Lista znaczków

Kamienica Oleśnickich znajdująca się pod adresem Rynek 10 to jedna z najlepiej zachowanych kamienic mieszczańskich w Sandomierzu. Prawdopodobnie wybudowana przez Zbigniewa Oleśnickiego, pierwotnie gotycka później wielokrotnie przebudowywana. Według przekazów historycznych, w kwietniu 1570 r. zawarto w niej tzw. „zgodę sandomierską”. Przedstawiciele kalwinów, luteranów i braci czeskich opracowali i wydali wspólnie katechizm uważany za najstarszy akt ekumeniczny w Europie. Budowla wyróżnia się charakterystycznymi podcieniami, obszerną sienią z przejściem na podwórze oraz głębokimi piwnicami. Są one elementami Podziemnej Trasy Turystycznej, do której wejście znajduje się w oficynie gmachu. Obecnie w kamienicy na parterze znajduje się oddział Poczty Polskiej, a na pierwszym piętrze wystawy i pokazy przygotowywane przez Chorągiew Rycerstwa Ziemi Sandomierskiej.  

Podziemna Trasa Turystyczna w Sandomierzu to udostępniona do zwiedzania część kilkukondygnacyjnych komór i chodników znajdujących się pod Starym Miastem. Ich powstaniu sprzyjała zalegająca na tym terenie gruba warstwa lessu. Drążone w tym podłożu skalnym korytarze pełniły w minionych wiekach rolę składów kupieckich, w których przechowywano głównie sól oraz śledzie. Korytarze te służyły także jako schronienie w niebezpiecznych sytuacjach. Zapotrzebowanie na podziemne magazyny było ogromne, a to spowodowało, że osiągały one coraz większe rozmiary, dochodząc nawet  do 15 metrów głębokości.  Wejście do Podziemnej Trasy Turystycznej znajduje się na dziedzińcu Kamienicy Oleśnickich (Rynek 10, wejście od ulicy Oleśnickiego).

Początkowo kościół należał do zakonu rycerskiego joannitów. Parafia przy tym kościele została erygowana w XVI w. Bogaty w cenne dzieła rzeźby architektonicznej oraz rzemiosła artystycznego głównie z XIV-XV w. jest jednym z największych osiągnięć śląskiego gotyku. Wybitne walory architektoniczne i rzeźbiarskie świątyni, jej jednolitość przestrzenna utrzymana mimo trwających półtora wieku prac budowlanych oraz imponujące rozmiary sprawiają, że jest to dzieło o szczególnym znaczeniu. Kościół zbudowano głównie z granitu i bazaltu  na rzucie krzyża łacińskiego z transeptem i wielobocznie zamkniętym prezbiterium. Od strony zachodniej posiada dwie wieże, w tym jedną nieukończoną. Elewację zdobią rzeźbione portale oraz detale architektoniczne:  głowy postaci, dekoracje roślinne, rzygacze. W wieży bazyliki znajduje się m.in. dzwon z 1318 r., który jest najstarszym bijącym dzwonem w Polsce. 15.09.2002 r. strzegomski gotycki kościół otrzymał godność bazyliki mniejszej, a od 13.04.2017 podniesiony został do rangi kolegiaty. 22.10.2012 roku obiekt został wpisany na listę pomników historii.

Góra Krzyżowa to charakterystyczny akcent w panoramie Strzegomia. Uznawana za najwyższy szczyt Wzgórz Strzegomskich – 358m. n.p.m. Zbudowana jest z bazaltów - powstała w wyniku aktywności wulkanicznej, która miała miejsce blisko 20 milionów lat temu. Ze względu na wspaniałe widoki roztaczające się ze szczytu od dawna była popularnym kierunkiem spacerów. Widok ze szczytu obejmuje ogromny obszar Niziny Śląskiej, Masywu Ślęży, a także Góry Sowie, Wałbrzyskie, Kamienne oraz Kaczawskie, a za nimi Karkonosze ze Śnieżką. Od dawna na wierzchołku Góry Krzyżowej stał drewniany krzyż, który pojawia się na zachowanych XVII-wiecznych rycinach z widokiem Strzegomia. Drewniany krzyż w wyniku burzy został zniszczony, a nowy, tym razem żelazny i ustawiony na granitowym cokole, stanął na początku XIX w. z inicjatywy Strzegomianina Gebhardta. Został on poświęcony 4.06.1845r. dokładnie w 100 rocznicę bitwy pod Strzegomiem. Na szczyt góry prowadzą zróżnicowane szlaki, począwszy od drogi krzyżowej, poprzez ścieżkę edukacyjną, na szlaku turystycznym kończąc.

Jedną z największych atrakcji Narwiańskiego Parku Narodowego jest ścieżka przyrodnicza biegnąca kładką  połączoną pływającymi pomostami. Znajduje się ona pomiędzy miejscowościami Waniewo – Śliwno, około 8 km od siedziby dyrekcji Parku i Ośrodka Edukacji Przyrodniczej „Młynarzówka”. Ukazuje ona wyjątkowy obszar ochronny Parku, czyli dolinę Narwi, która określana jest „Polską Amazonią”. Dolina Narwi to obszar bagienny i przez to bardzo trudny do zwiedzania. Przejście kładką pozwala dotrzeć do serca Parku bez konieczności korzystania z łodzi czy kajaka. Przebieg kładki jest nieprzypadkowy. W tym miejscu przebiegał trakt handlowy łączący Koronę i Litwę, który prowadził z Korony i biegł aż do Wilna. Dzisiejsze Śliwno i Waniewo po raz pierwszy połączono ponad 500 lat temu. Pierwsze wzmianki o moście pochodzą z 1447 roku. Waniewo było wtedy mazowieckim grodem granicznym strzegącym mostu i przeprawy przez Narew. W roku 1511 w połowie przeprawy zbudowano zamek, jego pozostałości można zobaczyć z kładki, gdzie zlokalizowany jest punkt widokowy.

Historia ”Młynarzówki”  jest nierozerwalnie związana z dworkiem w Kurowie, położonym  w województwie podlaskim 30 km na zachód od Białegostoku. Obecny dwór zbudowany został pod koniec XIX wieku. Młynarzówka, czyli dom młynarza wraz z młynem motorowym  oraz budynkiem gospodarczym powstały w 1925 r. w pobliżu dworka. W 1936 roku Kurowo zostało wykupione przez rodzinę Zakrzewskich. Jednak dobrze prosperujące gospodarstwo zakończyło działalność po wybuchu wojny. W czasie okupacji majątek przekształcono w kołchoz, a dworek w sierociniec.  W 1944 r. młyn został upaństwowiony i tak pracował do lat 80 kiedy dwór razem z Młynarzówką został przekazany Zarządowi Narwiańskiego Parku Krajobrazowego. Pierwsze pomysły utworzenia w Młynarzówce ośrodka edukacji przyrodniczej pojawiły się w 1997 roku. Jednak możliwość realizacji projektu pojawiła się dopiero w 2016 roku dzięki środkom Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Oficjalne otwarcie nastąpiło w październiku 2020 roku. Dziś jest to miejsce prezentacji i promocji unikalnych walorów przyrodniczych Doliny Narwi. 

