Lista znaczków

Koniński Słup drogowy jest najstarszym zachowanym i opatrzonym inskrypcją znakiem drogowym w Europie, poza granicami dawnego imperium rzymskiego. Ustawiony został w XII w. najprawdopodobniej przez Piotra Włostowica, wybitnego możnowładcę i wojewodę m.in. Bolesława Krzywoustego, jako drogowskaz połowy drogi między Kaliszem, a Kruszwicą o czym informuje łacińska inskrypcja z 1151 r. Słup wykuty jest w piaskowcu, przypuszczalnie brzezińskim, a do 1828 r. stał w rejonie zamku konińskiego (teren obecnego Placu Zamkowego). Słup ma kształt kręgla, mierzy 252 cm. Jedna z hipotez sugeruje podobieństwo pomiędzy konińskim słupem, a tzw. mnichem stojącym dziś w Sobótce na Dolnym Śląsku, uchodzącym za zabytek celtycki.

W XVIII wieku Wąsowem zarządzała rodzina Sczanieckich. Pierwsze zabudowania Folwarku zostały wzniesione ok. 1820 r. – stajnia oraz fragmenty muru. Czasy świetności Folwarku przypadają na 2. połowę XIX w., kiedy majątkiem Wąsowo zarządzała niemiecka rodzina von Hardt. To w tamtych czasach powstały kuźnia, stajnia koni wyjazdowych i spichlerz, a Folwark Wąsowo wskazywany był jako najnowocześniejsze gospodarstwo rolne we wschodniej części Europy. Już na początku XX w. w Folwarku wytwarzana była elektryczność, na polach pracował pług parowy, a buraki cukrowe dostarczane były kolejką wąskotorową prosto do opalenickiej cukrowni. Willo-domki wybudowane dla pracowników Folwarku oświetlały elektryczne lampy, a ulica Lipowa była w całości wybrukowana i obsadzona rzędami starannie pielęgnowanych drzew lipowych. Obecnie Folwark Wąsowo jest rodzinnym gospodarstwem ekologicznym z wyjątkową bazą noclegową i pięknymi, odrestaurowanymi budynkami, gdzie odbywają się wesela i imprezy (kamienna Stodoła, Źrebięciarnia), kawiarnią, w której znajduje się sklepik z własnymi eko przetworami.  Korzystając z gry terenowej quest, można też wybrać się z dziećmi na wycieczkę po Folwarku Wąsowo, podczas której przewodnikiem będzie sam Richard von Hardt.

UWAGA ! Dla kupujących ZT zarządca folwarku przygotował 5% rabat na zakup w kawiarni Folwarku Wąsowo.

Reprezentacyjny gmach ratusza jest trzecim tego typu obiektem w historii miasta. Obecna klasycystyczna budowla została wzniesiona na przełomie XVIII/XIX w. (pomiędzy 1796 a 1803 rokiem). Budynek zbudowany jest na planie trapezu, ma fasadę z czterema masywnymi kolumnami doryckimi dźwigającymi trójkątny tympanon (w którego wnętrzu umieszczona jest płaskorzeźba herbu Miasta Konina). Budynek ratusza połączony jest z budynkiem dawnych jatek (kramów kupieckich), wzniesionych w pierwszej połowie XIX w. Co ciekawe na wieży ratuszowej umieszczony jest zegar pochodzący z Klasztoru Cysterskiego w Lądzie. W okolicach ratusza warto zatrzymać się w samo południe. Codziennie o tej godzinie rozbrzmiewa bowiem z wieży ratuszowej „Hejnał Miasta Konina”, skomponowany przez rodowitego koninianina – Witolda Friemanna (1889-1977).

Dom Zemełki to najstarszy murowany obiekt mieszczański w Koninie i był wzniesiony na przełomie XVI/XVII w. Obecny wygląd domu jest wynikiem przebudowy przeprowadzonej na przełomie XIX i XX w. W południowo-zachodniej części parteru zachowała się izba kryta sklepieniem kolebkowo-krzyżowym. Przelotowa sień wraz z dwiema piwnicami kryte są sklepieniami beczkowymi. Fundator kamienicy Jan Zemełka urodził się w 1539 roku i był jednym z najznamienitszych mieszczan Konina. Był m.in. doktorem medycyny, wybitnym lekarzem, zdolnym finansistą, człowiekiem bardzo zamożnym i jednocześnie dobroczyńcą o wielkim sercu, zapisał się złotymi zgłoskami w historii Konina i Kalisza. Wielokrotny wójt, rajca i burmistrz Kalisza, dobrodziej kolegium mansjonarskiego w Koninie. Fundator dwóch najstarszych w Polsce katedr medycznych - anatomii i botaniki lekarskiej Uniwersytetu Krakowskiego (1602r.).  Zmarł bezpotomnie 27.12.1607 r. Jego ciało spoczęło w rodzinnym Koninie w podziemiach kaplicy Św. Jana Chrzciciela, przyległej do kościoła farnego.

Kolegiata Matki Bożej Pocieszenia i św. Stanisława Biskupa w Szamotułach została zbudowana w 1 połowie XV wieku z fundacji braci Dorogosta i Wincentego Świdwów-Szamotulskich. W latach 1513-1542 staraniem Łukasza Górki, kolejnego właściciela Szamotuł, dokonano ostatecznej, gruntownej przebudowy. W tej formie kościół dotrwał do naszych czasów i zalicza się go do najokazalszych świątyń Wielkopolski. Szamotulska kolegiata wybudowana została w stylu gotyckim. Jest świątynią trzynawową. W latach 1884-90 kolegiatę przebudowano rozbierając wieżę oraz dobudowując kruchtę od południa. Wnętrze kościoła zdobią liczne zabytki sztuki sakralnej jak późnorenesansowy ołtarz główny z około 1616 r.,na belce tęczowej gotycki krucyfiks z około 1370 r. I wiele innych. Szamotulska świątynia kolegiatą była już w latach 1542-1939 i później od 2000 roku. W dniu 13 maja 2014 roku kolegiata otrzymała tytuł bazyliki mniejszej co uroczyście ogłoszono 20 września tego samego roku.

Kościół św. Krzyża został zbudowany w obecnej lokalizacji w 1766 roku. Jego fundatorką była wywodząca się z rodziny mieszczańskiej Łucja Łoyczykowska. Świątynię zbudowano w konstrukcji szachulcowej, od zachodu znajduje się wieża barokowa zakończona latarnią z cebulastym hełmem pokrytym blachą miedzianą, zwieńczonym gałką i krzyżem. Nad nawą główną i prezbiterium strop pokryty polichromią z lat 20 XX w. W ołtarzu głównym znajduje się krucyfiks pochodzący prawdopodobnie z połowy XVI wieku, w ołtarzach bocznych późnobarokowe obrazy. Na belce nad wejściem bocznym znajduje się napis fundacyjny „Kościół niniejszy św. Krzyża wybudowano roku pańskiego 1766 kosztem Ł. Łoyczykowskiej”. W otoczeniu kościoła znajduje się ponadto murowana brama późnobarokowa z k. XVIII wieku . Obecnie świątynia jest kościołem filialnym Parafii Miłosierdzia Bożego. W czasie ostatniego remontu w latach 2015 – 2017 odrestaurowano m.in kościelną wieżę, elementy elewacji jak i dach, który z dachówkowego zamieniono na gont.

