Lista znaczków

Słupski Ratusz jest jednym z najokazalszych budynków w Słupsku i należy do grona najpiękniejszych ratuszy w Polsce. Oddano go do użytku w 1901 roku, zaledwie po 27 miesiącach budowy. Łączy w sobie styl neogotyckiej bryły, nawiązującej do gotyckich budowli Słupska, z bogatymi secesyjnymi motywami dekoracyjnymi wnętrza, obecnymi m.in. w witrażach, kasetonowych sufitach, zdobieniach korytarzy czy snycerce. W wyposażeniu wnętrza na uwagę zasługują także obrazy przedstawiające historię Słupska umieszczone w klatce schodowej oraz w Sali Obrad Rady Miejskiej. Zachwyca gabinet Prezydenta miasta z biurkiem pierwszego burmistrza Słupska urzędującego w tym budynku, ponad stupiętnastoletnia tapeta – imitacja kurdybanu i niegdyś gazowy żyrandol. W Ratuszu można zobaczyć także kopię bursztynowej figurki Niedźwiadka Szczęścia. Ratusz wraz z 59-metrową wieżą zegarową, z której rozpościera się panorama miasta, można zwiedzać z pracownikami Centrum Informacji Turystycznej w Słupsku.

Biały Spichlerz jest jednym z najcenniejszych zabytków budownictwa przemysłowego w Słupsku. Budowę tego magazynu wojskowego rozpoczęto wiosną 1804 roku z przeznaczeniem na przechowywanie obroku dla koni. Był pierwszym spichlerzem o tak nowoczesnych rozwiązaniach konstrukcyjnych oraz jednym z pierwszych o murowanych i otynkowanych ścianach. Cechował go klasycystyczny wygląd z niewielką ilością dekoracji. Spichlerz pełnił swoją funkcję do 1945 roku. W latach powojennych był tymczasowym więzieniem dla niemieckich mieszkańców miasta, spichlerzem zbożowym, magazynem mechanicznych artykułów gospodarstwa domowego. W roku 2013 właścicielem obiektu stało się Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku. Dzięki zaangażowaniu muzealników, po ponad 200 latach istnienia, budynek odzyskał świetność. Poprzez wprowadzenie funkcji muzealnej: wystawienniczej i magazynowej, zaczął nowy rozdział. Dziś w Białym Spichlerzu, znajdują się wystawy stałe prezentujące największą na świecie kolekcję dzieł Stanisława Ignacego Witkiewicza oraz zbiory sztuki współczesnej. Ponadto zobaczyć tu można wystawę "Słupsk - miasto i ludzie", prezentującą pamiątki po osadnikach przybyłych do miasta po 1945 roku.

Muzeum Morskiego Dywizjonu Lotniczego w Pucku powstało w siedemdziesiątą piątą rocznicę wybuchu II wojny światowej - 1 września 2014 z inicjatywy działaczy Stowarzyszenia Historycznego Morskiego Dywizjonu Lotniczego. Jego członkowie od wielu lat gromadzili pamiątki związane z działalnością tej niezwykłej jednostki, by w końcu w odpowiednim miejscu móc je pokazać szerszemu gronu osób zainteresowanych historią lotnictwa i Pucka. Muzeum mieści się w budynku dawnej radiostacji MDLot zajmowanych przez tę jednostkę jeszcze w czasach międzywojennych. W jego wnętrzach można się przenieść do zapomnianego świata puckich hydroplanów. Zaczątek prezentowanej kolekcji to zbiory p. Tadeusza Stankiewicza, a także innych miłośników historii. Twórcy placówki są jednak przekonani, że już wkrótce zbiory się rozrosną.