Kamienne Niedźwiadki w Parku im. Stanisława Kopczyńskiego w Wiśle od lat są ulubionym i obowiązkowym punktem odwiedzin rzeszy turystów. Ogromna popularność Niedźwiadków zainspirowała do stworzenia szeregu inicjatyw wykorzystujących wizerunek słynnych rzeźb. W ten oto sposób Niedźwiadek na kuli stał się oficjalną maskotką Miasta Wisły, a jego podobizna jest wykorzystywana w wielu materiałach i gadżetach promocyjnych. Od 2018 roku, za sprawą ustanowienia Szlaku Niedźwiadka, sukcesywnie rośnie ilość miejsc, w których można spotkać kamienne misie. Szlak wyznaczają rzeźby Niedźwiadków, które swą formą nawiązują do miejsca, w którym zostały postawione. Odwiedzając poszczególne punkty szlaku, można nie tylko zrobić sobie pamiątkowe zdjęcie, ale również posmakować regionalnych potraw i aktywnie spędzić czas. 

Wybudowany w latach 1846 – 1866 wg projektu wybitnego pruskiego architekta Fryderyka Augusta Stüllera dla hrabiego Władysława Radolińskiego, ówczesnego właściciela dóbr jarocińskich. Na przełomie XIX i XX wieku pałac był wielokrotnie rozbudowywany, ostateczny kształt uzyskał w 1911 roku. 4 grudnia 1917 roku w pałacowej bibliotece wybuchł pożar, który niemal doszczętnie zniszczył budynek. W rękach rodziny Radolińskich pałac pozostawał do wyzwolenia miasta przez armię czerwoną w styczniu 1945 roku. Po zakończeniu wojny w pałacu decyzją władz miejskich zlokalizowano szkołę podstawową oraz siedzibę biblioteki publicznej. W 1948 roku budynku zalazł swoją siedzibę Państwowy Ośrodek Kształcenia Bibliotekarzy, który funkcjonował do końca XX wieku. W 2007 roku budynek przejęła Gmina Jarocin. Obecnie w pałacu funkcjonuje Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Jarocin, Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia oraz Muzeum Regionalne w Jarocinie.

Powstanie baszty datuje się na przełom XIV i XV wieku. Początkowo nazywana Katownią, później znana jako Piekarnia (od rodzaju tortur) i Męczarnia. Wszystkie te nazwy mają związek z funkcją, jaką pełniła baszta – była miejskim więzieniem i pracownią kata — wykwalifikowanego urzędnika, któremu miasto płaciło za wymierzanie kar zasądzonych przez sąd oraz usuwanie padliny. Kat funkcjonował w Wieluniu jeszcze w XVIII wieku. W XIX w. rozebrano znaczną część dawnych fortyfikacji. Męczarnia ocalała, jednak przez kolejne dwa stulecia powoli niszczała. Nowe życie tchnęła w obiekt kompleksowa przebudowa z drugiej dekady XXI wieku, zrealizowana ze środków unijnych. Baszta jest obecnie jednym z obiektów Muzeum Ziemi Wieluńskiej. Znajdują się w niej dwie ekspozycje. Wystawa „W izbie wieluńskiego kata” przedstawia historię wieluńskich mistrzów katowskich i ich warsztatu pracy. Druga z wystaw: „Dzieje oręża w średniowieczu i w okresie staropolskim”, wiąże się z funkcją obronną tego miejsca i historią odwołująca się do uczestnictwa mieszkańców Wielunia w konfliktach zbrojnych od początków miasta aż po wiek XVII.

Szlak rowerowy „Śladami serialu Ranczo” obejmuje miejsca, w których nagrywano popularny serial telewizyjny „Ranczo”. Trasa szlaku rozpoczyna się w Mrozach przy tramwaju konnym, a następnie biegnie przez Rudkę, Kuflew, Jeruzal, a kończy w Łukówcu. Orientację na szlaku ułatwiają przygotowane drogowskazy oraz tabliczki informacyjne ustawione w charakterystycznych dla serialu miejscach. Szlak rowerowy liczy 15 przystanków, którymi są m.in. takie miejsca jak kościół, plebania, rynek ze sklepem „u Krysi” z kultową ławeczką, a także dom Hadziuków czy biuro senatora Kozioła. Fani serialu na pewno zauważą tu jeszcze inne obiekty serialowe, a pomoże w tym mapa ustawiona na rynku w Jeruzalu. Szlak rowerowy „Śladami serialu Ranczo” oficjalnie udostępniono 15 sierpnia 2014 r. podczas trwającego w Jeruzalu Jarmarku Folkowego. Od tego czasu szlak cieszy się ogromnym zainteresowaniem rzeszy serialowych fanów, którzy na własne oczy mogą zobaczyć miejsca, w których realizowano serial.

Pod powierzchnią Opatowa rozciągają się labirynty Podziemnej Trasy Turystycznej, która powstała z połączenia licznych, wykonanych w skale lessowej, piwnic kupieckich. Najstarsze jej elementy, datowane są na XV wiek. Obecnie długość zwiedzanej trasy wynosi około 500 metrów i składa się z trzech poziomów. Najniżej położona piwnica sięga 14,5 metra w głąb ziemi. W podziemiach panuje stała temperatura, między 8 - 12 stopni Celsjusza. Sama trasa, czyli ponad dwadzieścia komór, została udostępniona do zwiedzania w 1984 roku. W piwnicach urządzono szereg ekspozycji tematycznych, związanych z Opatowem i najbliższą okolicą, gdzie posłuchać można m.in. o historii miasta, a ta wybrzmiewająca z podziemnej perspektywy brzmi niesamowicie, jak chociażby o pewnym Zakonie Ubogich Rycerzy Chrystusa i Świątyni Salomona zwanych Templariuszami, którzy mieli przybyć do Opatowa razem z Henrykiem Sandomierskim po jednej z wypraw krzyżowych.

Linia kolejowa Hanušovice – Głuchołazy – Krnov, jak większość linii powstawała etapami. Najpierw w 1875 r. z Krnova do Głuchołaz, natomiast w 1888 r. z Hanušovic do Głuchołaz. Głuchołazy są stacją, która łączy te dwa odcinki w jedną linię. Jest to linia tranzytowa przebiegająca przez teren Polski. Uwarunkowania terytorialne nie pozwoliły, by linia ta w całości przebiegała przez Czechy. I na tym również polega urok tej linii. W Głuchołazach można wsiąść do czeskiego pociągu i podróżować w stronę Krnova, Opawy, Ostrawy, czy nawet Czeskiego Cieszyna oraz w drugą stronę Jesenika, Hanušovic, Ołomuńca, Brna czy Pragi. To są obecne połączenia w większości z przesiadkami. A jeszcze przed 1945 z Głuchołaz tą linią bezpośrednio można było podróżować do Wiednia, Brna, Pragi, a nawet do Berlina przez Kłodzko. Jednak największym atutem tej linii jest jej malownicze położenie, piękne górskie tereny i widoki z okna pociągu jak np. strome wzniesienia, którymi pociąg pnie się w górę. Do tego trzeba dodać uzdrowiskowe i turystyczne miejscowości położone wzdłuż linii, z których prowadzą liczne szlaki turystyczne, a w zimie trasy narciarskie.