UWAGA! W tygodniu (od rana do wieczora) istnieje możliwość obejrzenia wnętrza świątyni tylko poprzez kratę. Kościół otwarty jest w każdą niedzielę podczas mszy św. o godzinie 7:30 i wówczas bezpośrednio przed oraz po mszy można obejrzeć jego wnętrze.

Drewniany dworek z dużym ogrodem położony w sercu konińskiej starówki wzniesiony został w 1862 roku przez inż. Jana Kowalskiego.  Wcześniej kupił od magistratu Konina na wieczyste użytkowanie, parcelę o powierzchni 8646 łokci. XIX wieczny budynek w stylu klasycystycznym, z dwuspadowym dachem, konstrukcji murowano-drewnianej przez lata był przebudowywany, zmieniał swoich właścicieli i funkcje. Mieściła się w nim m.in. ochronka dla dzieci prowadzona przez siostry zakonne, firma prywatna, która gruntownie odnowiła budynek, a obecnie znajduje się tutaj siedziba Urzędu Stanu Cywilnego. W 1865 roku mama konińskiej pisarki Zofii Urbanowskiej kupiła dworek za resztki swojego posagu i zapłaciła za niego 3600 rubli srebrem. Zofia Urbanowska mieszkała w tym domu od 1910 roku aż do śmierci.

W lasach Puszczy Noteckiej, na północ od Obornik oraz na północny-zachód od wsi Rożnowice, znajduje się miejsce upamiętniające tragiczne wydarzenia z czasów II wojny światowej. W 130-letnim lesie sosnowym, na powierzchni 1,5 – 3 hektarów rozsiane są groby kryjące prochy około 12 tysięcy osób bestialsko zamordowanych przez hitlerowców w latach 1939 – 1941. Wśród zamordowanych znalazło się blisko1,2 tysiąca pacjentów szpitala psychiatrycznego w Owińskach, 100 jeńców brytyjskich, a także licznych osób pochodzących z Poznania, Bydgoszczy czy Torunia. Osoby te bestialsko rozstrzelano, a następnie złożono i zakopano w zbiorowych mogiłach. W roku 1943 w celu zamaskowania śladów zbrodni mogiły te rozkopano, a zwłoki spalono. Miejsce to choć położone nieopolal ruchliwej drogi jest mało znanym pomnikiem zbrodniczej działalności hitlerowców. Wśród lokalnej ludności nazywane jest "Polskim Katyniem".

Park im. Fryderyka Chopina założony został w 1843 r. Ten blisko 10 hektarowy park miejski jest jedną z największych atrakcji konińskiej Starówki. Na początku wybudowana została altanka, kilka ławek, utworzono kilka ulic spacerowych. W 1847 roku zatrudniono stałego ogrodnika miejskiego opiekującego się parkiem, który przez kolejne lata stopniowo się rozrastał. W 1920 r. rozpoczęto planowe tworzenie parku na obszarze sześciu hektarów. Zabudowano muszlę koncertową i altankę modrzewiową. Około 1934 r. w parku na stałe zadomowiły się kolorowe krzewy: różaneczniki, hortensje, barwne klony i wiele innych. Na początku lat 50. stopniowo powiększano powierzchnię parku o dalsze hektary. Usypano także wał przeciwpowodziowy. Od 1974 r. zaczął powstać zwierzyniec czyli Mini Zoo, które do dziś cieszy się wielkim powodzeniem szczególnie wśród dzieci. Można tam spotkać między innymi takie zwierzęta jak: alpaki, strusie afrykańskie, emu, kozy, dziki, osły, kuce oraz daniele. Ponadto znajduje się tutaj przyrodnicza mapa regionu, starosłowiański krąg kamienny oraz plansze tematyczne.

Pierwotny gotycki zamek Rydzyńskich z XV w., zbudowany na sztucznej wyspie przetrwał niecałe dwa stulecia. W latach 1682–1695, częściowo na jego murach, wzniesiono barokową rezydencję Leszczyńskich według projektu królewskiego architekta Józefa Szymona Bellottiego i Pompeo Ferrariego. Architektem ostatniej większej przebudowy z lat 1785–1790 był Ignacy Graff. Wówczas to, prawdopodobnie według projektu Dominika Merliniego, przebudowano salę balową poprzez dodanie par korynckich kolumn wielkiego porządku wokół ścian i umieszczenie posągów pomiędzy nimi. W latach 1927–1928 adaptowano budynek na potrzeby gimnazjum. W 1945, bezpośrednio po wyzwoleniu, zamek ograbiony i spalony do gołych murów przez żołnierzy Armii Czerwonej. Odbudowa do stanu surowego dokonana została w latach 1950-1965. W 1970 r. zamek został przekazany Stowarzyszeniu Inżynierów i Mechaników Polskich. Nowy właściciel przeprowadził w latach 1972–1977 rekonstrukcję konserwatorską niektórych wnętrz, przeznaczając budynek na hotel.

Obecny kościół gotycki pw. Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej wzniesiono w miejscu drewnianego kościoła w  XV-XVI wieku. Początkowo kościół był świątynią jednonawową jednak dobudowano do niego od północy nawę boczną. Na przestrzeni wieków świątynia była kilkakkrotnie nawiedzana przez pożary. W 1814 roku spłonęła drewniana część wieży oraz gotyckie sklepienie kościoła, a następstwem tego zdarzenia jest niska i kwadratowa wieża kryta dachem namiotowym. Pod koniec XVIII wieku od strony południowej dobudowano kaplicę Matki Boskiej Różańcowej, a w 1926 r. zakrystię i kruchtę boczną. W barokowym ołtarzu głównym znajdują się obrazy przedstawiające  Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny z XVI II/XIX w., oraz Chrystusa Zbawiciela Świata z początku XX w. Na terenie przykościelnym znajduje się m.in  figura Najświętszego Serca Pana Jezusa z 1950 roku oraz grota Matki Bożej z Lourdes.

W samym centrum poznańskiego rynku, na południe od ratusza znajduje się grupa trzy i czterokondygnacyjnych wąskich kamieniczek, pochodzących z pierwszej połowy XVI wieku. Kamieniczki te, w przeciwieństwie do tych z pierzei rynku, należały do biedniejszych kupców. Już w 1418 roku władze miejskie oddały w tym miejscu do użytku 17 kramów, w których handlowano pochodniami, świecami i rybami. To właśnie od ostatniego z towarów pochodzi pierwotna nazwa – budy śledziowe. Obecna nazwa pochodzi od siedziby Bractwa Budników, które mieściło się w kamienicy nr 17 o czym świadczy herb z trzema palmami i śledziem oraz podpis Fraternitatis Budnicorum.. W XV wieku  zaczęto wznosić wąskie ,murowane domy z podcieniami i izbami mieszkalnymi na wyższych kondygnacjach. Kamieniczki zostały niemal doszczętnie zniszczone podczas II wojny światowej. Odbudowano je po wojnie  wykorzystując oryginalne, renesansowe detale. Kolorowe polichromie zdobiące fasady kamienic wykonano w latach 1953–1961. Podcienia do dzisiaj pełnią funkcję handlową, a cały zespół kamienic jest jednym z nielicznych przykładów szeregowej zabudowy targowej.