Muzeum Obrony Wybrzeża w Helu powstało z inicjatywy Sekcji Militarnej Stowarzyszenia „Przyjaciele Helu”  przy wsparciu Burmistrza Helu. Przystąpiono do uprzątnięcia terenu i poszczególnych obiektów i 1 maja 2006 roku muzeum otwarto dla zwiedzających. Pierwszą ekspozycją była sala poświęcona pamięci bohaterskiego obrońcy Helu, dowódcy baterii cyplowej, a po wojnie tragicznej ofierze bestialstwa wojskowej bezpieki - komandorowi Zbigniewowi Przybyszewskiemu. Obecnie MOW dysponuje sześcioma obiektami dawnej baterii 406 mm Schleswig-Holstein eksponując w nich kilkanaście wystaw stałych i czasowych. 1 stycznia 2017 r. decyzją Zarządu Stowarzyszenia "Przyjaciele Helu" na bazie Muzeum Obrony Wybrzeża utworzono Helski Kompleks Muzealny w którego skład wchodzą: Muzeum Helu, Pracownia Konserwatorska, Muzeum Obrony Wybrzeża, Muzeum Kolei Helskich oraz stanowisko baterii H. Laskowskiego.

Zamek w Bytowie został wybudowany w latach 1398 – 1405. Był siedzibą Zakonu Krzyżackiego, a następnie książąt pomorskich. Po zniszczeniu w czasie wojny polsko – szwedzkiej został częściowo odbudowany, odkąd pełnił rolę siedziby starosty. Ostatecznej odbudowy dokonano w latach 1957 – 1962 oraz 1969 – 1990. Obecnie mieści się w nim Muzeum Zachodniokaszubskie, hotel z restauracją oraz biblioteka. Ekspozycja umieszczona została w 15 salach wystawowych, obejmuje m. in. zabytki kultury materialnej Kaszubów, portrety książąt pomorskich, a także broń i uzbrojenie.

Dzieje puckiego szpitalnictwa sięgają XIV w., gdy utworzono poza granicami miasta pierwszy szpital z kaplicą, a następnie kościołem św. Jerzego. Początkowo był on miejscem odosobnienia zakaźnie chorych. Z czasem przejął funkcje przytułku dając schronienie ubogim, starcom i osobom kalekim. Podczas wojen polsko – szwedzkich zespół szpitalny uległ całkowitemu zniszczeniu (1656 r.). Wkrótce przystąpiono do wznoszenia nowej lecznicy.  Odbudowa szpitala (bez kościoła) nastąpiła około 1681 r. Nowy budynek posadowiono tym razem w obrębie murów miejskich Pucka. W 1970 r. budynek stał się siedzibą Stacji Gromadzenia Dóbr Kultury i Upowszechniania Wiedzy o Regionie przekształconej w 1980 r. w Muzeum Ziemi Puckiej. Trzon dzisiejszych wystaw stanowi  prezentacja zbiorów etnograficznych. Ponadto  część wystawy przybliża tematykę związaną z tradycyjnym rybołówstwem morskim, a także z historią lecznictwa ludowego na  Kaszubach Północnych.  Dopełnienie stanowi prezentacja sztuki ludowej oraz zagadnień związanych z regionalizmem kaszubskim.

„Hallerówka” to drewniana willa wybudowana w 1922 r. Należała do gen. Józefa Hallera oraz jego rodziny. Na cześć generała tworzące się wokół willi letnisko nazwano Hallerowem. Józef Haller spędzał w niej wakacje letnie, równie często zapraszano na wypoczynek harcerzy oraz członków innych organizacji młodzieżowych. Po II wojnie światowej obiekt był w zarządzie Miasta Władysławowa i pełnił funkcję lokalu komunalnego. W 1981 r. przekazano go Zarządowi Nadmorskiego Parku Krajobrazowego na siedzibę oraz działalność muzealną. Utworzono wówczas pierwszą izbę pamięci Hallera. W 2000 r. otwarto w „Hallerówce” Centrum Pamięci gen. J. Hallera i Błękitnej Armii. Od czerwca 2013 r. obiekt stał się oddziałem Muzeum Ziemi Puckiej im. Floriana Ceynowy w Pucku. Obecnie znajduje się tam stała ekspozycja pt. „Dla Ciebie Polsko i dla Twej Chwały. Życie i służba gen. J. Hallera (1873-1960)” na która składają się przede wszystkim pamiątki poświęcone generałowi oraz żołnierzom z Błękitnej Armii. Do najcenniejszych zbiorów należą rzeczy osobiste generała podarowane przez jego synową Izabellę Haller.