Tężnie w Gołdapi to czwarte w Polsce tężnie solankowe o długości 220 m i wysokości 8 m. Usytuowane są w Parku Zdrojowy nad jeziorem Gołdap, a powstały w 2014 roku. Doprowadzone do tężni solanki, wydobywane są z głębokości 646 m. Spływając po gałązkach tarniny, pod wpływem słońca i wiatru, wytwarzają wokół tężni mikroklimat o dużej zawartości jodu, bromu, magnezu, wapnia, potasu, sodu i fluoru. Powstały aerozol odznacza się szczególnymi walorami zdrowotnymi – jego cząsteczki wnikają do organizmu poprzez błony śluzowe układu oddechowego oraz skórę. Przebywając przy tężniach, leczymy przede wszystkim górne drogi oddechowe, zatoki, rozedmę płuc, nadciśnienie tętnicze, alergię, nerwicę wegetatywną, depresję, stres i ogólne wyczerpanie organizmu. Inhalacje wykorzystane w profilaktyce u ludzi zdrowych powodują wzrost odporności organizmu poprzez działanie bakteriobójcze.

Konkatedra pw. NMP Matki Kościoła w Gołdapi to kościół, który powstał w XVI w. Początkowo była to świątynia ewangelicka wybudowana w stylu gotyckim. Zniszczona w znacznym stopniu w ostatnich latach II wojny światowej świątynia, odbudowana została dopiero w latach 80. XX wieku. Niestety poprzez przebudowę, kościół zatracił pierwotne cechy stylu. W 1984 r. świątynia została konsekrowana i stała się kościołem parafialnym nowej parafii pw. NMP Matki Kościoła w Gołdapi. W roku 1989 Biskup Warmiński podniósł kościół do rangi kościoła kolegiackiego, a 25 marca 1992 r. Ojciec Święty Jan Paweł II podniósł kolegiatę w Gołdapi do godności konkatedry. Obecny kościół został zbudowany z kamienia oraz z cegły. Jest to budowla halowa z masywną wieżą od strony zachodniej. Wyposażenie świątyni współczesne. Na uwagę zasługują pozłacane mosiężne tabernakulum, a także witraże oraz obrazy Matki Bożej Częstochowskiej, Św. Brunona i Jezusa Miłosiernego.

Świątynia została wzniesiona w 1760 r. z fundacji wojewodzica poznańskiego Wiktora Raczyńskiego z Wojnowic. Obecny kościół jest trzecim z kolei wzniesionym na tym pagórku. Wykonany z drewna modrzewiowego, o konstrukcji szkieletowej, oszalowany. Jest architektoniczną perełką w stylu barokowym. Powstał na planie krzyża greckiego, z przybudówkami w postaci zakrystii i kruchty. Góruje nad nim pseudokopuła zwieńczona ośmioboczną wieżyczką zakończoną hełmem z latarnią. Centralne miejsce świątyni zajmuje barokowy ołtarz, z późnogotyckim krucyfiksem umieszczonym na tle drewnianej, srebrzonej draperii otoczonej rzeźbami. Uwagę zwraca także misternie rzeźbione tabernakulum, wewnątrz którego kryje się obrotowy tron boży. Obok ołtarza głównego znajdują się jeszcze cztery ołtarze boczne. Do cennych elementów wystroju należą drewniana ambona w stylu rokoko, ustawiona w kruchcie kropielnica z piaskowca z XVI w. i drewniany chór ze zdobiącą go polichromią przedstawiającą chór anielski. We wnętrzu wieżyczki znajdują się wizerunki polskich świętych: Kazimierza, Wojciecha, Jadwigi Śląskiej i Stanisława. Na stropie widoczne są sceny związane z kultem św. Wojciecha.

Parafia Zabawa leży w dolinie dolnego Dunajca na lewym jego brzegu w odległości 20 km na północny zachód od Tarnowa. Kościół pw. Trójcy Przenajświętszej w Zabawie – Sanktuarium bł. Karoliny – jest prawdopodobnie jedynym na świecie kościołem, gdzie parafianka tego kościoła, jako męczennica beatyfikowana przez Jana Pawła II, została pochowana pod menzą głównego ołtarza. Sanktuarium to jest Światowym Centrum Ruchu Czystych Serc oraz miejscem upamiętnienia ofiar przemocy i wypadków komunikacyjnych a także troski o ich najbliższych. Wraz ze szlakiem męczeństwa w Wał-Rudzie jest miejscem licznych pielgrzymek i obfitych łask i uzdrowień otrzymywanych za wstawiennictwem Bł. Karoliny. Kościół w Zabawie wybudowano w latach 1909-1913 według projektu architektów Stanisława Odrzywolskiego i Mariana Heitzmana. Podczas pierwszej wojny światowej został on mocno uszkodzony, ale szybko odremontowany. Parafia została erygowana 1925 r. W 2002 r. kościół decyzją biskupa tarnowskiego Wiktora Skworca został ustanowiony Sanktuarium bł. Karoliny Kózkówny.

Dom rodzinny – muzeum bł. Karoliny znajduje się w miejscowości Wał – Ruda. Jest to replika domu Kózków, odbudowana z autentycznych, zachowanych starych drewnianych ścian.  Obecnie mieści się tutaj muzeum i kaplica. Bezpośrednio z placu przed domem wchodzi się do pomieszczenia, które niegdyś zajmowała stajnia. Z tego pomieszczenia przechodzi się do dawnej izby mieszkalnej – muzeum wyposażonego w sprzęty i urządzenia z czasów bł. Karoliny. Na ścianach wiszą obrazy, a wśród nich wizerunek Matki Bożej Nieustającej Pomocy, na który patrzyła Karolina, kiedy rosyjski żołnierz wtargnął do domu wyciągając ją i ojca z izby. Obok domu mieści się zabytkowa stodoła, w której znajduje się wystawa multimedialna - ruchoma miniatura przedstawiająca wieś galicyjską za czasów bł. Karoliny. W pobliżu rozpoczyna się szlak męczeństwa prowadzący do pobliskiego lasu, gdzie szesnastoletnia Karolina Kózkówna została uprowadzona do przez rosyjskiego żołnierza. Tam, po heroicznej walce w obronie swojej godności i niewinności, zginęła śmiercią męczeńską 18 listopada 1914 r.

Herb Świdnicy tworzy tarcza w postaci czteropolowej, podzielona na krzyż. W polach czarnych znajdują się złote korony – symbol najwyższej władzy i zaszczytów, zwycięstwa i odwagi.  W drugim polu srebrnym znajduje się czerwony gryf – symbol cech rycerskich, takich jak dzielność, czujność i siła.  W trzecim srebrnym polu widnieje czarny dzik – symbol siły, odwagi i szlachetności. Herb został nadany miastu w 1452 roku przez czeskiego króla Władysława Pogrobowca. Był to pierwszy przywilej herbowy w dziejach miasta. Herb czteropolowy używano do 1966 roku, kiedy to Miejska Rada Narodowa w Świdnicy zmieniła go i nadała miastu nowy herb przedstawiający czerwonego gryfa na białym polu. W roku 1999 r. Rada Miejska Świdnicy powróciła do herbu czteropolowego.