W południowej części Pyzdr znajduje się jeden z nielicznych w Wielkopolsce wiatraków typu holenderskiego. Podstawa wiatraka o średnicy 10,5 m murowana jest z cegły. Trójkondygnacyjny, ceglany trzon budowli przykrywa kopulasty, drewniany dach pokryty blachą. W obrotowej kopule znajdują się skrzydła wiatraka połączone z całym mechanizmem przekazującym napęd na koła młyńskie. Wiatrak w Pyzdrach został zbudowany w 1903 r., przez rodzinę Bartczaków. Pierwotnie budowla napędzana była wiatrem, jednak w okresie międzywojennym zmieniono napęd na elektryczny, zachowując jednak urządzenia związane z napędem wiatrowym. Po częściowym remoncie w połowie lat 70. XX wieku wiatrak działał jeszcze do lat 80. W latach 2018-2019 wiatrak zakupiła Gmina Pyzdry. Po rewitalizacji i nadaniu budowli wyglądu z lat 80. XX w. wiatrak zyskał funkcję dydaktyczno-muzealną.

Zgierzynieckie Uroczysko, to obszar, który obejmuje nieckę Jeziora Zgierzynieckiego, w większości porośniętego szuwarami oraz otaczające je łąki, lasy łęgowe i grądy. Na obszar ten składają się dwa rezerwaty przyrody: "Rezerwat na Jeziorze Zgierzyniecki im. Bolesława Papi" (86,71 ha). Rezerwat został utworzony w 1974 roku, a zadaniem jego jest ochrona siedlisk ptaków wodno - błotnych. Drugi, to "Rezerwat przyrody Wielki Las" (78,96 ha), utworzony w 1959 roku, a do obecnych granic powiększony w 2003 roku. Rezerwat chroni kompleks lasów liściastych naturalnego pochodzenia, wraz z zachodzącymi procesami. Obszar ten został również objęty ochroną w ramach programu Natura 2000. Rezerwaty są bardzo sprzyjającym środowiskiem dla wielu gatunków ptaków. Zaobserwowano na tym terenie około 160 gatunków w tym ponad 100 lęgowych. W roku 2014, z myślą o miłośnikach przyrody i turystach, z inicjatywy sołectwa Zgierzynka, powstała wieża widokowa. Jest to idealne miejsce do obserwacji tego uroczego miejsca. We wsi Zgierzynka, u sołtysa, istnieje możliwość wypożyczenia lornetki.

Wizytówką Muzeum Ziemi Średzkiej jest jego siedziba, mieszcząca się w późnobarokowym dworze szlacheckim z trzeciej ćwierci XVIII wieku. Dwór w Koszutach zbudowany został z zachowaniem podstawowych cech ustalonych w XVIII wieku. Jest to budynek parterowy, symetryczny, z werandą, narożnymi alkierzami i stromym, mansardowym dachem, krytym gontem, położony w zrekonstruowanym parku krajobrazowym z pierwszej połowy XIX wieku. Ekspozycja stała muzeum pt. „Mała siedziba ziemiańska w Wielkopolsce” prezentowana jest w siedmiu salach, urządzonych w duchu dawnego, polskiego dworu z końca XIX i początku XX wieku. Zgromadzone tu zestawy mebli oraz uzupełniające wystrój malarstwo, tkaniny i przykłady rzemiosła artystycznego - ustawione tak, by swobodnie poruszać się po wnętrzach - pozwalają odtworzyć wygląd i atmosferę szlacheckiego dworu, a pozostawione „mimochodem” drobne sprzęty dają wrażenie stałej obecności jego dawnych mieszkańców.

Kościół pw. św. Andrzeja Boboli w Rawiczu jest świątynią poewangelicką. Dawny zbór pw. św. Trójcy został zbudowany (na miejscu strawionych w pożarach drewnianych świątyń z XVII w.) w latach 1803- 1808 według projektu z 1802 roku autorstwa Carla Gottharda Langhansa - architekta pruskiego słynącego z zaprojektowania m.in. bramy brandenburskiej w Berlinie. Projekt zrealizował budowniczy z Poznania - Krause. Budowla spłonęła  w pożarze w 1915 roku, po czym w ciągu 2 lat została odbudowana z zachowaniem zamysłu projektu. Drewniane wcześniej elementy zastąpiono żelazobetonowymi. Kościół wybudowano na planie prostokąta z wieżą od strony północnej - ma ona prostokątną podstawę zakończoną kopułą. Jej szczyt wieńczy kolumnowa latarnia pokryta blachą z kulą i krzyżem. Wnętrze świątyni zostało wybudowane na planie wpisanej w prostokąt elipsy z dwukondygnacyjnymi emporami podpieranymi przez rzędy jońskich kolumn. Znajdujący się w rejestrze zabytków kościół ceniony jest też ze względu na jedne z największych w Polsce, 50-głosowe organy, a także chrzcielnicę z XIX wieku. Kościół od 1945 roku jest świątynią katolicką, a od 1976 roku pełni rolę kościoła parafialnego.

W 1910 roku Jan Klić, w dowód wdzięczności za uzdrowienie ciężko chorej córki, wybudował postument, we wnętrzu którego umieścił scenę objawienia Matki Bożej św. Bernadecie z Lourdes. Figurę wyrzeźbił z lipowego drewna, a nad grotą zawiesił dzwon, nad którym umieszczona została figura św. Jana Nepomucena. Odtąd miejsce to nazywane jest dzwonnicą św. Jana. Przed powstaniem parafii w Zębowie dzwon ten trzy razy dziennie dzwonił na „Anioł Pański”. Po dzień dzisiejszy, dzwonnica oznajmia śmierć mieszkańców wsi lub obwieszcza ważne momenty dla miejscowej parafii. Na dzwonie odlano napis "Soli Deo Gloria – Maria 1910", co potwierdza datę powstania dzwonnicy. W czasie II wojny światowej Niemcy zrabowali obydwie figury, a dzwon chcieli przetopić na pociski. Dzwon jednak, jako jedyny w okolicy, ocalał dzięki wstawiennictwu miejscowego Niemca Adolfa Poschwalda, który przekonał niemieckiego sołtysa wsi, że dzwon jest bardzo potrzebny do ogłaszania alarmów i pożarów. Podobno dzwon zadzwonił tylko trzy razy, kiedy to samoloty alianckie leciały na bombardowanie Poznania. Po wojnie wiele figur odnaleziono w kościele parafialnym we Lwówku, który służył Niemcom jako magazyn. Nigdy nie odnaleziono figur z dzwonnicy św. Jana. Kilka lat temu w ramach programu „Odnowa wsi Zębowo” dzwonnica została gruntownie wyremontowana (z wyjątkiem opoki dzwonnicy zbudowanej ze skał rudy żelaza, która pozostała nietknięta). Przez lata dzwonnicą opiekowali się społecznie mieszkańcy Zębowa, natomiast od wielu już lat dzwonnicą opiekuje się rodzina Państwa Kaczmarków.

Ratusz w Sarnowie został wybudowany w pierwszej połowie XIX wieku, a dokładnie w 1837 roku. Budowla ta zlokalizowana jest na środku rynku. W 1870 roku klasycystyczna, dwukondygnacyjna budowla wzbogaciła się o neogotycką wieżę zegarową. Ośmioboczna wieża została wybudowana z czerwonej cegły i ozdobiona rzeźbami oraz pilastrami. Ratusz wybudowany został na planie prostokąta z fasadą skierowaną w kierunku zachodnim. Nad głównym wejściem do budynku mieści się herb dawnej miejscowości - Sarnowa, która uzyskała prawa miejskie w XIII wieku. W 1973 roku utraciła je i włączona została w granice Rawicza. Ratusz przestał pełnić funkcję siedziby władz miasta. Obecnie mieści się w nim biblioteka.