W związku z projektem budowy zespołu elektrowni w rejonie Jeziora Żarnowieckiego konieczne stało się podjęcie działań związanych z organizacją skansenu w Nadolu.  Ochroną konserwatorską objęto tradycyjną XIX-wieczną zagrodę wiejską. Obecnie w obrębie skansenu znajdują się: domostwo, zabudowania gospodarcze oraz obiekty towarzyszące jak studnia, piwnica, wozownia, gołębnik, kierat, pasieka, wędzarnia i piec chlebowy. Chata, w której koncentrowało się życie trzypokoleniowej rodziny, posadowiona jest w głębi podwórza, odgrodzona od części gospodarczej ogrodem kwiatowym. W jej najbliższym sąsiedztwie znajdują się piwnica, studnia oraz warzywnik. Stodoła posadowiona jest równolegle do drogi z możliwością obustronnego wjazdu na klepisko z drogi i z podwórza. Obecnie w stodole znajduje się ekspozycja poświęcona historii pszczelarstwa pomorskiego. W skład zespołu wchodzi ponadto wielofunkcyjna obora, która pod jednym dachem mieściła pomieszczenia dla koni, bydła, trzody chlewnej, owiec i drobiu. Do obory dobudowana została wozownia. Kompleks wzbogaciła niedawno zrekonstruowana chata rybacka oraz remiza. 

Muzeum Ziemi Puckiej mieści się w odrestaurowanej w latach 80-tych XX w. kamienicy zlokalizowanej w północnej pierzei rynku. Wystawa archeologiczna umieszczona w piwnicach ukazuje najstarsze, bo sięgające epoki kamienia (7000 – 1700 l. p.n.e.) dzieje osadnictwa na Ziemi Puckiej. Można zobaczyć tu m.in. najstarsze narzędzia krzemienne, naczynia, a także ozdoby. Do interesujących zabytków należy niewątpliwie brązowy skarb z Władysławowa, w skład, którego wchodzą naramienniki, tarczki spiralne, sierp, sztylet. Wystawę zamyka prezentacja wyników badań prowadzonych na terenie wczesnośredniowiecznego portu odkrytego w 1977 r. na dnie Zatoki Puckiej u ujścia rzeki Płutnicy.  Ekspozycję historyczną na piętrze kamienicy otwiera wystawa poświęcona dziejom średniowiecznego Pucka. Ponadto znajduje się tutaj także prezentacja obejmująca okres niewoli pruskiej na Ziemi Puckiej oraz ekspozycja przedstawiająca losy międzywojennego Pucka oraz dramatyczne wydarzenia II wojny światowej.  

Muzeum Kaszubskie im. Franciszka Tredera w Kartuzach jest niezwykle atrakcyjnym miejscem, które oczarowuje swoją bogatą historią oraz prezentacją dziedzictwa kulturowego Kaszub. Początki muzeum sięgają lat ’20 XX w., w tym czasie Franciszek Treder za namową Aleksandra Majkowskiego zajął się kolekcjonowaniem artefaktów z terenu Kaszub.  Przerwaną przez wydarzenia II wojny światowej tradycje muzealnictwa przywrócono w 1945 r. Zbiory Muzeum prezentowane są w ośmiu wystawowych salach budynku głównego (rybołówstwo, rolnictwo, gospodarstwo domowe, ceramika kaszubska, haft kaszubski, posag panny młodej, izba kaszubska, sala historyczna). Muzeum posiada unikatową kolekcję obrazów malowanych na szkle i lustrze oraz kolekcję XVIII i XIX wiecznych czepców kaszubskich (złotogłowia). Poza udostępnianiem ekspozycji stałej, Muzeum Kaszubskie jest koordynatorem wielu cennych inicjatyw. Każdego roku w lipcu, na terenie muzeum, odbywa się  Festiwal Nalewki Kaszubskiej.