Hałda popłuczkowa Kopalni Fryderyk to oddalone o 3 km na południe od tarnogórskiego rynku duże usypisko skały płonnej, odpadu z płuczki rud ołowiu, srebra i cynku. Wysoka na 17 m hałda stanowi pozostałość po zlikwidowanym na początku XX w. zakładzie uzdatniania rudy. Obiekt powstał z nagromadzenia odpadów dolomitowych w okresie największego wydobycia metali, czyli w drugiej połowie XIX wieku. Pod koniec drugiej wojny światowej hałdę włączono do systemu obronnego, czego pozostałością są bunkry strzeleckie. Pełni ona obecnie rolę punktu widokowego i miejsca spotkań lokalnej społeczności. Wejście po wyznaczonych ścieżkach na sam szczyt zajmuje od 5-10 min. W 2017 r. hałda wraz z innymi atrybutami pogórniczymi z Tarnowskich Gór, Bytomia i Zbrosławic została wpisana na Listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Dom z basztą to zabytkowa, XVI-wieczna kamienica, w której mieściła się pierwsza na Podkarpaciu apteka, założona w 1557 r. przez aptekarza Marcina Bariana Rokickiego. Renesansowe detale budynku zostały przywrócone w trakcie prac remontowo-konserwatorskich – elementy zdobiące elewacje zewnętrzną budynku to attyka i fryz sgraffitowy.  We wnętrzu znajduje się wystawa stała, która zaprasza Gości w świat farmacji. Historia aptekarstwa przeplata się z dynamicznym rozwojem sztuki użytkowej, szczególnie mebli w tzw. stylu zakopiańskim. uzupełnieniem przestrzeni są egzotyczne zwierzęta, których obecność w aptece była intrygującym i nieoczywistym ukłonem w stronę niekonwencjonalnych metod leczenia. Na piętrze znajduje się sala muzyczna z ekspozycją dawnego rzemiosła lutniczego oraz instrumentów, sala z „samograjami”, czyli instrumentami z grupy idiofonów, a także mieszczański salonik, w którym króluje sztuka zdobnicza. Do obiektu przylega XIV–wieczna baszta obronna, zwana też basztą rajcowską, w której prezentowana jest wystawa poświęcona dawnym rzemiosłom oraz sztuce sakralnej.

„Kromerówka” to renesansowa kamienica mieszczańska, wzniesiona w 1519 roku. W jej wnętrzu zachowało się wiele zabytkowych elementów architektonicznych z epoki renesansu. Na parterze wita renesansowy portal, z czasów budowy kamienicy: widnieje na nim data 1519 oraz znak własnościowy bogatej rodziny kupieckiej - Chodorów. Ekspozycja stała jest w głównej mierze poświęcona Marcinowi Kromerowi – urodzonemu w Bieczu wybitnemu dyplomacie, którego działalność naukowo-badawcza znacznie wpłynęła na rozwój i znaczenie Polski na arenie międzynarodowej. Prezentowane są także dzieła literackie Wacława Potockiego, sylwetki zasłużonych bieczan i inne relikty historii – głównie starodruki – związane z przełomowymi wydarzeniami miasta i regionu. „Perełką” zbiorów jest Dzwon Urban z 1382 roku, przykład ludwisarstwa światowej klasy.

Podobnie jak inne kopce w parkach krajobrazowych, także kopiec w Parku Książęcym w Zatoniu pełnił role punktu widokowego. Na jego szczyt wiedzie spiralna ścieżka, a zwieńczeniem wzniesienia jest drewniana altana zbudowana na planie wieloboku, z nadbudówką w formie latarni. Punkt ten był miejscem spotkań i odpoczynku nazywanym Świątynią Różaną lub Altaną Różaną. Można stąd podziwiać najdłuższą oś widokową w parku, która zamyka widok na pałac. U podnóża kopca znajduje się sztuczna grota, zbudowana z polnego kamienia. Miała dodać temu miejscu uroku i tajemniczości. Dawniej z altany można było zejść po kamiennych schodach na niewielki taras umiejscowiony nad grotą. Kilkanaście metrów dalej znajdowała się najmniejsza z trzech parkowych fontann. Niecka miała kształt nerki, a nad nią pochylała się rzeźba dzika kalidońskiego (obecnie umieszczona przy Małym Stawie).

Centralnym miejscem Parku Książęcego w Zatoniu jest Łąka Joanny, upamiętniająca starszą siostrę księżnej Doroty. To tutaj pośrodku łąki rośnie, zwracające uwagę swą rozłozystością, najbardziej imponujące drzewo w Parku Książęcym, czyli Dąb Talleyranda. Upamiętnia postać, która zaważyła na całym życiu księżnej Dino. Karol Maurycy de Talleyrand-Perigord był jednym z najwybitniejszych francuskich polityków końca XVIII i początku XIX wieku. To on wprowadził ks. Dorotę, żonę swego bratanka Edmunda, do europejskiej elity. Wspólna przygoda Karola i Doroty z polityką i dyplomacją na salonach Paryża, Wiednia, Berlina i Londynu trwała blisko 30 lat. Ona stała się jego powiernicą, doradczynią, z czasem towarzyszką życia, a po śmierci swego mentora główną spadkobierczynią wielkiego majątku.

„Cis Donnersmarcka” jest jednym z najsławniejszych drzew województwa śląskiego. Rośnie w lesie, w mocno przerzedzonym drzewostanie sosnowo-świerkowym. Ma pojedynczy, prosty pień i regularną, dobrze rozwiniętą koronę. Najwyższy wierzchołek jest martwy, natomiast na wysokości około 6 m, drzewo wykształciło dwa dodatkowe wierzchołki. Obecnie jego obwód wynosi ok. 214 cm przy wysokości 16 m. Cis Donnersmarcka znany był już niemieckim botanikom na przełomie XIX i XX w, lecz do końca minionego stulecia pozostawał drzewem nieznanym. Wyrósł ok. 500 lat temu pośród rozległej i przepastnej Puszczy Śląskiej. Na wniosek właściciela świerklanieckich lasów – księcia  Donnersmarcka, względem drzewa podjęto zabiegi ochronne. Ponownie takie zabiegi wykonano w 2021 roku i wtedy też Miasto Kalety utworzyło wokół Cisa Donnersmarcka ścieżkę edukacyjną w formie drewnianej kładki wraz z oznakowaniem.

UWAGA. Znaczek turystyczny w Kaletach dostępny jest sezonowo w różnych punktach sprzedaży. Od kwietnia do września znaczki dostępne są w Centrum Informacji Turystucznej, a od października do marca w Miejskiej Bibliotece Publicznej.

W południowej części Pyzdr znajduje się jeden z nielicznych w Wielkopolsce wiatraków typu holenderskiego. Podstawa wiatraka o średnicy 10,5 m murowana jest z cegły. Trójkondygnacyjny, ceglany trzon budowli przykrywa kopulasty, drewniany dach pokryty blachą. W obrotowej kopule znajdują się skrzydła wiatraka połączone z całym mechanizmem przekazującym napęd na koła młyńskie. Wiatrak w Pyzdrach został zbudowany w 1903 r., przez rodzinę Bartczaków. Pierwotnie budowla napędzana była wiatrem, jednak w okresie międzywojennym zmieniono napęd na elektryczny, zachowując jednak urządzenia związane z napędem wiatrowym. Po częściowym remoncie w połowie lat 70. XX wieku wiatrak działał jeszcze do lat 80. W latach 2018-2019 wiatrak zakupiła Gmina Pyzdry. Po rewitalizacji i nadaniu budowli wyglądu z lat 80. XX w. wiatrak zyskał funkcję dydaktyczno-muzealną.