Obrzycko, miasto w pow. szamotulskim, malowniczo położone na lewym brzegu rzeki Warty, przy ujściu do niej Samy, ok. 12 km na północny zachód od Szamotuł. Pośrodku, w centralnym punkcie rynku, o formie trapezu usytuowany został ratusz, fasadą zwrócony ku zachodowi. Wokół rynku rozlokowana zabudowa mieszkalna pochodząca z XIX i początku XX wieku. Budowa pierwszego ratusza miała miejsce ok. połowy XVII w. W 1739 r. został on zniszczony przez pożar, podobnie jak większość miasta. W 1757 r. wybudowano obecny murowany ratusz, który w połowie XIX w. zamieniony został przez Prusaków na spichlerz. Murowany ratusz pokryty jest dwuspadowym dachem. Od zachodu znajduje się wieża z  herbem Nałęczów-Raczyńskich i mottem Vitam impendere vero w kartuszu. Szczyt wieży zakończony czterospadowym dachem z iglicą. Obecnie ratusz ponownie pełni funkcję siedziby władz samorządowych Miasta Obrzycko.

Zespół Pałacowo Parkowy w Biedrusku zbudowany w 1877 r. po rozbiorach Polski przez rodzinę von Treskov z Owińsk, gdzie była ich siedziba rodowa. Po śmierci właściciela od 1904 r. obiekt ten przechodzi w ręce armii pruskiej. W latach 1918 – 1939 obiekt jest w administracji armii pruskiej, do 1945 r. stacjonuje tu armia niemiecka, a po 1945 r. należy do Ludowego Wojska Polskiego. Od 2009 r. właścicielem obiektu jest osoba prywatna, która przywraca obiekt do dawnej świetności. Odrestaurowany jest już pałac, w piwnicach którego mieści się restauracja, kawiarnia i winiarnia. Na parterze znajduje się sala balowa i bankietowa, jest też biblioteka i apartament myśliwski oraz inne sale. Muzeum wojskowe może poszczycić się znaczną kolekcją broni krótkiej oraz kolekcją broni białej (szable z całej Europy). W kolekcji zewnętrznej muzeum posiada samolot AN-2, Skota, BWP oraz kuter do budowy przepraw wodnych. Odbudowano piękny wjazd, amfiteatr, monopterosa, altankę zakochanych i rabatę ziołową, wieżę widokową oraz staw górny, a także częściowo park. Wszystko powyższe renowacje wykonano z własnych środków, mimo starań o zewnętrzne finansowanie. Do remontu pozostała jeszcze lodownia oraz tunel łączący lodownię z pałacem. Obiekt stale się zmienia (zarówno w środku jak i na zewnątrz), jest rozbudowywany i udostępniany przybyłym gościom, których po wszelkich zakamarkach oprowadza uprzejma obsługa.

Muzeum Zamek Opalińskich znajduje się w odbudowanym skrzydle południowym dawnego XIV wiecznego zamku wzniesionego przez Maćko Borkowica, wojewodę poznańskiego. Jednak okres świetności Zamku przypada na rządy magnackiego Rodu Opalińskich. Najcenniejszymi eksponatami w Muzeum jest zespół pięciu unikatowych na skalę europejską XVII wiecznych sarkofagów rodziny Opalińskich. Muzeum w Sierakowie pełni rolę ważnego animatora kultury w regionie. Oprócz stałej ekspozycji organizowanych jest wiele wystaw czasowych, koncertów, wykładów i imprez historycznych. Instytucja w swej działalności organizuje m.in. lekcje muzealne, żywe lekcje historii, pokazy historyczne oraz zwiedzanie miasta i regionu. Istnieje możliwość umówienia grupy poza godzinami otwarcia.

Obecny ratusz zastąpił drewnianą budowlę magistratu pochodzącą z XVII wieku, która znajdowała się w centralnej części opalenickiego rynku. Drewniany budynek został rozebrany w 1884 roku. Powstały na nowo w 1897 ratusz jest budynkiem w stylu eklektycznym, według projektu grodziskiego budowniczego W. Dolsciusa. W części centralnej ratusza znajduje się portyk wsparty na czterech filarach, które podtrzymują reprezentacyjny taras. Swoim stylem budowla  nawiązuje do tradycji renesansu. Została ona zwieńczona charakterystyczną, ozdobną wieżyczką nawiązującą do poprzedniego budynku ratusza z XVII wieku.  W roku 1909 przeprowadzono remont nowego ratusza i zainstalowano w nim pompę napędzaną silnikiem benzynowym do tłoczenia wody. Dziś budynek ratusza to siedziba Urzędu Miejskiego w Opalenicy.

Przedwojenny właściciel Wąsowa Willhelmy v. Hardt stworzył jedno z najnowocześniejszych gospodarstw rolnych w Wielkopolsce. Innowacyjność folwarku, przejawiała się nie tylko w nowoczesnych maszynach, oraz wprowadzaniu nowych metod upraw i hodowli.  Hardt był przekonany, że dużą rolę odgrywają lojalni i pracowici ludzie, których zatrudniał w folwarku. By zapewnić sobie lojalność pracowników, wybudował w Wąsowie dwurodzinne murowane domy, stojące po obu stronach brukowanej ulicy. Każde mieszkanie składało się z trzech izb, drewnianych okiennic. Każda rodzina miała osobne wejście, a przed domem własny ogródek, którym opiekował się ogrodnik folwarczny. Do domów była doprowadzona elektryczność. W najbardziej okazałym budynku na ulicy znajdował się szpital i ochronka dla starców. Duża sala dominialna miała służyć na zebrania dla robotników folwarku. Zabudowanie te przetrwały wojnę w dość dobrej kondycji. Stoją one do dziś i są prywatnymi domami mieszkańców Wąsowa. Piękne budynki, brukowana ulica i rzędy zabytkowych lip, to rzadki zabytek zachowany w tym stanie na terenie naszego kraju. 

UWAGA ! Dla kupujących ZT zarządca folwarku przygotował 5% rabat na zakup w kawiarni Folwarku Wąsowo.

We wnętrzu kaliskiego ratusza w pomieszczeniach piwnic, na kondygnacjach wieży oraz na korytarzu trzeciego piętra znajduje się nowoczesna ekspozycja multimedialna poświęcona dziedzictwu historyczno-kulturowemu Kalisza. Ekspozycja ta nie jest wystawą muzealną. Ukazuje dzieje Kalisza od najdawniejszych czasów aż po czasy obecne. Zwiedzający z pewnością odkryją wiele historycznych tajemnic, ale też spotkają się ze związanymi z miastem postaciami. Wystawa inspiruje do poszerzenia wiedzy o życiu miasta i regionu i ma być impulsem do jego dalszego zwiedzania. Historyczna podróż w czasie rozpoczyna się w podziemiach ratusza, a następnie poprzez trzecie piętro i wieżę ratuszową prowadzi na jej szczyt do punktu widokowego, z którego rozpościera się piękna panorama Kalisza i okolic. Na poszczególnych kondygnacjach na zwiedzających czekają historyczne bloki tematyczne pozwalające prześledzić rozwój Kalisza, jego klęski i odrodzenie oraz obecne życie miasta.