Historia kościoła św. Stanisława Kostki związana jest z obecnością zakonu dominikanów w Tczewie.  Akt nadania ziemi dla braci zakonu kaznodziejskiego wystawiono 8 maja 1289 roku w Świeciu. Zabudowania klasztorne powstały na początku XIV w. i składały się z kaplicy, dwóch budynków mieszkalnych i murów obwodowych. Wewnątrz tego terenu znajdował się dzieciniec, zwany wirydarzem. Kaplica była pokryta płaskim drewnianym stropem, bez żadnych ozdób i wież. W 1433 roku w mieście wybuchł pożar. Można przypuszczać, że zniszczenia nim wywołane były spore i ucierpiał również klasztor. W kolejnych latach zespół klasztorny przechodził znaczne przemiany. Kluczową sprawą było odbudowanie i poszerzenie kaplicy o prezbiterium. Wraz z prezbiterium, niesymetrycznym w stosunku do reszty kaplicy, wybudowano zakrystię, ceglaną wieżyczkę z klatką schodową prowadzącą na strych kościoła. W tym samym czasie dobudowano charakterystyczną, ośmioboczną wieżę dzwonną w formie westwerku. W XIX wieku świątynię zakupiła gmina ewangelicka, dokonując zmian w architekturze i wystroju kościoła. Wśród wyposażenia kościelnego z tamtego okresu podziwiać można dwa wieloramienne żyrandole. Współcześnie kościół charakteryzuje się skromnym wyposażeniem. Wnętrze kościoła posiada sklepienia krzyżowe nad nawą główną i gwiaździste nad prezbiterium. Do ciekawszych zabytków należy ołtarz boczny z wizerunkiem Matki Bożej Częstochowskiej ufundowany przez Zrzeszenie Kupców Tczewskich w 1947 roku. Obecnie świątynia służy głównie młodzieży dlatego też miejscowi wierni nazywają ją "kościołem szkolnym".

Tczew otrzymał prawa miejskie w 1260 r., ale dopiero z chwilą dotarcia do  miasta kolei zyskał na znaczeniu. Pierwszy pociąg  do 5-tysięcznego wówczas Tczewa dotarł 19 lipca 1852 r.  Szybko rozwijająca się kolej wywarła wyraźny wpływ na rozwój techniczny, a przede wszystkim społeczny stając się symbolem „wielkiej rewolucji przemysłowej”. Nastąpił gwałtowny wzrost ilości mieszkańców miasta. Powstawały nowe zakłady przemysłowe i fabryki. Wybudowanie w latach 1910 - 1917 na obrzeżach miasta dużej stacji towarowej w Zajączkowie Tczewskim zwiększyło znaczenie węzła kolejowego w Tczewie, czyniąc go jednym z najważniejszych w Polsce. W okresie międzywojennym trwała dalsza modernizacja stacji i samego węzła kolejowego. W Tczewie krzyżowały się najważniejsze linie kolejowe wschód - zachód, oraz północ południe. W mieście prawie jeszcze do końca lat siedemdziesiątych XX w. nie było rodziny, w której chociażby jeden z jej członków nie pracował na tczewskim węźle kolejowym. Dziś Tczew nadal jest jednym z najważniejszych węzłów kolejowych w Polsce, a jego władze i mieszkańcy starają się pamiętać o swej kolejarskiej historii, zachowując liczne pamiątki dawnej infrastruktury kolejowej, zlokalizowane na terenie całego miasta.