Zabytkowy budynek dawnej siedziby rawickiego Bractwa Kurkowego – strzeleckiej organizacji społecznej utworzonej już w 1642 r., stanął w 1903 roku w miejscu wcześniejszych zabudowań o tym przeznaczeniu. Okazała, zachowana do dziś dawna bracka kwatera, zbudowana została według projektu Carla Klimma zgodnie z założeniami eklektyzmu. Gmach z cegły klinkierowej zdobi data jego wybudowania umieszczona na fasadzie nad wejściem głównym, wyżej zaś na frontonie - płaskorzeźba z godłem Rawicza. Członkowie braci strzeleckiej, prócz przestrzeni do doskonalenia umiejętności strzeleckich i rozgrywania turniejów, potrzebowali miejsca, gdzie toczyć mogli życie towarzyskie i rozrywkowe stowarzyszenia – stąd rozbudowa siedziby. Początkowo rola Bractwa związana była z samoobroną mieszczan, a także z kultywowaniem postaw obywatelskich.  Gdy nikło widmo niebezpieczeństwa związanego z najazdami obcych wojsk, Bractwo Kurkowe przeobraziło się w organizację o charakterze sportowym. W 2022  r. przypada 380-lecie istnienia organizacji.

Szreniawa to stacja położona na linii kolejowej pomiędzy Luboniem a Stęszewem. Znajduje się tutaj niewielki posterunek ruchu, dwa tory główne oraz dwa tory boczne, będące przedłużeniem toru głównego dodatkowego. Pomiędzy torami głównymi znajduje się dwukrawędziowy peron wyspowy. W zachodniej części stacji, na przedłużeniu toru nr 3a znajduje się rampa ładunkowa, która jednak pozostaje nieużywana. Również od strony zachodniej znajduje się budynek dworca, w którym mieści się nastawnia dysponująca, posiadająca urządzenia mechaniczne scentralizowane. Obecny układ torowy stacja zawdzięcza przebudowie na początku XXI w. Z uwagi na zabytkowy charakter linii, pozostawiono istniejące urządzenia sterowania ruchem kolejowym, wymieniono jedynie tarcze ostrzegawcze na świetlne oraz dobudowano tarcze ostrzegawcze przelotowe. Z nastawni obsługiwano też mechaniczne rogatki na przejeździe kolejowym, położonym od strony Stęszewa.

Bazylika Mniejsza pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Braniewie jest jednym z najpiękniejszych kościołów Warmii. To gotycka, ceglana, halowa fara o całkowitej długości 61 m i szerokości 25 m.  Jej trójnawowe wnętrze tworzy dziesięć ośmiokątnych, masywnych filarów, ustawionych w dwóch rzędach. Kościół budowano etapami, w latach 1343-1442. Stoi  prawdopodobnie na miejscu najstarszego znanego drewnianego kościoła warmińskiego. Jest świadkiem burzliwych dziejów miasta. W okresie swej 600 – letniej historii kościół wraz z wieżą doznały największych zniszczeń pod koniec drugiej wojny światowej, kiedy to w wyniku działań wojennych legł w gruzach, przez wiele lat pozostając trwałą ruiną. Jego odbudowa w latach 1979-1986 była największym przedsięwzięciem w Archidiecezji Warmińskiej. Pieczę nad odbudową sprawował ówczesny proboszcz i dziekan - ks. Tadeusz Brandys.  W 2001 r. kościół został podniesiony do rangi bazyliki mniejszej. Stoi przy niej pomnik bł. Reginy Protmann, rodowitej braniewianki i patronki Braniewa.

Wieża widokowa w Łobżenicy jest dawną miejską wieżą ciśnień zaprojektowaną i wybudowaną w 1910 roku przez firmę Carl Francke z Bremy. Ówczesna wieża miała niecałe 36 metrów wysokości i w swojej głowicy, na wysokości 21 m mieściła zbiornik wodny o pojemności 100 m3, wykonany ze stali kowalnej. Średnica wewnętrzna cokołu wieży to 5,78 m, natomiast średnica głowicy to 7,6 m. Wieża ciśnień służyła mieszkańcom Łobżenicy do 1974 roku, kiedy wybudowano nową hydrofornię i zaprzestano użytkowania wieży. Od tego czasu popadała w ruinę. W 2010 roku podjęto decyzję o rewitalizacji wieży, którą odrestaurowano w 2011 roku. Od tego czasu budowla pełni funkcję wieży widokowej. Aby jednak dostać się do punktu widokowego, trzeba pokonać 122 stopnie. Trud wspinaczki wynagradzają widoki, jakie można podziwiać z wieży. Wartym zaznaczenia jest fakt, że po rewitalizacji oryginalna iglica znalazła się wewnątrz wieży, a na jej szczycie zamontowano kopię wykonaną na wzór oryginału, z dopisanym rokiem rewitalizacji.

W 1900 roku do Barda przybyli Redemptoryści i objęli opiekę nad Sanktuarium Matki Bożej Bardzkiej. Od początku swojej posługi w Bardzie  zastanawiali się, w jaki sposób można urozmaicić pielgrzymom pobyt w Bardzie. Podjęto decyzję o budowie trasy różańcowej z kapliczkami na przeciwległej stronie Góry Bardzkiej na wzgórzu zwanym dawniej Łysą Górą, a obecnie Górą Różańcową. Budowę rozpoczęto w 1904 roku. Plan do dziś nie został zrealizowany. Z zaplanowanych 17 kaplic brakuje jeszcze trzech. Każda kaplica jest zbudowana w innym stylu. Głównie posiadają formy neoromańskie, neogotyckie i neobarokowe. Umieszczone w nich drewniane rzeźby są prawie naturalnej wielkości. Długość drogi różańcowej to 1740 metrów w kształcie czworoboku. Architektura kapliczek ładnie komponuje się z otaczającą przyrodą o każdej porze roku, sprzyjając modlitwie i zadumie.

W połowie drogi do Górskiej Kaplicy na Górze Kalwarii w Bardzie znajduje się cudami słynące Źródełko Maryi. Znane jest od przeszło 300 lat. Wodzie wypływającej z tego źródła tradycja przypisuje właściwości lecznicze, szczególnie przy chorobie oczu i bólu głowy. Obecna obudowa źródła w postaci murowanego domku pochodzi z roku 1893. Nad wejściem znajduje się obraz przedstawiający Jezusa i Samarytankę przy studni Jakuba. Obraz namalował w 1895 roku Knauer z Nysy. Dla wybierających się na wycieczkę do krzyża na Obrywie skalnym, również  do Kaplicy Górskiej czy na Górę Kłodzką jest to idealne miejsce na odpoczynek w pięknej leśnej scenerii, gdzie również można zaczerpnąć orzeźwiającej górskiej wody.

Na południe od rynku i kościoła w Borowiu, kilkadziesiąt metrów za stawem, znajduje się klasycystyczny dwór. Budynek został wzniesiony w 1. poł. XIX w. dla rodziny Moszyńskich. Po II wojnie światowej został nieco zniekształcony. Ma oryginalny układ dwóch portyków kolumnowych. Skromniejszy jest w fasadzie głównej, bardziej okazały – sześciokolumnowy i zwieńczony trójkątnym szczytem – w elewacji bocznej, wschodniej. Pierwotnie z przeciwnej strony znajdował się pawilon mieszczący kuchnię dworską, połączoną z głównym korpusem murowanym gankiem. Od frontu zachował się zarys podjazdu z kolistym gazonem na środku. Obecnie w dworze mieści się Urząd Gminy Borowie. Wokół dworu rozciąga się zabytkowy park krajobrazowy z 1. poł. XIX w. Szczególną uwagę zwracają trzy pomnikowe drzewa od strony stawu.