Siedzibą muzeum jest wybudowany w latach 1753-1756 ratusz, na wieży którego zainstalowano w 1783 r. pierwszy na ziemiach polskich piorunochron. W Sali Rawickiej pokazane są zabytki związane z cechami – miasto od XVII do XIX w. było jednym z głównych ośrodków rzemieślniczych w Wielkopolsce. W Sali Etnograficznej są eksponaty obrazujące życie codzienne i folklor okolic Rawicza, m.in. mikroregionu hazackiego. W Sali Brackiej zgromadzone są pamiątki związane z Bractwem Kurkowym w Rawiczu, najstarszą organizacją w mieście, utworzoną w 1642 r. Sala Kadecka poświęcona jest Korpusowi Kadetów w Rawiczu, który powstał w 1925 r. jako jedna z trzech, a od 1936 r. - dwóch tego typu szkół w Polsce. W Sali Portretowej jest cenna kolekcja portretów właścicieli Rawicza z XVII  i XVIII w. Muzeum ma bogaty zbiór europejskiej sztuki współczesnej, efekt Rawickich Mostów Sztuki - corocznych spotkań artystów.

Zlokalizowany w centralnej części placu Niepodległości budynek sądu, pełnił wcześniej rolę miejskiego ratusza. Nie jest to jednak pierwsza budowla o tym charakterze wzniesiona w tym miejscu.  Pierwszy ratusz powstał ok. 1806 roku, a kolejny w 1865 roku. Obecnie istniejący budynek wzniesiono w  1879 roku i nosi on cechy stylu eklektycznego z elementami klasycystycznymi. Ciekawostką jest fakt iż dawniej w budynku tym oprócz ratusza mieściło się więzienie komunalne, a swoje siedziby miały tu m.in.  urząd stanu cywilnego czy szkoła muzyczna. Wejście do budynku ozdabia wsparty na dwóch kolumnach portal ponad którym znajduje się ozdobny kartusz podtrzymywany przez dwie postaci kobiece, dzierżące w dłoniach symbole władzy i prawa. Budynek posiada dwa symetryczne skrzydła, które wraz z fasadą tworzą swoista literę U. Środek tej litery to wewnętrzny dziedziniec, wykorzystywany dawniej dla potrzeb tutejszego więzienia. Od roku 2003 do dnia dzisiejszego znajduje się tutaj Sąd Rejonowy w Nowym Tomyślu.

Początki kościoła w Przemęcie związane są z zakonem cystersów, którzy do pobliskiego Kaszczoru przybyli pod koniec XIII wieku. Następnie zakon przeniósł się do Wielenia Zaobrzańskiego, a w 1409 roku kiedy miasto Przemęt zostało przekazane klasztorowi cystersów, wybudowano pierwszy kościół. W 1651 roku rozpoczęto budowę nowej świątyni. Prace budowlane i wykończeniowe prowadzono do końca XVII wieku. W 1732 roku na wieżach zamontowano hełmy. Dziesięć lat później kościół wraz z klasztorem nawiedził pożar. Świątynię jednak odrestaurowano, ale nie oznaczało to końca pasma nieszczęść. W 1792 roku pod wpływem huraganu zrzucony został hełm południowej wieży, którego nie udało się odbudować przez prawie 200 lat. W 1836 roku świątynię przekształcono w kościół parafialny. Obecny kościół jest trójnawową bazyliką. Prezbiterium wraz z nawą główną przykrywają sklepienia kolebkowe, a nawy boczne sklepienia krzyżowe. Sklepienie żaglaste występuje na skrzyżowaniu nawy głównej z transeptem. Wnętrze kościoła zdobi barokowa dekoracja stiukowa z końca XVII w. oraz pochodzące z tego samego okresu polichromie. Bogate jest również wyposażenie świątyni, które stanowią m.in. ołtarze i ambona, a także stalle, tron opata, ławki i konfesjonały. Jednym z najstarszych zabytków jest gotycka figura Matki Boskiej z Dzieciątkiem z pierwszej połowy XV wieku.

Kaszczor to niewielka wieś w województwie wielkopolskim w gminie Przemęt. Jednym z jej zabytków jest dawny kościół ewangelicki wzniesiony w latach 1906 – 1907 w stylu modernistycznym. Murowany kościół został wybudowany na planie prostokąta i posiada dwuspadowy dach. Od południa przylega do niego niewielka wieża zwieńczona hełmem. Niewiele jest informacji nt. tego obiektu, ale pewne jest to, że kościół służył swoim celom do 1945 roku, kiedy to został zamknięty. W 1964 roku urządzono w nim magazyn co doprowadziło do dalszej dewastacji obiektu. Z wieży kościelnej usunięto dzwon i zegar, a aby zwiększyć powierzchnię magazynową usunięto ołtarz oraz wybudowano wewnętrzną kondygnację.  W roku 2004 obiekt uznano za zabytek i dzięki temu w latach 2010-2011 był możliwy jego remont i adaptacja do celów kulturalnych. Dziś na wieży kościoła znajduje się punkt widokowy, z którego można podziwiać zarówno samą miejscowość jak i nieodległe okolice. 

Punkt widokowy czynny jest po wcześniejszym kontakcie telefonicznym (tel: 605-601-695). 

Wieża widokowa znajduje się na terenie leśnym nieopodal miejscowości Siekowo i Śniaty, blisko 8 km na północny wschód od Przemętu. Konstrukcja znajduje się na wzgórzu, na wysokości 101 m n.p.m. co w połączeniu z wysokością wieży, która wznosi się 30 metrów ponad teren gruntu, daje zapierający dech w piersiach widok na okolice. Na szczyt wieży prowadzi 147 stopni, a konstrukcja jest uznawana, za najwyższy drewniany punkt widokowy. Miejsce, w którym dzisiaj znajduje się wieża należało niegdyś do hrabiego Czarneckiego, który posiadał tutaj winnicę. Do dziś dzień miejsce to nazywane jest „Winnicą”, a w przewodnikach oraz na mapach często wieża oznaczona jest jako „wieża widokowa na Winnicy”. Z platformy widokowej usytuowanej na wieży rozciągają się malownicze widoki na tereny rolnicze i leśne, ale także na pobliskie wsie i miasteczka. W gronie miejscowości widzianych z wieży można wymienić choćby Pobliski Przemęt czy Śmigiel, ale także Wolsztyn, Rakoniewice oraz położone znacznie dalej obiekty w Środzie Wielkopolskiej, Polkowicach, Zielonej Górze. W pogodne dni z wieży można dostrzec położone blisko 150 km dalej pasmo Karkonoszy z wyróżniającą się Śnieżką, Szrenicą czy budynkiem stacji TV w okolicach Śnieżnych Kotłów.

Mieści się w centrum Starego Rynku w ratuszu - dawnej siedzibie władz miejskich. Pierwotnie był to jednopiętrowy budynek wzniesiony najpóźniej na przełomie XIII i XIV w. W połowie XVI w. włoski architekt Jan Baptysta Quadro przebudował ratusz i nadał mu reprezentacyjny charakter (architektowi tak spodobało się w Poznaniu, że postanowił tu zamieszkać. Ożenił się z Polką, Barbarą Sztametówną). Budynek uzyskał jednolitą renesansową bryłę zewnętrzną i nowy układ wnętrz z okazałą Wielką Sienią (Salą Renesansową). Ekspozycja, rozmieszczona w salach parteru, I i II piętra, opowiada o historii miasta i dziejach ratusza od czasów lokacji (1253 r.) do lat 50. XX w. Stojąc przed ratuszem, warto zwrócić uwagę na wizerunki królów polskich z dynastii Jagiellonów i Piastów, widoczne w pasie attyki i w arkadach bocznych loggii, oraz na znajdujący się w środkowej wieżyczce zegar ze słynnymi koziołkami (symbolem Poznania), trykającymi się codziennie o godz. 12.