Muzeum Kart do Gry „Ulica Brydżowa” znajduje się w budynku dawnej szkoły w pobliżu gdyńskiego portu. Placówka  zachwyca bogactwem zbiorów, ale też odkrywa zaczarowany świat, który może zaskoczyć różnorodnością form, kolorów i przepięknych grafik. Centrum muzeum zajmuje stylizowana uliczka, prowadząca do kilku sal tematycznych, takich jak Warsztat Kartownika, Komnata Stańczyka czy Pokój Piotrusia. Prezentowane w Gdyni talie kart do gry to kolekcjonerski skarb, który warto odkryć. Zobaczyć można też rzadkie karciane akcesoria, takie jak jeden z kilku zachowanych na świecie przyrządów do rozdawania kart, a także pocztówki, obrazy, etykiety, znaczki pocztowe i przedmioty codziennego użytku – wszystkie połączone tematem kart do gry. Prześledzić można również, jak wątki karciane przenikały do literatury czy sztuki teatralnej, operowej i filmowej. Na ekspozycji znajduje się również eksponat, od którego pochodzi nazwa muzeum, a jest nim pochodząca z lat 50. ubiegłego wieku tabliczka z autentycznej Ulicy Brydżowej w Łodzi.

Latarnia morska w Czołpinie jest jednym z kilkunastu czynnych obiektów nawigacyjnych na polskim wybrzeżu. Stoi ona na szczycie Wydmy Czołpińskiej o wysokości 56 m n.p.m. Najbliżej niej położone obiekty o podobnej funkcji znajdują się w Ustce i w miejscowości Stilo. Budowle te służąc nawigacji statków na morzu muszą być z daleka widoczne i rozpoznawalne, dlatego różnią się wyglądem i charakterystyką oraz zasięgiem światła. Czołpińska latarnia morska została uruchomiona w styczniu 1875 r. Z wyglądu przypomina ceglaną wieżę zwieńczoną stożkowym daszkiem. Laternę, tzn. jej najwyższe pomieszczenie, otoczono balkonem, z którego czyszczono kryształowe szyby urządzenia optycznego. Obiekt nadal spełnia funkcje orientacyjne. Jej sygnał świetlny widoczny jest z odległości około 21 mil morskich, czyli prawie 40 km. Nie zniszczona w okresie działań wojennych latarnia, wraz z gospodarstwem rodzin latarników morskich, tworzy zespół budowlany, który został wpisany do rejestru zabytków.

Słowiński Park Narodowy - jeden z dwóch nadmorskich obszarów o najwyższej formie ochrony przyrody w Polsce, położony jest w środkowej części Wybrzeża Słowińskiego. Rozciąga się pomiędzy Łebą, a Rowami i leży w odległości ok. 30 km od Słupska. Obejmuje unikatową Mierzeję Łebską, gdzie znajdują się największe w Europie pola wydm ruchomych. Barchany o kształcie półksiężyca, z ramionami skierowanymi na wschód, przemieszczają się zgodnie z panującymi wiatrami z zachodu na wschód i mogą osiągnąć wysokość nawet 30-40 metrów. Piasek wydmowy stale przewiewany w głąb lądu, z jednej strony zasypuje wszystko po drodze, z drugiej zaś, odsłania. Oczom turystów niekiedy ukazują się pozostałości prastarej puszczy, kopalna gleba, a czasem resztki dawnych osad ludzkich. Obszar Słowińskiego Parku Narodowego zamieszkują liczne gatunki zwierząt i roślin. Wybrzeże Bałtyku w granicach Parku odwiedzają czasem foki, a wśród nich największa i najliczniejsza foka szara.

Sala BHP Stoczni Gdańskiej, to potoczna nazwa obiektu, w którym mieściły się stoczniowe pomieszczenia szkoleniowe i muzeum stoczni. W tym miejscu sformułowano 21 Postulatów, a dzięki strajkowi i podpisaniu Porozumienia Gdańskiego 31 sierpnia 1980 roku narodziła się „Solidarność”. Sala BHP to symboliczne miejsce dążeń Polek i Polaków do uzyskania społecznej sprawiedliwości, niepodległości i wolności. W Sali BHP od połowy lat 70. do 1996 roku działało muzeum zakładowe. W okresie 1996 – 2004 obiekt przeszedł z rąk prywatnego właściciela na rzecz NSZZ „Solidarność” Komisji Krajowej. W latach 2006 – 2010 dokonano generalnej rewitalizacji finansowanej ze środków społecznych, państwowych i prywatnych. Od 2011 roku obiekt w pełni zarządzany jest przez Fundację Promocji Solidarności. W 2014 roku Fundacja podjęła decyzję o przywracaniu wystroju dawnego wyposażenia muzeum zakładowego i stworzeniu wystawy stałej pt. „Stocznia – Solidarność”. W listopadzie 2016 roku na bazie stałej wystawy oraz zdobywanych i zakupywanych pamiątek, materialnych świadectw aktywności zawodowej i społecznej pracowników Stoczni Gdańskiej, utworzono Muzeum Sali BHP Stoczni Gdańskiej. Od kwietnia 2017 roku Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego uznając salę wraz z jej spuścizną i kolekcją za  dziedzictwo wszystkich obywateli Rzeczypospolitej Polskiej, przyznało stałą dotację na utrzymanie obiektu. Wstęp do Sali BHP Stoczni Gdańskiej jest bezpłatny we wszystkie dni roku.