W centralnej części Borowia znajduje się dawny kościół parafialny pw. Św. Trójcy. Świątynia powstała w 1831 r. z fundacji Ludwiki z Załuskich Moszyńskiej w miejscu, w którym niegdyś istniał drewniany kościół. Budowla wybudowana została z cegieł łączonych zaprawą wapienną. Jej wnętrze składa się z wyodrębnionego prezbiterium oraz trzech naw oddzielonych parami kolumn toskańskich. W części zachodniej nad wejściem znajduje się drewniana empora chórowa. Kościół był kilkakrotnie przebudowywany, a w 1907 r. nad szczytem fasady dobudowano wieżyczkę z sygnaturką. Od 1989 roku, kiedy w Borowiu powstał nowy kościół, świątynia nie jest użytkowana. Na teren kościelny prowadzi murowana barokowa brama prawdopodobnie z ok. 1715 r., ze szczytem nadbudowanym w 1907 r. Brama zbudowana jest z cegły, otynkowana i posiada zdobienia w postaci profilowanych gzymsów i pilastrów. Na jej osi znajduje się arkada przejazdowa sklepiona krzyżowo. Brama pełniła również funkcję dzwonnicy.

Zabytkowe molo wraz ze „Skocznią” to elementy głównego kąpieliska miejskiego. Plaża miejska istnieje w tym miejscu już od ponad stu kilkudziesięciu lat.  w połowie lat 20. XX wieku kąpielisko zostało zmodernizowane i to wówczas zbudowano duże molo wraz z wieżą do skoków do wody oraz budynków zaplecza kąpieliska. Kąpielisko było częścią rozłożonego nad jeziorem i zaprojektowanego z dużym rozmachem założenia sportowo-wypoczynkowego. Jego centralnym punktem, był kamienny monument upamiętniający ofiary pierwszej wojny światowej. Na kompleks składały się: stadion o wymiarach olimpijskich z lekkoatletyczną bieżnią, mniejszy stadion, boisko do gry w siatkówkę, korty tenisowe, tor do wyścigów konnych. W 2004 r. dokonano remontu i przebudowy molo i skoczni. Przywrócono je do dawnej świetności wzorując się na starych fotografiach. Od wielu lat molo z białą wieżą jest symbolem miasta, które w pełni korzysta z walorów pięknego położenia nad jeziorem.

Pomnik Poległych w I wojnie światowej w Olecku znajduje się  w parku miejskim pomiędzy drogą Olecko – Gołdap, a Jeziorem Oleckie Wielkie. Jego budowę rozpoczęto 19 lipca 1925 r, a ukończono w 1927 r. Potężne kamienne mury w kształcie półokręgu z ostrołukowymi oknami mają szerokość 20 m i wysokość 10 m. Mury łączą się z trzema wieżami zwieńczonymi krzyżami. W centrum półrotundy umieszczono kamienny cokół, na którym niegdyś miał płonąć znicz zapalany w czasie patriotycznych uroczystości. Olecki pomnik przetrwał do dzisiejszych czasów w bardzo dobrym stanie. Pierwotnie miał czcić żołnierzy niemieckich poległych w czasie I wojny światowej, a dziś sławi poległych w tejże wojnie żołnierzy z powiatu oleckiego.

Przez przemysłową dzielnicę Wałbrzycha – Podgórze, przebiega malownicza linia kolejowa Wałbrzych Główny – Kłodzko Główne. Już od samego początku tej linii na pewno  wzbudza ciekawość zabytkowy, czynny wiadukt kolejowy przebiegający nad ulicą Niepodległości w Wałbrzychu. Wiadukt ten to potężna stalowa konstrukcja. Został zbudowany w 1880 roku. Jest to trójprzęsłowa konstrukcja o długości 120 metrów, każde z przęseł ma długość 40 metrów. Wysokość wiaduktu wynosi 20 metrów. Jadąc pociągiem, z wiaduktu można podziwiać ciekawe widoki Podgórza i okolic. A zaledwie parę kilometrów dalej rozpoczyna się najdłuższy kolejowy tunel w Polsce pod Małym Wołowcem, a więc kolejna turystyczna atrakcja. Warto wspomnieć, że wiadukt ten wielokrotnie został pokazany w filmie Andrzeja Jakimowskiego pt. „Sztuczki”.

Drewniany kościół w Rybnicy Leśnej powstał ok. 1600 r. choć różne źródła podają że mógł powstać w 1557 r. Świątynia wzniesiona jako kościół ewangelicki w 1654 roku przejęta została przez kościół rzymskokatolicki. Orientowana, drewniana bryła powstała na kamiennej podmurówce. Posiada nawę na rzucie kwadratu z mniejszym od niej prostokątnym prezbiterium. Wnętrze ozdobione jest późnorenesansową polichromią o wzorach geometrycznych i roślinnych. Ponadto na uwagę zasługują ołtarz główny, ambona, chrzcielnica i ławki renesansowe z początku XVII w, a na ścianach także piaskowcowe epitafia z XVII i XVIII w. Dach dwukalenicowy, kryty gontem z sześcioboczną wieżyczką zwieńczoną hełmem z latarnią, oraz krzyżem i chorągiewką. W pobliżu kościoła w kamiennym ogrodzeniu znajduje się czworoboczna dzwonnica bramna z iglicowym dachem krytym gontem. Niegdyś w dzwonnicy mieściły się trzy dzwony, dziś pozostał tylko jeden z 1608 r.

Historia parafii św. Franciszka z Asyżu w Wałbrzychu – Podgórzu sięga roku 1887, kiedy to dr Franz, kanonik wrocławski, objął 6 ha gruntu z budynkami: oberży, gorzelni i sali teatralnej w Podgórzu. Wówczas to, w latach 1888-1889, część gospody przebudowano, tworząc we wnętrzu kościół pomocniczy św. Franciszka. Świątynia zajmowała teren prezbiterium obecnego kościoła i była budowlą jednonawową. Przełomowym w życiu parafii był rok 1933, w którym 2 lipca położono kamień węgielny pod budowę nowej świątyni. Prace budowlane zakończono w 1937 roku, poświęcając uroczyście malowidła ścienne przedstawiające sceny z życia św. Franciszka. Na kościelnej wieży zawisły trzy dzwony, które w czasie II wojny światowej skonfiskowano, przeznaczając na cele zbrojeniowe. Obecnie na wieży znajdują się dwa dzwony: Maryja Królowa Polski i św. Franciszek. W 1945 r. duszpasterstwo w parafii św. Franciszka z Asyżu objęli Księża i Bracia Pallotyni.