Założycielem był Zdzisław Szulc (1945 r.). Jest to jedno z nielicznych w Europie, jedyne takiego typu Muzeum w Polsce. Perłą kolekcji są instrumenty lutnicze (XVI-XX w.) - w tym skrzypce Marcina Groblicza oraz Dankwarta, jak również instrumenty włoskich mistrzów (Amati, Testore, Guadagnini, Maggini). W Saloniku Chopina eksponowane są pamiątki związane z pobytem w Wielkopolsce, w tym fortepian, na którym koncertował w Antoninie.

Mieści się w budynku dawnej loży masońskiej. Otoczone jest zabytkowym parkiem o założeniach barokowych z XVII wieczną studzienką w centrum. Poznańskie Muzeum Etnograficzne należy do grona najstarszych placówek muzealnych w Polsce prezentujących bogactwo kultury ludowej. Zbiory gromadzone są w działach Sztuki Ludowej, Kultury Technicznej, ceramiki, Tkanin i Ubiorów Ludowych, Zabawek, Kultury Miejskiej, Dokumentacji oraz Kultur Pozaeuropejskich.

Położony jest w malowniczym parku nad rzeką Trzemną. Charakteryzuje go piękna renesansowa architektura i niezwykle urokliwe wnętrze. Gmach powstał w 2. poł. XVI wieku, należał do rodziny Leszczyńskich, w poł. XIX wieku stał się własnością małżeństwa Izabeli (córki ks. Adama Czartoryskiego) i Jana Działyńskich. Pielęgnowany do dziś muzealny charakter miejsca zawdzięczać należy Izabeli, która stworzyła wspaniałą kolekcję dzieł sztuki, a zamek-rezydencję przekształciła w muzeum.

Mieści się w klasycystycznym pałacu z końca XVIII wieku, dziele architekta Stanisława Zawadzkiego. Wizyta w pałacu jest żywą podróżą po miejscach związanych z poetą Adamem Mickiewiczem i niezwykłym doświadczeniem przedmiotów kojarzonych z jego osobą. W parku okalającym budynek Muzeum znaleźć można zakątki prawdziwie romantyczne, choćby ziołowy "Ogródek Zosi" (opisany w "Panu Tadeuszu"). Obok miejsca, w którym rósł "dąb Mickiewicza" jest jeden z niewielu w naszym kraju "pomników drzewa" - ława z utrwaloną sentencją wypowiedzianą w tym miejscu przez poetę.

Kosz gigant jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych współczesnych symboli miasta. Kształtem przypomina łódź z herbu Nowego Tomyśla zaś materiał, z którego jest wykonany nawiązuje do tutejszych tradycji upraw wikliny i rzemiosła plecionkarskiego. Pierwszy kosz zbudowano w 2000 roku, chcąc w ten sposób uczcić przełom tysiącleci. Kosz był wspólnym dziełem 50 - ciu plecionkarzy. Prace nad nim trwały nieprzerwanie przez 55 godzin. Do jego budowy wykorzystano 8 ton wikliny. Imponujące rozmiary: długość – 17,29 m, szerokość – 9,46 m, wysokość – 7,71 m dały mu miejsce w Księdze Rekordów Guinnessa. Wnętrze kosza zostało obsadzone różnego rodzaju gatunkami drzew i krzewów, tworząc w ten sposób swoistą formę kwietnika. Z czasem na skutek oddziaływania warunków atmosferycznych, które wpłynęły na niszczenie wikliny, koniecznym stało się wybudowanie nowego kosza. W sierpniu 2006 roku ten sam zespół plecionkarzy wyplótł nowy, jeszcze większy obiekt. Obecny kosz gigant ma długość – 19,80 m, szerokość – 9,53 m i wysokość – 8,98 m. Do jego budowy zużyto 12 ton wikliny i 11 ton konstrukcji stalowej.

Wigwam w Przyłęku w gminie Nowy Tomyśl powstał w ciągu 14 miesięcy, a jego oficjalne oddanie do użytku nastąpiło w lipcu 2009 r. Obiekt  ma 15,5 m wysokości i 12 m średnicy. W środku znajduje się dobrze wyposażone zaplecze kuchenne, a w centrum palenisko - przy którym często odbywają się różnego rodzaju imprezy, spotkania i biesiady. Od kilku lat mieszkańcy i sympatycy Przyłęku w październiku spotykają się tam na Święcie Plindza. Wtedy też można skosztować samodzielnie upieczonych na palenisku placków ziemniaczanych oraz popróbować swojskich nalewek robionych z tutejszych ziół i owoców. Nie można zapomnieć, że to właśnie tu, co roku w lipcu odbywa się dwudniowy piknik, na który zapraszani są niezwykli goście, a także, że jest to miejsce organizacji zawodów Solid MTB. Przy wigwamie znajduje się: wiata biesiadna, duży plac zabaw dla dzieci oraz świetlica wiejska. Zdecydowanie jednak uroku temu miejscu dodaje ostatni projekt Zielone Serce Przyłęku - niedawno założony ogród – odpowiednia przestrzeń na wypoczynek. W jego urokliwych zakątkach można relaksować się wdychając woń kwiatów, wsłuchując się w niezwykłą muzykę płynącą prosto z lasu.

Powstało w 1919 roku, zniszczone w II wojnie światowej, od 1957 roku odbudowuje swoją kolekcję. Jednym z najcenniejszych obiektów jest pochodzący z XVI w. mieczo-rapier o głowni wykutej w Mediolanie. Chlubą zbiorów jest bechter (rodzaj pancerza) wykonany w 1580 r. w Poznaniu, zdobny na napleczniku herbem miasta. Zwraca uwagę czapka rogata (wzór z 1807r.) szwoleżera polskiej Gwardii Napoleona oraz Krzyż Komandorski Orderu Wojennego Virtuti Militari, najwyższego polskiego odznaczenia za czyny wojenne, przywróconego w 1919 r. Ważną część zbiorów stanowią osobiste pamiątki tj. patent oficerski z 1932 r. dla T. Szydy, ppor. piechoty, zamordowanego przez Sowietów w Katyniu. Cenna jest złota papierośnica z daru Wiktora Emanuela III, króla Włoch, będąca nagrodą za zajęcie 2 miejsca w Zawodach Hippicznych (Rzym, 1923r.) dla płk. S. Zahorskiego z 16. P. Uł. Wlkp.

