bogato zdobione pomieszczenia m.in. dawnej biblioteki, Sali Dworskiej, Sali Kominkowej oraz Sali Teatralnej.

Po raz pierwszy właściciele dóbr rogowskich wymienieni zostali w XIV wieku. W następnych stuleciach pierwotny zamek był w posiadaniu osób znaczących w życiu publicznym i politycznym Śląska. Wśród nich byli bracia Bees - książęcy pisarze w kancelariach Piastów Śląskich, ród Haugwitzów, który  od 1765 r. zadomowił się w Rogowie oraz ród Rogoyskich. Zamek nowożytny w formie zbliżonej do współczesnej zbudowany został pod koniec XVI wieku lub dopiero około roku 1620 przez rodzinę Rogoyskich. Wzniesiono wtedy dwa renesansowe skrzydła mieszkalne wraz z narożną basztą, dostawione do istniejącej prostokątnej wieży. Na przestrzeni kolejnych stuleci obiekt często zmieniał właścicieli. Po II wojnie światowej majątek upaństwowiono, w zamku zorganizowano przedszkole, a następnie spichlerz zbożowy. Od 1965 roku obiekt należy do Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Opolu. Poprzez remont budynkowi przywrócono dawny charakter zamku renesansowo - klasycystycznego z dziedzińcem z dwóch stron zamkniętym pięknymi krużgankami.

Brama Wolińska jest jedyną ocalałą z czterech bram wjazdowych do miasta i wchodzi w skład zespołu średniowiecznych murów obronnych Goleniowa. Jej budowę rozpoczęto na początku XIV wieku, a sama budowla początkowo pełniła rolę strażnicy obronnej.  Strzelista budowla bramy należy do najpiękniejszych obiektów tego typu na Pomorzu Zachodnim. Elewacje Bramy Wolińskiej mają różne rozwiązania kompozycyjne. O elewacji widocznej od strony dawnego miasta decydowały bardziej względy estetyczne, natomiast o elewacji od strony zewnętrznej - obronne.  Brama wznosi się na wysokość 26 metrów, a mierząc wraz ze sterczyną, jej wysokość osiąga 29,85 metrów. Obecnie Brama Wolińska jest obiektem Goleniowskiego Domu Kultury, a dawny przejazd bramny zaadoptowany został na Centrum Informacji Kulturalnej i Turystycznej.

Lewin Brzeski należał od początku swoich dziejów do księstwa opolskiego, a od 1329 r. do księstwa legnicko-brzeskiego. Od poł. XIII w. był własnością rodu Pogorzelskich. W latach 1509-1796 właścicielem wsi była hrabiowska rodzina von Beess. Otton Leopold von Beess zainicjował w 1722 r. budowę nowego pałacu w miejscu poprzedniego, spalonego w 1666 roku. Następnie w 1796 r. pałac przeszedł w ręce hrabiego Hansa Gottlieba von Stosch, który w 1842 r. odsprzedał majątek rodzinie von Eckardstein. W roku 1860, gdy Lewin należał do hrabiego Wilhelma Bernharda Juliusa von Eckardsteina powstały zabudowania gospodarcze, a pałac gruntownie wyremontowano. W 1886 r. posiadłość nabyli bracia Scholzowie. Ostatnim przedwojennym właścicielem (od 1918 r.) był Friedrich Bilzer. W końcowej fazie II wojny światowej w rezydencji ulokowano szpital wojskowy. Po 1945 r. pałac upaństwowiono i zorganizowano w nim szkołę. Po pożarach (1952 i 1955 r.) obiekt odnowiono do stanu surowego i wykorzystywano jako magazyn. Dopiero w latach 2000-2002 Gmina Lewin Brzeski wyremontowała pałac i przeznaczyła go na gimnazjum.