Ratusz w Lubaniu to ważny punkt na mapie każdego turysty odwiedzającego to miasto. Został wzniesiony w latach 1539-1544 według projektu nieznanego architekta. Ratusz to najokazalsza świecka budowla i jeden z najcenniejszych zabytków architektury renesansowej na Górnych Łużycach i Dolnym Śląsku. Budynek wielokrotnie padał ofiarą pożarów. W XIX w. przeprowadzono wewnątrz ratusza szereg prac modernizacyjnych i renowacyjnych. Zagospodarowano wewnętrzną przestrzeń budynku, a w 1820 r. wyremontowano wieżę. W takim stanie ratusz nie pozostawał zbyt długo. Największych zniszczeń dokonały pociski artyleryjskie i rosyjsko-niemieckie walki o Lubań w 1945 r. Poważnie nadszarpnięta konstrukcja groziła zawaleniem. Mimo to nowa polska administracja miasta podjęła decyzję o jego odbudowie, która rozpoczęła się na początku lat 50. i trwała z przerwami aż do roku 1972. Obecnie w ratuszu mieści się biblioteka, muzeum, sala ślubów i sala rajców.

Lubań to urocze miasto z ponad 800-letnią historią, położone w południowo-zachodniej części Polski w województwie dolnośląskim, na Pogórzu Izerskim w dolinie rzeki Kwisy. Posiada jeden z piękniejszych herbów na Dolnym Śląsku. Herb miasta Lubania przedstawia umieszczony na błękitnym tle fragment muru miejskiego zwieńczonego blankami i dwiema wieżami po bokach. Pośrodku murów jest otwarta brama z podniesioną do połowy kratą. Nad nią znajduje się czerwono-czarna tarcza herbowa ze skrzyżowanymi srebrnymi kluczami. Powyżej tarczy między skrzydłami widnieje srebrny lew z królewską koroną.

Zabytkowy most w Ozimku na rzece Mała Panew został wybudowany w 1827 r. Jak podają źródła, jest to najstarszy w kontynentalnej Europie żelazny most wiszący. Projektantem tej konstrukcji był Karl Schottelius, królewski inspektor hutniczy, a wykonawcą Huta Małapanew z Ozimka. Do budowy mostu zużyto prawie 60 ton żeliwnych odlewów i 14 ton stali. Most ucierpiał podczas powodzi w 1830 roku, jednak został wówczas naprawiony i wzmocniony. Jako przeprawa ogólnego ruchu most służył do 1938 roku. W 1945 r. ponownie ucierpiał i od tego czasu był używany jako most dla pieszych na terenie huty Małapanew. W 2009 r. konstrukcję poddano gruntownej renowacji. Odnowiony most zyskał dodatkowe liny stalowe oraz oświetlenie. Do użytku został oddany w 2010 roku, a już siedem lat później prezydent Andrzej Duda wpisał ten zabytek na listę pomników historii. Dziś to jedna z bardziej znanych atrakcji turystycznych Ozimka.

Mała Panew to prawy dopływ Odry o długości 129 km. Rzeka przepływa przez dwa województwa: śląskie i opolskie zmieniając swój kierunek z południowego na północno-zachodni. Do Odry wpada w północnej części Opola. Dno rzeki charakteryzuje piaszczyste podłoże, a fakt, że połowę zlewni Małej Panwi zajmują lasy, czyni ją niezwykle atrakcyjną rzeką często nazywaną „Opolską Amazonką”. Ponad sto meandrów, piaszczyste łachy po obu brzegach, starorzecza, gęsto porośnięte, wysokie brzegi, liczne zakola oraz naturalne przeszkody w postaci konarów drzew i kamieni, a także przepiękne krajobrazy sprawiają, że jest to prawdziwy raj dla miłośników kajaków. Mała Panew ma pewne cechy rzeki górskiej, co jest prawdziwym ewenementem na terenach takich jak Równina Opolska. Jest rzeką o różnych stopniach trudności, gdzie swoje miejsce znajdą zarówno początkujący kajakarze, jak i ci bardziej wymagający.

Zamek Krzyżtopór w Ujeździe to obecnie jedna z największych budowli w Polsce, zachowanych w stanie trwałej ruiny. Został wybudowany w latach 1621 – 1644 jako rezydencja magnacka wojewody sandomierskiego Krzysztofa Ossolińskiego w stylu palazzo in fortezza. Przez lata obrósł w legendy, które echem rozchodzą się po świecie i przyciągają do Ujazdu tysiące turystów. Najpopularniejsza z nich mówi jakoby plan budowli miał odpowiadać kalendarzowi  - znajdowały się w nim 4 wieże (cztery pory roku), 12 sal wielkich (miesiące), 52 pokoje (tygodnie) i 365 okien (ilość odpowiadająca dniom roku). Obecnie, mimo, że już jako ruina, Zamek Krzyżtopór nadal zachwyca każdego  odwiedzającego. Od końca lat dziewięćdziesiątych obiekt jest udostępniony do zwiedzania, a w 2018 roku uzyskał status Pomnika Historii. Instytucja Kultury powołana do opieki nad obiektem, dba by zamek nie popadł w zapomnienie. W sezonie turystycznym organizowanych jest wiele wydarzeń mających na celu popularyzowanie historii i promowanie regionu.

Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego jest najstarszym zabytkiem miasta Sławkowa. Prowadzone w latach 90. ubiegłego stulecia badania archeologiczne ujawniły, że najstarsze groby na otaczającym kościół cmentarzysku pochodzą jeszcze z wieku XII, a więc z czasów poprzedzających budowę tej świątyni oraz założenie miasta. Początki kościoła sięgają wieku XIII, kiedy to powstało ceglane prezbiterium, wybudowane w stylu przejściowym romańsko – gotyckim, nakryte sklepieniem krzyżowo – żebrowym. Kamienna nawa główna jest elementem nieco młodszym – pochodzi z XIV stulecia. Najmłodsza jest wieża, której chronologię można odnieść do początku nowożytności. Wnętrze kościoła ma wystrój późnobarokowy z elementami rokokowymi i klasycystycznymi – wzrok przykuwają, pochodzącez XVIII wieku pięknie zdobione ołtarze oraz ambona. Pokrywająca ściany polichromia została wykonana w II połowie XIX wieku. Na szczególną uwagę zasługuje wmurowana w południową ścianę prezbiterium płyta nagrobna starosty sławkowskiego, Sebastiana Nieszkowskiego, zmarłego w roku 1603 oraz przyścienny pomnik biskupa krakowskiego i księcia siewierskiego Kajetana Ignacego Sołtyka z końca XVIII wieku, znajdujący na północnej ścianie nawy głównej.

Dolina Białej Przemszy w Sławkowie to obszar o wyjątkowych walorach przyrodniczych i krajobrazowych. Źródła Białej Przemszy znajdują się w okolicach Wolbromia skąd płynie ona na zachód, przez Pustynię Błędowską, a następnie w okolicy Dąbrowy Górniczej zmienia kierunek biegu na południowy, przepływa przez Sławków, by ostatecznie, na pograniczu Sosnowca i Mysłowic połączyć się z Czarną Przemszą tworząc rzekę Przemszę. Najbardziej malowniczy jest przełom rzeki określany mianem Szwajcarii Zagłębiowskiej – znajduje się pomiędzy Okradzionowem a dzielnicą Sławkowa zwaną Chwaliboskie. Warunki naturalne sprzyjają rozwojowi siedlisk licznych gatunków fauny i flory. W Dolinie Białej Przemszy w Sławkowie zaobserwowano około 950 gatunków roślin, w tym wielu chronionych i rzadkich np. mieczyk drobnolistny, który uważany jest za „prawdopodobnie wymarły” – Sławków to jedyne miejsce na świecie, w którym jeszcze występuje. Wśród przedstawicieli fauny wyróżnia się bóbr. Z uwagi na jego powszechne występowanie, Sławkowian niekiedy nazywało się i nazywa „Bobrorzami”. Promocji lokalnej przyrody służy Park Doliny Białej Przemszy, będący przestrzenią edukacyjno – rekreacyjną, ścieżki edukacyjne w okolicach kanału Walcowni oraz Centrum Edukacji Ekologicznej i kulturowej.