Mieści się w dwóch budynkach. W eklektycznej siedzibie z 1904 roku mieszczą się na parterze Galeria Sztuki Polskiej 16-18 w. z unikatową kolekcją portretów trumiennych i Galeria Sztuki Średniowiecznej. W roku 2011 w podziemiach starego gmachu otwarta została Galeria Sztuki Starożytnej z wyjątkowym w kolekcjach polskich zbiorem rzymskiego portretu cesarskiego. Na piętrze znajdują się zbiory malarstwa zachodnioeuropejskiego, z jedynym w Polsce obrazem Claude'a Moneta Plaża w Pourville. W nowym skrzydle eksponowane są dzieła Galerii Sztuki Polskiej od czasów oświecenia przez sztukę romantyzmu, akademizmu, impresjonizmu, symbolizmu - w tym największy w Polsce zbiór obrazów Jacka Malczewskiego - malarstwo Olgi Boznańskiej, Wojciecha Weissa, Witolda Wojtkiewicza, Stanisława Wyspiańskiego, artystów kręgu École de Paris, kolorystów po współczesną sztukę Tadeusza Kantora, Jerzego Nowosielskiego, Aliny Szapocznikow w tym drugi z serii obrazów liczonych Romana Opałki oraz prace z dwóch ostatnich dekad, takich twórców jak Izabella Gustowska, Grzegorz Kowalski i Zofia Kulik.

Skansen w Pobiedziskach należy do najstarszych parków miniatur w Polsce. Uroczyste otwarcie nastąpiło w maju 1998 roku i uświęciło obchody 950-lecia Pobiedzisk. Budowa pierwszych miniatur rozpoczęła się jednak już znacznie wcześniej bo w roku 1991. Park położony jest przy historycznym Szlaku Piastowskim w połowie drogi między Poznaniem, a Gnieznem, 1,5 km od Pobiedzisk. Podstawową funkcją skansenu jest ukazanie struktury przestrzennej Szlaku Piastowskiego w jego dzisiejszym i częściowo historycznym kształcie. Makiety przedstawiają: ratusze, pałace, kościoły, grody itp. i są wierną kopia oryginałów z zachowaniem wszelkich detali. Wszystkie budowle wykonane są w skali 1:20. Teren skansenu to nie tylko miejsce dla pasjonatów historii, to również miejsce wspaniałego wypoczynku wśród otaczającej przyrody.

Inicjatorem i pierwszym kierownikiem placówki muzealnej był znany regionalista Wojciech Sypniewski. Muzeum rozpoczęło działalność w 1975 r. Tematem wiodącym zbiorów są eksponaty ilustrujące historię i kulturę materialną miasta oraz bogatą przeszłość ziemi słupeckiej. Muzealny zbiór tworzą m.in. kartki pocztowe związane ze Słupcą, historyczną granicą rosyjsko-pruską powstałą po 1815 oraz zlokalizowanym przez Niemców obozem dla jeńców z I wojny światowej. O zespole osadniczym z okresu kultury łużyckiej tzw.”małym Biskupinie” opowiada stała wystawa archeologiczna. Bogaty zbiór eksponatów etnograficznych i rzemiosła, pokazujący realia życia małego miasteczka i dawnej wsi wielkopolskiej można obejrzeć na wystawie „Nie-codzienność”. Usłyszymy tu brzmienie pianina znakomitego, choć zapomnianego kompozytora Apolinarego Szeluty, który przybył do Słupcy w latach 30 XX w., obejrzymy uratowane macewy ze zniszczonego przez okupanta niemieckiego cmentarza żydowskiego, a także film dokumentalny o historii przyjaźni dwóch mieszkanek Słupcy - Danki Rozentalówny i Grażyny Harmacińskiej w czasach II wojny światowej. Muzeum organizuje wiele wydarzeń cyklicznych, które ubarwiają i wzbogacają życie kulturalne i artystyczne miasta i powiatu.

Kościół parafialny  św. Wawrzyńca  wyróżnia się zdecydowanie w architektonicznej panoramie miasta. Jest świadectwem dążeń i aspiracji biskupów poznańskich - właścicieli  Słupcy, którzy w 1290 r. dokonali  lokacji miasta.  Pierwsze wzmianki o kościele pochodzą z 1296 roku. Zniszczony w czasie najazdu krzyżackiego w 1331 roku, w obecnym kształcie wzniesiony w początkach XV wieku  z inicjatywy biskupa poznańskiego  Andrzeja z Bnina. Potężna bryła późnogotyckiej fary jest przykładem dwuetapowego przedsięwzięcia budowlanego, w którym jako pierwsze w 1 poł XIV w. powstało prezbiterium, a w początkach XV w. dobudowano korpus nawowy. Wielokrotnie restaurowany: w  2 poł. XVIII w. zbarokizowany, a w latach 1949-58 regotyzowany.  Z bogatego wyposażenia na uwagę zasługuje m.in. umieszczony na belce tęczowej gotycki krucyfiks i figura Matki Boskiej Bolesnej z tzw. Grupy Ukrzyżowania z ok. 1420 r., a także unikatowy  instrument organowy autorstwa Mathiasa Brandtnera z 1716 r. z zachowanym w 90 %  oryginalnym mechanizmem piszczałkowym z epoki baroku. 

Pierwszy budynek Rogatki Wrocławskiej zbudowano  w 1822 roku, tuż przy murach  dawnego klasztoru ojców reformatów na Wrocławskim Przedmieściu. W 1826 roku rozebrano go jednak w związku z otwarciem przejścia granicznego z Prusami w pobliskim Szczypiornie, a nową rogatkę wzniesiono według projektu Franciszka Reinsteina w 1828 roku. Cechą charakterystyczną tej budowli jest  klasycystyczny styl z czterokolumnowym portykiem  doryckim. Jest to jedyna pozostała rogatka w mieście. Dawniej Kalisz posiadał  jeszcze rogatki:  warszawską, rypinkowską i stawiszyńską. Rogatka pełniła funkcje celne. To tutaj pobierano opłaty za wjazd do miasta traktem od strony Szczypiorna. Do końca XIX w. rogatka pełniła swoje pierwotne funkcje, natomiast z początkiem XX w. przy Rogatce Wrocławskiej zamontowano wagę miejską, która służyła handlarzom odwiedzającym Kalisz. Po II wojnie światowej rogatka utraciła swoje funkcje.  Budynek był siedzibą kaliskiego oddziału Polskiego Związku Głuchych, a od 1975 oddziału Stowarzyszenia Księgowych w Polsce. W 1999 roku przeprowadzono jego gruntowny remont, a obecnie we wnętrzu mieści się cukiernia.

Domek Gotycki  znajdujący się przy ulicy Kościelnej w Opatówku, związany jest z osobą generała Józefa Zajączka namiestnika Królestwa Polskiego. Domek wchodził w skład dóbr, które generał otrzymał z rąk Napoleona Bonapartego w uznaniu zasług żołnierskich. Niestety nie wiadomo dokładnie kiedy budowla powstała. Szacuje się jednak, że miało to miejsce na początku XIX w. W okresie międzywojennym w budynku mieściło się przedszkole Narodowej Organizacji Kobiet, a dzisiejszą nazwę budynek zawdzięcza wytwórni cukierków, która działała w tym miejscu od końca lat 30. XX wieku.  Po wojnie budynek był zamieszkany, jednak w kolejnych latach sukcesywnie niszczał. Następnie budowlę przejął samorząd gminny, którego staraniem, pod nadzorem konserwatora „Cukierenkę” odrestaurowano przywracając charakterystyczne sterczyny i duże gotyckie okna. Rozebrano nieoryginalne przybudówki, a w nowo dobudowanym skrzydle z gotyckimi oknami swą siedzibę znalazła Gminna Biblioteka Publiczna im. Braci Gillerów.