Wieża mieszkalna w Siedlęcinie jest jedną z największych tego typu wież w Europie. Zbudowana została z kamienia, na planie prostokąta o wymiarach 20x14,5 m i otoczona fosą. Oryginalnie zwieńczona była krenelażem, którego ślady do dziś widoczne są na najwyższej kondygnacji. Wieża wzniesiona została w latach 1313-1315, przy przeprawie przez Bóbr. Za jej fundatora uważa się Henryka I – księcia jaworskiego. Kolejnym właścicielem był książę świdnicki Bolko II Mały. Po jego śmierci wdowa – księżna Agnieszka - sprzedała wieżę dworzaninowi Jenchinowi von Redern. W kolejnych stuleciach obiekt wielokrotnie zmieniał właścicieli, aż w XVIII wieku znalazł się w posiadaniu rodu von Schaffgotsch, w którego rękach pozostawał do 1945 roku. Niewiele jest miejsc, gdzie - tak bardzo jak w siedlęcińskiej wieży - można poczuć atmosferę dawnych wieków. Można tu dotknąć najstarszych w Polsce - ponad 700-letnich stropów, podziwiać wyjątkową konstrukcję drewnianej więźby dachowej, a przede wszystkim obejrzeć Wielką Salę. To właśnie jej wnętrza ozdabiają jedyne na świecie - zachowane malowidła opowiadające historię sir Lancelota z Jeziora - najbardziej znanego rycerza Okrągłego Stołu.

Dzieje gostynińskiego zamku sięgają XIV wieku. Wtedy to na dzisiejszym wzgórzu zamkowym została zbudowana drewniana baszta, która pełniła zarówno funkcje obronne jak i mieszkalne. Basztę wzniósł Siemowit III, a kilkadziesiąt lat później jego syn Siemowit IV przystąpił do budowy murowanej warowni, która oprócz wieży posiadała mur obwodowy i Dom Wielki, będący rezydencją książęcą. W 1462 r. Gostynin przestał być miastem książęcym i od tego czasu zamkiem zarządzali starostowie. W XVI wieku zamek intensywnie się rozwija. Wybudowano Dom Mniejszy mieszczący pomieszczenia załogi zamku oraz kuchnia. Poza fosą powstał przygródek z budynkami gospodarczymi oraz służbowymi. Od XVII wieku zamek stopniowo upada, najpierw podczas najazdu szwedzkiego, a później także w czasie wojny północnej i w czasach zaboru pruskiego. Zamek nigdy nie odzyskał swojej świetności. Przeznaczony został na zbór. Po wybudowaniu pastorówki i budynków gospodarczych ewangelikom służył do 1945 roku. Po wojnie obiekt przejęła parafia rzymskokatolicka i użytkowała go do 1978 roku, następnie przeszedł na własność miasta. W 2009 roku po odrestaurowaniu zamek został oddany do użytku i dziś mieści się w nim hotel oraz restauracja.

Dzieje obecnego zamku w Wołowie sięgają początków XIV wieku kiedy to książę głogowski Konrad I wzniósł tę budowlę na miejscu wcześniejszego drewnianego grodu. W XII wieku bowiem na polecenie Władysława II Wygnańca nad rzeką Juszką wybudowano drewniany zamek. Późniejsza ceglana warownia posiadała przedzamcze z drewnianą zabudową. Sam zamek wzniesiony był na planie czworoboku i posiadał trzy kondygnacje oraz ośmioboczną wieżę. Główną bryłę przykrywał czterospadowy dach. Na początku XVIII wieku został zniszczony przez pożar, a następnie poddany odbudowie w latach 1714-1725 oraz kilku drobniejszym przebudowom aż do końca XIX wieku. Dziś w piastowskim zamku swą siedzibę ma Starostwo Powiatowe w Wołowie. We wnętrzach zachował się  oryginalny, późnogotycki portal z piastowskim orłem i płaskorzeźbami aniołów, renesansowe sklepienia oraz wewnętrzny dziedziniec. Przed zamkiem znajduje się natomiast figura Maryi uznawana za jedną z piękniejszych na Śląsku.