Klif Orłowski to jeden z najbardziej malowniczych zakątków Gdyni. Jest to ściana wschodnia Kępy Redłowskiej, na której w 1938 r. utworzono rezerwat krajobrazowy. Chroni on piękny nadmorski krajobraz, w którym główną rolę odgrywają strome zbocza klifowe, poprzecinane głębokimi wąwozami i porośnięte lasem mieszanym. Osobliwością florystyczną jest występowanie tutaj naturalnych stanowisk chronionego jarzębu szwedzkiego. Strome brzegi, o wysokości do ok. 40 m, są systematycznie podmywane przez fale morskie, a po niemal każdym większym sztormie brzegi ulegają erozji i się obsuwają. Co roku klif zmniejsza się o ok. jeden metr. Orłowo to południowa dzielnica Gdyni. Jest atrakcyjnym terenem wypoczynkowym, który od ponad sto lat chętnie odwiedzają mieszkańcy i turyści. Urzeka malowniczym położeniem u stóp zalesionego klifu, kameralną plażą, rybackimi łodziami oraz drewnianym molo o długości 180 m i willową zabudową. W pobliżu molo można usiąść na ławeczce Antoniego Suchanka – artysty malarza, marynisty i kronikarza Gdyni. W okresie letnim działa Scena Letnia Teatru Miejskiego w Gdyni - jedyna w Polsce scena na plaży.

Modernizm to styl w architekturze europejskiej lat 20 i 30 XX w., kiedy powstawała Gdynia. Cechowała go szlachetna prostota, funkcjonalizm, nowoczesne rozwiązania konstrukcyjne. Styl ten zrodził architekturę piękną i zarazem przyjazną człowiekowi, stwarzającą nieznany wcześniej komfort mieszkania i pracy. W budynkach modernistycznych przywiązywano dużą wagę do nowoczesnej konstrukcji (żelbet i stal) oraz do funkcjonalnych i wygodnych rozwiązań pomieszczeń. Budynek przy ul. 10 Lutego 24 to obiekt biurowo-mieszkalny zaprojektowany przez Romana Piotrowskiego dla Zakładu Ubezpieczeń Pracowników Umysłowych, zaś zrealizowany w latach 1935-36, już jako budynek Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Od momentu powstania budynek stanowi symbol awangardowej, modernistycznej architektury Gdyni. Dla wielu Gdynian budynek kojarzy się z siedzibą Polskich Linii Oceanicznych, a także słynną, jeszcze przedwojenną kawiarnią Cafe Bałtyk. Obecnie mieści się tutaj Urząd Miasta Gdyni, Miejska Informacja Turystyczna oraz Gdyńskie Centrum Wspierania Przedsiębiorczości.

Kamienna figura Strażnika Wieczności znajduje się na drodze zwanej "Wieczność" w Górach Bystrzyckich. Droga ciągnie się ok. 6 km w pobliżu osady Huta. Na całej długości droga prowadzi przez lasy świerkowe. Mimo, że droga jest prosta, z jej początku nie widać końca. Dlatego wędruje się nią jak do wieczności... Wieczność jest jedną z najstarszych dróg leśnych w Górach Bystrzyckich, a spotkać na niej można wiele ciekawych zabytków, m.in. Strażnika Wieczności. Obecna figura jest stosunkowo nowa. Poprzednia, dość prymitywnie wykonana - przedstawiała postać mężczyzny w cylindrze i z mufką na rękach. Figura długo pełniła funkcję drogowskazu do Nesselgrund (Pokrzywna). W latach 60-tych XX wieku Kamiennemu Mężczyźnie utrącono głowę, a później figurę powalono i cześciowo okradziono. Resztki "posklejane" i uzupełnione w latach 1988-89 przez Andrzeja Pękalskiego, miłośnika regionu z Wrocławia. Rok później nowa rzeźba została postawiona w pobliżu dawnego miejsca. Na mufce, w której postać trzyma ręce, wyryty jest napis "Nesselgrund" i strzałka. Pod mufką wykuto datę 1872, która prawdopodobnie oznacza rok postawienia tu pierwszej figury. Na kapeluszu wykuty napis "Grauer Mann".

Źródło: „Góry Bystrzyckie i Orlickie - przewodnik turystyczny” - Marek Gałowski

Góry Bystrzyckie to 40 kilometrowe pasmo Sudetów Środkowych rozciągające się od Obniżenia Dusznickiego i doliny Bystrzycy Dusznickiej na północy do Przełęczy Międzyleskiej na południu. Położone są na granicy z niezwykłymi Górami Stołowymi, Górami Orlickimi i od wschodu z masywem Śnieżnika. Góry te podzielone są na część północną i południową, które oddziela Przełęcz Spalona.  Ich najwyższym szczytem jest Jagodna – 977 m n.p.m., na której w 2019 roku stanęła 21 metrowa wieża widokowa z tarasem widokowym. Wieża wybudowana została w ramach projektu „Czesko-Polski Szlak Grzbietowy”, który był realizowany przez 18 partnerów z Polski i Czech – w tym gminę Bystrzyca Kłodzka. Wieża położona jest w odległości około 5 km od schroniska PTTK w Spalonej i jest to idealny cel wycieczek zarówno pieszych jak i rowerowych. Dochodzimy do niej szlakiem niebieskim lub dojeżdżamy rowerem trasą singletrack. Z wieży roztacza się malowniczy widok na okoliczne pasma górskie, m.in. masyw Śnieżnika i Góry Orlickie oraz na Bystrzycę Kłodzką. Na tarasie zainstalowana jest luneta widokowa.

Żródło: „Góry bez Granic Góry Bystrzyckie, Góry Orlickie i Masyw Śnieżnika” – przewodnik turystyczny

Pomnik Ofiar Grudnia 1970 w Szczecinie znajduje się na placu Solidarności, w pobliżu szczecińskiej filharmonii. Potocznie nazywany jest też Aniołem Wolności, ponieważ przedstawia postać 11-metrowej wysokości anioła z pionowo uniesionymi skrzydłami. W dłoniach anioł trzyma koronę cierniową, składającą się z liter tworzących stylizowany napis Grudzień 1970. Anioł posadowiony jest na wyłaniającej się z ziemi łódce. Wokół pomnika znajdują się 4 płyty granitowe z pamiątkowymi inskrypcjami i nazwiskami poległych w grudniu 1970 roku. Autorem tego odlanego z brązu pomnika jest Czesław Dźwigaj, a inicjatorem powstania Stowarzyszenie Grudzień ’70–Styczeń ’71 oraz miejscy radni. Kamień węgielny pod budowę pomnika położono 17 grudnia 2003 r. Uroczyste odsłonięcie nastąpiło 28 sierpnia 2005 roku, podczas obchodów 25. rocznicy podpisania porozumień sierpniowych.