Mostek żelazny w Opatówku to kładka przeznaczona dla ruchu pieszych przerzucona przez  sztuczną fosę urządzoną w XIV wieku dla zamku arcybiskupów gnieźnieńskich w celach obronnych. W parku na terenie którego znajduje się mostek znajdował się także dawny pałac generała Józefa Zajączka. Most wybudowany został w 1824 roku jest najstarszym istniejącym mostem żelaznym w Polsce. Jest to most jednoprzęsłowy, łukowy, o czterech dźwigarach głównych odlewanych z żelaza. Długość konstrukcji nośnej wynosi 13,8 m, a szerokość pomostu 3,5 m. Przypuszcza się ze most odlany został w hucie braci Roechling w Saksonii. Mostek z wyjątkiem balustrady zachował się w stanie oryginalnym do dnia dzisiejszego. Balustradę natomiast odtworzono w oparciu o dokumenty archiwalne i stare fotografie. W obecnym kształcie wykonana jest ona nie z żeliwa, a ze stali. Swój dawny blask odzyskuje także przydworski park zajmujący powierzchnię 15 ha. Rośnie w nim wiele rzadkich i cennych przyrodniczo okazów drzew i krzewów.

Znajduje się 15 km na południowy zachód od Poznania, położony na lewym brzegu Warty. Został utworzony w roku 1957 i obejmuje obszar ponad 7,5 tys. hektarów. Park chroni obszar polodowcowy z licznymi jeziorami położonymi w kompleksie leśnym złożonym z borów sosnowych, grądów i dąbrów. Liczne głazy narzutowe i rzadkie okazy krajowej flory i fauny oraz bogata sieć szlaków turystycznych to niewątpliwy atut parku. W siedzibie Wielkopolskiego Parku Narodowego w Jeziorach mieści się Ośrodek Muzealno – Dydaktyczny , w którym znajduje się bogata ekspozycja fauny i flory występującej na terenie parku.

Ratusz w Kaliszu to neoklasycystyczny budynek, wzniesiony w latach 1920–1924, wpisany do rejestru zabytków w 1993. Stoi na środku Głównego Rynku. Podpiwniczony o czterech kondygnacjach, wzniesiony na planie kwadratu z niewielkim dziedzińcem pośrodku. Na dziedzińcu stoi rzeźba przedstawiająca mityczną Florę, wykonana ok. 1900 r., która została przeniesiona z parku. Turyści mogą z przewodnikiem wejść na kaliską wieżę ratuszową i wysłuchać opowieści o historii miasta z najstarszą w Polsce metryką pisaną Na ratuszowej wieży urządzono punkt widokowy, skąd z wysokości 50 m roztacza się panorama miasta. W wieży znajduje się zegar z napisem "Ufundowany przez Prezydenta Mieczysława Szarrasa i Ławnika Zygmunta Grossa ze składek mieszkańców Kalisza. 1925". Szklane tarcze zegara widoczne są z czterech stron świata. Mają średnicę 3 m, cyfry i wskazówki są żeliwne, a każda ze wskazówek waży 12 kg. Zegar nakręcany jest raz na dobę i napędzany poprzez zamontowany w nim silnik. W punkcie sprzedaży czeka na kolekcjonerów mały quiz.

Założone w 1981, otwarte w 1991, dokumentuje historię kalisko-mazowieckiego okręgu przemysłowego. Muzeum mieści się w zabytkowej fabryce Adolfa Fiedlera wzniesionej w latach 1824–1826, jedynym zachowanym w Europie budowlanym kompleksie przemysłowym z I poł. XIX wieku. W zbiorach muzeum znajduje się m.in. największa kolekcja polskich fortepianów i pianin oraz kolekcja zabytkowych paramentów, w tym ornat i stuła papieża Jana Pawła II z 1997.W muzeum znajduje się 12 tysięcy eksponatów dotyczących rozwoju europejskiego przemysłu: maszyny parowe, krosna, maszyny drukarskie, przędzalnicze, szwalnicze, hafciarskie, koronkarskie, formy do odlewania wyrobów ceramicznych, przyrządy laboratoryjne czy maszyny biurowe i urządzenia gospodarstwa domowego.

Muzeum Regionalne w Wągrowcu mieści się w zabytkowym budynku z końca XVIII w., tzw. Opatówce, byłej siedzibie opata cystersów wągrowieckich. Działalność rozpoczęło w 1987 r. Na wystawach stałych prezentowane są pradzieje powiatu wągrowieckiego od paleolitu po okres wpływów rzymskich oraz historia miasta od założenia go przez cystersów w XIV w. do czasów II wojny światowej. Eksponowane są również dokumenty związane z postacią ks. Jakuba Wujka z Wągrowca (1541-1597), tłumacza Pisma Świętego na język polski. Wystawa etnograficzna została zaaranżowana w pomieszczeniach zwanych „Chatą Rybaka” gdzie obok sprzętu rybackiego ukazano dawny wystrój wnętrz uzupełniony elementami pałuckiej sztuki ludowej. Muzeum organizuje także wystawy czasowe o bardzo zróżnicowanej tematyce ze zbiorów własnych, wypożyczone z innych instytucji czy też od osób prywatnych. Ponadto po wcześniejszym uzgodnieniu oferuje usługi przewodników w zakresie zwiedzania wystaw muzealnych oraz zabytków Wągrowca i okolic.

Zabytkowy budynek dawnej siedziby rawickiego Bractwa Kurkowego – strzeleckiej organizacji społecznej utworzonej już w 1642 r., stanął w 1903 roku w miejscu wcześniejszych zabudowań o tym przeznaczeniu. Okazała, zachowana do dziś dawna bracka kwatera, zbudowana została według projektu Carla Klimma zgodnie z założeniami eklektyzmu. Gmach z cegły klinkierowej zdobi data jego wybudowania umieszczona na fasadzie nad wejściem głównym, wyżej zaś na frontonie - płaskorzeźba z godłem Rawicza. Członkowie braci strzeleckiej, prócz przestrzeni do doskonalenia umiejętności strzeleckich i rozgrywania turniejów, potrzebowali miejsca, gdzie toczyć mogli życie towarzyskie i rozrywkowe stowarzyszenia – stąd rozbudowa siedziby. Początkowo rola Bractwa związana była z samoobroną mieszczan, a także z kultywowaniem postaw obywatelskich.  Gdy nikło widmo niebezpieczeństwa związanego z najazdami obcych wojsk, Bractwo Kurkowe przeobraziło się w organizację o charakterze sportowym. W 2022  r. przypada 380-lecie istnienia organizacji.

Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie powstało w 1973 r. Jest to jedyne w kraju muzeum poświęcone najdawniejszym dziejom naszej państwowości oraz dziejom Gniezna – największego stołecznego grodu pierwszych polskich władców. Co roku odwiedza je kilkadziesiąt tysięcy osób. Muzeum prezentuje wystawy poświęcone początkom państwa polskiego. Najnowszej, otwartej w 2012 r., towarzyszą filmy w technologii 3D. Na wystawie, składającej się z ponad 500 eksponatów, zobaczyć można m.in. rekonstrukcję drewnianego wału grodu w Gnieźnie z pocz. XI w., detale architektoniczne z XI-wiecznej katedry gnieźnieńskiej, zabytki archeologiczne dotyczące wierzeń i życia codziennego w czasach pierwszych Piastów. Oprócz tej wystawy, muzeum prezentuje inne stałe ekspozycje: Gniezno w dawnych wiekach, Piastów malowane dzieje, Broń w dawnych wiekach oraz czasowe wystawy poświęcone różnej tematyce.