Idea budowy działdowskiego zamku sięga roku 1306. Wtedy właśnie, Zakon Krzyżacki – po ujarzmieniu pruskiego plemienia sasińskiego – począł budować drewnianą strażnicę graniczną, oddzielającą tereny Mazowsza, od rodzącego się państwa krzyżackiego. Strażnica stopniowo przeobrażała się w zamek, zbudowany na kwadracie o boku 46 m, osadnictwo postępowało, intensyfikował się rozwój gospodarczy i ekonomiczny, słowem: zaczynało rodzić się Działdowo. To właśnie wiek XIV okazał się przełomowym dla miasta, wówczas to: 14 sierpnia 1344 r., wielki mistrz krzyżacki Ludolf König, podpisał akt lokacyjny. Jedno z gotyckich skrzydeł zamku, przetrwało do dziś. Obecnie mieści się w nim wystawa stała: „Działdowo – miasto i ludzie dawnego pogranicza”. Chronologicznie uporządkowana ekspozycja, obejmuje dzieje Działdowszczyzny od pradziejów aż do połowy XX wieku.

Początki Zamku Roztoka sięgają XIV w., kiedy stał tu rycerski zamek nawodny (Wasserburg). Rodzina von Hochberg odkupiła cały majątek od braci von Reibnitz pod koniec XV w. Formę okazałej barokowej rezydencji nadano mu na początku wieku XVIII. W tym okresie na wschód od zamku powstał ogród w typie francuskim, z licznymi zabudowaniami i rzeźbami. Widoczne do dziś zagospodarowanie przestrzeni wokół zamku pochodzi z drugiej połowy XIX w. W tym czasie, z inicjatywy Hansa Heinrich XIV Bolko von Hochberga założono park w stylu angielskim oraz nadano nowy wystrój wnętrzom. Bolko był znanym w swoim czasie kompozytorem, stąd jedna z sal w roztockim zamku stała się jego pokojem muzycznym. Wnętrza z czasów Bolka zachowały się do dziś w formie niemal niezmienionej. Podczas II wojny światowej zamek pełnił rolę składnicy muzealnej dla dzieł sztuki ewakuowanych z Wrocławia oraz z Zamku Książ. Po 1945 r. pełnił różne funkcje, m.in. ośrodka kolonijnego. Od 2017 r. ma nowych właścicieli, którzy pragną przywrócić mu dawną świetność.

Zamek w Szczytnej powstał na pozostałościach dawnego fortu pruskiego. Budowę zainicjował w 1827 roku  Karol Leopold von Hochberg, a budowlę wkomponowano w skały na krawędzi Szczytnika górującego nad Szczytną. Zamek nazwano Leśna Skała (Waldstein). W 1843 r. rezydencja przeszła w ręce siostry Hochberga. Ostatecznie w 1860 r. kupują ją bracia Rohrbachowie. Córka jednego z nich  przeprowadziła gruntowny remont i to właśnie wtedy wybudowano zamkową kaplicę. Na początku XX wieku budowlę udostępniono turystom. Następnie majątek przejęło  Zgromadzenie Misjonarzy św. Rodziny, a w czasie II wojny światowej zamek zajął Wehrmacht tworząc w nim wojskowy ośrodek rehabilitacyjny. W 1945 roku w zamku mieścił się sztab Armii Sowieckiej, później Dom Pomocy Społecznej, który działał tu do końca 2019 roku. Od roku 2020 zamek ponownie udostępniono turystom.

Mury miejskie, których fragmenty przetrwały do czasów współczesnych zaczęto budować na początku XIV w. Najpiękniejszy ich fragment znajduje się nad Iną. W tym fragmencie murów zachowała się także Furta Wodna prowadząca z portu do miasta oraz dwie baszty. Pierwsza z nich Baszta Więzienna nazywana także Basztą Prochową posiada cylindryczny kształt i znajduje się w południowo-zachodniej, narożnej części murów. Druga zwana Basztą Menniczą w dolnej części założona została na planie prostokąta i wybudowana razem z Furtą Wodną. Część górna, ośmioboczna pełniła funkcję mennicy miejskiej. Wzdłuż tego fragmentu murów znajduje się 5 rzeźb granitowych tworzących goleniowską Aleję Legend. Drugi fragment murów biegnie wzdłuż Placu Planty oraz niewielkie fragmenty w pobliżu Bramy Wolińskiej.