Para Kaszubów na ławce to rzeźba, która znajduje się na Placu Kaszubskim w Gdyni. Jej autorem jest rzeźbiarz i malarz Adam Dawczak-Dębicki, a została odsłonięta 30 września 2006. Rzeźba przedstawia parę zakochanych Kaszubów. Pogodni staruszkowie trzymają się za ręce. Mężczyzna wskazuje palcem na pobliski budynek, a z jego kieszeni wystaje list o treści: „Jakubie, Jeśli na ostatnim piętrze zbudujesz dla mnie pokoik, będę widziała, kiedy wracasz z morza – Elżbieta”. Rzeźba nawiązuje do kamienicy przy ul. Jana z Kolna 2 i jej prawdziwych mieszkańców - Jakuba i Elżbiety Scheibe. Jakub Scheibe dorobił się na emigracji, wrócił do Gdyni i wybudował w 1928 r. pierwszy gdyński „drapacz chmur”. Na prośbę żony, na ostatniej kondygnacji dobudował pomieszczenie, tzw. belwederek, z którego Elżbieta mogła wypatrywać powracającego z połowów męża. Modernistyczna kamienica zachowała się do dzisiaj i jest to obecny Hotel Jakubowy.

Muzeum Słowińskiego Parku Narodowego w Czołpinie znajduje się w zabytkowej „Osadzie Latarników” z 1871 r. W skład osady wchodzą cztery budynki: największy budynek mieszczący w przeszłości mieszkania, dawna stodoła, budynek gospodarczy i mały budynek wykorzystywany przez latarników jako miejsce pracy. Ekspozycja Muzeum prezentuje walory krajobrazu Wybrzeża Słowińskiego, tj. wartości przyrodnicze, jak i wartości kulturowe Regionu. Ekspozycja stała Muzeum znajduje się w głównym budynku, jest wyposażona w nowoczesne środki przekazu m. in. projekcje holograficzne, 3D, technologię Virtual Reality. Zwiedzanie ekspozycji umożliwiają audioprzewodniki z opcją dostosowaną do wieku odbiorcy, w 3 wersjach językowych. Muzeum jest przystosowane dla osób z niepełnosprawnością ruchu, wzroku, słuchu. Ekspozycja czasowa znajduje się w historycznej stodole, w której prezentowane są m.in. legendy związane z obszarem Słowińskiego Parku Narodowego.

Walcownia Cynku w Katowicach - Szopienicach to zabytek będący jednym z pomników historii wpisany w industrialne dziedzictwo regionu. Walcownię Cynku wybudowano w 1904 roku w pobliżu Huty Bernhardi oraz linii kolejowej Szopienice-Siemianowice.  Hala główna walcowni miała 91 metrów długości i 20 metrów szerokości, a pomieszczenie maszynowni 70 metrów długości przy 6 metrach szerokości. W latach 1915-1917 dobudowano nową halę, wydłużając obiekt o kolejne 91 metrów. W hali głównej walcowni zlokalizowane są urządzenia  zapewniające prawidłowy ciąg technologiczny produkcji blach, a są to: piece do topienia. Piec grzewczy do płyt, karuzela odlewnicza z formami, walcarki wstępne, nożyce do cięcia blach. Część z tych urządzeń napędzano czterema maszynami parowymi. Obecnie budynek dawnej walcowni wraz z maszynami objęty jest ochroną konserwatorską. Po niespełna 110 latach pracy w roku 2002 ostatecznie zakończono tu produkcję, a obiekt wpisany w industrialne dziedzictwo regionu pozostał świadkiem minionej epoki i funkcjonujących wówczas technologii.

Czy nietoperze wplątują się we włosy? Czy "latające myszy" mogą być groźne? Wiele osób na samą myśl o tych stworzeniach dostaje drgawek. Jednak jak to zwykle bywa strach ma wielkie oczy i nie ma się czego bać, wręcz przeciwnie te "straszydła" są przyjazne, niegroźne i bardzo pożyteczne, o czym można się przekonać w jedynym z nielicznych w Polsce obserwatorium nietoperzy. Te latające ssaki zadomowiły się na strychu szkoły w Brennej na dobre. Tutaj każdy zainteresowany może z bliska przyjrzeć się życiu tych niezwykłych latających ssaków. Poddasze budynku szkoły zamieszkują dwa gatunki nietoperzy podlegające w Polsce ochronie ścisłej. Są to podkowiec mały oraz nocek duży.  Obserwatorium czynne jest w okresie bytowania nietoperzy na strychu szkoły - od maja do końca września.

Dawne ludowe opowieści, przekazywane z pokolenia na pokolenie wśród mieszkańców Brennej i Górek, pełne są magicznych postaci, wśród których wyróżnić można strzygi, czarownice, zmory i utopce. Brenna szczególnie upodobała sobie utopca, wybrała go na promującą gminę maskotkę. Te zielone stworki mieszkają w rzekach, stawach i potokach. Trzeba na nie szczególnie uważać, bo mącąc ich spokój, można sobie zaszkodzić, a utopce potrafią być bardzo mściwe. Jednak Utopiec - Gazda Brennica został oswojony, bierze udział we wszystkich skierowanych do dzieci wydarzeniach. W Parku Turystyki znajduje się drewniana rzeźba Utopca. Z myślą o najmłodszych powstał także Bajkowy Szlak Utopca. Podążając tym szlakiem można poznać niesamowite przygody Utopca - Gazdy Brennicy, legendarnej postaci, która zamieszkuje potoki, stawy i rzeki. Na końcu szlaku znajduje się Chata Grabowa z „Ogrodem Bajek”, w którym znaleźć można wyrzeźbione stworki z legend i baśni.

Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego jest najstarszym zabytkiem miasta Sławkowa. Prowadzone w latach 90. ubiegłego stulecia badania archeologiczne ujawniły, że najstarsze groby na otaczającym kościół cmentarzysku pochodzą jeszcze z wieku XII, a więc z czasów poprzedzających budowę tej świątyni oraz założenie miasta. Początki kościoła sięgają wieku XIII, kiedy to powstało ceglane prezbiterium, wybudowane w stylu przejściowym romańsko – gotyckim, nakryte sklepieniem krzyżowo – żebrowym. Kamienna nawa główna jest elementem nieco młodszym – pochodzi z XIV stulecia. Najmłodsza jest wieża, której chronologię można odnieść do początku nowożytności. Wnętrze kościoła ma wystrój późnobarokowy z elementami rokokowymi i klasycystycznymi – wzrok przykuwają, pochodzącez XVIII wieku pięknie zdobione ołtarze oraz ambona. Pokrywająca ściany polichromia została wykonana w II połowie XIX wieku. Na szczególną uwagę zasługuje wmurowana w południową ścianę prezbiterium płyta nagrobna starosty sławkowskiego, Sebastiana Nieszkowskiego, zmarłego w roku 1603 oraz przyścienny pomnik biskupa krakowskiego i księcia siewierskiego Kajetana Ignacego Sołtyka z końca XVIII wieku, znajdujący na północnej ścianie nawy głównej.

Dolina Białej Przemszy w Sławkowie to obszar o wyjątkowych walorach przyrodniczych i krajobrazowych. Źródła Białej Przemszy znajdują się w okolicach Wolbromia skąd płynie ona na zachód, przez Pustynię Błędowską, a następnie w okolicy Dąbrowy Górniczej zmienia kierunek biegu na południowy, przepływa przez Sławków, by ostatecznie, na pograniczu Sosnowca i Mysłowic połączyć się z Czarną Przemszą tworząc rzekę Przemszę. Najbardziej malowniczy jest przełom rzeki określany mianem Szwajcarii Zagłębiowskiej – znajduje się pomiędzy Okradzionowem a dzielnicą Sławkowa zwaną Chwaliboskie. Warunki naturalne sprzyjają rozwojowi siedlisk licznych gatunków fauny i flory. W Dolinie Białej Przemszy w Sławkowie zaobserwowano około 950 gatunków roślin, w tym wielu chronionych i rzadkich np. mieczyk drobnolistny, który uważany jest za „prawdopodobnie wymarły” – Sławków to jedyne miejsce na świecie, w którym jeszcze występuje. Wśród przedstawicieli fauny wyróżnia się bóbr. Z uwagi na jego powszechne występowanie, Sławkowian niekiedy nazywało się i nazywa „Bobrorzami”. Promocji lokalnej przyrody służy Park Doliny Białej Przemszy, będący przestrzenią edukacyjno – rekreacyjną, ścieżki edukacyjne w okolicach kanału Walcowni oraz Centrum Edukacji Ekologicznej i kulturowej.

Centralne Muzeum Pożarnictwa funkcjonuje od ponad 40 lat. Jest największym muzeum pożarniczym w Polsce i jednym z większych w Europie. W zbiorach muzeum znajduje się ponad 4200 eksponatów takich jak: sikawki konne, samochody, motopompy, sztandary, mundury, fotografie, dyplomy, odznaczenia i medale. Najcenniejszym eksponatem w zbiorach CMP jest sikawka konna z 1717 r.  Została wykonana w Henrykowie na Dolnym Śląsku, zbudowana została z drewna dębowego. Odlew pompy i prądownicy wykonał Sebastian Goetz. Wodę pompowano za pomocą jednego ramienia, które było podnoszone za pomocą dwóch dźwigni. Jest to jedyna tak bogato zdobiona sikawka w zbiorach muzeum. Na korpusie sikawki umieszczone zostały dwa herby. Herb opactwa henrykowskiego oraz herb opactwa w Zirc na Węgrzech. Oba zakony łączyła unia personalna. Na przedniej części sikawki pod zbiornikiem na wodę umieszczone zostały dwie rzeźby przedstawiające żurawie podczas polowania. Ptaki  trzymają w szponach kamień, symbol czuwania w czasie polowania, kiedy żuraw zasypiał kamień wypadał mu z pazurów i uderzał o wodę budząc go do dalszego czuwania. Jest to też metafora czuwania cystersów, którzy zgodnie z regułą rozpoczynali dzień  pracą i modlitwą o godzinie 2 w nocy i kończyli o 20:00 wieczorem. Sikawka ta jest eksponatem klasy zerowej.

Miłośnicy kolei wąskotorowej mogą tutaj skorzystać z przewozu turystycznego zarówno parowozem, jak i lokomotywą spalinową na odcinku 6 km z Rud do Stanicy lub z Rud do Paproci. Uroczyste oddanie pierwszego odcinka kolei wąskotorowej linii Gliwice – Rudy – Racibórz nastąpiło 25 marca 1899 roku. Służyła ona głównie do przewozu pasażerskiego, w mniejszym stopniu towarowego. Linię zamknięto w marcu 1992 r. Pierwszego marca 1993 roku decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach linia Gliwice – Racibórz została wpisana do rejestru zabytków klasy A. Zabytkowa stacja znajduję się na Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego, największego w Polsce kompleksu poprzemysłowych obiektów zabytkowych.